7  Uppskot til  lųgtingslóg um barnavernd

A. Upprunauppskot
B. 1. višgerš
C. Oršaskifti viš 1. višgerš
D. Nevndarskjųl

Įr 2003, 31. oktober, legši Pįll į Reynatśgvu, landsstżrismašur, vegna landsstżriš fram soljóšandi  

Endamįl

§ 1. Endamįliš viš hesi lóg er at tryggja, at bųrn, sum liva undir višurskiftum, iš kunnu skaša teirra heilsu og menning, fįa neyšuga hjįlp og umsorgan ķ rųttu tķš, og at hjįlpa teimum viš at fįa ein tryggan uppvųkstur. Stk. 2. Myndugleikarnir skulu leggja dent į at finna loysnir, sum eru best fyri barniš.

Fevnt av lógini

§ 2. Lógin fevnir um bųrn ķ aldrinum frį 0 til fylta 18. įriš.
Stk. 2. Ķ serligum fųrum kunnu fyriskipanir, iš eru settar ķ verk, innan barniš hevur fylt 18 įr, halda įfram, til viškomandi fyllir 21 įr, um viškomandi samtykkir.
Stk. 3. Somuleišis fevnir lógin ķ teimum ķ § 14 nevndu fųrum um ófųdda barniš.

§ 3. Lógin er galdandi fyri bųrn, iš eru stųdd ķ Fųroyum.

Barnaverndarnevndir

§ 4. Kommunustżriš kann avgera, at tęr uppgįvur, iš verša įlagdar sambęrt hesi lóg, verša lagdar til eina barnaverndarnevnd. Kommunustżriš setur hesa barnaverndarnevnd sambęrt § 3 ķ kommunustżrislógini.
Stk. 2. Ķ eini barnaverndarnevnd skulu vera 3 ella 5 limir og harumframt 3 ella 5 varalimir. Formašurin ķ nevndini skal ķ minsta lagi hava eina mišallanga śtbśgving innan heilsu-, almanna- ella skślaverk. Um mųguleiki er fyri tķ, skal meirilutin ķ barnaverndarnevndini lśka somu krųv sum formašurin. Harumframt skulu limirnir lśka treytirnar til val til bż- ella bygdarįš, vera samvitskufullir og įlķtandi borgarar, iš hava reina revsivįttan og góšan kunnleika til bųrn. Barnaverndarnevndin velur sjįlv formann og nęstformann.
Stk. 3. Kommunur kunnu samstarva um at seta eina felags barnaverndarnevnd. Kommunur, iš seta felags barnaverndarnevnd, verša eisini at samstarva um barnaverndarumsiting sambęrt § 5 og fķgging sambęrt § 68.
Stk. 4. Nevndin situr ķ 4 įr ķ senn. Kommunustżrislimir og lųgtingslimir kunnu ikki taka sęti ķ eini barnaverndarnevnd.
Stk. 5. Landsstżrismašurin kann įseta nęrri reglur um, hvussu barnaverndarnevndirnar skulu virka, undir hesum reglur um fundarsamsżning og flutningsendurgjald til limir ķ nevndunum.

Barnaverndarumsitingin

§ 5. Kommunustżriš skal syrgja fyri, at fakfólk, viš ķ minsta lagi mišallangari śtbśgving innan heilsu-, almanna- ella skślaverk, verša sett at umsita barnaverndarmįl. Harumframt skulu fakfólkini vera samvitskufullir og įlķtandi borgarar, iš hava reina revsivįttan og góšan kunnleika til bųrn.
Stk. 2. Um fakfólkini sambęrt stk. 1 eru ógegnig ķ einum mįli, skal kommunustżriš syrgja fyri, at annaš egnaš fakfólk veršur sett at loysa mįliš.
Stk. 3. Um fakfólkini sambęrt stk. 1 ikki hava kunnleika til fyrisitingarrętt, skipar Barnaverndarstovan fyri, at fakfólkini fįa eftirśtbśgving ķ fyrisitingarrętti, herundir mįlsvišgerš sambęrt fyrisitingarlógini og hesi lóg, sbr. § 13, stk. 1.
Stk. 4. Barnaverndarumsitingin skal hava fastar, vęl lżstar upp- og afturlatingartķšir og skal annars vera tųk hjį almenninginum, um tųrvur er į hjįlp uttan fyri arbeišstķš.
Stk. 5. Kommunur kunnu samstarva um at seta felags barnaverndarumsiting. Kommunur, iš seta felags barnaverndarumsiting, verša eisini at samstarva um felags barnaverndarnevnd sambęrt § 4 og fķgging sambęrt § 68.

Felagsheitiš: Barnaverndartęnastan

§ 6. Felagsheitiš fyri kommunalu myndugleikarnar į ųkinum: Barnaverndarnevndir og barnaverndarumsitingar, veršur ķ hesi lóg: Barnaverndartęnastan.

§ 7. Barnaverndarnevndin tekur avgerš eftir tilmęli frį barnaverndarumsitingini ķ kommununi, sum višger mįliš sambęrt kapitli 7 ķ hesi lóg.
Stk. 2. Er barnaverndarnevnd ikki sett sambęrt § 4, tekur barnaverndarumsitingin avgerš ķ mįlinum eftir at hava višgjųrt mįliš sambęrt kapitli 7 ķ hesi lóg.
Stk. 3. Barnaverndarnevndin kann avgera, at ķ įvķsum mįlum tekur barnaverndarumsitingin avgerš vegna barnaverndarnevndina.

§ 8. Barnaverndartęnastan hevur įbyrgd av, eftir frįbošan ella av sķnum eintingum, at gįa eftir bųrnum ķ kommununi, sum liva undir višurskiftum, iš kunnu skaša teirra heilsu og menning, og av at seta fyriskipanir ķ verk, sum į besta hįtt kunnu loysa trupulleikarnar.
Stk. 2. Barnaverndartęnastan skal ķ stųrstan mun stremba ķmóti at fįa samstarv ķ lag viš tann ella tey, iš hava foreldramyndugleikan, um at seta fyribyrgjandi fyriskipanir ķ verk. Um taš ikki veršur mett at vera rįšiligt at halda įfram viš fyribyrgjandi fyriskipanum ķ samstarvi viš foreldrini, skal barnaverndartęnastan taka stig til, at ašrar fyriskipanir uttan samtykki frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan, verša settar ķ verk.

§ 9. Barnaverndartęnastan višger og tekur avgerš ķ mįlum, har samtykki er fingiš frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan, og einum barni, iš hevur fylt 15 įr, tó undantikiš ķ mįlum višvķkjandi umsorganaryvirtųku og samverurętti, sbr. §§ 19, 22, 23 og 24.
Stk. 2. Harumframt tekur Barnaverndartęnastan avgerš ķ mįlum sambęrt § 15, stk. 2, § 17, stk. 1, § 18, stk. 1, § 20, stk.1, § 21, stk. 2 og § 37, stk. 1 uttan samtykki frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan.

Tvųrfakligt samstarv

§ 10. Barnaverndartęnastan skal samstarva viš ašrar kommunur og myndugleikar, tį iš barnaverndartęnastan metir hetta vera eina hjįlp til at loysa uppgįvur sambęrt hesi lóg.
Stk. 2. Barnaverndartęnastan skal skipa fyri tvųrfakligum samstarvi ķmillum teir fakbólkar, iš starvast viš bųrnum ķ kommununi, undir hesum heilsusystrar, lęknar, lęrarar og nįmsfrųšingar. Fakbólkarnir hava skyldu til at luttaka ķ hesum samstarvi.
Stk. 3. Um fleiri kommunur samstarva um felags barnaverndartęnastu, skal felags barnaverndartęnastan skipa fyri tvųrfakligum samstarvi ķmillum teir fakbólkar, sum starvast viš bųrnum ķ teimum kommunum, iš eru viš ķ samstarvinum.

Meginbarnaverndarnevndin

§ 11. Landsstżrismašurin setur eina Meginbarnaverndarnevnd til at taka avgerš ķ mįlum, har samtykki ikki er fingiš frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan, og einum barni, iš hevur fylt 15 įr, tó undantikiš § 15, stk. 2, § 17, stk. 1, § 18, stk. 1 og § 20, stk. 1.
Stk. 2. Harumframt tekur Meginbarnaverndarnevndin avgerš ķ mįlum višvķkjandi rętti til ókeypis umbošan, sbr. § 57, stk. 3, ķ ųllum mįlum višvķkjandi umsorganaryvirtųku og samverurętti, sbr. §§ 19, 22, 23 og 24, og ķ mįlum višvķkjandi órųkni hjį fosturforeldrum, sbr. § 30.
Stk. 3. Barnaverndartęnastan leggur mįl fyri Meginbarnaverndarnevndina eftir mannagongdini ķ kapitli 8.

§ 12. Ķ Meginbarnaverndarnevndini skulu vera 3 limir: Ein royndur lųgfrųšingur, iš er formašur ķ nevndini, ein sįlarfrųšingur ella lękni og ein barnasakkųnur.
Stk. 2. Harumframt velur landsstżrismašurin 3 varalimir, sum skulu vera: ein royndur lųgfrųšingur, ein sįlarfrųšingur ella lękni og ein barnasakkųnur.
Stk. 3. Limir og varalimir verša valdir fyri 4 įr ķ senn. Kommunustżrislimir, lųgtingslimir og limir ella starvsfólk ķ barnaverndartęnastum kunnu ikki taka sęti ķ Meginbarnaverndarnevndini.
Stk. 4. Ķ teimum fųrum, har ein limur og varalimur hansara eru ógegnigir, skal formašurin ķ nevndini taka avgerš um, at ein annar persónur, viš sama fųrleika sum viškomandi limur ella varalimur, tekur sęti ķ Meginbarnaverndarnevndini ķ einum įvķsum mįli.
Stk. 5. Landsstżrismašurin kann įseta nęrri reglur um, hvussu Meginbarnaverndarnevndin skal virka, herundir reglur um fundarsamsżning og flutningsendurgjald til limir og varalimir ķ nevndini.

Barnaverndarstovan

§ 13. Barnaverndarstovan er ein stovnur undir landsstżrismanninum ķ almannamįlum.
Stk. 2. Uppgįvan hjį Barnaverndarstovuni er m.a. at:

1. virka sum skrivstova hjį Meginbarnaverndarnevndini,
2. vegleiša og rįšgeva barnaverndartęnastunum ķ kommununum ķ almennum spurningum višvķkjandi višgerš av barnaverndarmįlum og veita teimum undirvķsing višvķkjandi uppgįvum teirra sambęrt hesi lóg,
3. umsita samdųgursstovnar v.m. og veita teimum rįšgeving og vegleišing sambęrt kapitli 6 ķ hesi lóg,
4. skipa og umsita fosturforeldraskipanina sambęrt kapitli 5 ķ hesi lóg.

§ 14. Starvsfólk innan almanna-, heilsu- og skślaverk, sum ķ starvi sķnum fįa kunnleika til višurskifti, sum krevja at komiš veršur uppķ eftir hesi lóg, hava skyldu til navngivin at boša barnaverndartęnastuni frį hesum.
Stk. 2. Tann, iš fęr kunnleika til, at foreldur ella annar uppalari t.d. misrųkir, meinslar, misnżtir ella handfer barn soleišis, at įlvarsamur vandi er fyri tess sįlarligu ella likamligu heilsu ella bśning, hevur skyldu at boša avvaršandi barnaverndartęnastu frį hesum. Frįbošarin kann vera ónavngivin.
Stk. 3. Frįbošast skal eisini višvķkjandi kvinnum, iš eru viš barn, įšrenn barniš er fųtt, tį iš mett veršur, at tųrvur er į stušli sambęrt hesi lóg, t.d. vegna įlvarsama rśsevnismisnżtslu ella sįlarsjśku.
Stk. 4. Barnaverndartęnastan skal sum skjótast, og seinast innan eina viku, ganga ķgjųgnum innkomnar frįbošanir og meta um, hvųrt kanningar skulu setast ķ verk sambęrt hesi lóg, sķ §§ 45 og 49.

Fyribyrgjandi fyriskipanir

§ 15. Um kanningin sambęrt § 45 vķsir, at neyšugt er at seta fyriskipanir ķ verk mótvegis barninum sambęrt hesi lóg, skal barnaverndartęnastan viš samtykki frį og ķ samstarvi viš tann ella tey, iš hava foreldramyndugleikan seta fyriskipanir ķ verk, undir hesum:

1. veita sįlarfrųšiliga ella ašra hóskandi hjįlp til barniš og/ella familjuna,
2. veita familjuvišgerš ella lķknandi stušul,
3. veita stušul ķ heiminum,
4. veita ansingarplįss į dagstovni, ķ dagrųkt ella lķknandi fyri bųrn,
5. hjįlpa viš at finna hóskandi śtbśgvingarplįss, arbeišsplįss ella lķknandi til barniš,
6. menna um frķtķšarvirksemiš hjį barninum,
7. geva tilboš um umlęttingarskipan hjį fosturforeldrum į góškendum uppihaldsstaši ella į samdųgursstovni,
8. stušla foreldrum at fįa og fullfųra višgerš vegna sjśku, rśsevnismisnżtslu ella ašrar persónligar trupulleikar,
9. tilnevna ein fastan persón, iš barniš altķš kann seta seg ķ samband viš višvķkjandi sķnum trupulleikum,
10. veita persónligan rįšgeva til barniš,
11. veita barninum tryggleika į tann hįtt, at barniš kann venda sęr til barnaverndartęnastuna viš sķnum trupulleikum, uttan at hetta veršur frįbošaš foreldrunum.

Stk. 2. Barnaverndartęnastan kann um neyšugt seta fyriskipanir eftir stk. 1, nr. 1, 4, 5, 6, 9 og 10 ķ verk, hóast foreldur/-foreldramyndugleiki ikki loyva tķ, um taš mį metast at vera av munandi tżdningi fyri barnsins serliga tųrv į stušli, og tį iš endamįliš viš fyriskipanini veršur mett at kunna rųkkast uttan samtykki frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan. Um barniš hevur fylt 15 įr, skal samtykki ķ hesum fųri tó fįast frį barninum, įšrenn nųkur fyriskipan veršur sett ķ verk.
Stk. 3. Umframt at kommunan heldur śtreišslurnar, iš standast av stk. 1, sbr. § 68, kann barnaverndartęnastan veita fķggjarligan stušul til śtreišslur, iš fylgja av fyriskipanum eftir stk. 1, nr. 1-8, tį iš foreldrini ikki sjįlvi megna śtreišslurnar.
Stk. 4. Landsstżrismašurin kann įseta nęrri reglur um fyribyrgjandi fyriskipanir sambęrt hesi grein.

Uppfylging av mįlinum

§ 16. Barnaverndartęnastan skal hava eftirlit viš, hvussu barniš og foreldrini hava taš, eftir at ein fyriskipan er sett ķ verk.
Stk. 2. Barnaverndartęnastan skal viš jųvnum millumbilum meta um, hvųrt fyriskipanin virkar eftir ętlan, og um, hvųrt neyšugt er at seta nżggjar fyriskipanir ķ verk. Um so er, skal barnaverndartęnastan taka stig til, at nżggjar fyriskipanir verša settar ķ verk.
Stk. 3. Barnaverndartęnastan kann seta heimiš undir umsjón viš at seta eftirlitsverja ķ heimiš.
Stk. 4. Landsstżrismašurin kann įseta nęrri reglur um heimildir og skyldur hjį eftirlitsverjum.

Brįšfeingis avgeršir

§ 17. Er vandi fyri, at eitt barn veršur munandi skatt av at verša verandi ķ heiminum, kann barnaverndartęnastan uttan samtykki frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan, avgera at taka barniš śr heiminum uttan ręttarśrskurš.
Stk. 2. Avgeršin skal skjótast til ber, og innan 2 yrkadagar, leggjast fyri Meginbarnaverndarnevndina til góškenningar.
Stk. 3. Ķ teimum fųrum, har eitt barn er uttan umsorgan, skal barnaverndartęnastan seta ķ verk neyšugar fyriskipanir.
Stk. 4. Avgeršin hjį barnaverndartęnastuni um at taka barniš brįšfeingis śr heiminum kann ikki standa viš ķ meira enn trķggjar mįnašir.

Lęknakanning og višgerš

§ 18. Ķ teimum fųrum, har orsųk er at halda, at eitt barn hevur eina lķvshóttandi ella įlvarsama sjśku ella skaša, er śti fyri blóšskemd ella haršskapi, og um tann ella tey, iš hava foreldramyndugleikan, ikki syrgja fyri, at barniš kemur til kanningar ella višgerš, kann barnaverndartęnastan, uttan ręttarśrskurš, avgera, at barniš skal til hóskandi višgerš ella kanning.
Stk. 2. Avgeršir sambęrt stk. 1 skulu skjótast til ber, og innan 2 yrkadagar, leggjast fyri Meginbarnaverndarnevndina til góškenningar.

Yvirtųka av umsorganini fyri barni

§ 19. Meginbarnaverndarnevndin kann taka avgerš um umsorganaryvirtųku ķ hesum fųrum:

1. tį iš įlvarsom vansorgan er ķ mun til dagligu umsorganina fyri barninum,
2. um barniš er fyri haršskapi ella ųšrum įlvarsomum įgangi,
3. um lķkt er til, at barnsins heilsa ella menning er ķ įlvarsomum vanda vegna foreldranna vantandi umsorgan,
4. um barniš hevur misnżtslutrupulleikar, brotsligan atburš ella ašrar įlvarsamar sosialar trupulleikar, ella
5. um barniš hevur ašrar atferšar- ella tillagingartrupulleikar.

Stk. 2. Barnaverndartęnastan leggur mįl višvķkjandi umsorganaryvirtųku sambęrt stk. 1 fyri Meginbarnaverndarnevndina til avgeršar eftir mannagongdini ķ kapitli 8.
Stk. 3. Yvirtųka av umsorganini fyri einum barni sambęrt stk. 1 skal bert nżtast, um mett veršur, at umsorganaryvirtųka er neyšug og best fyri barniš, og tį iš fyribyrgjandi fyriskipanirnar sambęrt hesi lóg ikki verša mettar at skapa eitt nųktandi śrslit fyri barniš.
Stk. 4. Barnaverndartęnastan hevur eftirlit viš menningini av teimum bųrnum, sum eru sett heiman uttan samtykki frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan, og eftirlit viš menningini hjį foreldrunum.

Forboš višvķkjandi flyting av barni, tį iš taš er sett heiman

§ 20. Er eitt barn sett heiman viš samtykki frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan, kann barnaverndartęnastan avgera, at barniš ķ upp til 3 mįnašir ikki skal flytast/setast heimaftur.
Stk. 2. Ein slķk avgerš kann einans takast, um eingin rķmilig orsųk er fyri, at barniš skal flytast, ella um flytingin kann verša til skaša fyri barniš.
Stk. 3. Avgeršir sambęrt stk. 1 skulu skjótast til ber, og innan 2 yrkadagar, leggjast fyri Meginbarnaverndarnevndina til góškenningar.
Stk. 4. Ķmešan barniš er sett heiman, skal barnaverndartęnastan hava eftirlit viš, hvussu barniš hevur taš, soleišis at stųšan er til minst mųguligan ampa fyri barniš.

Umsorganarįbyrgd

§ 21. Barnaverndartęnastan yvirtekur umsorganarįbyrgdina fyri barninum, tį iš taš veršur sett heiman.
Stk. 2. Barnaverndartęnastan kann fyribils lata umsorganarįbyrgdina upp ķ hendurnar į fosturforeldrunum ella stovninum, har barniš bżr.

Samveruręttur og duldur bśstašur

§ 22. Barn og foreldur hava sambęrt hesi lóg samverurętt.
Stk. 2. Meginbarnaverndarnevndin tekur stųšu til, hvussu samvera skal skipast ķ mįlum višvķkjandi yvirtųku av umsorgan.
Stk. 3. Ein avtala ella avgerš um samveru sambęrt myndugleikalógini er galdandi, um Meginbarnaverndarnevndin ikki avger annaš.
Stk. 4. Tį iš taš er neyšugt fyri heilsu og menning hjį barninum, kann Meginbarnaverndarnevndin seta treyt um, at umboš fyri barnaverndartęnastuna skal vera hjįstatt undir samveru ķmillum barn og foreldur.
Stk. 5. Meginbarnaverndarnevndin kann nokta foreldrunum samverurętt, um taš veršur mett at vera best fyri barniš.
Stk. 6. Meginbarnaverndarnevndin kann ķ serligum fųrum nokta foreldrunum at vita, hvar barniš bżr.
Stk. 7. Meginbarnaverndarnevndin kann geva ųšrum enn foreldrunum loyvi til samveru viš barniš.

Varandi yvirtųka av umsorganini

§ 23. Meginbarnaverndarnevndin kann taka avgerš um at taka umsorganina varandi frį foreldrunum, um:

1. taš mį metast at vera sannlķkt, at foreldrini varandi ikki eru fųr fyri at geva barninum nųktandi umsorgan, eitt nś vegna rśsevnismisnżtslu ella sįlarlig brek,
2. eitt barn veršur įlvarsliga misrųkt, misnżtt kynsliga ella er fyri įlvarsligum sįlarligum ella likamligum įgangi ella eyšmżking ķ heiminum.

Stk. 2. Umsorganin kann bert verša tikin varandi frį foreldrunum, um taš ikki er mųguligt at seta ašrar og lagaligari fyriskipanir ķ verk, ella um slķkar fyriskipanir hava veriš royndar, men ikki giviš śrslit.

Setan śr gildi av avgerš um umsorganaryvirtųku

§ 24. Meginbarnaverndarnevndin skal seta eina avgerš um umsorganaryvirtųku sambęrt § 19 śr gildi, tį iš umstųšurnar hjį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan eru broyttar soleišis, at barniš aftur kann fįa nųktandi umsorgan ķ heiminum.
Stk. 2. Tann ella tey, iš hava foreldramyndugleikan kunnu ikki krevja, at eitt mįl um varandi yvirtųku av umsorganini fyri einum barni skal višgerast av Meginbarnaverndarnevndini, um mįliš įšur teir seinastu 12 mįnaširnar hevur veriš višgjųrt av hesi nevnd.
Stk. 3. Įšrenn nżggja avgerš višvķkjandi umsorganaryvirtųku, skulu fosturforeldrini verša hoyrd.
Stk. 4. Barniš kann ikki setast heim aftur, um mett veršur, at taš eftir eini heildarmeting kann verša atvoldin til įlvarsamar trupulleikar fyri barniš, um taš veršur flutt.

§ 25. Landsstżrismašurin stovnsetur eina Fosturforeldraskipan fyri alt landiš.
Stk. 2. Landsstżrismašurin kann įseta nęrri reglur um virksemiš hjį Fosturforeldraskipanini.

§ 26. Eitt fosturheim sambęrt hesi lóg er at skilja, tį iš eitt barn veršur sett heiman ķ eitt annaš heim, har fosturforeldur hava umsorgan fyri tķ ķ styttri ella longri tķšarskeiš. Talan kann m.a. vera um umlętting, brįšfeingis fosturheim, og fosturheim, har bųrn verša sett fyribils ella varandi til fosturs.
Stk. 2. Eitt barn kann setast til fosturs, tį iš:

1. foreldrini samtykkja ķ, at barniš veršur sett ķ fosturheim,
2. barniš ongan verja hevur,
3. barniš fyribils er undir barnaverndartęnastunnar umsorgan uttan foreldranna samtykki.

§ 27. Fosturforeldraskipanin góškennir fosturforeldur.
Stk. 2. Įšrenn fosturforeldur verša góškend, skal tryggjast, at fosturforeldrini hava:

1. reina revsivįttan,
2. lęknavįttan um heilsustųšu teirra,
3. góšar bśstašarumstųšur,
4. at fķggjarligu višurskiftini eru ķ lagi, og
5. at tey hava fųrleika og mųguligar royndir sum góšir uppalarar.

Stk. 3. Tį iš fosturforeldur eru góškend, veršur ein avtala gjųrd ķmillum Fosturforeldraskipanina og fosturforeldrini um, at tey m.a. skulu vera tųk at taka ķmóti einum barni, tį iš tųrvur er į tķ.
Stk. 4. Fosturforeldur til taš einstaka barniš skulu veljast eftir tųrvinum hjį barninum.
Stk. 5. Taš įliggur Fosturforeldraskipanini at stušla og fyrireika fosturforeldrini, įšrenn barniš veršur latiš teimum, og um tųrvur er į tķ geva teimum stušul, undirvķsing og vegleišing, ķmešan barniš er til fosturs og ķ serligum fųrum eftir, at barniš er fariš śr fosturheiminum.
Stk. 6. Fyribyrgjandi fyriskipanir sambęrt § 15 kunnu setast ķ verk fyri barniš og fosturforeldrini, ķmešan barniš er ķ fosturheiminum.

Avtala viš fosturforeldur

§ 28. Tį iš eitt barn veršur sett ķ fosturheim, skal skrivlig avtala gerast ķmillum fosturforeldur, avvaršandi barnaverndartęnastu og Fosturforeldraskipanina.
Stk. 2. Ķ avtaluni skulu m.a. hesi višurskifti vera įsett:

1. hvųr hevur umsorganina fyri barninum, og hvat hetta fevnir um, sbr. § 26, stk. 2.
2. hvussu leingi barniš er ętlaš at vera ķ fosturheiminum.
3. samsżning til fosturforeldur, gjald fyri uppihald og ašrar śtreišslur višvķkjandi barninum.
4. samveruręttur hjį foreldrunum og ųšrum persónum.
5. stušul, vegleišing og undirvķsing frį Fosturforeldraskipanini til fosturforeldur.

Stk. 3. Įšrenn ein avtala um at seta eitt barn varandi til fosturs veršur gjųrd, skulu fosturforeldrini hava umsorgan fyri barninum ķ eitt įr sum royndartķš og vķst seg at vera skikkaš til at uppala barniš.
Stk. 4. Fosturforeldraskipanin tilevnar standardavtalur at nżta til avtalur sambęrt stk. 1.

Samsżning til fosturforeldur

§ 29. Įšrenn eitt barn veršur sett ķ fosturheim, įsetur barnaverndartęnastan samsżningina til fosturforeldrini sambęrt galdandi reglum.
Stk. 2. Fosturforeldraskipanin rindar fosturforeldrunum samsżning, tį iš tey hava tikiš eitt barn til fosturs.
Stk. 3. Harumframt rindar Fosturforeldraskipanin uppihaldsśtreišslur og ašrar śtreišslur višvķkjandi barninum.
Stk. 4. Landsstżrismašurin įsetur nęrri reglur višvķkjandi samsżning til fosturforeldur, gjald fyri uppihald og ašrar śtreišslur višvķkjandi barninum, ķ samrįš viš kommunurnar.

Órųkt

§ 30. Um barnaverndartęnastan ella Fosturforeldraskipanin fįa kunnleika til, at fosturforeldur ikki rųkja sķnar uppalingarskyldur, skulu myndugleikarnir alt fyri eitt leggja mįliš fyri Meginbarnaverndarnevndina til avgeršar viš tilmęli um, at barniš skal takast śr fosturheiminum.
Stk. 2. Mįliš veršur lagt fyri Meginbarnaverndarnevndina eftir mannagongdini ķ kapitli 8.
Stk. 3. Tį iš fosturforeldur ikki rųkja sķnar uppalingarskyldur, skal Fosturforeldraskipanin taka góškenning teirra sum fosturforeldur aftur.

Endurskošan av avtaluni

§ 31. Um eitt av fosturforeldrunum doyr ella flytur śr heiminum, um fosturforeldrini skifta bśstaš, ella umstųšurnar hjį teimum į annan hįtt broytast munandi, skulu bęši ella annaš av fosturforeldrunum so skjótt sum gjųrligt kunna Fosturforeldraskipanina.
Stk. 2. Fosturforeldraskipanin kann ķ samstarvi viš avvaršandi barnaverndartęnastu endurskoša avtaluna viš fosturforeldrini, um taš veršur mett neyšugt.

Skrį yvir fosturheim

§ 32. Fosturforeldraskipanin ger og rųkir eina skrį yvir fosturforeldur og yvir bųrn ķ fosturheimum.

§ 33. Landsstżrismašurin stovnsetur ķ samrįš viš kommunurnar samdųgursstovnar fyri bųrn viš sosialum trupulleikum.
Stk. 2. Viš samdųgursstovn sambęrt hesi lóg er at skilja: samdųgursstovnar og ašrar samdųgursfyriskipanir, har bųrn, iš eru fevnd av hesi lóg, verša sett.
Stk. 3. Įšrenn stovnsetan av samdųgursstovni, skal góškenning fįast til vega frį neyšugum myndugleikum sambęrt ašrari lóggįvu.
Stk. 4. Barnaverndarstovan veitir samdųgursstovnum vegleišing og rįšgeving višvķkjandi teirra uppgįvum sambęrt hesi lóg.
Stk. 5. Til tess at tryggja eitt įbyrgdarfult stųši į samdųgursstovnum til bųrn, kann landsstżrismašurin įseta nęrri reglur um virksemi į samdųgurstovnum.

§ 34. Landsstżrismašurin kann seta ķ verk royndarskipanir višvķkjandi samdųgursstovnum til bųrn.
Stk. 2. Landsstżrismašurin kann įseta nęrri reglur um royndarskipanir sambęrt stk. 1.

Inn- og śtskriving

§ 35. Tį iš avgjųrt er, at eitt barn skal į ein samdųgursstovn, įliggur taš avvaršandi barnaverndartęnastu at seta barniš į rętta samdųgursstovn. Hetta veršur gjųrt ķ samrįš viš Barnaverndarstovuna og leišaran av samdųgursstovninum.
Stk. 2. Barniš kann ikki śtskrivast įšrenn įsettu tķšina uttan góškenning frį avvaršandi barnaverndartęnastu.

Afturhaldan į stovni grundaš ķ egnum samtykki

§ 36. Eitt barn viš įlvarsomum atferšartrupulleikum kann verša sett į hóskandi višgeršarstovn viš samtykki frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan, og, um barniš hevur fylt 15 įr, viš samtykki frį barninum.
Stk. 2. Meginbarnaverndarnevndin kann taka avgerš um, at barniš kann afturhaldast į stovninum ķ upp til trķggjar vikur roknaš frį innflytingini.
Stk. 3. Tį iš barniš veršur innskrivaš į stovn at fįa višgerš ella upplęring ķ minst trķggjar mįnašir, kann Meginbarnaverndarnevndin taka avgerš um, at barniš kann afturhaldast ķ upp til trķggjar vikur, eftir at samtykkiš greitt og tżšiliga er afturtikiš.
Stk. 4. Um barniš rżmir, men veršur tikiš aftur til stovnin innan trķggjar vikur, kann afturhaldsfreistin roknast av nżggjum til at byrja frį tķ lųtu, tį iš barniš kom aftur į stovnin.
Stk. 5. Samtykkiš skal vera skrivligt og vera stovnsleišaranum ķ hendi, įšrenn barniš flytur inn į stovnin. Įšrenn samtykkiš veršur giviš, skal tann, iš samtykkir, verša kunnašur um mųguligar treytir viš samtykkinum.

Setan og afturhald į stovni uttan egiš samtykki

§ 37. Barnaverndartęnastan kann taka avgerš um, at eitt barn, sum hevur vķst įlvarsamar atferšartrupulleikar, viš t.d. įlvarsomum ella afturvendandi brotsverki ella viš framhaldandi misnżtslu av rśsevnum, veršur sett į stovn til eygleišingar, kanningar og višgerš ķ upp til 4 vikur, uttan samtykki frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan, ella barninum.
Stk. 2. Avgeršin hjį barnaverndartęnastuni skal skjótast til ber og innan 2 yrkadagar leggjast fyri Meginbarnaverndarnevndina til góškenningar.
Stk. 3. Um barniš hevur tųrv į longri višgerš, og samtykki frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan, ella barninum ikki er til skjals, kann Meginbarnaverndarnevndin taka avgerš um, at barniš skal įvķsast til ein višgeršar- ella upplęringsstovn ķ upp til 12 mįnašir. Ķ serligum fųrum kann uppihaldiš leingjast viš 12 mįnašum.

Ręttindi undir bśsitan į stovni

§ 38. Stovnar skulu rekast soleišis, at bųrnini sum hųvušsregla hava sjįlvsavgeršarrętt ķ persónligum spurningum, og hava ta samveru viš onnur, sum tey ynskja.

Stk. 2. Įsetingarnar ķ stykki 1 eru ikki galdandi ķ hesum fųrum:

1. um hetta sęš ķ mun til barnsins aldur og bśning ikki veršur mett at vera rįšiligt,
2. um hetta gongur śt yvir endamįliš viš stovnsuppihaldinum, ella
3. um hetta er ķ strķš viš stovnsins įbyrgd av tryggleika og trivnaši.

Stk. 3. Tį iš eitt barn er sett heiman sambęrt §§ 36 ella 37, kann leišarin į stovninum nokta barninum at sleppa śt.

§ 39. Undir stovnsuppihaldinum er ikki loyvt:

1. at revsa bųrn likamliga,
2. at lęsa bųrn inni ķ einrśmi ella fremja lķknandi tvingsilsfyriskipanir, undantikiš ķ serligum fųrum uttan ręttarśrskurš, tį iš hetta er neyšugt fyri at avrśsa barniš ella į annan hįtt fyri at forša barninum at taka rśsevnir, ella
3. at kanna bręvaskifti barnsins, undantikiš ķ serligum fųrum, um taš hevur til endamįls:

1. at forša barninum at taka rśsevni,
2. at forša rśsevnum ella vandamiklum lutum at koma inn į stovnin, ella
3. at forša fyri ųšrum brotsligum atburši, tį iš illgruni er til tess.

Stk. 2. Leišarin į stovninum tekur avgerš um undantak sambęrt stk. 1, nr. 2 og 3.
Stk. 3. Landsstżrismašurin įsetur nęrri reglur um nįgreining av undantųkunum ķ stk. 1, nr. 2 og 3.

Eftirlit viš samdųgursstovnum

§ 40. Landsstżrismašurin hevur eftirlit viš, at omanfyrinevndu samdųgursstovnar verša riknir ķ samsvari viš hesa lóg.
Stk. 2. Somuleišis hevur landsstżrismašurin eftirlit viš virkseminum į stovninum og viš, at ųll krųv til trygd og heilsuvišurskifti verša fylgd.
Stk. 3. Um mett veršur, at ein stovnur veršur rikin óforsvarliga, kann landsstżrismašurin krevja, at stovnurin loysir trupulleikarnar, ella taka avgerš um at stešga virkseminum į stovninum.

§ 41. Fyrisitingarlógin, lųgtingslóg um innlit ķ fyrisitingina og lųgtingslóg um višgerš av persónsupplżsingum eru galdandi viš teimum serligu įsetingunum, sum eru ķ hesum lógum.

Barnaverndarnevndarfundir

§ 42. Geršabók veršur fųrd yvir fundir hjį barnaverndarnevndum.
Stk. 2. Upplżsast skal:

1. hvųr var til stašar į fundinum,
2. hvųrji mįl hava veriš fyri,
3. um navn og aldur į teimum bųrnum, hvųrs mįl hava veriš višgjųrd,
4. um tey į fundinum framlųgdu skjųl og givnu frįgreišingar, og
5. um tey į fundinum givnu rįš.

Stk. 3. Geršabókin skal undirskrivast av teimum barnaverndarnevndarlimum, iš vóru til stašar į fundinum.
Stk. 4. Undan fundinum skal tann, iš setur fundin, minna fundarluttakararnar į tagnarskyldu teirra sambęrt § 51 og fylgjur av broti į tagnarskylduna sambęrt revsilógini.

Vištųkufųri

§ 43. Fyri at barnaverndarnevndin kann taka avgerš um at seta ķ verk fyriskipanir sambęrt hesi lóg, skal minst helvtin av limunum, herundir formašurin, vera til stašar. Um ósemja er ķ nevndini um, hvųrt eitt mįl skal leggjast fyri Meginbarnaverndarnevndina, tekur formašurin avgerš.
Stk. 2. Um barnaverndarnevndin ikki er saman, kann formašurin ķ barnaverndarnevndini seta ķ verk fyribils fyriskipanir, iš ikki kunnu śtsetast, av tķ at vandi er fyri barnsins vęlferš. Slķkar avgeršir verša skjótast gjųrligt lagdar fyri barnaverndarnevndina til góškenningar. Er leišari settur fyri barnaverndarumsitingina og eingin barnaverndarnevnd er sett, tekur leišarin avgerš ķ slķkum mįlum. Er eingin leišari settur, tekur barnaverndarumsitingin avgerš ķ mįlinum.

Ręttindi hjį bųrnum

§ 44. Eitt barn skal kunnast og hoyrast, um tess menning og bśning loyvir tķ, og um taš veršur mett at vera til frama fyri barniš.
Stk. 2. Hevur barniš fylt 12 įr, skal taš altķš verša hoyrt, įšrenn ein avgerš veršur tikin.
Stk. 3. Dentur skal leggjast į barnsins ummęli.
Stk. 4. Hevur barniš fylt 15 įr, skal taš vera partur ķ mįlinum viš teimum ręttindum, sum har tilhoyra.

Kanning av mįlinum

§ 45. Um rķmilig orsųk er til at halda, at eitt barn hevur tųrv į, at fyriskipan veršur sett ķ verk sambęrt hesi lóg, skal barnaverndartęnastan skjótast til ber kanna mįliš, sbr. § 49.
Stk. 2. Frįgreišing skal fįast til vega frį teimum myndugleikum og ųšrum, iš verša mett at kunna geva tżšandi frįgreišingar ķ mįlinum.
Stk. 3. Myndugleikarnir og onnur sambęrt stk. 2 hava skyldu til at geva frįgreišing ķ mįlinum, sbr. § 76, stk. 1.
Stk. 4. Kanningin skal fremjast soleišis, at hon minst mųguligt skašar nakran avvaršandi, og skal ikki gerast meiri vķšfevnd enn neyšugt.
Stk. 5. Įšrenn ein frįgreišing veršur fingin til vega frį einum persóni, skal viškomandi upplżsast um tagnarskylduna sambęrt § 51 og avleišingar av broti sambęrt revsilógini.
Stk. 6. Foreldrini ella tey, sum barniš bżr hjį, kunnu ķ serligum fųrum ikki seta seg upp ķmóti, at ein kanning veršur framd viš vitjan ķ heiminum uttan ręttarśrskurš. Foreldrini ella tey, sum barniš bżr hjį, hava skyldu at gera sķtt til, at kanningin veršur so nįgreinilig og eftirfarandi sum gjųrligt.
Stk. 7. Barnaverndartęnastan, um mųguligt viš serkųnum, kann krevja at fįa samtalu viš barniš ķ einrśmi.
Stk. 8. Ųll skjųl ķ mįlinum skulu skrįsetast og varšveitast į einum tryggum staši.

Innheintan av upplżsingum

§ 46. Upplżsingar um mįliš skulu ķ stųrst mųguligan mun innheintast ķ samstarvi viš tann, iš mįliš snżr seg um, ella soleišis at viškomandi veršur kunnašur um innheintanina.
Stk. 2. Starvsfólk innan taš almenna og onnur, sum ķ starvi sķnum hava kunnleika til mįl, iš verša višgjųrd sambęrt hesi lóg, hava skyldu at lata upplżsingar, sum višvķkja mįlinum, til barnaverndartęnastuna, um barnaverndartęnastan krevur taš.

Ętlan

§ 47. Įšrenn fyriskipanir verša settar ķ verk, skal barnaverndartęnastan gera eina skrivliga ętlan fyri barniš.
Stk. 2. Ein meting mį gerast av, hvųr fyriskipan er tann besta fyri barniš, og śtgreinast mį, hvųr ętlanin er viš fyriskipanini.
Stk. 3. Tį iš ein fyriskipan veršur sett ķ verk, skal barnaverndartęnastan gera eina tķšaravmarkaša ętlan fyri fyriskipanina.

Samtykki

§ 48. Eitt samtykki sambęrt kapitli 4 skal vera skrivligt og fįast til vega frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan, og einum barni, iš hevur fylt 15 įr, įšrenn ein fyriskipan sambęrt kapitli 4 veršur sett ķ verk.
Stk. 2. Įšrenn tann ella tey, iš hava foreldramyndugleikan, og eitt barn, iš hevur fylt 15 įr, geva samtykki, skal barnaverndartęnastan kunna um mįliš og mųguligar avleišingar av einum samtykki.

Tķšarfreistir

§ 49. Ein kanning eftir § 45 skal gerast sum skjótast og ķ seinasta lagi innan trķggjar mįnašir eftir, at ein frįbošan er innkomin, ella at barnaverndartęnastan av sķnum eintingum hevur tikiš eitt mįl upp til kanningar.
Stk. 2. Ķ serstųkum fųrum kann tķšarfreistin višvķkjandi eini kanning vera seks mįnašir.
Stk. 3. Avgerš ķ einum mįli veršur tikin ķ seinasta lagi tvęr vikur eftir, at ein kanning sambęrt § 45 er gjųrd.
Stk. 4. Avgeršin hjį barnaverndartęnastuni skal setast ķ verk skjótast gjųrligt, og helst innan seks vikur frį tķ degi, avgerš er tikin.

Samstarv viš lųgregluna

§ 50. Barnaverndartęnastan kann, tį iš taš veršur mett at verša neyšugt, bišja um hjįlp frį lųgregluni at fremja kanningar og avgeršir tiknar sambęrt hesi lóg.
Stk. 2. Sleppur lųgreglan eini įkęru ķmóti barninum viš teirri grundgeving, at ein barnaverndartęnasta yvirtekur mįliš sambęrt hesi lóg, ella at śtinning av dųmdari revsing viš somu grundgeving veršur śtsett, ella at revsingin veršur eftirgivin, skal mįliš beinanvegin leggjast fyri barnaverndartęnastuna.

Tagnarskylda

§ 51. Ųll, sum śtinna tęnastu ella arbeiši fyri eina fyrisiting ella stovn eftir hesi lóg ella eru limir ķ eini barnaverndarnevnd, Meginbarnaverndarnevndini ella kęrunevndum, hava tagnarskyldu sambęrt kapitli 8 ķ fyrisitingarlógini um tagnarskyldu v.m.
Stk. 2. Tey, iš eru viš til, ella į annan hįtt eru vitandi um kanning sambęrt § 45, hava somuleišis tagnarskyldu og skulu viš stųrsta varsemi bera so ķ bandi, at óviškomandi ikki fįa upplżsingar um kanningina ella upplżsingar, iš koma fram ķ sambandi viš kanningina.
Stk. 3. Taš er tó ikki brot į tagnarskylduna, tį iš viškomandi, sum hevur upplżsingar, hevur skyldu at geva teir vķšari sambęrt hesi lóg, ella tį iš viškomandi lógliga rųkir greiš almenn įhugamįl ella lógliga handlar fyri at verja barnsins tųrv.
Stk. 4. Tagnarskyldan stendur viš, hóast viškomandi fer śr starvi.

§ 52. Ķ mįlum sambęrt § 11 leggur barnaverndartęnastan mįliš fyri Meginbarnaverndarnevndina til avgeršar.
Stk. 2. Barnaverndartęnastan fyrireikar mįliš fyri Meginbarnaverndarnevndina. Barnaverndartęnastan ger tilmęli um, hvųr fyriskipan skal setast ķ verk. Ķ tilmęlinum skulu upplżsingar vera um faktisku umstųšurnar ķ mįlinum, og grundgeving skal vera fyri, hvķ barnaverndartęnastan metir, at ein įvķs fyriskipan er tann rętta ķ hesum fųrinum.
Stk. 3. Tęr skrivligu frįgreišingar og ummęli, sum liggja til grund fyri tilmęlinum, skulu vera hjįlagdar, og upplżsast skal, hvųrjir persónar skulu geva frįgreišing fyri Meginbarnaverndarnevndini.
Stk. 4. Barnaverndartęnastan hevur rętt til at vera umbošaš ķ mįlinum.
Stk. 5. Um ein barnaverndarnevnd er sett ķ kommununi, skal barnaverndarumsitingin leggja mįliš fyri barnaverndarnevndina. Eftir avgerš ķ barnaverndarnevndini veršur mįliš lagt fyri Meginbarnaverndarnevndina viš mųguligum višmerkingum frį barnaverndarnevndini.
Stk. 6. Meginbarnaverndarnevndin tryggjar, at mįliš er nóg vęl upplżst.

Ógegni

§ 53. Reglurnar ķ kapitli 2 ķ Fyrisitingarlógini um ógegni galda fyri limir og varalimir ķ Meginbarnaverndarnevndini.

Partar ķ mįlinum

§ 54. Partar ķ einum mįli, iš veršur lagt fyri Meginbarnaverndarnevndina, eru tann ella tey, iš hava foreldramyndugleikan, bųrn, iš hava fylt 15 įr, og barnaverndartęnastan.
Stk. 2. Fosturforeldrini eru partur ķ mįlum, tį iš avgerš veršur tikin sambęrt § 20, stk. 1.
Stk. 3. Foreldrini eru partar ķ mįlum sambęrt § 22, stk. 2-6, og tey, iš eru fevnd av § 22, stk. 6, eru partar ķ mįlum, iš višvķkja hesi grein.

Samrįšingarfundur

§ 55. Fundur viš partarnar, har greitt veršur frį mįlinum viš mųguligum skjalatilfari og vitnisfųrslu, skal haldast so skjótt sum gjųrligt, helst eina viku eftir, at Meginbarnaverndarnevndin hevur móttikiš mįliš.
Stk. 2. Formašurin ķ Meginbarnaverndarnevndini kann avgera, at mįliš veršur avgjųrt uttan ein samrįšingarfund, um partarnir eru samdir um taš.
Stk. 3. Partarnir skulu kallast inn til fund, sum nevnt ķ stk. 1, og hava mųguleika fyri at śttala seg. Mįliš kann fremjast, sjįlvt um ein av pųrtunum ikki mųtir į fundinum.

Avgerš

§ 56. Meginbarnaverndarnevndin eigur at taka avgerš ķ mįlinum so skjótt, sum til ber, helst innan 4 vikur eftir, at samrįšingarfundur sambęrt § 55 hevur veriš.

Rętt til ókeypis umbošan

§ 57. Foreldur og bųrn, iš eru partar ķ mįlinum, hava rętt til ókeypis umbošan ķ mįlum, tį iš samtykki ikki er fingiš til vega frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan, ella einum barni, iš hevur fylt 15 įr.

Stk. 2. Tann, iš umbošar, skal beinan vegin kunnast um tilmęli viš hjįlųgdum skjųlum frį barnaverndartęnastuni, og fįa eina freist fyri skrivligari framlųgu, umframt framlųgu av skjųlum og upplżsingum um, hvųrji vitni ętlanin er at fųra fram.
Stk. 3. Um Meginbarnaverndarnevndin metir, at taš gagnar mįlinum, kann nevndin avgera, at foreldur og bųrn, iš eru partar ķ mįlinum, fįa ókeypis umbošan ķ mįlum višvķkjandi umsorganaryvirtųku, har samtykki er fingiš frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan.
Stk. 4. Landsstżrismašurin įsetur nęrri reglur um rindan av śtreišslum, skjalprógvan av samsżning og ųšrum śtreišslum fyri umbošan.

Tann ella tey, iš hava foreldramyndugleikan, flyta, eftir at fyriskipan er sett ķ verk

§ 58. Um tann ella tey, iš hava foreldramyndugleikan flyta til ašra kommunu, uttan fyri myndugleikaųkiš hjį barnaverndartęnastuni, hevur tann barnaverndartęnastan, iš hevur sett eina fyriskipan ķ verk ella hevur įbyrgd av at fylgja eini fyriskipan upp, framvegis įbyrgd og heimild sambęrt hesi lóg at fylgja fyriskipanini upp, til endamįliš er rokkiš.
Stk. 2. Avtala kann tó gerast ķmillum avvaršandi barnaverndartęnastur um, at barnaverndartęnastan, har tann ella tey, iš hava foreldramyndugleikan bśgva, yvirtekur mįliš.

Tann ella tey, iš hava foreldramyndugleikan, og barn bśgva ķ ymiskum kommunum

§ 59. Um tey, iš hava foreldramyndugleikan, bśgva ķ tveimum ymiskum kommunum ella kommunalum samstųrvum, veršur avgerš um fyriskipan tikin av tķ barnaverndartęnastuni, har tann, sum ķ veruleikanum fremur foreldramyndugleikan, bżr.

§ 60. Um barniš ikki bżr saman viš tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan, kann barnaverndartęnastan, har barniš bżr, taka avgerš um fyribils fyriskipan.
Stk. 2. Um sambandiš ķmillum tann ella tey, iš hava foreldramyndugleikan, og barniš mį metast at vera slitiš, skal barnaverndartęnastan ķ tķ kommununi ella kommunala samstarvinum, har barniš bżr, taka avgerš um endaliga fyriskipan. Samstundis skal barnaverndartęnastan boša barnaverndartęnastuni ķ tķ kommununi ella kommunala samstarvinum, har tann ella tey, iš hava foreldramyndugleikan, bśgva, og tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan, frį avgeršini og grundarlagnum fyri avgeršini.
Stk. 3. Avtala kann tó gerast ķmillum avvaršandi barnaverndartęnastur um, at barnaverndartęnastan, har tann ella tey, iš hava foreldramyndugleikan, bśgva, yvirtekur mįliš.
Stk. 4. Um barnaverndartęnastan ikki kann fįa upplżst, hvar tann ella tey, iš hava foreldramyndugleikan, bśgva, veršur avgerš um endaliga fyriskipan tikin av tķ barnaverndartęnastuni, har barniš bżr.

Flutt veršur, įšrenn fyriskipan er sett ķ verk

§ 61. Um eingin fyriskipan er sett ķ verk, tį iš ein familja viš bųrnum undir 18 įr flytur śr eini kommunu, og barnaverndartęnastan ķ tķ kommununi, har flutt veršur frį, metir, at eitt ella fleiri av bųrnunum hava tųrv į stušli, skal barnaverndartęnastan ķ kommununi, har familjan flytur til, verša kunnaš um višurskiftini.
Stk. 2. Um talan er um kommunalt samstarv sambęrt hesi lóg, skal felags barnaverndartęnastan ķ sama mun sum ķ stk. 1 kunna felags barnaverndartęnastuna, har flutt veršur til, um višurskiftini hjį familjuni.
Stk. 3. Um taš tęnir mįlinum, skal barnaverndartęnastan senda tęr upplżsingar, sum hon hevur um barniš, viš, tį iš kunnaš veršur sambęrt hesi grein.

§ 62. Um ein familja viš bųrnum undir 18 įr, iš bżr ķ Fųroyum, flytur uttanlands, skal barnaverndartęnastan kunna rętta myndugleika uttanlands um, hvųr fyriskipan er sett ķ verk fyri barniš. Um eingin fyriskipan er sett ķ verk, men barnaverndartęnastan metir, at tųrvur er į stušli, skal barnaverndartęnastan kunna um višurskiftini hjį familjuni.
Stk. 2. Um taš tęnir mįlinum, skal barnaverndartęnastan senda tęr upplżsingar, sum hon hevur um barniš viš, tį iš kunnaš veršur sambęrt hesi grein.

Ósemja

§ 63. Um ósemja er um, hvųr barnaverndartęnasta skal taka avgerš ķ mįlinum, tekur Barnaverndarstovan avgerš um, hvųr barnaverndartęnasta eigur mįliš.

Fųroya ręttur

§ 64. Avgeršir, tiknar av Meginbarnaverndarnevndini, kunnu innan 8 vikur eftir, at partarnir hava fingiš frįbošan um avgeršina, leggjast fyri Fųroya rętt. Rętturin kann vķkja frį hesi freist, um serlig orsųk er til taš.
Stk. 2. Avgeršir, tiknar av Meginbarnaverndarnevndini, kunnu ikki kęrast til annan fyrisitingarligan myndugleika og verša ikki freistašar, um tęr verša lagdar fyri Fųroya Rętt.

Kęrunevndin ķ almannamįlum

§ 65. Tęr avgeršir, iš § 64 ikki fevnir um, men sum eru tiknar av myndugleikum sambęrt hesi lóg, kunnu innan 4 vikur eftir, at kęrarin hevur fingiš frįbošan um avgeršina, kęrast til Kęrunevndina ķ almannamįlum. Kęrunevndin kann vķkja frį hesi freist, um serlig orsųk er til taš.
Stk. 2. Avgeršir, tiknar av barnaverndartęnastuni, verša ikki freistašar, um tęr verša lagdar fyri Kęrunevndina.
Stk. 3. Avgeršir, tiknar av Kęrunevndini ķ almannamįlum, kunnu ikki kęrast til annan fyrisitingarligan myndugleika og verša ikki freistašar, um tęr verša lagdar fyri ręttin.

Kęruręttur

§ 66. Tann ella tey, iš hava foreldramyndugleikan, bųrn, iš hava fylt 15 įr og avvaršandi Barnaverndartęnasta, hava rętt til at kęra avgeršir, tiknar sambęrt hesi lóg, sķ tó § 64.
Stk. 2. Fosturforeldrini hava rętt til at kęra avgeršir, tiknar sambęrt § 20, stk. 1, § 27, § 29, stk. 1 og 31, stk. 1.

§ 67. Landsstżrismašurin hevur eftirlit viš, um kommunurnar fylgja įsetingunum ķ hesi lóg og teimum reglum, iš eru įsettar viš heimild ķ lógini.
Stk. 2. Landsstżrismašurin kann įseta nęrri reglur um eftirlit sambęrt hesi lóg.

§ 68. Kommunurnar hava įbyrgd av at halda tęr śtreišslur, iš standast av hesi lóg, tó undantikiš śtreišslur, iš standast av § 69.
Stk. 2. Kommunur, iš seta felags barnaverndarumsiting sambęrt § 5 og/ella barnaverndarnevnd sambęrt § 4, verša eisini at bżta śtreišslur, iš standast av hesi lóg, sķnįmillum.

§ 69. Landiš heldur śtreišslurnar fyri stovnsetan og rakstur av Barnaverndarstovuni, Meginbarnaverndarnevndini, Fosturforeldraskipan, herundir fyri skeiš til fosturforeldur og ašrar śtreišslur til fosturforeldur, fyri stovnsetan av samdųgursstovnum og harumframt fyri śtreišslur ķ sambandi viš ókeypis umbošan, sambęrt § 57.

§ 70. Kommunurnar halda śtreišslurnar fyri rakstur av samdųgursstovnum og fosturforeldrasamsżning. Hesar śtreišslur verša bżttar ķ tvey gjųld. Ein partur av śtreišslunum veršur bżttur ķmillum kommunurnar ķ mun til fólkatališ, og ein partur veršur hildin av hvųrjari einstakari kommunu sum eitt brśkaragjald.

Stk. 2. Tann partin av śtreišslunum, iš veršur bżttur ķmillum kommunurnar ķ mun til fólkatališ, rinda kommunurnar į hvųrjum įri til Barnaverndarstovuna. Barnaverndarstovan rindar peningin til samdųgursstovnar og fosturforeldrasamsżning.

Stk. 3. Tann partin av śtreišslunum, iš veršur rindašur sum eitt brśkaragjald, rindar tann kommunan, iš hevur įbyrgd av barninum sambęrt hesi lóg, tį iš eitt barn veršur sett į samdųgursstovn ella til fosturs.
Stk. 4. Landsstżrismašurin įsetur ķ samrįš viš kommunurnar nęrri reglur ķ kunngerš um stųddina į gjaldinum, iš er įsett ķ mun til fólkatališ sambęrt stk. 2 og stųddina į brśkaragjaldinum sambęrt stk. 3.

§ 71. Landiš ber ķ fyrstu atlųgu tęr śtreišslur, iš standast av § 70, og fęr hesar afturrindašar frį kommununum.
Stk. 2. Landsstżrismašurin įsetur ķ samrįš viš kommunurnar nęrri reglur um kommununnar afturrindan av śtreišslum.

§ 72. Barnaverndartęnastan kann avgera, at tann, iš hevur uppihaldsskyldu mótvegis einum barni, sum veršur sett heiman, skal gjalda eitt uppalingarķskoyti ķ tķšini, barniš er sett śr heiminum.
Stk. 2. Barnaverndartęnastan kann bert krevja uppalingarķskoyti, um taš veršur mett at vera rķmiligt sęš ķ mun til fķggjarligu stųšuna hjį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan, ella, um foreldrini liva saman, foreldranna fķggjarligu stųšu.
Stk. 3. Uppalingarķskoytiš veršur inngoldiš til Barnaverndarstovuna, sum dregur uppalingarķskoytiš frį brśkaragjaldinum hjį kommununum sambęrt § 70, stk. 2. Partin av ķskoytinum, sum ikki er viš til at rinda fyri śtreišslur, iš standast av, at barniš er sett heiman, eigur barniš sjįlvt.
Stk. 4. Landsstżrismašurin įsetur nęrri reglur um uppalingarķskoyti, undir hesum um stųddina į ķskoytinum ķ mun til inntųkuna hjį foreldrunum, um umsiting og mųguliga innkrevjing av uppalingarķskoytinum.

§ 73. Barnaverndartęnastan kann avgera, at eitt barn, sum hevur fylt 15 įr, skal gjalda eitt uppalingarķskoyti, ķmešan taš er sett heiman.
Stk. 2. Barnaverndartęnastan kann bert krevja uppalingarķskoyti, um barniš hevur vunniš sęr peningin viš egnum virksemi, og taš veršur mett at vera rķmiligt at krevja uppalingarķskoyti. Taš er tó ikki mųguligt at krevja, at uppalingarķskoytiš veršur goldiš av fķggjarogn ella fķggjarognaravkasti barnsins.
Stk. 3. Uppalingarķskoytiš veršur inngoldiš til Barnaverndarstovuna, sum dregur uppalingarķskoytiš frį kommununnar brśkaragjaldi sambęrt § 70, stk. 2.
Stk. 4. Landsstżrismašurin įsetur nęrri reglur um uppalingarķskoyti hjį bųrnum, herundir um umsiting og mųguliga innkrevjing av uppalingarķskoytinum.

§ 74. Tann, sum fer soleišis viš egnum barni, fosturbarni ella barni, sum honum er latiš upp ķ hendur sambęrt hesi lóg, at stórur vandi er fyri tess sįlarligu ella likamligu heilsu ella bśning, veršur revsašur eftir § 213 ķ revsilógini.

§ 75. Tann, sum veršur varugur viš, men ikki bošar barnaverndartęnastu ella lųgreglu frį, at foreldur ella annar uppalari misrųkir, meinslar, misnżtir ella ašramįta fer so viš barni, at stórur vandi er fyri tess sįlarligu ella likamligu heilsu ella bśning, veršur revsašur viš bót ella hefti upp til trķggjar mįnašir.

§ 76. Tann, sum foršar fyri, at fyriskipan ella kanning eftir hesi lóg veršur sett ķ verk ella śtint, ikki gevur upplżsingar ella gevur viškomandi barnaverndartęnastu, Meginbarnaverndarnevndini ella almenna myndugleika rangar ella villleišandi upplżsingar um višurskifti, sum lógin umrųšur, veršur revsašur viš bót og, er talan um grovt brot, viš hefti ķ upp til trķggjar mįnašir.
Stk. 2. Į sama hįtt veršur tann revsašur, sum brżtur forboš frį Meginbarnaverndarnevndini um at vitja barn, sum Meginbarnaverndarnevndin hevur sett heiman.

§ 77. Tann, sum eggjar ella hjįlpir einum barni, sum er sett heiman sambęrt hesi lóg, at rżma ella krógvar taš rżmda barniš, veršur revsašur viš hefti ella fongsli ķ upp til tvey įr ella undir linnandi umstųšum viš bót.
Stk. 2. Į sama hįtt veršur tann revsašur, sum eggjar einum barni til at fremja brotsverk ella til at misnżta rśsevni.

§ 78. Tann, sum ķ strķš viš hesa lóg, setur barn ella tekur ķmóti barni til fosturs ella tekur eitt barn śr fosturheimi, veršur revsašur viš bót.

§ 79. Hendan lóg kemur ķ gildi 1. januar 2004.
Stk. 2. Samstundis fer śr gildi lov for Fęrųerne om bųrneforsorg, sbr. "Lovbekendtgųrelse nr. 104 af 2. marts 1988 om bųrneforsorg", sum seinast broytt viš Ll. nr. 18 frį 12.03.02.

§ 80. Kunngeršir og ašrar reglur, sum eru settar ķ gildi sambęrt "Lovbekendtgųrelse nr. 104 af 2. marts 1988 om bųrneforsorg", sum seinast broytt viš Ll. nr. 18 frį 12.03.02, verša verandi ķ gildi, til tęr verša settar śr gildi ella verša avloystar av reglum, givnum viš heimild ķ hesi lóg.

§ 81. Landsstżrismašurin kann, eftir avtalu viš onnur lond, įseta nęrri reglur um visitatión, gjald og endurgjald umframt reglur um vitjanir v.m., tį iš fųroysku sosialu myndugleikarnir senda bųrn ella ung til onnur lond fyri at fįa tilboš sambęrt hesi lóg. Samsvarandi kunnu reglur įsetast eftir avtalu, tį iš sosialu myndugleikarnir ķ ųšrum londum senda bųrn ella ung til Fųroyar.

§ 82. Kommunurnar skulu seta barnaverndartęnastur ķ samsvari viš reglurnar ķ hesi lóg, tį iš lógin kemur ķ gildi ella ķ seinasta lagi 1. juli 2004. Tį iš barnaverndartęnasta er sett sambęrt reglunum ķ hesi lóg, verša tęr barnaverndarnevndir, iš eru settar sambęrt "Lov for Fęrųerne om bųrneforsorg, sbr. Lovbekendtgųrelse nr. 104 af 2. marts 1988 om bųrneforsorg", sum seinast broytt viš Ll. nr. 18 frį 12.03.02, avtiknar. Sitandi barnaverndarnevndir umsita tęr uppgįvur, iš sambęrt hesi lóg verša įlagdar barnaverndartęnastuni, til barnaverndartęnasta er sett.
Stk. 2. Tęr virkandi barnaverndarnevndirnar skulu, ķ sambandi viš avtųku av nevndunum, handa barnaverndartęnastuni allar upplżsingar og alt tilfar, iš tęr hava ķ barnaforsorgarmįlum. Harumframt skulu tęr virkandi barnaverndarnevndirnar kunna barnaverndartęnastuna um virkin mįl, įšrenn tęr fara frį.
Stk. 3. Almannastovan umsitur tęr uppgįvur, iš sambęrt hesi lóg verša įlagdar Barnaverndarstovuni, til landsstżrismašurin hevur stovnsett Barnaverndarstovuna.

§ 83. Tęr fyriskipanir, iš eru settar ķ verk sambęrt "Lov for Fęrųerne om bųrneforsorg, sbr. Lovbekendtgųrelse nr. 104 af 2. marts 1988 om bųrneforsorg", sum seinast broytt viš Ll. nr. 18 frį 12.03.02, verša verandi ķ gildi.
Stk. 2. Hesar fyriskipanirnar verša frameftir višgjųrdar ķ samsvari viš hesa lóg.
Stk. 3. Fyriskipanir viš at seta bųrn til fosturs verša umskipašar soleišis, at tęr lśka krųvini sambęrt hesi lóg.

§ 84. Tórshavnar- og Klaksvķkar kommunur umsita stušulsfólkaskipanirnar višvķkjandi brekašum bųrnum undir skślaaldri og jįtta stušlar til hesi, til ein slķk skipan er sett į stovn av landsstżrismanninum.
Stk. 2. Tórshavnar kommuna umsitur fosturforeldraskipanina fyri Tórshavnar kommunu, til ein fosturforeldraskipan er sett į stovn av landsstżrismanninum.
Stk. 3. Śtreišslurnar til Stušulsfólkaskipan til brekaš bųrn verša hildnar av landinum frį tķ, at henda lóg kemur ķ gildi. Śtreišslurnar til Fosturforeldraskipan verša hildnar sambęrt reglunum ķ hesi lóg, frį tķ at henda lóg kemur ķ gildi.

§ 85. Landsstżrismašurin kann įseta nęrri reglur um ašrar skiftisreglur. 

1. Almennar višmerkingar

Endamįliš viš hesum lógaruppskoti er at tryggja bųrnum, sum liva undir višurskiftum, sum kunnu skaša teirra heilsu og menning, neyšuga hjįlp ręttstundis. Stórur dentur er lagdur į, at ręttartrygdin hjį bųrnum og foreldrum er tryggjaš.

Galdandi barnaforsorgarlóg: "Lb. nr. 104 af 02.03.1988 for Fęrųerne om bųrneforsorg", varš sett ķ gildi fyri Fųroyar ķ oktober 1960. Upprunin til hesa lóg var barnaforsorgarparturin av donsku lógini: "lov af 20. maj 1933 om offentlig forsorg". Smįvegis broytingar eru sķšani fleiri feršir gjųrdar ķ lógini. Lógin varš gjųrd viš uppruna ķ donsku barnaforsorgarlógini, sum varš avtikin ķ aprķl 1976, tį "bistandsloven" kom ķ gildi ķ Danmark.

Samfelagiš er nógv broytt, sķšan galdandi lóg kom ķ gildi. Barnaverndarmįlini eru ųkt nógv ķ tali og eru voršin meira įlvarsom og trupul at loysa. Taš hevur vķst seg, at verandi skipan er ikki nųktandi til at loysa teir trupulleikar, iš koma ķ.

Bakgrund
Eitt lógaruppskot um barnavernd varš lagt til hoyringar ķ tingsetuni 2001, har skotiš varš upp, at barnaverndarųkiš skuldi vera ein landsuppgįva burturav, tó soleišis, at barnaverndarųkiš varš skipaš ķ ųkjum kring landiš. Lógaruppskotiš varš tilevnaš viš grundarlagi ķ "Frįgreišingini um barnaforsorg, 2000". Men av tķ at ósemja stóšst um, hvųrt barnaverndarųkiš skuldi vera ein landsuppgįva ella ein kommunuuppgįva, varš avgjųrt ikki at leggja uppskotiš ķ Lųgtingiš ķ tingsetuni 2001.

Sķšani varš ein arbeišsbólkur settur viš umbošum frį Almanna- og heilsumįlastżrinum, Kommunudeildini į Lųgmansskrivstovuni, Fķggjarmįlastżrinum, Kommunusamskipan Fųroya og Kommunufelagnum. Uppgįvan hjį arbeišsbólkinum var at finna eina semju um, hvųrt barnaverndarųkiš skuldi vera ein landsuppgįva ella ein kommunuuppgįva.

Kommunusamskipan Fųroya tók ķ hųvušsheitum undir viš fakliga innihaldinum ķ lógaruppskotinum frį tingsetuni 2001, men var av teirri hugsan, at barnaverndarųkiš skuldi vera kommunalt, taš vil siga, at kommunurnar skuldu gjalda og valda, og skuldi skipast ķ 7-9 ųkir samsvarandi kommunuįlitinum.

Fųroya Kommunufelag var av teirri hugsan, at verandi skipan skuldi halda įfram viš įvķsum dagfųringum, tó soleišis, at barnaverndarųkiš skuldi gerast kommunal uppgįva burturav, soleišis at tęr 48 kommunurnar skuldu umsita og fķggja ųkiš.

Taš eydnašist ikki at fįa semju um, hvųrt barnaverndarųkiš skuldi vera landsuppgįva ella kommununuuppgįva. Av tķ at semja ikki fekst um mįliš, tók landsstżrismašurin avgerš um, at barnaverndarųkiš skuldi leggjast śt til tęr 48 kommunurnar at umsita, tó soleišis, at kommunurnar skulu hava mųguleika fyri at samstarva um felags barnaverndarnevnd, umsiting og fķgging. Av tķ at vald og gjald skulu fylgjast at, skulu kommunurnar gjalda meginpartin av kostnašinum av ųkinum.

Ręttartrygd
Ķ lógaruppskotinum veršur stórur dentur lagdur į at betra um ręttartrygdina hjį bęši foreldrum og bųrnum.

Taš finst ikki nųkur eintżdd lųgfrųšilig allżsing av fyribrigdinum "ręttartrygd". "Ręttartrygd" veršur vanliga nżtt ķ tķ tżdningi, at tann einstaki borgarin hevur ein įvķsan rętt til fręlsi og vernd, og at myndugleikarnir skulu tryggja borgaranum hesi grundleggjandi ręttindi.

Ķ altjóša hųpi eru ręttindi hjį familjuni til privatlķv og vernd móti ólógligum og tilvildarligum avgeršum stašfestar ķ Europęiska mannaręttindasįttmįlanum og ST-sįttmįlanum um ręttindi barnanna. Ķ rķkisręttinum er ręttartrygdin fyrst og fremst tryggjaš ķ grundlógini, ręttargangslógini og fyrisitingarlógini.

Ręttartrygdin hjį foreldrum og bųrnum ķ hesum lógaruppskoti liggur ķ:

• at neyvar reglur eru įsettar um mįlsvišgerš ķ lógaruppskotinum,
• at hollar kanningar verša gjųrdar, og at mįliš veršur lżst til fulnar, įšrenn avgerš veršur tikin,
• at foreldur og bųrn verša hoyrd, įšrenn ein fyriskipan veršur sett ķ verk,
• at foreldrini verša kunnaš um sķni ręttindi sambęrt lógum og reglum,
• at foreldrini geva samtykki til, at ein fyriskipan veršur sett ķ verk,
• at grundgiviš veršur skrivliga fyri tiltakinum mótvegis foreldrunum,
• at treytir fyri eini fyriskipan eru greitt oršašar, soleišis at foreldrini ķ stųrst mųguligan mun vita, hvat tey kunnu vęnta sęr,
• at avgerš ķ einum mįli veršur tikin innan rķmiliga tķš, soleišis at foreldur og bųrn ikki skulu bķša óneyšuga leingi eftir avgeršini,
• at limir ķ barnaverndarnevndum og starvsfólk ķ barnaverndarumsitingum skulu vera gegnig, tį iš tey taka avgerš ķ einum mįli,
• at tagnarskyldan veršur hildin,
• at mųguleiki er fyri at kęra,
• at foreldur og bųrn yvir 15 įr fįa rętt til ókeypis hjįlp frį sakfųrara ķ mįlum višvķkjandi tvingsli og umsorganaryvirtųku, og
• at foreldrini hava rętt til samveru viš barniš, uttan ķ serligum lógarįsettum fųrum.

Viš hesum višurskiftum ķ huga metir landsstżrismašurin, at ręttartrygdin hjį foreldrum og bųrnum veršur munandi betraš viš lógaruppskotinum.

Tey, iš lógin fevnir um
Lógaruppskotiš leggur upp til, at įvķsar broytingar verša gjųrdar ķ mun til, hvųnn lógin fevnir um. Męlt veršur til, at lógin veršur at galda fyri bųrn ķmillum 0-18 įr, og at ein fyriskipan, iš er sett ķ verk, įšrenn barniš hevur fylt 18 įr, eigur at kunna verša longd, til barniš fyllir 21 įr. Ķ dag kunnu slķkar fyriskipanir bert leingjast, til barniš fyllir 20 įr. Harumframt veršur męlt til, at brekaš bųrn ikki verša fevnt av hesi lóg, men av serstakari lóg fyri brekaš. Ķ barnaverndarlógunum ķ Danmark, Noregi og Ķslandi eru ašrar reglur galdandi fyri brekaš enn fyri bųrn viš serligum sosialum tųrvi. Tųrvurin hjį bųrnum viš breki og bųrnum, iš av ymiskum orsųkum liva undir vįnaligum umstųšum, er sera ymiskur. Orsųkin til hetta er, at bųrn, iš eru fųdd brekaš, koma at hava tųrv į ymiskum fyriskipanum, sum lętta um brek teirra, mešan bųrn viš serligum tųrvi hava tųrv į umsorgan og ųšrum, sum kann betra umstųšur teirra at vaksa upp ķ. Męlt veršur tķ til, at lógin skal fevna um bųrn, iš liva undir višurskiftum, iš skaša heilsu og menning teirra og ikki trivnašin hjį bųrnum yvirhųvur. Tį iš brekaš bųrn liva undir slķkum višurskiftum, eru tey tó sjįlvsagt fevnd av hesi lóg. Fķggjarligt frķplįss veršur ikki fevnt av hesi lóg, men av lųgtingslóg um dagstovnar og dagrųkt.

Barnaverndarnevndir
Ķ hesum lógaruppskoti veršur įsett, at kommunurnar kunnu seta barnaverndarnevndir, um tęr meta, at tųrvur er į tķ, men meta kommunurnar ikki, at tųrvur er į tķ, stendur taš frķtt fyri hjį eini kommunu ikki at seta eina barnaverndarnevnd.

Velur ein kommuna at seta eina barnaverndarnevnd, eru įsetingar ķ lógaruppskotinum um, at barnaverndarnevndin skal hava ein įvķsan fakligan fųrleika. Hetta veršur tryggjaš viš, at formašurin ķ nevndini skal ķ minsta lagi hava eina mišallanga śtbśgving innan heilsu-, almanna- ella śtbśgvingarųkiš. Mišast skal harumframt ķmóti, at barnaverndarnevndirnar eru fakliga samansettar.

Hetta veršur gjųrt įsannandi, at summar av teimum smįu kommununum fįa trupult viš at manna barnaverndarnevndirnar viš fakfólki.

Til tess at forša fyri, at avgeršir hjį barnaverndarnevndum ikki verša įvirkašar av politiskum liti, veršur įsett, at kommunustżrislimir og lųgtingslimir ikki kunnu taka sęti ķ barnaverndarnevndum.

Barnaverndarumsitingar
Įsett veršur ķ lógaruppskotinum, at kommunurnar skulu syrgja fyri, at fakfólk verša sett til at umsita barnaverndarmįl. Ķ barnaverndarumsitingini skulu starvast fólk viš ķ minsta lagi mišallangari śtbśgving innan heilsu-, almanna- ella skślaųkiš. Hevur starvsfólkiš ikki śtbśgving ķ fyrisitingarrętti, skal viškomandi fįa eina eftirśtbśgving ķ fyrisitingarlógini og umsiting sambęrt barnaverndarlógini.

Myndugleikabżtiš ķmillum barnaverndarnevndina og barnaverndarumsitingina veršur soleišis, at um so er, at ein barnaverndarnevnd er sett ķ kommununi, skal barnaverndarumsitingin fyrireika mįliš og leggja tilmęli ķ mįlinum til barnaverndarnevndina til stųšutakan. Barnaverndarnevndin tekur sķšani avgerš viš vanligum meiriluta.

Ķ teimum fųrum, har ein kommuna ikki velur at seta eina barnaverndarnevnd, veršur taš barnaverndarumsitingin ķ kommununi, iš tekur avgerš ķ mįlinum.

Ķ praksis kunnu kommunurnar lśka hesa treyt ķ lóggįvuni viš at seta eitt starvsfólk til at umsita sosial mįl ķ kommununi. Taš eru longu fleiri kommunur ķ Fųroyum, iš hava sosiala umsiting. Smįar kommunur kunnu eisini fara ķ samstarv viš stųrri kommunur um felags samstarv į barnaverndarųkinum.

Taš er neyšugt fyri at verja ręttartrygdina hjį bųrnum og foreldrum, at mįl sambęrt hesi lóg verša nįgreiniliga višgjųrd av fakfólki, įšrenn avgerš veršur tikin. Taš krevur nógva arbeišsorku og fakligt innlit at višgera barnaverndarmįl. Barnaverndarumsitingin skal syrgja fyri, at mįliš veršur rętt višgjųrt sambęrt reglunum ķ barnaverndarlógini og fyrisitingarlógini, og at mįliš er so vęl upplżst sum gjųrligt, įšrenn avgerš veršur tikin ķ mįlinum. Eisini skal barnaverndarumsitingin gįa eftir, at lķkskapsmeginreglan veršur yvirhildin.

Felagsheitiš: Barnaverndartęnastan
Ķ teimum fųrum, har eingin barnaverndarnevnd veršur vald ķ eini kommunu, veršur taš barnaverndarumsitingin, iš tekur avgerš ķ barnaverndarmįlum.

Fyri at gera oršingarnar einfaldari ķ lógaruppskotinum, veršur skotiš upp, at eitt felagsheiti veršur įsett, iš fevnir um bęši barnaverndarnevndir og barnaverndarumsitingar. Skotiš veršur upp, at hetta felagsheitiš veršur: Barnaverndartęnastan.

Heitiš er eisini valt fyri at leggja įheršslu į, at barnaverndarlógin fyrst og fremst snżr seg um at veita hjįlp til bųrn og foreldur, iš hava taš trupult sosialt. Ella nęrri, at veita hesum bųrnum og foreldrum eina tęnastu soleišis, at tey kunnu fįa betri liviumstųšur.

Kommunalt samstarv
Ķ lógaruppskotinum veršur skotiš upp, at kommunur kunnu fara ķ samstarv um at seta felags barnaverndarnevndir, felags barnaverndarumsitingar og samstarva um at rinda barnaverndarśtreišslurnar. Taš er sostatt einki ķ vegin fyri, at kommunurnar skipa seg ķ ųkir, samsvarandi įsetingunum ķ kommunuįlitinum, men hetta kann bert gerast, um kommunurnar eru samdar ķ at samstarva į barnaverndarųkinum.

Tvųrfakligt samstarv
Fyri at betra um samstarviš ķmillum teir ymisku fakbólkarnar, iš hava viš bųrn at gera, veršur skotiš upp, at tvųrfakligt samstarv ķ barnaverndarmįlum veršur sett į stovn ķmillum eitt nś sosialar myndugleikar, lęknar, heilsusystrar og viškomandi stovnar.

Ķ Danmark, Noregi og Ķslandi hava tey įsannaš taš tżdningarmikla ķ at hava eitt gott samstarv millum teir stovnar og tey fakfólk, iš arbeiša viš bųrnum og ungum viš serligum tųrvi. Tvųrfakligt samstarv er įsett viš lóg ķ hesum londum. Royndirnar vķsa, at eitt gott samstarv tryggjar stušul til barniš so tķšliga sum gjųrligt, soleišis at barniš kann hjįlpast į rętta leiš, įšrenn ov seint er.

Meginbarnaverndarnevnd
Skotiš veršur upp, at landsstżrismašurin skal seta eina meginbarnaverndarnevnd fyri alt landiš, sum skal vera samansett av 3 limum: einum royndum lųgfrųšingi, einum sįlarfrųšingi ella lękna og einum barnasakkųnum. Tiltakslimir verša valdir samsvarandi.

Meginbarnaverndarnevndin skal taka avgerš ķ mįlum, har samtykki ikki er fingiš frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan. Hetta eru sera įlvarslig mįl, iš trķva inn ķ grundleggjandi ręttindi hjį foreldrum og bųrnum. Fyri at verja ręttartrygdina hjį bųrnum og foreldrum best mųguligt, er neyšugt at hava ein serligan fakkunnleika, samansettur av lųgfrųšingi og barnasakkųnum fakfólki, til at višgera hesi mįl, og at mannagongdin ķ slķkum mįlum er so trygg sum gjųrligt. Serligar reglur verša įsettar višvķkjandi mįlsvišgerš av mįlum, iš verša lųgd fyri Meginbarnaverndarnevndina.

Ętlanin var at leggja avgeršarmyndugleikan ķ mįlum, har samtykki ikki er fingiš til vega frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan, til dómsvaldiš. Men avgjųrt er at bķša viš at taka stųšu til, hvųrt hesar avgeršir skulu liggja hjį dómsvaldinum, til dómsvaldiš er yvirtikiš sum fųroyskt mįlsųki.

Ķ stašin veršur ķ hesum lógaruppskoti vent aftur til upprunauppskotiš ķ "Frįgreišing um barnaforsorg, 2000" um at seta eina meginbarnaverndarnevnd fyri alt landiš til at višgera mįl, har samtykki ikki er fingiš frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan.

Barnaverndarstovan
Nś tį iš barnaverndarųkiš, iš er eitt sera viškvęmt og trupult ųki at umsita, veršur kommunal uppgįva bęši višvķkjandi umsiting og fķgging, veršur mett, at taš er neyšugt at hava ein stovn, iš skal hava til hųvušsuppgįvu at geva kommunalu barnaverndartęnastunum holla vegleišing og rįšgeving ķ barnaverndarmįlum. Stovnurin skal geva barnaverndartęnastum generella vegleišing og rįšgeving og skal sostatt ikki višgera einstųk persónsmįl. Stovnurin er eisini ein lišur ķ at styrkja um ręttartrygdina hjį bųrnum og foreldrum viš at stušla kommununum ķ at byggja upp eina so dygdargóša mįlsvišgerš ķ barnaverndarmįlum sum gjųrligt.

Henda loysn hevur sķna fyrimynd frį ķslendsku skipanini. Ķ Ķslandi veršur barnaverndarųkiš eisini umsitiš ķ kommununum, men fyri at kommunurnar skulu fįa nųktandi vegleišing og rįšgeving til at umsita hetta trupla mįlsųkiš, er Barnaverndarstovan sett į stovn.

Ein stór uppgįva hjį Barnaverndarstovuni veršur at virka sum skrivstova hjį Meginbarnaverndarnevndini. Taš vil siga, at Barnaverndarstovan skal, eftir at hava fingiš alt tilfariš til vega frį Barnaverndartęnastuni, fyrireika mįliš soleišis, at taš er klįrt at leggja fyri Meginbarnaverndarnevndina, og gera taš endaliga tilmęli til Meginbarnaverndarnevndina til stųšutakan. Um Barnaverndarstovan metir, at upplżsingar mangla ķ mįlinum, skal Barnaverndarstovan bišja avvaršandi barnaverndartęnastu um at fįa hesar upplżsingar til vega, soleišis at mįliš er nųktandi upplżst, tį iš taš veršur lagt fyri Meginbarnaverndarnevndina.

Fosturforeldraskipan
Ein trupulleiki viš galdandi barnaforsorgarlóg er, at reglur ikki eru įsettar višvķkjandi einari fosturforeldraskipan. Tųrvur er į at fįa skipaš višurskifti višvķkjandi fosturforeldrunum, bęši višvķkjandi vegleišing og eftirliti viš fosturforeldrum og višvķkjandi samsżning til fosturforeldur. Tųrvurin į at seta bųrn til fosturs ķ styttri ella longri tķš er stųšugt vaksandi.

Bęši ķ "Frįgreišingini um barnaforsorg" frį 2000 og ķ įlitinum: "Ein lżsing av stušulsfólkaųkinum – og eitt tilmęli um eina ašra skipan" frį 2001, veršur męlt til at seta ķ verk eina fosturforeldraskipan ķ Fųroyum.

Tórshavnar kommuna hevur skipaš eina fosturforeldraskipan fyri Tórshavnarųkiš. Trupulleikin viš hesum er, at skipanin ikki er galdandi fyri allar Fųroyar.

Ķ Danmark er taš eitt privat fosturforeldrafelag, iš umsitur fosturforeldraskipanina. Hetta hevur vķst seg at vera ein sera kostnašarmikil loysn. Hvųrja ferš ein kommunalur myndugleiki skal finna fosturforeldur til eitt barn, mį myndugleikin venda sęr til taš privata fosturforeldrafelagiš. Fosturforeldrafelagiš krevur eina hųga rįšgevingarlųn fyri at finna tey rųttu fosturforeldrini og krevur hųga samsżning til fosturforeldrini.

Ķ Ķslandi er trupulleikin viš fosturforeldrum loystur viš, at ķslendingar hava skipaš eina sentrala fosturforeldraskipan, sum landiš umsitur. Mett veršur, at ein skipan sum hendan er betri fyri Fųroyar, av tķ at nįgreiniligar reglur verša settar ķ lóggįvu um, hvussu skipanin skal virka, soleišis at bųrnini verša tryggjaš į besta hįtt. Taš er neyšugt at tryggja, at skipanin rųkkur bųrnum og fosturforeldrum kring alt landiš, og ein tķlķk skipan veršur ikki so dżr i rakstri sum ein privat skipan.

Ķ hesum lógaruppskoti veršur męlt til, at ein landsumfevnandi fosturforeldraskipan veršur sett į stovn. Fosturforeldraskipanin skal samskipa arbeišiš višvķkjandi fosturforeldrum ķ Fųroyum og veršur ein partur av Barnaverndarstovuni.

Męlt veršur til, at Fosturforeldraskipanin veršur sett į stovn ķ neyvum samstarvi viš Tórshavnar kommunu, sum hevur royndirnar viš at skipa fosturforeldraskipan ķ Fųroyum.

Samdųgursstovnar
Ķ hesum lógaruppskoti veršur męlt til, at samdųgursstovnar framvegis verša ein landsuppgįva, sum landsstżrismašurin hevur įbyrgdina av at stovnseta ķ samrįš viš kommunurnar. Harumframt verša ašrar reglur įsettar, so sum reglur um ręttindi hjį bųrnum, mešan tey eru į samdųgursstovni. Latiš veršur eisini upp fyri, at landsstżrismašurin kann seta ķ verk royndarskipanir.

Ķ Danmark og Noregi verša samdųgursstovnar riknir av amtinum įvikavist fylkinum, ķmešan taš ķ Ķslandi veršur rikiš av landinum. Hetta veršur gjųrt, tķ tųrvur er ikki į einum samdųgursstovni ķ hvųrjari kommunu. Mett veršur ķ hesum londum, at taš er betri, at taš er ein stųrri eind, so sum amtiš ella landiš, iš samskipar og hevur įbyrgdina av ųkinum. Av tķ at Fųroyar ikki eru stųrri enn ein lķtil kommuna ķ Danmark, veršur mett, at samdųgursstovnar skulu umsitast av landinum.

Eftirlit landsstżrismansins
Skotiš veršur upp, at reglur verša įsettar um eftirlit landsstżrismansins. Hetta veršur mett at vera neyšugt, nś barnaverndarųkiš veršur lagt śt til kommunurnar at umsita.

Kęrumyndugleiki
Skotiš veršur upp, at taš ikki veršur ein kęrunevnd ķ mįlum višvķkjandi tvingsli, men at hesi mįl kunnu leggjast beinleišis fyri Fųroya rętt, eftir at avgerš er tikin av Meginbarnaverndarnevndini.

Skotiš veršur harumframt upp, at Kęrunevndin ķ almannamįlum skal vera kęrumyndugleiki ķ mįlum, har samtykki er fingiš til vega frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan.

Fķgging av barnaverndarųkinum
Sambęrt galdandi barnaforsorgarlóg eru taš barnaverndarnevndirnar ķ kommununum, iš taka avgerš ķ barnaverndarmįlum, ķmešan landiš rindar fyri śtreišslurnar. Eitt endamįl viš lógaruppskotinum um barnavernd er at fįa eitt greitt bżti av barnaverndarśtreišslunum ķmillum land og kommunu.

Landsstżrismašurin hevur tķ avgjųrt, at kommunurnar skulu bera śtreišslurnar av barnaverndarųkinum. Tó skal landiš bera śtreišslurnar av Barnaverndarstovuni, Meginbarnaverndarnevndini, Fosturforeldraskipan, stovnsetan av samdųgursstovnum og harumframt śtreišslur ķ sambandi viš ókeypis umbošan.

Skipanin višvķkjandi samdųgursstovnum og Fosturforeldraskipan veršur fķggjaš soleišis, at kommunurnar rinda tvey gjųld til Barnaverndarstovuna. Taš eina gjaldiš veršur įsett eftir fólkatalinum ķ kommununum og skal rindast įrliga til Barnaverndarstovuna. Hetta fyri at śtjavna śtreišslurnar, iš standast av samdųgursstovnum og fosturforeldrasamsżning, ķmillum allar kommunurnar. Hitt gjaldiš, sum kommunurnar skulu rinda, er eitt brśkaragjald, sum veršur rindaš, tį iš eitt barn veršur sett į samdųgursstovn ella til fosturs.

Gjald til samdųgursplįss kann vera sera kostnašarmikiš, ķ summum fųrum kann eitt samdųgursstovnatilboš kosta um eina millión kr. Hetta veršur mett at vera ov dżrt at rinda hjį teimum einstųku kommununum ķ einum fķggjarįri. Serliga av tķ, at taš er ringt hjį kommununum at vita ķ byrjanini av einum fķggjarįri, hvųrjar śtreišslur verša į barnaverndarųkinum ķ komandi įri.

Gjald til fosturforeldrasamsżning kann somuleišis vera kostnašarmikiš. Av tķ at summi fosturforeldur fįa samsżningina faldaša viš sjey, kann įrliga samsżningin koma upp į umleiš 240.000 kr. um įriš.

Fyri at tryggja, at taš einstaka barniš fęr taš samdųgursstovnstilboš ella fosturforeldratilboš, sum taš hevur tųrv į, og fyri at tryggja, at kommunurnar eru fųrar fyri at gjalda kostnašin av samdųgursstovnum, veršur skotiš upp, at allar kommunurnar skulu rinda ein part av śtreišslunum til samdųgursstovn og fosturforeldrasamsżning, ķmešan tann einstaka kommunan, tį iš hon hevur tųrv į samdųgursstovnsplįssi ella fosturplįssi til eitt barn, rindar hin partin av śtreišslunum.

Skotiš veršur upp, at kommunurnar skulu rinda peningin inn til Barnaverndarstovuna, iš sķšani rindar peningin til teir samdųgursstovnar, iš eru ķ landinum og rindar fosturforeldrunum samsżning.

Samanumtikiš
Landsstżrismašurin metir, at taš sambęrt hesum lógaruppskoti veršur bųtt nógv um stųšuna hjį tķ einstaka barninum.

Taš, at krav veršur sett um, at ein umsiting skal višgera barnaverndarmįl, og at ein Barnaverndarstova veršur sett į stovn, sum skal rįšgeva og vegleiša barnaverndartęnastum ķ kommununum, vil hava viš sęr betri ręttartrygd fyri bųrn viš sosialum trupulleikum.

Taš, at ein fosturforeldraskipan veršur sett į stovn, hevur viš sęr meira skipaš višurskifti hjį fosturforeldrum og hjį bųrnum, iš verša sett til fosturs.

Taš, at ein meginbarnaverndarnevnd, og ikki barnaverndarnevndir ķ kommununum, skal taka stųšu ķ mįlum višvķkjandi tvingsli og umsorganaryvirtųku, hevur eisini viš sęr stųrri ręttartrygd hjį bęši foreldrum og bųrnum.

Įsetingarnar um tvųrfakligt samstarv fara at įvirka stigiš į barnaverndarųkinum į ein positivan hįtt.

Taš, at mųguleiki er hjį kommunum at samstarva višvķkjandi fķgging, felags barnaverndarnevnd og –umsiting, fer eisini at bųta um višurskiftini į barnaverndarųkinum.

Fķggjarligar avleišingar

Sambęrt hesum lógaruppskoti veršur barnaverndarųkiš ein kommunal uppgįva. Hetta broytir verandi skipan munandi, tį talan er um fķgging av ųkinum. Hetta av tķ at taš ķ dag er landskassin, iš rindar śtreišslurnar į barnaverndarųkinum, ķmešan taš sambęrt hesum lógaruppskoti verša kommunurnar, iš skulu rinda flestu śtreišslurnar į ųkinum.

Śtreišslurnar til barnavernd hava veriš stųšugt vaksandi, frį ķ 1997 umleiš 30 mió kr. til ķ 2002 at hava veriš gott 43 mió kr. Ringt er at siga nakaš um, hvķ vųksturin er so stórur. Roknaš veršur viš, at eisini ķ framtķšini veršur ein vųkstur ķ śtreišslunum.

Barnaverndarnevndir, barnaverndarnevndarumsiting/nżggjar kommunalar barnaverndartęnastur
Hetta lógaruppskot hevur viš sęr, at tęr 48 kommunurnar kunnu seta barnaverndarnevndir. Ķ 2002 eru śtgoldnar 2,3 mió kr. ķ endurgjaldssamsżning ķ sambandi viš barnaverndararbeišiš. Frameftir veršur roknaš viš eini śtreišslu į millum 648 tkr. og 1.215 tkr. til fundarsamsżning til barnaverndarnevndarlimirnar. Munurin er stórur, tķ torfųrt er at meta um, hvussu nógvar kommunur fara at seta barnaverndarnevndir, og hvussu nógvir limir verša ķ nevndunum. Ķ tķ fyrsta talinum er roknaš viš, at 2/3 av kommununum seta barnaverndarnevndir, og at nevndirnar ķ mišal hava 4 limir. 1.215 tkr. koma fram, um allar 48 kommunurnar seta barnaverndarnevndir viš 5 limum. Ķ bįšum fųrum er roknaš viš 12 fundum, iš eru styttri enn 3 tķmar, um įriš viš vanligari fundarsamsżning. Tališ į fundunum veršur mett nógv lęgri, enn taš er nógva stašni ķ dag, og tķ er ętlanin, at umsitingin skal upplżsa og mįlsvišgera mįlini fyri barnaverndarnevndini, og at nevndarlimirnir tķ ikki hava somu arbeišsbyršu, sum nógvir limir hava ķ dag. Her er ikki mett um śtreišslur til hųli og rakstur av barnaverndarnevndunum. Hetta er ein kommunal uppgįva, sum ikki veršur mett at hava stórvegis śtreišslur viš sęr, tķ vęntast kann, at stórur partur av virkseminum kann fara fram ķ hųlum, sum kommunurnar eiga.

Sambęrt uppskotinum skulu kommunurnar seta fakfólk at umsita barnaverndarmįl. Taš ber ikki til at siga nakaš um, hvussu nógvar umsitingar kommunurnar fara at skipa. Nógvar kommunur fara helst at samstarva um hesa uppgįvuna. Almannamįlarįšiš hevur móttikiš nakrar metingar frį Tórshavnar og Klaksvķkar kommunum, og viš stųši ķ hesum hevur Almannamįlarįšiš ķ teimum fķggjarligu metingunum roknaš viš umleiš 1 fakfólki viš mišallangari śtbśgving innan heilsu-, almanna- ella śtbśgvingarverk pr. 600 bųrn. Hin 31.12.2001 vóru 14.442 bųrn ķ Fųroyum undir 19 įr. Viš stųši ķ hesum veršur roknaš viš, at umleiš 24 fakfólk skulu setast ķ starv. Kostnašur til lųnir veršur umleiš 6,1 mió kr., um neyšugt er at seta 24 starvsfólk. Trupult er at meta um tališ av starvsfólki til hesa uppgįvu, tķ tųrvurin hjį hinum kommununum kann vera heilt ųšrvķsi. Spurningurin er, um tęr smęrru kommunurnar hava sama tųrv sum tęr stóru, og hinvegin hava vit bert tęr bįšar stóru kommunurnar at meta okkum eftir. Harumframt verša śtreišslur til hųli, rakstur og stovnan, sum ikki eru mettar um her.

Tilsamans veršur barnaverndartęnastan ķ kommununum mett at kosta umleiš 7,1 mió kr. uttan rakstur, hųli og stovnan. Taš skal tó gerast vart viš, at śtreišslurnar til hetta eru treytašar av, hvussu kommunurnar skipa hetta. Samstarva kommunurnar um barnaverndartęnastuna, kann vęntast ein rationaliseringsvinningur. Kann barnaverndartęnastan nżta hųli, hentleikar og skrivarafunksjón frį verandi eindum ķ kommununi, kunnu śtreišslurnar til rakstur haldast į einum lęgri stųši.

Til samanberingar kann sigast, at ķ dag hava nakrar kommunur eisini umsiting į hesum ųki. Har er fyrst og fremst talan um Tórshavnar og Klaksvķkar kommunur, har umleiš 11 fólk tilsamans arbeiša į barnaverndarųkinum. Tališ er eitt mett tal, tķ ķ veruleikanum eru fleiri starvsfólk, sum arbeiša viš ųšrum mįlum eisini, sum ikki eru fevnd av barnaverndarlógini. Av upplżsingum, sum Almannamįlarįšiš hevur fingiš frį kommununum, veršur mett, at lųnarśtreišslan hjį kommununum hevur veriš umleiš 2,9 mió kr. ķ 2002. Ašrar kommunur sųkja ķ lųtuni ella tosa um at sųkja eftir fólki til millum annaš hetta ųkiš.

Meginbarnaverndarnevnd
Ein meginbarnaverdarnevnd veršur sett at taka avgerš ķ mįlum, sum višvķkja tvingsli og umsorganaryvirtųku. Śt frį tųlum frį Tórshavnar kommunu vķsti taš seg, at umleiš 7-8% av barnaverndarmįlunum eru mįl višv. tvingsli ella umsorganaryvirtųku. Ķ aprķl 2000 var samlaša tališ av barnaverndarmįlum ķ kommununi 430, herav 30 mįl višvķkjandi umsorganaryvirtųku, og ķ oktober 2001 var tališ 553, herav 45 mįl višvķkjandi umsorganaryvirtųku. Til meginbarnaverndarnevndina veršur roknaš viš trimum limum, 12 fundum undir 3 tķmar um įriš og vanligari fundarsamsżning. Hetta veršur ein śtreišsla fyri landiš į umleiš 15 tkr. um įriš.

Barnaverndarstova og Fosturforeldraskipanin
Skotiš veršur upp, at ein barnaverndarstova veršur sett į stovn, iš skal veita fakliga hjįlp, vegleišing og rįšgeving til barnaverndartęnasturnar ķ kommununum. Stovnurin skal tryggja eina betri samskipan av ųkinum, ręttartrygd og eins mįlsvišgerš av barnaverndarmįlum ķ kommununum. Landiš rindar śtreišslurnar av Barnaverndarstovuni.

Barnaverndarstovan skal umsita Fosturforeldraskipanina. Fosturforeldraskipanin skal bęši fevna um uppgįvuna at umsita fosturforeldur og um uppgįvuna at skipa fyri skeišum og vegleišing til fosturforeldrini. Kommunurnar skulu gjalda fyri fosturforeldrasamsżning. Skeiš til fosturforeldrini og višlķkahald av skipanini eru av praktiskum orsųkum lųgd sum įbyrgd og śtreišsla hjį landinum. Roknaš veršur viš, at kostnašurin er um 42 tkr. um įriš.

Mett veršur, at Barnaverndarstovan og Fosturforeldraskipanin fara at hava tųrv į 5½ starvsfólkum: 1 lųgfrųšingi, ½ sįlarfrųšingi, 2 fakfólkum viš mišallangari śtbśgving innan heilsu-, almanna- ella śtbśgvingarverk til fosturforeldraskipanina, 1 starvsfólk til barnaverndarmįl umframt 1 skrivstovufólk. Barnaverndarstovan veršur mett at kosta umleiš 2.2 tkr. um įriš, umframt 540 tkr. ķ stovningarkostnaši.

Tį iš Barnaverndarstovan veršur sett į stovn, veršur ikki neyšugt at hava starvsfólk į Almannastovuni at taka sęr av hesum ųkinum. Rakstrarśtreišslurnar av Barnaverndarstovuni verša fķggjašar viš samsvarandi sparingum į Almannatovuni.

Lųgfrųšilig hjįlp til foreldur, bųrn og barnaverndartęnastur
Foreldrini hava rętt til frķan sakfųrara til at umboša seg ķ mįlum, iš verša lųgd fyri Meginbarnaverndarnevndina. Ilt er at meta um, hvussu stór śtreišslan veršur til lųgfrųšiliga hjįlp. Sambęrt upplżsingum frį sakfųrara, nżtir ein sakfųrari uml. 6 tķmar ķ mišal til eitt tvingsilsmįl sambęrt barnaverndarlógini ķ dag. Minsti takstur hjį einum sakfųrara er ķ lųtuni 800 kr. Um mett veršur, at taš sambęrt hesi lóg verša 10 tvingsils- og umsorganaryvirtųkumįl um įriš, veršur śtreišslan av hesum uml. 48 tkr. um įriš. Landiš rindar śtreišslurnar til lųgfrųšiligu umbošanina.

Sambęrt galdandi barnaverndarlóg § 2 skal ein lųgfrųšingur rįšgeva barnaverndarnevndunum ķ mįlum višvķkjandi tvingsli. Henda śtreišsla var ķ 2002 uml. 137 tkr.

Sambęrt hesum lógaruppskoti veršur taš ikki eitt krav, at ein lųgfrųšingur skal rįšgeva barnaverndartęnastunum ķ barnaverndarmįlum, men eitt tilboš. Av tķ at lųgfrųšingur veršur settur į Barnaverndarstovuna til at rįšgeva og vegleiša ķ barnaverndarmįlum, veršur mett, at tųrvurin į lųgfrųšiligari hjįlp uttanķfrį kann sparast burtur.

Eftirlit landsstżrismansins
Neyšugt veršur at seta ein persón til at hava eftirlit viš, at kommunurnar fylgja įsetingunum ķ hesi lóg. Hesin persónur skal helst hava hęgri śtbśgving innan lųgfrųši ella bśskap. Śtreišslan til lųn upp į umleiš 325 tkr. įrliga veršur ein landsśtreišsla.

Kęrumyndugleiki
Sambęrt uppskotinum veršur Kęrunevndin ķ almannamįlum kęrumyndugleiki ķ kęrumįlum frį barnaverndartęnastunum. Sambęrt § 1 ķ Ll. nr. 47 frį 23. mars 1993 um Kęrunevnd ķ almannamįlum skal kęrunevndin verša kęrumyndugleiki ķ mįlum eftir § 7, stk. 5 ķ barnaverndarlógini. Mett veršur ikki, at uppgįvan hjį Kęrunevndini ķ almannamįlum veršur stórvegis broytt sambęrt hesum lógaruppskoti, og mett veršur tķ ikki, at eykaśtreišslur fara at verša ķ sambandi viš kęrumyndugleikan.

Fęrųernes Nęvn for Bųrneforsorg
Sambęrt lógaruppskotinum veršur Fęrųernes Nęvn for Bųrneforsorg avtikiš, og ķ stašin kunnu kęrumįl višvķkjandi tvingsli og umsorganaryvirtųku leggjast fyri ręttin, tį iš meginbarnaverndarnevndin hevur tikiš avgerš. Hetta hevur viš sęr, at śtreišslan til Fęrųernes Nęvn for Bųrneforsorg fellur burtur. Fęrųernes Nęvn for Bųrneforsorg tekur uml. 10 tkr. pr. mįl. Taš valdast sostatt, hvussu nógv mįl verša lųgd fyri nevndina hvųrt įr, hvussu stór śtreišslan av nevndini er, men um mett veršur, at taš ķ mišal hava veriš višgjųrd 5 mįl um įriš, hevur śtreišslan til nevndina veriš 50 tkr. įrliga.

Taš veršur ongin eykaśtreišsla fyri landskassan at leggja tvingsils- og umsorganaryvirtųkumįl fyri ręttin.

Samanumtikiš um umsiting sambęrt lógaruppskotinum
Um umsitingina kann ķ stuttum sigast, at umsitingin ķ kommunum veršur mett at hękka viš umleiš 4,2 mió kr., mešan śtreišslurnar til umsitingina fyri landiš veršur mett at lękka viš umleiš 1,8 mió kr. Hetta tķ landiš sleppur at gjalda endurgjald til kommunur fyri nevndarfundir o.a., sum ķ 2002 var upp į 2,3 mió kr. Vart skal tó gerast viš, at ķ partinum hjį landinum eru ķroknašar 540 tkr. til at seta į stovn Barnaverndarstovuna. Ķ partinum hjį kommununum eru ikki uppķroknašar śtreišslur til rakstur, hųli v.m. Taš skal tó sigast, at kommunurnar kunnu t.d. samstarva fyri at halda śtreišslurnar į einum lęgri stųši.

Tiltųk / fyriskipanir
Tiltųk, sum verša sett ķ verk sambęrt hesi lóg, taš veri seg stovnstilboš innanlands sum uttanlands, forsturfamiljur, stušulsfólkatiltųk, sįlarfrųšingavišgerš v.m. verša goldin av kommununum. Ķ talvu 1 er gjųrd ein stutt lżsing av teimum mettu fķggjarligu avleišingunum.

Barnarverndarrśtreišslurnar ķ 2002 vóru meiri enn 34 mió kr. Av hesum fóru umleiš 1,9 mió kr. til sosial frķplįss. Stušulsfólkaskipanin kostaši ķ 2002 umleiš 8,6 mió kr., fosturforeldralųnin var 8,4 mió kr. ķ 2002. Stovnsgjaldiš og feršaśtreišslur vóru umleiš 5,4 mió kr. Til lummapening og vistarhald vóru śtreišslurnar 557 tkr. og annar stušul upp į ķalt 1,3 mió kr. Hetta eru alt śtreišslur, sum eftir hesum uppskoti frameftir verša kommunalar.

Talva 1

Samanumtikiš kann sigast, at barnaverndarumsitingin veršur dżrari sambęrt hesum lógaruppskoti. Hetta av tķ, at eitt av endamįlunum viš lógaruppskotinum er at styrkja um taš fakliga ķ mįlsvišgeršini av barnaverndarmįlum. Fyriskipanirnar sambęrt lógaruppskotinum verša umleiš tęr somu sum ķ dag, men taš ber ikki til at siga, um kommunurnar fara at seta fleiri ella fęrri fyriskipanir ķ verk. So grundarlag er ikki fyri at meta um, hvųrt kostnašurin av fyriskipanunum veršur stųrri, enn hann er ķ dag.

Styrkin viš fakfólki skuldi gjųrt, at stųrri mųguleiki varš fyri at seta rętta fyriskipan inn mótvegis barninum og so tķšliga sum gjųrligt, so fyriskipanin ikki gerst so ógvuslig. Hinvegin kann taš, at fleiri fakfólk verša sett į ųkinum, eisini hava viš sęr, at fleiri tiltųk verša sett ķ verk, tķ tey sķggja ein tųrv, sum ikki hevur veriš kendur fyrr.

Fyrivarni mį takast višvķkjandi metingum av fķggjarligum avleišingum ķ hesum lógaruppskoti, av tķ at taš er torfųrt at meta um, hvussu kommunurnar fara at skipa barnaverndarųkiš frameftir. Eisini skal vķsast į, at kontostrongurin hjį Almannastovuni ikki er gjųrdur til at kunna veita įvķsar upplżsingar, sum Almannamįlarįšiš millum annaš hevur bišiš um ķ sambandi viš lógaruppskotiš. Almannastovan hevur vķst į, at Almannastovan ikki hevur fulla vissu fyri, at bśstašurin hjį familjunum, sum er skrįsettur ķ EDV-num į Almannastovuni, er fult įlitandi. Višvķkjandi śtrokningum av lųnum er śtgangsstųšiš tikiš ķ lųnartalvunum, sum eru galdandi frį 1.3.2002. Višvķkjandi lųn til fakfólk viš mišallangari śtbśgving innan heilsu-, almanna- ella śtbśgvingarverk er roknaš viš lųn, sum svarar til lųn hjį sosialrįšgevum. Višvķkjandi Rókini og Barnaheiminum er śtgangsstųši tikiš ķ roknskapinum fyri 2002 fyri at fįa so įlķtandi prķs sum gjųrligt upp į uppihald pr. mįnaš. Taš skal tó gerast vart viš, at jįttanini fyri 2003 er broytt nóg so nógv ķ mun til 2002.

Almannamįlarįšiš hevur gjųrt nakrar fyribilsmetingar av 2003 og 2004. Ķ metingunum er ikki lagt upp fyri mųguligum lųnarhękkingum seinni ķ 2003 og 2004. Vart skal gerast viš, at metingarnar av teim lógarbundnu śtreišslunum eru óvissar. Fyri 2003 og 2004 eru jįttanirnar fyri Rókina og Barnaheimiš broyttar, so tęr samsvara viš jįttanirnar (og eykajįttan) ķ 2003. Metingin av barnaforsorgarśtreišslunum fyri 2003 er broytt ķ samsvari viš fyribils metingarnar ķ september 2003. Ķ tųlunum fyri 2002 og metingunum fyri 2003 og 2004 er tann parturin av barnaforsorgarśtreišslunum, sum er stušlar til brekaš bųrn, tikin burturśr, sum frameftir veršur bókašur undir vanlig forsorg.

Skattligi parturin
Ķ sambandi viš, at barnaverndarųkiš veršur lagt śt til kommunurnar, er ętlanin, at landsskatturin skal lękkast, og at kommunurnar kunnu seta skattaprosentiš upp ķ mun til tęr śtreišslur, iš verša lagdar śt til kommunurnar at fķggja. Landsstżrismašurin ķ fķggjarmįlum arbeišir ķ lųtuni viš at tilevna lógaruppskot um broyting ķ lųgtingslóg nr. 86 frį 1. september 1983 um landsskatt og kommunuskatt viš seinni broytingum. Mišaš veršur ķmóti, at hetta lógaruppskot skal leggjast fyri Lųgtingiš samstundis sum lógaruppskot um barnavernd.

Śtreišslur, bżttar śt į kommunubólkar
Stórur munur er ķmillum, hvussu stórar barnaverndarśtreišslurnar fella til tęr einstųku kommunurnar. Almannastovan hevur ikki kunna śtgreinaš śtreišslurnar fyri stušulsfólkaskipanina upp į hinar kommunurnar burtursęš frį Klaksvķk og Tórshavn, og tķ hevur Almannamįlarįšiš bżtt śtreišslurnar til stušulsfólk śt eftir ķbśgvaratalinum. Hetta ger, at ein uppgerš yvir śtreišslurnar ķ 2002 upp į kommunubólkar ikki er rųtt, men mett veršur, at taš kann geva eina mynd av, nųkulunda, hvussu stórur partur av śtreišslunum fellur ķ kommunubólkarnar. Almannamįlarįšiš hevur bżtt tęr 48 kommunurnar ķ Fųroyum upp ķ 7 kommunubólkar.

Bżtiš į śtreišslunum ķ 2002 ķ mun til bżtiš av ķbśgvaratalinum veršur vķst ķ nišanfyri standandi talvu 2 višvķkjandi teimum śtreišslum, sum kommunurnar frameftir sjįlvar seta ķ verk. Ķ talvu 2 er bert talan um śtreišslur frį tiltųkum, sum kommurnar eftir uppskotinum seta ķ verk og fķggja: Tilsamans svarar hetta til umleiš 38% av śtreišslunum ķ 2002, ella umleiš 14,1 mió kr. innan ųkiš til barnavernd. Ķ talinum er ein partur upp į umleiš 2,3 mió kr. samsżning til barnaverndarnevndina, sum roknaš veršur viš, veršur nógv lęgri frameftir:

Talva 2

Almannamįlarįšiš hevur gjųrt eina ašra talvu 3, sum inniheldur restina av śtreišslunum fyri 2002. Har er bert talan um śtreišslur frį tiltųkum, sum landiš eftir uppskotinum setir ķ verk og kommunurnar frameftir fķggja: Fosturforeldrasamsżning, stovnsgjald/feršaśtreišslur, lummapeningur/vistarhald, Rókin og Barnaheimiš. Tilsamans svarar hetta til umleiš 62% av śtreišslunum ķ 2002 ella gott 23 mió kr. innan ųkiš til barnavernd.

Almannamįlarįšiš hevur bżtt tęr 48 kommunurnar ķ Fųroyum upp ķ 7 kommunubólkar. Bżtiš į śtreišslunum ķ 2002 ķ mun til bżtiš av ķbśgvaratalinum veršur vķst ķ nišanfyri standandi talvu 3.

Talva 3

Sum sęst į talvuni fellur stųrsti parturin av śtreišslunum ķ 2002 ķ Tórshavnar kommunu.

Gjųld
Ķ lógaruppskotinum er lagt upp til, at landsstżrismašurin ķ samrįš viš kommunufelųgini skal įseta gjųldini fyri tiltųkini eftir talvu 3. Talan veršur um tvey gjųld – eitt brśkaragjald og eitt fast gjald. Taš fasta gjaldiš veršur roknaš śt frį ķbśgvaratalinum ķ kommununum. Borgararnir ķ kommununum gjalda ķ dag barnaverndarśtreišslurnar um landsskattin, og er hetta at meta sum eitt fast gjald ķ mun til eitt brśkaragjald.

Almannamįlarįšiš hevur bert roknskapartųlini fyri 2002, śtgreinaš upp į kommunur, og kann tķ ikki siga nakaš um, hvųrt tųlini vķsa rųttu myndina ķ eitt longri tķšarskeiš. Hinvegin kann ein og hvųr kommuna verša fyri at hava/fįa eitt barn, sum hevur tųrv į, at sera dżr tiltųk mugu setast ķ verk. Stovnsuppihald kann koma at kosta eini kommunu meiri enn 1 mió kr. um įriš.

Sum sķšsta talvan vķsir, vil eitt fast gjald, roknaš eftir ķbśgvaratalinum, hava viš sęr, at allar kommunur undantikiš Tórshavnar kommuna fara at gjalda meira, enn tęr fakstisku śtreišslurnar, um śtreišslurnar falla sum ķ 2002.

Umsitingarligar avleišingar

Sum nevnt omanfyri hevur hetta uppskot viš sęr, at barnaverndarmįl frameftir verša ein kommunal uppgįva. Hetta hevur ta umsitingarligu avleišing, at kommunurnar skulu hava umsitingina av barnaverndarmįlum um hendi. Kommunurnar skulu ķ hesum sambandi seta starvsfólk til at umsita barnaverndarmįl. Landsmyndugleikarnir bera so ķ bandi, at ein meginbarnaverndarnevnd og ein barnaverndarstova verša settar į stovn. Į Barnaverndarstovuni skulu starvsfólk setast ķ starv. Hetta hevur viš sęr, at Almannastovan ikki longur skal umsita barnaverndarmįl. Umframt hetta veršur ein fosturforeldraskipan sett į stovn, sum fęr sętiš į Barnaverndarstovuni. "Fęrųernes Nęvn for Bųrneforsorg" veršur nišurlagt. Kęrunevndin ķ almannamįlum hevur umleiš tęr somu uppgįvurnar eftir hesi lóg sum eftir galdandi barnaverndarlóg. Stųrri dentur mį leggjast į eftirlitiš hjį landsstżrismanninum. Śtreišslurnar ķ hesum sambandi eru lżstar omanfyri.

Avleišingar fyri vinnuna, umhvųrviš og fyri serstųk ųki ķ landinum

Hetta lógaruppskot fęr ikki serligar avleišingar fyri vinnuna ella fyri umhvųrviš. Uppskotiš fęr heldur ikki serligar fķggjarligar, umsitingarligar ella umhvųrvisligar avleišingar fyri serstųk ųki ķ landinum.

Sosialar avleišingar og avleišingar fyri įvķsar samfelagsbólkar/felagsskapir

Mett veršur, at lógaruppskotiš vil betra um sosialu višurskiftini hjį bęši bųrnum og foreldrum, iš hava sosialar trupulleikar. Harumframt betrar lógin eisini um višurskiftini hjį fosturforeldrum.

Avleišingar ķ mun til altjóša sįttmįlar

Nógvar av įsetingunum višvķkjandi bųrnum viš serligum tųrvi ķ ST-Barnaręttindasįttmįlanum frį 1989 eru stašfestar ķ hesum lógaruppskoti, sķ nęrri undir serligum višmerkingum. Hetta fer vęntandi at geva ST-Barnaręttindasįttmįlanum stųrri įvirkan ķ Fųroyum og sostatt betra um višurskiftini hjį bųrnum ķ Fųroyum.

Yvirlit yvir avleišingar

Ummęli

Lógaruppskotiš hevur veriš til hoyringar hjį: Ųllum barnaverndarnevndunum, Almannastovuni, Kommunusamskipan Fųroya, Fųroya Kommunufelag, landsstżrismanninum ķ kommunumįlum, Kommunulęknafelagnum, Lęknafelagnum, Sosialrįšgevarafelagnum, Pedagogfelagnum, Sjśkrasystrafelagnum, Heilsusystrunum, Lęrarafelagnum, Meginfelag teirra brekašu, Rįšnum fyri Brekaš, Barnabata, Felagnum fyri sįlarfrųšingar, Fęrųernes Nęvn for Bųrneforsorg, Barnaheiminum, Rókini, Fosturforeldrafelagnum, Foreldrafelagnum, Fśtanum/Lųgregluni, Lųgfrųšinginum hjį barnaverndarnevndunum, Sernįmsdeplinum, Lógardeildini og Innanrķkisdeildini į Lųgmansskrivstovuni, Rķkisumbošnum, Kęrustovninum, Heimarųktini, Gjaldsstovuni, Familju- og heilsumįlarįšnum, Fķggjarmįlarįšnum, Mentamįlarįšnum, Eystara Landsrętti og danska Justitsministeriet.

Višmerkingar frį teimum, iš hava sent inn ummęli eru hjįlagdar ķ lógaruppskotinum, saman viš samandrįtti av ummęlum og frįgreišing um, hvat er tikiš til eftirtektar ķ lógaruppskotinum.

3. Serligar višmerkingar

Til § 1. Ymsar meiningar eru um, hvųrt endamįlsoršingar skulu įsetast ķ lógum ella ikki. Hildiš veršur, at hetta er ein politiskur spurningur, sum ikki hevur stórvegis lųgfrųšiliga įvirkan į lógina.

Ķ hesum fųrinum veršur tó mett, at endamįlsoršingin ger lógaruppskotiš greišari og lęttari atkomandi fyri einstaka borgaran og fyri tey starvsfólk, iš skulu arbeiša viš lógini. Samstundis avmarkar greinin eisini lógarinnar mįlbólk.

Męlt veršur til, at lógin bert skal fevna um bųrn, iš liva undir umstųšum, iš skaša teirra heilsu og menning. Lógin fevnir sostatt ikki um trivnašin hjį bųrnum yvirhųvur og fevnir heldur ikki um brekaš bųrn. Um brekaš bųrn liva undir umstųšum, iš skaša teirra heilsu og menning, eru tey sjįlvsagt fevnd av hesi lóg.

Lógaruppskotiš fevnir heldur ikki um frķplįss til bųrn, sum standast av fķggjarligum orsųkum, men bert um frķplįss, iš standast av sosialum orsųkum sbr. § 15, stk. 1, nr. 4 nišanfyri. Fķggjarlig frķplįss verša fevnd av lųgtingslóg um dagstovnar og dagrųkt.

Galdandi barnaforsorgarlóg įsetur, at lógin fevnir um trupulleikarnar hjį ųllum bųrnum, og at barnaverndarnevndin eisini skal hava almenna umsjón viš bųrnum og korum teirra ķ kommununi.

Henda oršing hevur veriš tulkaš soleišis, at barnaverndarnevndirnar eisini skulu taka sęr av trivnašinum hjį bųrnum yvirhųvur, t.d. at spęliplįss eru til taks ķ bygdini, at vatniš er reint, og at umstųšurnar yvirhųvur hjį bųrnum at vaksa upp eru ķ lagi ķ kommununi.

Mett veršur ikki, at tann almenni trivnašurin hjį bųrnum hoyrir heima ķ eini barnaverndarlóg. Barnaverndarumsitingin eigur at fįa mųguleika fyri at samla sķnar tankar um tey bųrn ķ samfelagnum, sum hava tųrv į tķ. Tķ veršur ķ lógaruppskotinum skrivaš, at lógin bert fevnir um taš "einstaka barniš". Her veršur havt ķ huga, at lógin ikki fevnir um avgeršir og geršir, iš įvirka bųrn generelt, men bert fevnir um bųrn, iš persónliga hava taš ringt. Sama uppbżti ķ sambandi viš, hvųnn lógin fevnir um, veršur gjųrt ķ Danmark, Noregi og Ķslandi.

Tulkingin av nśverandi lóg hevur eisini fyrr havt viš sęr, at trupulleikar višvķkjandi brekašum bųrnum hava veriš loystir eftir barnaforsorgarlógini. Tųrvurin hjį bųrnum viš breki og bųrnum, iš av ymiskum orsųkum liva undir vįnaligum umstųšum, er sera ymiskur. Brekaš bųrn hava tųrv į stušlum, hjįlpitólum, stovnum, og ųšrum fyriskipanum, sum lętta um teirra brek, mešan bųrn viš serligum tųrvi hava tųrv į umsorgan og ųšrum, sum kann betra teirra umstųšur at vaksa upp ķ. Bųrn, iš eru fųdd brekaš, liva vanliga viš sķnum breki alt lķviš og hava tųrv į ymiskum fyriskipanum alt lķviš, og ikki bert frį tķ tey eru 0-18 įr, sum įsett ķ barnaverndarlógini. Mett veršur tķ ikki, at brekaš bųrn skulu vera fevnd av barnaverndarlógini.

Taš eru sjįlvsagt dųmi um, at ein trupulleiki viš einum barni bęši kann standast av likamligum breki og samstundis av teimum umstųšum, sum barniš livir undir. Slķkir trupulleikar kunnu ķ royndum loysast viš, at avvaršandi myndugleikar, taš vil siga, at barnaverndartęnastan, iš tekur sęr av barnaverndarmįlum, og sosiala umsitingin, iš tekur sęr av forsorgarmįlum v.m., samstarva um at loysa trupulleikan.

Til stk. 2. Taš er sera tżdningarmikiš, at allir myndugleikar, iš eru fevndir av hesi lóg, ķ višgerš av mįlum ella ķ śtinning av fyriskipanum sambęrt lógini leggja dent į at finna fyriskipanir, sum eru best fyri barniš.

Hetta er įsett ķ art. 3 ķ ST-barnaręttindasįttmįlanum og eigur at verša fataš sum ein hornasteinur ķ ųllum arbeiši sambęrt hesi lóg. Bųrn hava serligan tųrv į at verša vard av almennum myndugleikum, av tķ at tey hvųrki sįlarliga ella likamliga eru bśgvin til at verja seg sjįlvi. Bųrn hava rętt til at vaksa upp ķ einum tryggum umhvųrvi, soleišis at tey į bestan hįtt mennast til at fįa sjįlvsįlit og lķvsgleši. Tķ mį taš vera eitt av hųvušsendamįlunum ķ hesi lóg, at myndugleikarnir fyrst og fremst verja barniš og finna fyriskipanir, sum eru til barnsins besta. Įhugin hjį foreldrunum ella ųšrum, sum varša av barninum, eigur at koma ķ ašru rųš.

Til § 2. Męlt veršur til at varšveita galdandi įseting um, at barnaverndarlógin fevnir um bųrn, frį tķ tey eru fųdd, til tey fylla 18 įr. Hetta samsvarar viš "Lov nr. 277 frį 30 juni 1922 om umyndighed og vęrgemaal", viš seinni broytingum, har taš er įsett, at ein gerst myndugur, tį iš ein fyllir 18 įr.

Ķ hesi lóg veršur oršiš "bųrn" ella "barn" nżtt til bęši bųrn og ung ķmillum 0 og 21 įr. Hetta veršur gjųrt fyri ikki at hava ymisk orš til mongu oršalżsingarnar fyri aldursbólkarnar ķmillum 0 til 21 įr. Oršiš "bųrn" fevnir sostatt um bęši pinkubųrn, smįbųrn, bųrn, ung og ķ serligum fųrum um vaksin.

Ķ serligum fųrum kann taš tó verša neyšugt at leingja eina fyriskipan, iš er sett ķ verk sambęrt barnaverndarlógini. Sambęrt galdandi barnaforsorgarlóg kann ein fyriskipan, iš er sett ķ verk, innan viškomandi hevur fylt 18 įr, ķ serligum fųrum leingjast, til persónurin hevur fylt 20 įr. Um viškomandi hevur havt tųrv į einum tilboši, eftir at hann hevur fylt 20 įr, hevur trupulleikin veriš loystur į tann hįtt, at hann hevur fingiš framhaldandi hjįlp eftir forsorgarlógini.

Ķ londunum kring okkum er aldursmarkiš fyri ķ serligum fųrum at koma undir barnaverndarlógina hęgri. Ķ Danmark er aldursmarkiš 21 įr, ķ Noregi er aldursmarkiš 23 įr, og ķ Ķslandi kann tilbošiš leingjast, um tųrvur er į tķ.

Mett veršur ikki, at taš er rįšiligt, at mųguleiki er fyri, at eitt tilboš sambęrt barnaverndarlógini kann halda fram ķ óavmarkaša tķš. Men taš kann vera til frama fyri barniš, at tilbošiš veršur longt ķ eitt įvķst tķšarskeiš, hetta fyri at tryggja framhald ķ fyriskipanini, sum er sett ķ verk. Eitt mark eigur tó at verša sett fyri, hvussu leingi ein fyriskipan kann halda įfram.

Męlt veršur til, at galdandi aldursmark til ķ serligum fųrum at leingja eina fyriskipan, iš er sett ķ verk, veršur hękkaš til 21 įr. Um persónurin tį enn hevur tųrv į einum tilboši frį tķ almenna, kann viškomandi fįa eitt nżtt tilboš viš heimild ķ forsorgarlógini.

Um ein persónur, tį iš hann er 18 ella ķ serligum fųrum 21 įr, fer frį at vera undir barnaverndarlógini til at vera undir forsorgarlógini, skulu barnaverndarmyndugleikarnir kunna Barnaverndarstovuna, Heimarųktina og Serforsorgina um, hvųrji tilboš tann ungi hevur fingiš frį barnaverndartęnastuni, og hvųrjum tann ungi hevur tųrv į ķ lųtuni, soleišis at tilbošiš, um neyšugt, kann halda fram eftir forsorgarlógini.

Męlt veršur til, at lógin eisini veršur galdandi fyri ófųdda barniš, sķ § 14 um frįbošanarskylduna. Frįbošanarskyldan veršur viš hesum vķškaš til ófųdda barniš, um mamman hevur įlvarsligar rśsevnistrupulleikar, mešan hon er viš barn.

Endamįliš viš hesum er, at mamman kemur ķ višgerš, ķmešan hon er viš barn, og at barniš kann fįa hjįlp frį barnaverndarmyndugleikunum beinanvegin, taš er fųtt.

Til § 3. Sambęrt hesi grein veršur įsett, at lógin er galdandi fyri bųrn, iš eru stųdd ķ Fųroyum. Taš vil siga, at lógin eisini er galdandi fyri bųrn, sum ikki eru fųroyingar, og sum fyri eitt tķšarbil eru stųdd ķ Fųroyum. Hetta kunnu vera feršafólk, flóttafólk ella onnur.

Įsetingin foršar ikki fyri, at barnaverndartęnastur taka avgerš um at seta eitt barn, iš er statt ķ Fųroyum, til fosturs ella į samdųgursstovn uttanlands, um hetta veršur mett at vera best fyri barniš. Treytin er bert, at barniš er statt ķ Fųroyum, tį iš avgeršin veršur tikin.

Kapittul 2: Umsiting av barnaverndarmįlum 

Til § 4. Sambęrt hesi grein hava kommunurnar mųguleika fyri at seta eina barnaverndarnevnd ķ kommununi, um tęr ynskja taš.

Um ein barnaverndarnevnd veršur sett, skulu 3 ella 5 limir vera ķ nevndini, hetta fyri at tryggja, at ein meiriluti kann vera ķ nevndini til at taka avgeršir, tį iš nevndin er ósamd um eina avgerš. Kommunustżriš setur barnaverndarnevndina sambęrt § 3 ķ lųgtingslóg nr. 87 frį 17. mai 2000 um kommunustżriš.

Fyri at tryggja fakliga stųšiš ķ barnaverndarnevndini, veršur męlt til, at fólk, iš hava eina mišallanga śtbśgving innan heilsu-, almanna- ella skślaverk, sosum lęrari, sjśkrarųktarfrųšingur, fysioterapeutur, ergoterapeutur, sosialrįšgevi, nįmsfrųšingur, ķ stųrst mųguligan mun skulu manna barnaverndarnevndirnar. Limir ķ barnaverndarnevndum kunnu tó eisini vera sįlarfrųšingur, lękni o.a. Taš veršur sett sum treyt, at formašurin hevur mišallanga śtbśgving. Hinir limirnir skulu vera vęl lżddir borgarar, sum hava góšan kunnleika til bųrn. Hetta kunnu vera foreldur, iš hava góšar royndir viš at uppala bųrn, ella persónar, iš į annan hįtt hava vķst seg at hava gott skil fyri uppaling av bųrnum.

Krav veršur sett um, at formašurin ķ eini barnaverndarnevnd skal hava ķ minsta lagi mišallanga śtbśgving innan heilsu-, almanna- ella skślaverk, men um mųguleiki er fyri tķ, skal meirilutin ķ barnaverndarnevndini lśka somu krųv sum formašurin. Taš vil siga, at ķ teimum stųrru kommununum, har taš eru nóg nógv fakfólk, eiga hesi at manna barnaverndarnevndina.

Nevndirnar sita ķ 4 įr ķ senn.

Limir og varalimir ķ barnaverndarnevndum skulu lśka treytirnar til val til bż- ella bygdarįš, sambęrt lųgtingslóg nr. 44 frį 19. juni 1972 um val til allar fųroyskar kommunur, sum seinast broytt viš lųgtingslóg nr. 110 frį 6. oktober 2000.

Fleiri kommunur hava seinastu įrini sett fram ynski fyri landsstżrismanninum, um at broyta galdandi barnaforsorgarlóg soleišis, at mųguleiki kann vera fyri, at fleiri kommunur kunnu samstarva um eina felags barnaverndarnevnd. Viš įsetingini ķ stk. 3 ķ hesi grein veršur taš mųguligt hjį kommunum at samstarva um at seta eina felags barnaverndarnevnd.

Ętlanin viš stk. 5 er, at landsstżrismašurin skal hava heimild til at įseta reglur um formliga virksemiš hjį barnaverndarnevndunum. Taš vil siga reglur um, at barnaverndarnevndirnar skulu fųra geršabók, at limirnir skulu hava fundarpening o.s.fr. Hugsaš veršur serliga um tęr reglur, sum verša įsettar ķ § 13 ķ galdandi barnaforsorgarlóg. Viš heimild ķ § 13 ķ galdandi barnaforsorgarlóg hevur landsstżriš įsett reglur um virksemi barnaverndarinnar ķ kunngerš nr. 50 frį 25. marts 1993 um barnaforsorg.

Sķ annars undir teimum almennu višmerkingunum um grundarlagiš fyri nżggju barnaverndarskipanini.

Til § 5. Sambęrt hesi grein veršur įsett, at kommunustżrini skulu seta fakfólk til at umsita barnaverndarmįl. Hetta kann gerast viš, at kommunustżriš setur eina sosiala umsiting, men hetta kann eisini gerast viš, at ein kommuna keypir sęr tęnastu frį einari kommunu, iš hevur sosiala umsiting, til at loysa barnaverndarmįl.

Um fakfólk, iš kommunustżriš hevur sett at loysa mįl sambęrt hesi lóg, eru ógegnig sambęrt Ll. nr. 132 frį 10.06.1993 um fyrisitingarlóg, skal kommunustżriš syrgja fyri, at annaš fakfólk veršur sett til at loysa uppgįvuna. Ķ smįum kommunum kann taš vera ein trupulleiki, at ųll fakfólk ķ bygdini eru ógegnig ķ einum mįliš. Kommunan kann tį loysa trupulleikan viš at fįa samstarv ķ lag višvķkjandi umsiting av barnaverndarųkinum viš ašrar kommunur ķ ųkinum.

Fyri at mįlsvišgeršin ķ barnaverndartęnastunum skal vera nųktandi, og fyri at ręttartrygdin hjį bųrnum og foreldrum skal vera tryggjaš į bestan hįtt, er neyšugt, at starvsfólkini ķ barnaverndartęnastunum hava góšan fųrleika til at loysa tey mįl, sum koma fyri. Taš er tķ neyšugt at tey, iš koma at starvast ķ barnaverndarumsitingini, hava mišallanga śtbśgving innan heilsu-, almanna- ella skślaverk. Um persónurin ikki hevur kunnleika til fyrisitingarrętt, er neyšugt, at persónurin fęr eftirśtbśgving ķ hesum fyri at loysa tęr uppgįvur, iš standast av hesi lóg. Sosialrįšgevar kunnu sigast at vera vęl egnašir til hetta starv, av tķ at teir ķ teirra śtbśgving fįa hollan kunnleika til sosiallóggįvuna, til mįlsvišgerš sambęrt fyrisitingarlóg og lóg um alment innlit, og harumframt fįa teir eisini serligan kunnleika til, hvussu ein skal fara viš fólkum, iš hava sosialar trupulleikar. Men ašrir starvsbólkar kunnu eisini vera vęl egnašir til at starvast viš barnaverndarmįlum. Hetta kunnu vera heilsustarvsfólk, so sum sjśkrarųktarfrųšingar, fysioterapeutar, ergoterapeutar og onnur so sum nįmsfrųšingar ella lęrarar. Neyšugt er, at hesi starvsfólk fįa eina eftirśtbśgving ķ fyrisitingarrętti, herundir mįlsvišgerš sambęrt fyrisitingarlógini og hesi lóg, įšrenn tey verša sett ķ starv. Mųguligt er eisini at seta fólk viš akademiskari śtbśgving, so sum lųgfrųšingar ella fólk viš samfelagsfrųšiligari kandidatśtbśgving.

Upp- og afturlatingartķširnar hjį barnaverndarumsitingini skulu vera vęl lżstar. Allar kommunur ella kommunal samstųrv skulu hava hųli til barnaverndarumsitingina og upplżsa sķnar borgarar um, hvųr umsitur barnaverndarmįl, og hvar umsitingin er, soleišis at fólk altķš vita, hvųnn tey skulu seta seg ķ samband viš višvķkjandi frįbošanum um barnaverndarmįl. Barnaverndarumsitingin skal altķš vera tųk, t.d. eigur at verša kravt, at barnaverndarumsitingin altķš hevur eina telefon, t.d. eina fartelefon, tųka, soleišis at bųrn, foreldur, avvaršandi, myndugleikar og onnur kunnu seta seg ķ samband viš barnaverndartęnastuna, tį iš tųrvur er į tķ. Fasta telefonnummariš hjį barnaverndarumsitingini skal eisini vera vęl lżst.

Mųguleiki er eisini hjį kommununum at samstarva um eina felags umsiting til at višgera barnaverndarmįl.

Til § 6. Av tķ, at kommunurnar sjįlvar kunnu avgera, um tęr velja eina barnaverndarnevnd ella ikki, er neyšugt at hava eitt felagsheiti fyri barnaverndarnevndir og barnaverndarumsitingar. Hetta felagsheiti veršur: Barnaverndartęnastan.

Til § 7. Skipanin fer at virka soleišis, at um ein kommuna hevur sett eina barnaverndarnevnd, veršur taš barnaverndarnevndin, iš tekur avgerš eftir tilmęli frį barnaverndarumsitingini, og um eingin barnaverndarnevnd er sett ķ kommununi, veršur taš barnaverndarumsitingin, iš tekur avgerš eftir at hava višgjųrt mįliš sambęrt reglunum ķ kapitli 7.

Um ein barnaverndarnevnd er ķ kommununi, skal barnaverndarnevndin sostatt ikki fara inn ķ mįlsvišgerš av einum mįli, so sum at fįa til vega upplżsingar ķ mįlinum, fara į heimavitjanir ella annaš. Hetta skal barnaverndarumsitingin gera. Barnaverndarnevndin skal bert mųta į fundum og taka avgerš eftir tilmęli frį barnaverndarumsitingini.

Um ein barnaverndarnevnd er ķ kommununi, skal barnaverndarumsitingin leggja tilmęli fyri barnaverndarnevndina til stųšutakan. Um barnaverndarnevndin ikki er samd viš barnaverndarumsitingini, er taš barnaverndarnevndin, iš tekur endaliga stųšu ķ mįlinum. Barnaverndartęnastan hevur ikki heimild til at seta fyriskipanir ķ verk, sum barnaverndarnevndin ikki tekur undir viš.

Barnaverndarnevndin kann avgera, at ķ įvķsum mįlum tekur barnaverndarumsitingin avgerš vegna barnaverndarnevndina. Barnaverndarnevndin avger sjįlv, hvųrjar fyriskipanir verša lagdar śt til barnaverndarumsitingina at taka avgerš ķ. Hetta kunnu vera avgeršir um at seta summar fyriskipanir ķ verk, iš hava skund, ella fyriskipanir, iš ikki hava viš sęr stórar broytingar fyri foreldur og bųrn, t.d. at jįtta at senda barniš til sįlarfrųšing viš samtykki frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan.

Til § 8. Greinin įsetur, hvųrjar uppgįvur og įbyrgd barnaverndartęnastan hevur. Taš er neyšugt, at barnaverndartęnastan fylgir vęl viš ķ teimum višurskiftum, sum bųrn og ung ķ ųkinum liva undir, soleišis at barnaverndartęnastan so skjótt sum gjųrligt kann koma upp ķ og hjįlpa bųrnum, sum eru śti fyri umsorganarsviki og hava atferšartrupulleikar sambęrt hesi lóg. Jś fyrr barnaverndartęnastan kemur upp ķ, jś minni veršur barniš skatt.

Viš umsorganarsviki veršur hugsaš um, at barniš livir undir umstųšum, iš kunnu skaša tess heilsu og menning. Hetta kann vera bęši viš og uttan foreldranna vilja. Barniš kann verša śti fyri umsorganarsviki, av tķ at foreldrini misrųkja sķnar skyldur sum foreldur, men barniš kann eisini verša śti fyri umsorganarsviki, um foreldrini eru voršin sjśk, og ikki hava orku til at taka sęr nųktandi av bųrnunum. Oršiš umsorganarsvik fevnir eisini um fųri, har trivnašurin hjį barninum er hóttur, uttan at taš tó er talan um beinleišis umsorganarsvik. Herviš skal ikki skiljast trivnašurin hjį bųrnum sum heild ķ kommununi.

Um barnaverndartęnastan metir, at eingin trupulleiki er til stašar, ella at trupulleikin veršur best loystur viš, at eingin fyriskipan veršur sett ķ verk, hevur frįbošarin tó ikki krav um, at fyriskipan skal setast ķ verk.

Barnaverndartęnastan skal ķ ųllum sķnum arbeiši meta um, um gerandisdagurin hjį bųrnunum ķ teirra heimliga umhvųrvi er nųktandi.

Taš er uppgįvan hjį barnaverndartęnastuni at meta um, hvųrt ein fyriskipan er neyšug og at seta fyriskipanir ķ verk, iš standa ķ mun til tann skašan, iš tęnastan vil bųta um. Taš vil siga, um barniš bert hevur tųrv į sįlarfrųšiligari hjįlp ķ eitt stutt tķšarskeiš, skal barnaverndartęnastan ikki seta fyriskipan ķ verk um at taka barniš śr heiminum.

Sambęrt hesi lóg veršur samtykki kravt frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan. Tį iš foreldrini eru gift, ella tann, iš hevur foreldramyndugleikan er giftur uppaftur, ella foreldrini hava felags foreldramyndugleika, krevst samtykki frį bįšum upprunaforeldrunum. Tį iš bert ein persónur hevur foreldramyndugleikan, er taš ķ flestu fųrum mamman at barninum, iš skal geva samtykki. Um barniš ikki hevur foreldur, krevst samtykki frį tķ, iš hevur foreldramyndugleikan yvir barninum vegna foreldrini, t.d. ein verji. Reglan um, at taš eru tann ella tey, iš hava foreldramyndugleikan, iš geva samtykki sambęrt hesi lóg, er eisini galdandi sambęrt donsku lógarįsetingunum um barnavernd.

Barnaverndartęnastan skal ķ stųrstan mun stremba ķmóti at fįa samstarv ķ lag viš foreldrini um at seta fyribyrgjandi fyriskipanir ķ verk ķ heiminum, įšrenn fariš veršur undir tvingsilsinntriv. Hetta av tķ at kanningar vķsa, at taš ķ flestu fųrum er best fyri barniš at verša verandi ķ heiminum. Fyriskipanin skal standa ķ mun til tann trupulleikan, iš mišaš veršur ķmóti at loysa. Men um taš ikki veršur mett at vera rįšiligt at halda įfram viš fyribyrgjandi fyriskipanum ķ samstarvi viš foreldrini, skal barnaverndartęnastan taka stig til, at ašrar fyriskipanir uttan samtykki frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan, verša settar ķ verk. Barnaverndartęnastan ger eina meting ķ hvųrjum einstųkum fųri, um hon metir taš vera rįšiligt, at barniš skal verša verandi ķ heiminum. Hetta śt frį, hvat veršur mett at vera best fyri barniš.

Sambęrt art. 27 ķ ST-barnaręttindasįttmįlanum skulu limalondini višurkenna, at ųll bųrn hava rętt til lķvskor, sum eru hóskandi fyri teirra likamligu, sįlarligu, sišaligu og sosialu menning. Myndugleikarnir ķ limalondunum skulu hjįlpa foreldrum og ųšrum, sum varša av barninum, at geva bųrnum hesi ręttindi, og skulu um neyšugt veita foreldrunum fķggjarliga hjįlp og stušul, serstakliga višvķkjandi fųši, klęšum og innivist.

ST-barnaręttindasįttmįlin įsetur eisini ķ art. 19 og partvķst ķ art. 39, at limalondini skulu įseta nųktandi reglur fyri at verja bųrn ķmóti ųllum slųgum av likamligum ella sįlarligum haršskapi, skaša, misrųkt ella misnżtslu, undir hesum kynsligari misnżtslu. Slķkar reglur skulu innihalda virknar mįlsvišgeršarreglur og stovnsetan av neyšugum fyriskipanum til at hjįlpa barninum og teimum, iš varša av barninum. Harumframt skulu reglur įsetast um fyribyrging, innliving, frįbošanarskyldu, įvķsing, kanning, višgerš og uppfylging av mįlum og um neyšugt ręttarvišgerš. Allar fyriskipanir višvķkjandi barninum skulu śtinnast ķ einum umhvųrvi, sum gevur barninum góša heilsu, sjįlvsvirši og sjįlvsįlit.

Mett veršur, at hesi krųv ķ ST-barnaręttindasįttmįlanum eru stašfest ķ hesum lógaruppskoti.

Taš er sera tżdningarmikiš, at barnaverndartęnastan ķ višgerš av mįlum sambęrt hesi lóg leggur dent į at finna fyriskipanir, iš tęna barninum. Hetta er įsett ķ art. 3 ķ ST-barnaręttindasįttmįlanum og eigur at vera grundarsteinurin ķ ųllum arbeiši sambęrt hesi lóg. Atlitiš til barniš eigur tķ at ganga fram um atlitiš til tann ella tey, iš hava foreldramyndugleikan ķ hesi lóg.

Til § 9. Greinin įsetur, hvųrji mįl barnaverndartęnastan skal višgera og taka avgerš ķ. Ķ hųvušsheitum tekur barnaverndartęnastan avgerš ķ mįlum, har samtykki er fingiš frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan og bųrnum, iš hava fylt 15 įr. Taš vil siga, at avgerširnar verša tiknar ķ samstarvi viš tann ella tey, iš hava foreldramyndugleikan og bųrn, iš hava fylt 15 įr. Tį iš barnaverndartęnastan ikki fęr samtykki frį foreldramyndugleikanum, ella samtykki er tikiš aftur, sendir barnaverndartęnastan mįliš til Meginbarnaverndarnevndina til avgeršar.

Nęrri śtgreinaš tekur barnaverndartęnastan avgerš ķ mįlum, sum višvķkja fyribyrgjandi fyriskipanum, sbr. § 15. Taš vil siga, tį talan er um at:

1. veita sįlarfrųšiliga ella ašra hóskandi hjįlp til barniš og/ella familjuna,
2. veita familjuvišgerš ella lķknandi stušul,
3. veita stušul ķ heiminum,
4. veita ansingarplįss į dagstovni, ķ dagrųkt ella lķknandi fyri bųrn,
5. hjįlpa viš at finna hóskandi śtbśgvingarplįss, arbeišsplįss ella lķknandi til barniš,
6. menna um frķtķšarvirksemi hjį barninum,
7. geva tilboš um umlęttingarskipan hjį fosturforeldrum į góškendum uppihaldsstaši ella į samdųgursstovni,
8. stušla foreldrum at fįa og fullfųra višgerš vegna sjśku, rśsevnismisnżtslu ella ašrar persónligar trupulleikar,
9. tilnevna ein fastan persón, iš barniš altķš kann seta seg ķ samband viš višvķkjandi sķnum trupulleikum,
10. veita persónligan rįšgeva til barniš,
11. veita barninum tryggleika į tann hįtt, at barniš kann venda sęr til barnaverndartęnastuna viš sķnum trupulleikum, uttan at hetta veršur frįbošaš foreldrunum,
12. sambęrt § 15, stk. 2 at veita fyriskipanir eftir § 15, stk. 1, nr. 1, 4, 5, 6, 9 og 10, hóast foreldur/foreldramyndugleiki ikki loyva tķ, um taš mį metast at vera av munandi tżdningi fyri barnsins serliga tųrv į stušli, og tį iš endamįliš viš fyriskipanini veršur mett at kunna rųkkast uttan samtykki frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan,
13. sambęrt § 15, stk. 3 at veita fķggjarligan stušul til śtreišslur, iš standast av fyriskipanum eftir stk. 1, nr. 1-8, tį iš foreldrini ikki sjįlvi megna śtreišslurnar.

Sķ annars višmerkingarnar til § 15.

Harumframt tekur barnaverndartęnastan avgerš:

• um brįšfeingis avgeršir, sbr. § 17, stk. 1,
• um lęknakanning og višgerš, sbr. § 18, stk. 1,
• um forboš višvķkjandi flyting av barni, tį iš taš er sett heiman, sbr. § 20, stk. 1,
• um umsorganarįbyrgd, sbr. § 21, stk. 2,
• um, at barn veršur sett ķ samdųgursstovn til eygleišingar sambęrt § 37, stk. 1.

Višmerkjast skal, at stųrsta arbeišiš innan barnaverndarųkiš liggur ķ § 15 ķ hesi lóg. Sambęrt upplżsingum frį barnaverndarumsitingum liggur umleiš 95 % av ųllum barnaverndararbeiši ķ fyribyrgjandi fyriskipanum.

Til § 10. Barnaverndartęnastan skal samstarva viš ašrar kommunur og myndugleikar, um hetta kann hugsast at betra um mįlsvišgeršina og umstųšurnar hjį bųrnum, iš henda lógin fevnir um. Taš vil siga, at barnaverndartęnastan m.a. skal samstarva viš kommunur, skślar, heilsusystrar, kommunulęknar og sjśkrahśs. Harumframt skulu barnaverndartęnasturnar samstarva viš ašrar almennar myndugleikar og umsitingar, tį iš hetta veršur hildiš at betra um umstųšurnar hjį bųrnum, iš lógin fevnir um.

Einki er įsett um tvųrfakligt samstarv ķ galdandi barnaforsorgarlóg, men męlt veršur til, at slķkar reglur verša įsettar ķ hesi lóg.

Oršingin ķ hesi grein hevur uppruna ķ § 37a ķ donsku lógini "om social service". Endamįliš viš samstarvinum millum fakbólkar, iš starvast viš bųrnum, er at tryggja bųrnum og ungum viš serligum tųrvi ręttan stušul ręttstundis. Samstarviš skal eisini tryggja, at samband veršur fingiš ķ lag millum barniš og lękna, sosialrįšgeva, lęrara, nįmsfrųšing, sįlarfrųšing ella annan serkunnleika.

Barnaverndartęnasturnar eiga at virka fyri, at kommunurnar og ašrir myndugleikar samstarva betur višvķkjandi barnaverndarmįlum, og somuleišis at barnaverndartęnasturnar sjįlvar samstarva sķnįmillum. Barnaverndarstovan kann eisini arbeiša fyri einum slķkum samstarvi ķmillum barnaverndartęnasturnar.

Mett veršur, at taš er neyšugt at įseta, at fakbólkarnir hava skyldu til at luttaka ķ hesum samstarvi, hetta fyri at samstarviš skal kunna virka nųktandi til fyrimunar fyri taš einstaka barniš.

Av tķ at tey starvsfólk, iš luttaka ķ samstarvinum, gera hetta sum partur av sķnum vanliga arbeiši, hava hesi ikki rętt til fundarsamsżning fyri fundir ķ tvųrfakliga samstarvinum.

Višvķkjandi tagnarskyldu veršur vķst til § 51, stk. 3, har taš er įsett, at taš ikki er brot į tagnarskylduna, tį iš viškomandi, sum hevur upplżsingarnar, hevur skyldu at geva teir vķšari sambęrt hesi lóg, ella tį iš viškomandi lógliga rųkir greiš almenn įhugamįl ella lógliga tekur stig til at verja barnsins besta tųrv. Henda greinin fevnir um tvųrfakliga samstarviš.

Til § 11. Sambęrt hesi grein veršur įsett, hvųrjar avgeršir Meginbarnaverndarnevndin skal taka.

Nęrri śtgreinaš tekur Meginbarnaverndarnevndin avgerš ķ mįlum:

• um brįšfeingis avgerš, sbr. § 17, stk. 2,
• um lęknakanning uttan samtykki frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan, sbr. § 18, stk. 2,
• um yvirtųku av umsorganini fyri einum barni, sbr. § 19,
• um forboš višvķkjandi flyting av barni, tį iš taš er sett heiman, sbr. § 20, stk. 3,
• um samverurętt, sbr. § 22,
• um varandi umsorganaryvirtųku, sbr. § 23,
• um setan śr gildi av avgerš um umsorganaryvirtųku, sbr. § 24,
• um órųkni hjį fosturforeldrum, sbr. § 30,
• um inn- og śtskriving į samdųgursstovni, sbr. § 35, stk. 2,
• um afturhaldan į stovni grundaš ķ egnum samtykki, sbr. § 36,
• um setan og afturhald į stovni uttan egiš samtykki, sbr. § 37,
• um at nokta barninum at vera statt uttan fyri stovnin, sbr. § 38, stk. 3,
• um rętt til ókeypis umbošan, sbr. § 57, stk. 3.

Avgeršir tiknar av Meginbarnaverndarnevndini eru endaligar, sķ § 64, stk. 2 og kunnu ikki kęrast til annan fyrisitingarligan myndugleika. Taš vil siga, at um partarnir ynskja at leggja mįliš fyri ein hęgri myndugleika, mugu teir leggja mįliš fyri ręttin.

Sķ nęrri um Meginbarnaverndarnevndina nišanfyri undir § 12.

Til § 12. Fyri at ręttartrygdin hjį bųrnum og foreldrum skal vera tryggjaš, veršur mett, at taš er neyšugt, at ein Meginbarnaverndarnevnd, samansett av fakfólki og sum er fyri alt landiš, tekur avgerš ķ mįlum, har samtykki ikki er fingiš frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan. Hetta eru sera įlvarslig mįl, iš trķva inn ķ grundleggjandi ręttindi hjį foreldrum og bųrnum. Neyšugt er tķ at hava ein fakkunnleika, iš sęr mįliš viš nżggjum eygum og sostatt skuldi havt mųguleika fyri at tikiš eina meira objektiva stųšu ķ mįlinum, enn barnaverndartęnastan, iš kann hava višgjųrt mįliš leingi.

Skotiš veršur upp, at landsstżrismašurin skal seta eina Meginbarnaverndarnevnd, sum skal vera samansett av 3 limum: Einum royndum lųgfrųšingi, einum sįlarfrųšingi og einum barnasakkųnum. Varalimir verša valdir samsvarandi.

Mett veršur, at taš er neyšugt, at ein royndur lųgfrųšingur er formašur ķ Meginbarnaverndarnevndini. Viš "ein royndur lųgfrųšingur" veršur hugsaš um ein sakfųrara ella ein lųgfrųšing viš drśgvum royndum innan fyrisitingina ella annaš lųgfrųšiligt starv. Neyšugt er at viškomandi hevur kunnleika til og innlit ķ at loysa lķknandi mįl sum barnaverndarmįl.

Mett veršur, at sįlarfrųšingar eru best egnašir til at višgera mįl, iš verša lųgd fyri Meginbarnaverndarnevndina. Hetta av tķ, at bųrn, iš verša višgjųrd sambęrt hesi lóg, oftast hava trupulleikar av sįlarligum slagi, sum stava frį teirra uppvųkstri. Taš er eisini mųguligt, at ein lękni veršur limur ķ Meginbarnaverndarnevndini.

Viš oršingini: "ein barnasakkųnur" veršur hugsaš um ašrar starvsbólkar enn sįlarfrųšingar.

Sum viškomandi starvsbólkur kunnu sosialrįšgevar og heilsusystrar nevnast. Sosialrįšgevar hava serkunnleika til mįlsvišgerš av truplum mįlum, so sum barnaverndarmįlum. Heilsusystrar koma inn til barniš ķ heiminum frį tķ, at taš er nżfųtt, og eru tķ fųrar fyri sera tķšliga at sķggja, um okkurt er įfatt viš barninum.

Lęrarar og nįmsfrųšingar hava eisini góšan fųrleika til at višgera barnaverndarmįl. Nįmsfrųšingar fylgja bųrnunum dagliga, frį tķ tey koma į dagstovn ella ķ dagrųkt til skślaaldur. Lęrarar fylgja bųrnunum dagliga ķ skślanum frį 7 įra aldri og eru tķ, helst ķ samstarvi viš ašrar lęrarar į skślanum, fųrir fyri at sķggja, um barniš er misrųkt likamliga ella sįlarliga.

Hesin limurin skal hava serkunnleika til bųrn. Viš hesum veršur millum annaš hugsaš um fólk, iš arbeiša viš bųrnum dagliga, so sum nįmsfrųšingar ķ vųggustovum og barnagųršum, sjśkrarųktarfrųšingar į barnadeildum į sjśkrahśsunum, fysioterapeutar og ergoterapeutar v.m.

Taš kann koma fyri, at bęši ein limur og varalimur hansara eru ógegnigir ķ einum įvķsum mįli. Her veršur serliga hugsaš um tann limin, iš er sįlarfrųšingur. Ķ hesum fųrum veršur įsett, at formašurin ķ Meginbarnaverndarnevndini skal taka avgerš um, at ein persónur viš sama fųrleika sum limurin/varalimurin tekur sęti ķ nevndini. Hetta fyri at varšveita ta fakligu samansetingina ķ nevndini.

Um bert ein limur er ógegnigur, er vanlig mannagongd, at varalimur hansara tekur sęti ķ nevndini. Ķ hesum fųrum nżtist formašurin ikki at tilnevna annan persón.

Meginbarnaverndarnevndin situr ķ 4 įr.

Avgeršir, tiknar av Meginbarnaverndarnevndini, eru endaligar og kunnu ikki kęrast til annan fyrisitingarligan myndugleika. Taš vil siga, at um partarnir ynskja at leggja mįliš fyri ein hęgri myndugleika, mugu teir leggja mįliš fyri Fųroya Rętt. Sķšani hava partarnir eisini mųguleika fyri at leggja mįliš fyri Landsręttin.

Landsstżrismašurin kann įseta nęrri reglur um, hvussu Meginbarnaverndarnevndin skal virka, undir hesum reglur um fundarsamsżning og flutningsendurgjald til limirnar ķ nevndini.

Til § 13. Nś barnaverndarųkiš, iš er eitt sera viškvęmt og trupult ųkiš at umsita, veršur kommunal uppgįva, bęši tį talan er um umsiting og um fķgging, veršur mett, at taš er neyšugt at hava ein stovn, iš skal hava sum hųvušsuppgįvu at geva kommunalu barnaverndartęnastunum holla vegleišing og rįšgeving ķ barnaverndarmįlum. Stovnurin skal geva barnaverndartęnastunum generella vegleišing og rįšgeving og skal sostatt ikki višgera einstųk persónsmįl.

Stovnurin er eisini ein lišur ķ at styrkja um ręttartrygdina hjį bųrnum og foreldrum viš at stušla kommununum ķ at byggja upp eina so dygdargóša mįlsvišgerš ķ barnaverndarmįlum sum gjųrligt.

Barnaverndarstovan skal ikki fara inn ķ mįlsvišgeršina av einstųkum mįlum. Barnaverndartęnastan ķ kommununi skal taka avgerš ķ mįlunum, men kann fįa rįš og vegleišing frį Barnaverndarstovuni.

Ętlanin er ikki, at Barnaverndarstovan skal verša eftirlitsmyndugleiki į ųkinum. Barnaverndarstovan skal rįšgeva og vegleiša, ķmešan landsstżrismašurin skal hava eftirlit į ųkinum.

Ein stór uppgįva hjį Barnaverndarstovuni veršur at virka sum skrivstova hjį Meginbarnaverndarnevndini. Taš vil siga, at Barnaverndarstovan skal, eftir at hava fingiš alt tilfariš til vega frį Barnaverndartęnastuni, fyrireika mįliš soleišis, at taš er klįrt at leggja fyri Meginbarnaverndarnevndina og gera taš endaliga tilmęli til Meginbarnaverndarnevndina til stųšutakan. Um Barnaverndarstovan metir, at upplżsingar mangla ķ mįlinum, skal Barnaverndarstovan bišja avvaršandi barnaverndartęnastu um at fįa hesar upplżsingar til vega, soleišis at mįliš er nųktandi upplżst, tį iš taš veršur lagt fyri Meginbarnaverndarnevndina.

Taš kann henda, at ein lųgfrųšingur į Barnaverndarstovuni hevur veriš ov nógv drigin inn ķ eitt einstakt persónsmįl ķ sambandi viš rįšgeving av eini barnaverndartęnastu, og tķ metir seg at vera ógegnigan at fyrireika mįliš fyri Meginbarnaverndarnevndina. Ķ hesum fųrum skal ein annar lųgfrųšingur fyrireika mįliš fyri Meginbarnaverndarnevndina. Hesin kann antin starvast į Barnaverndarstovuni ella starvast sum lųgfrųšingur uttan fyri Barnaverndarstovuna.

Barnaverndarstovan skal umsita samdųgursstovnar og fosturforeldraskipan.

Greinin er ikki śttųmandi, taš vil siga, at landsstżrismašurin kann įleggja ašrar uppgįvur til Barnaverndarstovuna, um hetta veršur mett at gera barnaverndartęnastuna meira munadygga og sostatt betra um višurskiftini hjį bųrnum og foreldrum ķ landinum.

T.d. kundi Barnaverndarstovan eisini skipaš fyri hagtųlum į barnaverndarųkinum ella skipaš fyri gransking į barnaverndarųkinum.

Neyšugt er ikki at įseta hetta ķ kunngerš. Taš er einki formligt krav um heimild ķ kunngerš, til tess at landsstżrismašurin kann broyta virksemiš į einum stovni, iš liggur beinleišis undir honum.

Sķ annars undir almennu višmerkingunum um Barnaverndarstovuna.

Til § 14. Viš starvsfólk innan almanna-, heilsu- og skślaverk veršur serliga hugsaš um kommunulęknar, heilsusystrar, lęrarar, nįmsfrųšingar, sįlarfrųšingar, starvsfólk į sjśkrahśsunum: sjśkrarųktarfrųšingar, lęknar, jaršarmųšur, fysioterapeutar, ergoterapeutar og sosialrįšgevar. Eisini veršur hugsaš um starvsfólk uttan śtbśgving innan almanna-, heilsu- og skślaverk, sum hava viš bųrn at gera ķ teirra starvi.

Mett veršur, at tey starvsfólk, iš frįboša til barnaverndartęnastuna, eiga at upplżsa navn og starv. Įbyrgdin at frįboša sum fakfólk, eigur at hoyra viš til starviš, sum persónarnir hava, og kann taš eisini hava eina įvķsa tyngd ķ mįlinum, at fakfólk hava frįbošaš. Vanlig fólk, so sum familja, vinir, grannar og onnur, eiga at kunna vera ónavngivin, tį tey frįboša til barnaverndartęnastuna.

Eftir stk. 2 hava ųll skyldu til at frįboša til barnaverndartęnastuna. Her veršur hugsaš um ųll, sum umframt tey omanfyrinevndu starvsfólkini hava viš eitt barn at gera. Hetta kunnu vera familja, vinir, grannar ella onnur. Frįbošast skal, um viškomandi persónur fęr kunnleika til, at foreldur ella annar uppalari lokkar, skammfer ella vanrųkir barn soleišis, at įlvarsamur vandi er fyri tess sįlarligu ella likamligu heilsu ella bśning.

Viš misrųkir veršur hugsaš um, at barniš er śti fyri umsorganarsviki og veršur misrųkt soleišis, at tess heilsa og menning er ķ vanda.

Viš meinslar veršur hugsaš um, at barniš er śti fyri likamligum ella sįlarligum haršskapi.

Viš misnżtir veršur hugsaš um, at barniš er śti fyri blóskemd ella ųšrum kynsligum įgangi.

Av tķ at įvķst samanfall kann verša ķmillum omanfyrinevndu hugtųk ķ einum ķtųkiligum mįli, og fyri at byrgja fyri, at eitt mįl dettur nišur ķmillum allżsingarnar, er "t.d." sett frammanfyri oršiš: "hugsaš".

Starvsfólk innan taš almenna skulu frįboša til barnaverndartęnastuna, įšrenn barniš er fųtt, um tey meta, at tųrvur er į stušli eftir hesi lóg. Taš vil siga, at myndugleikarnir sambęrt hesum lógaruppskoti longu kunnu hava eina ętlan viš ófųdda barninum, og seta fyriskipanir ķ verk, beinanvegin, barniš er fųtt. Um ein frįbošan ikki kemur fyrr enn eftir, at barniš er fųtt, kann vandi vera fyri, at fyriskipanin veršur sett ķ verk ov seint. Hetta skapar fyritreytir fyri at kunna seta inn ķ góšari tķš fyri bęši mammuna og barniš soleišis, at barniš fęr ein mųguleika fyri at fįa eina positiva byrjan ķ lķvinum.

Tųrvur kann vera į, at komiš veršur uppķ sambęrt hesi lóg, um mamman, mešan hon er viš barn, t.d. hevur įlvarsligar rśsevnistrupulleikar, soleišis at hon mį ķ višgerš. Talan mį vera um eina misnżtslu av antin rśsdrekka ella ųšrum rśsandi evnum, og um, at misnżtslan veršur mett sum sera įlvarsom į tann hįtt, at hon veršur mett at skaša fostriš.

Mųguleiki veršur sostatt fyri at hjįlpa kvinnum, iš eru viš barn, viš teirra rśsevnistrupulleikum, og harviš minka um vandan fyri, at bųrn verša fųdd viš skaša vegna rśsevnismisnżtslu hjį mammuni.

Tųrvur kann eisini vera į stušli ķ ųšrum fųrum, sum t.d. tį iš kvinnan hevur įlvarsligar sįlarligar, likamligar ella sosialar trupulleikar og tķ ikki er fųr fyri syrgja fyri barninum.

Stykki 3 ķ hesi grein hevur uppruna ķ § 35, stk. 3 ķ donsku lógini: "lov om social service".

Umframt starvsfólk innan taš almenna, hevur ein og hvųr skyldu til at frįboša til barnaverndartęnastuna, um ein fęr kunnleika til, at foreldur ella annar uppalari skammfer ella vanrųkir barn į slķkan hįtt, at įlvarsamur vandi er fyri tess sįlarligu ella likamligu heilsu ella bśning.

Sum nakaš nżtt veršur ķ stk. 4 męlt til, at tķšarfreistir verša settar višvķkjandi frįbošanarskylduni. Barnaverndartęnastan skal sum skjótast, og seinast innan eina viku, kanna innkomnar frįbošanir og meta um, hvųrt kanningar skulu setast ķ verk sambęrt lógini. Hetta fyri at tryggja, at sett veršur inn so tķšliga sum gjųrligt fyri barniš.

Tann, sum frįbošar til barnaverndartęnastuna, veršur ikki neyšturviliga partur ķ mįlinum og kann ikki seta seg upp ķmóti ella kęra um tey stig, sum barnaverndartęnastan velur at taka fyri viškomandi familju.

Ein frįbošan sambęrt hesi grein hevur ikki viš sęr, at barnaverndartęnastan hevur skyldu til at seta fyriskipanir ķ verk. Barnaverndartęnastan hevur skyldu til at kanna og upplżsa mįliš, men um komiš veršur fram til, at einki grundarlag er fyri at seta fyriskipanir ķ verk, skal barnaverndartęnastan ikki gera taš.

Um barnaverndartęnastan avger ikki at gera meira viš eina frįbošan, eigur barnaverndartęnastan tó at kunna tann, iš frįbošaš er um, um frįbošanina, soleišis at viškomandi er vitandi um hetta. Um frįbošarin hevur ynskt at vera ónavngivin, skal barnaverndartęnastan ikki upplżsa, hvųr hevur frįbošaš.

Til § 15. Greinin įsetur, at barnaverndartęnastan ķ samstarvi viš foreldrini kann seta fyriskipanir ķ verk, um kanningin sambęrt § 45 vķsir, at hetta er neyšugt. Taš er sostatt ikki einhvųr tųrvur, sum hevur viš sęr stušul sambęrt hesi grein. Taš skal vera įvķst, at fyriskipanin er neyšug fyri serliga tųrvin hjį barninum.

Fyriskipanin veršur sett ķ verk "fyri" barniš, taš vil siga, at barniš fęr tilboš um eina fyriskipan frį barnaverndartęnastuni.

Fyriskipanin mį vera ķ javnvįg og ķ samsvari viš tųrvin hjį barninum, taš vil siga, at barnaverndartęnastan mį ikki seta eina ov ógvusliga fyriskipan ķ verk fyri at bųta um ein lķtlan trupulleika, og hin vegin heldur ikki seta eina ov lķtiš gevandi fyriskipan ķ verk fyri at bųta um ein stóran trupulleika.

Barnaverndartęnastan kann ķ ivamįlum sųkja sęr rįš og vegleišing hjį Barnaverndarstovuni.

Endamįliš viš teimum fyribyrgjandi fyriskipanunum er at gera taš mųguligt hjį barninum at verša verandi ķ heiminum, so leingi sum taš ber til. Sambęrt art. 9 ķ ST-barnaręttindasįttmįlanum frį 1989 hevur barniš rętt til ein uppvųkstur ķ kęrleika, sįtt og semju saman viš familjuni. Barniš skal ikki skiljast frį foreldrunum uttan tess egna vilja, undantikiš ķ teimum fųrum, myndugleikarnir meta, at taš er best fyri barniš at verša sett heiman. Hetta kann koma upp į tal, tį iš barniš er misrųkt ella er śti fyri haršskapi.

Um barnaverndartęnastan, eftir at kanning er gjųrd sambęrt § 45, metir, at taš er best fyri barniš at verša tikiš śr heiminum, skal barnaverndartęnastan beinanvegin leggja mįliš fyri Meginbarnaverndarnevndina og ikki drżggja mįliš viš at seta fyribyrgjandi fyriskipanir ķ verk.

Tęr avgeršir, sum barnaverndartęnastan tekur, eru sjįlvbodnar ella uttan tvingsil av tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan, ella barninum, sķ tó stykki 2. Samtykki skal fįast frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan, įšrenn avgerš veršur tikin um fyriskipan. Um foreldrini hava felags foreldramyndugleika, skal samtykki fįast frį bįšum foreldrum, hóast tey ikki bśgva saman.

Mett veršur, at best er, at foreldrini verša tikin viš upp į rįš, tį iš avgerš skal takast um, hvųr fyriskipan er tann besta fyri tann serliga tųrvin hjį barninum. Barniš veršur mest įvirkaš av foreldrunum. Um foreldrini tķ samstarva viš barnaverndartęnastuna um fyriskipanina, verša kunnaš um tey stig, iš verša tikin, og eru samd višvķkjandi tķ fyriskipanini, iš veršur sett ķ verk, įvirka tey eisini barniš til at dįma fyriskipanina. Taš er tķ best mųguleiki fyri, at fyriskipanin eydnast, um foreldrini samstarva viš barnaverndartęnastuna.

Dentur er lagdur į at orša fyriskipanirnar ķ stykki 1 soleišis, at tęr kunnu tulkast vķtt. Hetta er gjųrt fyri ikki at forša barnaverndartęnastuni ķ at veita hjįlp, tį iš taš veršur mett at vera neyšugt fyri familjuna ella barniš.

Ķ stykki 1 er ein uppreksan av teimum fyriskipanum, sum barnaverndartęnastan kann veita, tį iš omanfyrinevndu krųv eru lokin. Tęr einstųku fyriskipanirnar ķ greinini hava hvųr sķtt endamįl, men eru samstundis so smidligar, at tęr ķ summum fųrum umskarast. Ętlanin viš at śtgreina fyriskipanirnar ķ greinini er at gera tęr meira sjónligar fyri barnaverndartęnastu, foreldrum og bųrnum.

Fyriskipanirnar kunnu veitast hvųr sęr ella saman; rašfylgjan av fyriskipanunum er ikki ętlaš sum ein rašfesting ķ tķš av gongdini ķ mįlsvišgeršini.

Til 1) Barnaverndartęnastan kann veita ókeypis sįlarfrųšiliga hjįlp ella ašra hóskandi hjįlp til bęši barniš og familjuna. Hjįlp kann tó bert latast familjuni, um mett veršur, at fyriskipanin betrar um livikorini hjį bųrnunum ķ familjuni. Talan kann millum annaš vera um rįšgeving ķ sambandi viš samlķvstrupulleikar, atferšartrupulleikar, sįlarligar trupulleikar ella brotsverk.

Viš ašra hóskandi hjįlp veršur hugsaš um ašra hjįlp enn hjįlp hjį sįlarfrųšingi. Hetta kann vera višgerš hjį persóni, iš hevur serliga śtbśgving at lekja trupulleikan, iš barniš ella foreldrini hava, eitt nś innan višgerš av rśsdrekkamisnżtarum. Taš er ein fyrimunur, at viškomandi fakpersónur hevur eina góškenda śtbśgving, men hetta er ikki eitt krav. Um barnaverndartęnastan metir, at taš er best fyri barniš at fįa višgerš frį einum persóni, iš ikki hevur góškenda śtbśgving, eigur barnaverndartęnastan at seta barniš ķ višgerš hjį hesum persóni. Nógvar nżggjar śtbśgvingar stinga seg upp, sum kunnu vera til stóra hjįlp hjį bųrnum og foreldrum viš serligum tųrvi. Mett veršur tó, at landsstżrismašurin eigur at įseta nęrri reglur um hetta ķ kunngerš.

Barnaverndartęnastan skal saman viš foreldrunum og barninum, um taš er bśgviš til tess, įseta endamįliš viš višgeršini. Tį iš višgeršin er farin ķ gongd, skal barnaverndartęnastan viš jųvnum millumbilum kanna, um barniš og/ella familjan fįa taš burtur śr višgeršini, sum var ętlaš. Um višgeršin ikki gongur sum ętlaš, skal barnaverndartęnastan umhugsa at seta ašra fyriskipan ķ verk.

Taš mį fyrst og fremst verša kravt, at barniš og/ella familjan eru eggjaš til at fara ķ višgerš. Annars kann ikki vęntast, at višgeršin gevur góš śrslit.

Avgerš um at veita barninum rįšgeving, m.a. sįlarfrųšiliga hjįlp, kann takast uttan samtykki frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan. Tį iš taš ķ stykki 2 veršur stašfest, at barnaverndartęnastan hevur heimild til at veita sįlarfrųšiliga ella ašra hóskandi hjįlp uttan samtykki frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan, veršur hugsaš um, at hóast foreldrini ikki geva samtykki til, at barniš skal ķ višgerš, kann barniš sjįlvt ynskja at koma ķ višgerš. Mett veršur ķ hesum fųrum, at barniš skal hava rętt til tilboš um višgerš, hóast foreldrini nokta. Um barniš er eggjaš til at fara ķ višgerš, kann gott śrslit koma burtur śr višgeršini.

Til 2) Barnaverndartęnastan kann veita familjuvišgerš til familjuna heima ella į stovni, undir hesum eisini į samdųgursstovni. Kanningar vķsa, at um trupulleikar eru viš einum barni, stava trupulleikarnir oftast frį, at familjan ikki virkar, sum hon skal. Tó er taš ķ flestum fųrum best fyri barniš at verša hjį foreldrunum. Endamįliš viš at veita familjuvišgerš er at loysa trupulleikarnar ķ familjuni, t.d. samlķvstrupulleikar, soleišis at barniš kann fįa taš betri heima.

"Familja" skal ķ hesi grein fyrst og fremst skiljast sum foreldur og systkin at barninum, iš bśgva ķ einum felags heimi. Hugtakiš fevnir eisini um foreldur og systkin, iš ikki bśgva saman viš barninum. Um onnur familja bżr saman viš barninum, t.d. ommur, abbar ella systkin at foreldrunum, er hendan familja eisini fevnd av hugtakinum "familja" sambęrt hesi lóg. Hugtakiš kann eisini ķ serligum fųrum fevna um ašra familju, sum ikki bżr saman viš barninum, men sum vitjar ķ heiminum. Treytin fyri, at hjįlp veršur veitt til slķkar familjulimir sambęrt hesi lóg er, at trupulleikin višvķkjandi barninum stavar frį hesum familjulimi, og at mett veršur, at trupulleikin kann loysast, um familjulimurin kemur ķ višgerš.

Sum partur av familjuvišgeršini kann barnaverndartęnastan bjóša foreldrunum lķknandi stušul, t.d. undirvķsing frį nįmsfrųšingum, lęrarum, sįlarfrųšingum ella ųšrum um, hvussu tey skulu uppala sķni bųrn.

Greinin gevur eisini heimild til at geva "familjum" (sķ greining omanfyri) saman viš barninum tilboš um samdųgursuppihald uttan fyri heimiš. Endamįliš viš hesum er at geva eitt tilboš, sum kann hjįlpa familjuni sum heild, og samstundis er taš eitt minni inntriv enn at taka barniš śr heiminum.

Barnaverndartęnastan kann eisini veita familjuni višgerš, tį iš barniš er sett heiman, um taš veršur mett at hava tżdning fyri barniš, t.d. um familjan viš familjuvišgerš kann betra sķnar liviumstųšur soleišis, at barniš kann koma heim aftur at bśgva.

Sambęrt stykki 2 ķ hesi grein er taš ikki loyvt hjį barnaverndartęnastuni at seta fyriskipanir viš familjuvišgerš ķ verk uttan samtykki frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan. Orsųkin til hetta er, at taš neyvan kemur nakaš burturśr at senda foreldrini ķ familjuvišgerš ķmóti teirra vilja. Hetta mį verša teirra egna val.

Til 3) Barnaverndartęnastan kann veita stušul ķ heiminum viš tķ endamįli at fįa dagliga umhvųrviš hjį barninum at virka betur. Hetta kann vera praktiskur, nįmsfrųšiligur ella annar stušul ķ heiminum alt eftir tųrvinum hjį tķ einstųku familjuni.

Talan kann t.d. vera um at hjįlpa familjuni viš at skipa sķn gerandisdag, at syrgja fyri at bųrnini koma ķ skśla, til ķtrótt ella lķknandi, at stušla foreldrunum ķ at seta mųrk fyri bųrnunum, at eggja foreldrunum til at gera ķtriv saman viš bųrnunum og stušla familjuni at samskifta viš teirra dagliga umhvųrvi.

Stušulin kann veitast ķ sera ymiskum tķšarbilum frį fįum mįnašum upp til fleiri įr, og veitan av einum stušulsfólki til familjuna kann skifta frį fleiri tķmum dagliga til eina vitjan 1-2 tķmar eina ferš um vikuna ella 14. hvųnn dag alt eftir, hvat barnaverndartęnastan metir at vera neyšugt fyri ta einstųku familjuna.

Eisini ķmešan barniš er sett heiman, kann taš vera neyšugt at veita familjuni stušul, soleišis at samanhang er ķ višgeršini, og barniš hevur betri mųguleikar fyri at virka, tį iš taš kemur aftur til foreldrini.

Sambęrt stykki 2 ķ hesi grein er ikki heimild hjį barnaverndartęnastuni at seta stušul ķ heimiš, um foreldrini ikki loyva tķ. Hetta śt frį teirri meting, at taš ikki skal vera loyvt at noyša stušul ķ heimiš. Um foreldrini ikki vilja hava stušul ķ heiminum, er vandi fyri, at tey fara at kenna seg sperd og bangin ķ heiminum, og hetta kann so aftur raka barniš, heldur enn taš kann vęntast at fara at gagna barninum.

Til 4) Tķšum kann taš loysa ein stóran part av trupulleikanum hjį barninum, um taš fęr plįss į dagstovni, ķ dagrųkt ella lķknandi, og į tann hįtt fęr mųguleika fyri at spęla viš onnur bųrn og veršur hjįlpt į veg av nįmsfrųšingum og hjįlparfólki į stovninum/rųktini.

Talan er um eitt sokallaš "sosialt frķplįss".

Tį iš tosaš veršur um frķplįss, veršur hugsaš um fķggjarligt frķplįss og sosialt frķplįss, sbr. kunngerš nr. 6 frį 25.01.1995 um gjaldsreglur fyri dagstovnar og dagrųkt, sum broytt viš K. nr. 84 frį 07.10.1999.

Fķggjarligt frķplįss veršur veitt foreldrum, sum hava eina lįga inntųku, til at gjalda dagstovna- ella dagrųktarplįss, mešan sosialt frķplįss veršur veitt, tį iš uppihald ķ dagstovni/dagrųkt veršur mett at vera serliga neyšugt av sosialum og nįmsfrųšiligum orsųkum, og foreldrini samstundis ikki eru fųr fyri at gjalda fyri plįss į dagstovni ella dagrųkt. Śtreišslurnar til fķggjarligt frķplįss vóru viš Ll. nr. 21 frį 2. mars 2001 lagdar śt til kommununa at rinda.

Mett veršur, at fķggjarligt frķplįss frameftir ikki eigur at verša fevnt av hesi lóg, men ķstašin av Ll. nr. 67 frį 10.05.2000 um dagstovnar og dagrųkt. Fķggjarligt frķplįss er meira tengt at rakstrinum av dagstovnum og dagrųktum. Lķtil mįlsvišgerš stendst av hesum frķplįssum, av tķ at ein meting bert skal gerast višvķkjandi inntųkuni hjį foreldrunum. Ųšrvķsi er tó viš sosialum frķplįssum, sum krevja nįgreiniliga mįlsvišgerš av fakfólki.

Mett veršur, at sosialt frķplįss eigur at verša fevnt av hesi lóg, av tķ at talan er um eina fyriskipan, sum barnaverndartęnastan kann seta ķ verk, tį iš mett veršur, at barniš, vegna sosialar trupulleikar, hevur tųrv į at vera ķmillum onnur bųrn dagliga, og at barniš ikki veršur nóg vęl stimbraš ķ heiminum.

Tvęr treytir mugu vera loknar, įšrenn sosialt frķplįss kann verša veitt:

1. Ķ fyrsta lagi skal talan vera um ein sosialan trupulleika. Taš kann antin vera barniš sjįlvt, sum hevur ein sosialan trupulleika ella foreldrini ella onkur ķ familjuni, sum hava ein sosialan trupulleika, iš įvirka barnsins heilsu og menning.
2. Ķ ųšrum lagi skulu foreldrini ikki hava rįš til at rinda fyri plįss į dagstovni ella dagrųkt sjįlvi.

Um barnaverndartęnastan ķ samstarvi viš foreldrini avger at seta eitt barn į dagstovn ella ķ dagrųkt vegna sosialar trupulleikar, skal barnaverndartęnastan kunna starvsfólkiš į stovninum/rųktini um, hvųrjar trupulleikar barniš hevur, og hvųrji fyrilit starvsfólkini skulu taka fyri hesum barninum, soleišis at uppihaldiš į stovninum/rųktini kann hjįlpa barninum į bestan hįtt. Starvsfólkiš į stovninum hevur tagnarskyldu višvķkjandi teimum upplżsingum, sum barnaverndartęnastan gevur teimum.

Barnaverndartęnastan skal framhaldandi kunna stovnin/rųktina um gongdina ķ mįlinum.

Til 5) Fyri at hjįlpa bųrnum undir 18 įr at fįa eitt sjįlvstųšugt lķv, er taš tżdningarmikiš, at barnaverndartęnastan hjįlpir bųrnum at finna hóskandi śtbśgvingarplįss, arbeišsplįss ella lķknandi. Barniš kann tó ikki fara ķ arbeiši, fyrr enn taš er 14 įr. Barnaverndartęnastan skal bert royna at finna arbeišsplįss, um taš veršur mett at vera best fyri barniš.

Barnaverndartęnastan kann finna bųrnum undir 14 įr lęttari hjįlpararbeiši ķ mesta lagi 2 tķmar um dagin, um hetta veršur mett at vera best fyri barniš. Hetta kann t.d. vera starvsvenjing av ymiskum slagi.

Viš śtbśgvingarplįss veršur hugsaš um ųll slųg av śtbśgving, bęši į lęrustovni og lęruplįss. Mųguleiki er eisini at senda bųrn į eftirskśla.

Ķ serligum fųrum kunnu fyriskipanir, iš eru settar ķ verk, įšrenn tann ungi hevur fylt 18 įr, halda įfram, til viškomandi fyllir 21 įr, sķ § 2, stk. 2.

Barnaverndartęnastan mį verja bųrn og ung ķmóti at verša misnżtt fķggjarliga, og verja tey ķmóti at śtinna arbeiši, sum kann vera sįlarliga ella likamliga tyngjandi fyri tey, įvirka śtbśgvingina hjį teimum ov nógv, ella vera skašandi fyri barnsins heilsu ella likamligu, sįlarligu, andaligu, moralsku ella sosialu menning. Hetta er įsett ķ ST-barnaręttindasįttmįlanum grein 32 og stašfest ķ §§ 48, 49 og 50 ķ lųgtingslóg nr. 70 frį 11. mai 2000 um arbeišsumhvųrvi.

Til 6) Barnaverndartęnastan kann menna um frķtķšarvirksemi hjį barninum, viš at eggja barninum til ymisk frķtķšarķtriv og veita fķggjarligan stušul til, at barniš kann luttaka ķ frķtķšarķtrivum. Havast skal ķ huga, at treytin fyri stušli er, at fyriskipanin er neyšug fyri barniš, sambęrt hesi lóg.

Taš er tżdningarmikiš fyri bųrn og ung ķ frķtķšini at ķška ķtrótt ella onnur ķtriv, sum hava teirra įhuga. Taš at vera saman viš ųšrum bųrnum um eitt felags ķtriv, kann loysa nógvar sįlarligar og sosialar trupulleikar, og menna barniš til eitt sunnari og sterkari vaksiš menniskja.

Barniš skal takast viš uppį rįš, tį iš avgerš veršur tikin.

Til 7) Barnaverndartęnastan kann geva foreldrum tilboš um umlętting, t.d. kann barniš verša ansaš av fosturforeldrum viš jųvnum millumbilum ķ avmarkaš tķšarskeiš, ella verša sent til umlęttingar į samdųgursstovni ella į góškendum uppihaldsstaši ķ avmarkaš tķšarskeiš.

Męlt veršur til ķ stųrstan mun at nżta fosturforeldur til umlęttingarfamiljur, av tķ at barniš į hendan hįtt hevur stųrstan mųguleika fyri at kenna seg tryggan og fata fosturforeldrini sum eina eyka familju.

Hendan fyriskipan skal ikki blandast saman viš reglunum um at seta bųrn heiman, ella at taka bųrnini frį foreldrunum. Talan er bert um at veita foreldrunum umlętting ķ styttri tķšarskeiš, soleišis at tey kunnu fįa nżggja orku til at taka sęr av barninum.

Tķšarskeišiš kann vara ķ 1 til 2 dagar ķ senn, til dųmis vikuskiftisumlętting, og upp til 2-3 vikurs umlętting ķ senn, til dųmis frķtķšarumlętting. Umlęttingarskipanin kann vara ķ longri tķš, mųguliga allan uppvųksturin hjį barninum.

Endamįliš viš einari umlęttingarskipan er at veita foreldrum, sum vanliga hava eitt gott samband viš barniš, umlętting, men sum ikki hava orku til at ansa barninum alla tķšina. T.d. kann talan vera um foreldur, sum ikki hava mųguleika fyri at fįa bųrn sķni ansaš hjį ommum og abbum ella ašrari familju; ella einligar mammur, iš tųrva umlętting av og į fyri at megna dagligu uppgįvuna sum foreldur.

Endamįliš kann eisini vera at stušla foreldrunum ķ uppalingini av barninum.

Til 8) Um trupulleikin hjį einari familju er, at eitt av foreldrunum ella bęši tvey hava trupulleikar vegna rśsevnismisnżtslu, sjśku ella ašrar persónligar trupulleikar, kann barnaverndartęnastan eggja foreldrunum til at fara ķ višgerš, um mett veršur, at hetta kann hjįlpa barninum ella forša fyri, at barniš kemur at liva undir umstųšum, iš kunnu skaša tess heilsu og menning. Barnaverndartęnastan skal į bestan hįtt hjįlpa foreldrunum ķ at fįa višgeršina ķ lag.

Barnaverndartęnastan kann veita fķggjarligan stušul til višgeršina, um višgeršin veršur mett at vera neyšug sambęrt hesi lóg.

Ętlanin er, at hendan fyriskipan skal gevast sum ein partur av einari samlašari fyriskipan. Taš, at foreldrini fara ķ višgerš, kann loysa trupulleikan, men taš kann henda, at trupulleikin kemur aftur, ella at ašrir trupulleikar stinga seg upp, aftanį at foreldrini hava veriš ķ višgerš. Barnaverndartęnastan skal tķ fylgja mįlinum upp, eftir at foreldrini hava veriš ķ višgerš. Um višgeršin ikki hevur hjįlpt, mį barnaverndartęnastan taka avgerš um at seta ašra fyriskipan ķ verk.

Til 9) Barnaverndartęnastan kann tilnevna ein fastan persón, iš barniš altķš kann seta seg ķ samband viš višvķkjandi sķnum trupulleikum.

Taš kann vera til stóra hjįlp fyri barniš at hava ein vaksnan persón uttan fyri heimiš, sum taš altķš kann seta seg ķ samband viš, um barniš ikki hevur mųguleika fyri at fįa hendan tųrv nųktašan heima.

Viš oršingini "fastur persónur" veršur hugsaš um ein persón, sum kann vera til taks 24 tķmar um samdųgriš. Uppgįvan hjį tķ fasta persóninum er at vera til taks, tį iš barniš hevur tųrv į einum vaksnum at tosa viš, at troysta taš og so framvegis. Persónurin skal kunna hjįlpa barninum, so leingi barniš hevur tųrv į tķ. Fyriskipanin kann tó ikki leingjast longri, enn til tann ungi er 21 įr, sķ omanfyri § 2, stk. 2.

Uppgįvan hjį einum fųstum persóni er sostatt ųšrvķsi enn uppgįvan hjį einum persónligum rįšgeva, sķ nišanfyri. Fasti persónurin hevur tętt og persónligt samband viš barniš. Tķ er taš av stórum tżdningi, at barnaverndartęnastan finnur persónin ķ barnins nęrumhvųrvi, taš vil siga ein nįmsfrųšing, lęrara, ein ķtróttarvenjara ella ein annan vaksnan persón, sum barniš kennir, hevur įlit į og kennir seg tryggan at tosa viš. Ein persónur ķ nęstu familju viš barniš kann eisini setast sum fastur kontaktpersónur.

Til 10) Barnaverndartęnastan kann veita persónligan rįšgeva til barniš.

Viš "persónligum rįšgeva" veršur hugsaš um ein persón, sum kann hjįlpa barninum viš praktiskum tingum. Persónligi rįšgevin kann t.d. rįšgeva og vegleiša barniš višvķkjandi arbeiši, śtbśgving, frķtķš ella lųgfrųšiligari rįšgeving. Talan kann eisini vera um, at barninum bert tųrvar at koma ķ samband viš rųttu myndugleikarnar ella fólk fyri at fįa ta rųttu byrjanina ķ lķvinum.

Taš er serliga aftanį, at ein fyriskipan sambęrt hesi grein er stešgaš, at tųrvur veršur į einum persónligum rįšgeva fyri at hjįlpa barninum framhaldandi at klįra seg sjįlvt. Fyriskipanin kann tó ikki vara longri, enn til barniš fyllir 21 įr, sķ § 2, stk. 2.

Barnaverndartęnastan kann tó eisini veita barninum ein persónligan rįšgeva, sum fyrsta fyriskipan sambęrt hesi lóg, um mett veršur, at hetta kann hjįlpa barninum į bestan hįtt.

Til 11) Bųrn hava rętt til at venda sęr ónavngivin til barnaverndartęnastuna viš trupulleikum. Barnaverndartęnastan skal ķ hesum fųrum ikki boša foreldrunum frį, at bųrnini hava vent sęr til barnaverndartęnastuna. Hesar samrųšur ella upplżsingar verša ikki skrįsettar av barnaverndartęnastuni. Talan kann verša um at hava eina barnatelefon, iš bųrn viš trupulleikum altķš kunnu ringja til.

Til stk. 2.) Barnaverndartęnastan skal sum hųvušsregla royna at samstarva sum longst viš foreldrini višvķkjandi teimum fyribyrgjandi fyriskipanum sambęrt hesi grein.

Men um tann ella tey, iš hava foreldramyndugleikan ikki samtykkja tķ, kann barnaverndartęnastan tó seta fyriskipanir eftir stk. 1, nr. 1, 4, 5, 6, 9 og 10 ķ verk, um taš mį metast at vera av munandi tżdningi fyri barnsins serliga tųrv į stušli, og tį iš endamįliš viš fyriskipanini veršur mett at kunna rųkkast uttan samtykki frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan.

Treytin fyri, at fyriskipanin skal eydnast, mį vera, at barniš sjįlvt er sinnaš at fara ķ višgerš, hóast foreldrini ikki geva samtykki til tess. Um tann ungi er 15 įr, skal samtykki fįast til vega frį honum, įšrenn fyriskipan veršur sett ķ verk, og um barniš er undir 15 įr, skal taš takast viš upp į rįš, ķ tann mun taš er gjųrligt. Sķ eisini § 46 um ręttindini hjį bųrnum undir mįlsvišgeršini.

Tęr fyribyrgjandi fyriskipanir, sum barnaverndartęnastan kann seta ķ verk uttan samtykki frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan, eru:

at veita sįlarfrųšiliga ella ašra hóskandi hjįlp til barniš ella familjuna,
at veita ansingarplįss į dagstovni, ķ dagrųkt ella lķknandi fyri bųrn,
at hjįlpa viš at finna hóskandi śtbśgvingarplįss, arbeišsplįss ella lķknandi til barniš,
at menna um frķtķšarvirksemi hjį barninum,
at tilnevna ein fastan persón, iš barniš altķš kann seta seg ķ samband viš višvķkjandi sķnum trupulleikum,
at veita persónligan rįšgeva til barniš.

Hesar fyriskipanir verša ikki mettar at vera inntriv ķ foreldramyndugleikan, sęš ķ mun til, hvat gagn fyriskipanirnar kunnu geva barninum. Barniš veršur verandi ķ heiminum, men fęr ymiska hjįlp til at menna seg burtur śr teimum sosialu trupulleikum, sum taš hevur. Talan er ikki um, at foreldrini skulu setast ķ višgerš, men at barniš av frķum vilja fęr hjįlp til at klįra seg betur, ķmešan taš bżr heima.

Mett veršur, at barnaverndartęnastan hevur stųrri mųguleika fyri at śtinna hesar fyriskipanir į nųktandi hįtt fyri barniš, av tķ at barnaverndartęnastan er tęttari barnsins nęrumhvųrvi. Mett veršur eisini, at barnaverndartęnastan į henda hįtt fęr betri mųguleika til at savna sķnar tankar um tey įlvarsligu mįlini, har bųrnini verša tikin heiman viš ella uttan samtykki frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan.

Barnaverndartęnastan hevur tó ikki heimild til at noyša eina avgerš ķgjųgnum, um tann ella tey, iš hava foreldramyndugleikan, framvegis seta seg upp ķmóti avgeršini; taš vil siga taka barniš viš tvingsli śr heiminum og senda taš til višgerš ella annaš.

Til stk. 3. Kommunan hevur įbyrgd av at halda tęr śtreišslur, iš standast av hesi lóg, sbr. § 68. Kommunan hevur tķskil įbyrgd av at halda allar fyriskipanir sambęrt stk. 1 ķ hesi grein.Hetta stykkiš gevur heimild til, at barnaverndartęnastan veitir fķggjarligan stušul til śtreišslur, sum familjan fęr, sum fylgja av teimum fyriskipanum, iš verša settar ķ verk sambęrt hesi grein. T.d. kann fķggjarligur stušul latast til at endurrinda mista arbeišsinntųku hjį foreldrunum, um tey fara ķ familjuvišgerš, ella um foreldrini ikki hava rįš til at rinda fyri flutning til bśstašin hjį t.d. einum sįlarfrųšingi. Ivi skal tó ikki vera um, at śtreišslur til allar fyriskipanir sambęrt hesi grein verša hildnar av tķ almenna.

Stykkiš svarar til § 22, stk. 2 ķ galdandi barnaforsorgarlóg.

Taš er bert, tį iš barnaverndartęnastan metir, at foreldrini ikki eru fųr fyri sjįlvi at rinda śtreišsluna, at barnaverndartęnastan kann veita fķggjarligan stušul sambęrt hesum stykki. Taš avgerandi fyri metingina er, um ein rķmilig fķggjarętlan hjį familjuni ikki javnvigar, um fyriskipanin veršur sett ķ verk. Um bśskapurin hjį familjuni er sera trongur, kann hjįlp eisini veitast til minni śtreišslur.

Tį iš heimild er fyri at rinda śtreišslur, iš standast av fyriskipanum sambęrt barnaverndarlógini, sum t.d. at heimild er at veita dagpening sambęrt dagpeningalógini, veršur stušul ikki veittur sambęrt hesi grein.

Til stk. 4. Tį iš męlt veršur til, at landsstżrismašurin skal hava heimild til at įseta nęrri reglur um fyribyrgjandi fyriskipanir, veršur serliga hugsaš um tęr reglur, sum ķ dag eru įsettar ķ kunngerš nr. 6 frį 25.01.1995 um gjaldsreglur fyri dagstovnar og dagrųkt, sum broytt viš K. nr. 84 frį 07.10.1999. Ķ hesi kunngerš eru reglur įsettar um frķplįss į dagstovni og dagrųkt vegna sosialan tųrv. Hetta lógaruppskot fevnir um sosial frķplįss.

Til § 16. Taš er sera tżdningarmikiš at gera eina ętlan višvķkjandi fyriskipanini, men taš er eins tżdningarmikiš at hava eftirlit viš, um ętlanin virkar sum ętlaš. Bert į hendan hįtt er mųguleiki fyri at broyta eina fyriskipan, sum ikki virkar eftir ętlan. Mett veršur, at stųša eigur at verša tikin til eina fyriskipan viš jųvnum millumbilum, mųguliga 3. hvųnn mįnaš ella 6. hvųnn mįnaš, alt eftir hvųrja fyriskipan, talan er um.

Mett veršur, at taš er neyšugt at įseta reglur um bęši ętlan og eftirlit viš fyriskipanini, soleišis at sami framferšarhįttur veršur nżttur kring alt landiš til frama fyri bęši foreldur og bųrn. Fyriskipanirnar kunnu setast ķ verk fyri bęši foreldrini, sjįlvt um tey ikki bęši hava foreldramyndugleika yvir barninum. Hetta kann verša neyšugt, um barniš er nógv saman viš bįšum foreldrunum, og tį iš taš veršur mett at vera best fyri barniš, at fyriskipan veršur sett ķ verk fyri tann av foreldrunum, sum ikki hevur foreldramyndugleikan.

Mųguleiki er fyri at seta fyriskipan ķ verk fyri foreldur og bųrn. Taš kann verša neyšugt at seta fyriskipanir ķ verk fyri foreldur, ķmešan barniš er sett heiman, tį iš ętlanin er, at barniš skal heimaftur til foreldrini.

Tį iš įsett veršur, at landsstżrismašurin kann įseta nęrri reglur um heimildir og skyldur hjį eftirlitsverjum, veršur hugsaš um tęr reglur, sum eru įsettar viš heimild ķ § 23 ķ galdandi barnaforsorgarlóg, nevniliga ķ "kunngerš nr. 65 frį 01.04.1993 um fyriskipan fyri eftirlitsverjar". Ein eftirlitsverji veršur settur til at hava eftirlit viš antin stųšuni ķ heiminum ella, um barniš er sett heiman, viš stųšuni ķ t.d. fosturheiminum. Męlt veršur til, at nżggja kunngeršin um eftirlitsverjar veršur tilevnaš viš fyrimynd ķ omanfyrinevndu kunngerš.

Til § 17. Brįšfeingis avgerš um at taka barniš śr heiminum skal bert verša nżtt ķ heilt serligum fųrum, har barnaverndartęnastan metir, at barniš veršur munandi skatt viš at verša verandi ķ heiminum, og at taš tķ er neyšugt at taka taš śr heiminum beinanvegin.

Barnaverndartęnastan mį ķ hesum fųrum gera eina meting av, um taš er best fyri barniš at taka taš śr heiminum, ķmešan haršast leikar į, ella um bķšast kann viš at taka barniš śr heiminum til nęsta dag, av tķ at stųšan ikki er so ring, at taš er neyšugt at taka barniš śr heiminum alt fyri eitt. Inntriviš mį standa ķ mun til tųrvin hjį barninum į hjįlp.

Atlit mugu havast til, at taš, at barnaverndarmyndugleikar saman viš lųgregluni koma inn ķ heimiš eftir einum barni, kann hava viš sęr stųrri skelk fyri barniš, enn taš at verša verandi ķ heiminum.

Um barniš veršur tikiš heiman į hendan hįtt, skal barnaverndartęnastan seta ķ verk neyšugar fyriskipanir, taš vil millum annaš siga, at plįss er til taks til barniš hjį fosturforeldrum, į samdųgursstovni ella į ųšrum góškendum uppihaldsstaši.

Um samtykki ikki er fingiš til vega sambęrt hesi grein, skal mįliš sostatt leggjast fyri Meginbarnaverndarnevndina til góškenningar skjótast gjųrligt innan 2 yrkadagar. Taš vil siga, at um gerandisdagur er dagin eftir, at avgeršin er tikin, skal mįliš leggjast fyri Meginbarnaverndarnevndina til avgeršar dagin eftir, men um vikuskiftiš ella heiligdagur er, kann barnaverndartęnastan bķša viš at leggja mįliš fyri Meginbarnaverndarnevndina, til gerandisdagur er aftur.

Tķšarfreistin kann tykjast stutt, men taš eigur at vera mųguligt hjį eini barnaverndartęnastu at senda Meginbarnaverndarnevndini skriv um avgeršina viš telefaxi ella viš telduposti, soleišis at avgeršin so skjótt sum gjųrligt er Meginbarnaverndarnevndini ķ hendi.

Uppgįvan hjį Meginbarnaverndarnevndini ķ hesum fųrinum er at kanna eftir, um barnaverndartęnastan hevur boriš seg rętt at. Um so er, góškennir Meginbarnaverndarnevndin fyriskipanina, um ikki, skal barniš sendast aftur til foreldrini.

Barnaverndartęnastan skal ikki hava ręttarśrskurš fyri at taka barniš brįšfeingis śr heiminum. Hetta av tķ at taš kann taka eina tķš at fįa ręttarśrskurš til vega, og vandi kann vera fyri, at barniš veršur įlvarsliga skatt, um taš ikki beinan vegin veršur tikiš śr heiminum.

Fyriskipanin kann nżtast sum ein lišur ķ at taka barn śr heiminum uttan samtykki frį foreldrunum. Tį iš barnaverndartęnastan hevur tikiš barniš śr heiminum sambęrt hesi grein, eigur hon beinanvegin at byrja fyrireiking at leggja mįliš um umsorganaryvirtųku fyri Meginbarnaverndarnevndina.

Avgeršin hjį barnaverndartęnastuni um at taka barniš brįšfeingis śr heiminum kann ikki standa viš longri enn trķggjar mįnašir.

Til § 18. Barnaverndartęnastan eigur at leita rįš hjį lęknum, sįlarfrųšingum og fakfólki innan heilsuverkiš, įšrenn avgerš veršur tikin sambęrt hesi grein.

Viš "hóskandi višgerš ella kanning" ķ stk. 1, veršur hugsaš um, at barniš kann verša sent til kanningar hjį lękna ella sįlarfrųšingi, ella at barniš kann flytast į sjśkrahśs ella annan hóskandi višgeršarstovn til kanningar ella višgeršar. Hesin višgeršarstovnur mį vera betur egnašur enn sjśkrahśsiš til at śtinna kanningina ella višgeršina. Mųguleiki er eisini fyri at senda barniš uttanlands til kanningar, um mett veršur, at kanningin gerst betri av hesum.

Tųrvur kann vera į at taka barniš śr heiminum til kanningar uttan foreldranna samtykki. Serliga stórur tųrvur er į hesum, tį iš talan er um sišamisbrot ella neyštųku av bųrnum. Ķ tķlķkum fųrum kann talan vera um, at prógvini fyri, at sišamisbrot ella neyštųka eru framd, farast eftir heilt fįum tķmum. Fyri at verja bųrnini best mųguligt, er tķ neyšut at hava eina heimild til at taka bųrn śr heiminum til kanningar uttan samtykki frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan. Tķ er neyšugt, at barnaverndartęnastan ber skjótt at. Talan kann eisini vera um brįšfeingis kanningar, tį iš talan er um haršskap e.l. ķmóti bųrnum.

Barnaverndartęnastan skal ikki hava ręttarśrskurš til inntriv sambęrt hesi grein. Hetta av tķ at taš kann taka eina tķš at fįa ręttarśrskurš til vega, og um barnaverndartęnastan t.d. hevur illgruna um, at blóšskemd er framt, er neyšugt at kanna barniš beinan vegin fyri at fįa prógv fyri hesum. Harumframt kann vandi vera fyri, at barniš veršur įlvarsliga skatt, um taš ikki beinan vegin veršur tikiš heiman.

Mįl sambęrt hesi grein skulu leggjast fyri Meginbarnaverndarnevndina til góškenningar skjótast gjųrligt, og innan 2 yrkadagar. Taš vil siga, at um gerandisdagur er dagin eftir, at avgeršin er tikin, skal mįliš leggjast fyri Meginbarnaverndarnevndina til góškenningar dagin eftir, men um vikuskifti ella heiligdagur er, kann barnaverndartęnastan bķša viš at leggja mįliš fyri Meginbarnaverndarnevndina, til gerandisdagur er aftur.

Tķšarfreistin kann tykjast stutt, men taš eigur at vera mųguligt hjį eini barnaverndartęnastu at senda Meginbarnaverndarnevndini skriv um avgeršina viš telefaxi ella viš telduposti, soleišis at avgeršin so skjótt sum gjųrligt er Meginbarnaverndarnevndini ķ hendi.

Til § 19. Greinin er śttųmandi, taš vil siga at bert ķ teimum fųrum, sum eru nevnd ķ stykki 1, er taš mųguligt hjį Meginbarnaverndarnevndini at taka avgerš um umsorganaryvirtųku.

Tį iš avgerš um umsorganaryvirtųku er tikin, veršur barniš sett heiman. Neyšugt er at nevna umsorganaryvirtųku ķ hesi grein og ikki nżta oršingina "seta barniš heiman", av tķ at ivi ikki skal vera um, um talan er um umsorganaryvirtųku ella frįtųku av foreldramyndugleika.

Meginbarnaverndarnevndin tekur avgerš ķ mįlum sambęrt umsorganaryvirtųku, bęši tį iš samtykki frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan, er til skjals, og tį einki samtykki er til skjals. Hetta av teirri orsųk, at taš kann vera trupult at skilja ķmillum, nęr foreldur geva sķtt samtykki til, at eitt barn kann verša flutt frį teimum og nęr ikki. Foreldur kunnu t.d. kenna seg kroyst til at samtykkja ķ, at barniš veršur tikiš frį teimum, men ķ veruleikanum ikki vilja hava, at taš skal henda. Fyri at tryggja foreldrini ķmóti hesum, veršur taš mett at vera ręttast, at Meginbarnaverndarnevndin tekur avgerš ķ ųllum mįlum um umsorganaryvirtųku, eftir tilmęli frį barnaverndartęnastuni.

Barnaverndartęnastan fyrireikar mįliš fyri Meginbarnaverndarnevndini eftir mannagongdini ķ kapitli 8.

Taš er bert, tį iš taš veršur mett at vera til barnsins besta, at umsorganaryvirtųka kann fremjast sambęrt hesi grein. Barnaverndartęnastan skal fyrst troyta mųguleikarnar fyri fyribyrgjandi fyriskipanum, įšrenn fariš veršur til umsorganaryvirtųku. Ķ teimum fųrum, har barnaverndartęnastan alt fyri eitt sęr, at fyribyrgjandi fyriskipanir ikki fara at hjįlpa barninum, skal barnaverndartęnastan ikki drįla viš at leggja tilmęli fyri Meginbarnaverndarnevndina um umsorganaryvirtųku.

Um Meginbarnaverndarnevndin metir, at foreldramyndugleikin eigur av verša tikin frį foreldrunum, ella barniš eigur at verša ęttleitt, eigur Meginbarnaverndarnevndin at leggja mįliš fyri Rķkisumbošiš til stųšutakan. Rķkisumbošiš umsitur familjuręttarliga ųkiš, herundir reglurnar um foreldramyndugleika og ęttleišing.

Sjįlvt um Meginbarnaverndarnevndin hevur tikiš avgerš um umsorganaryvirtųku, hevur avvaršandi barnaverndartęnasta framvegis įbyrgd av barninum og eftirlit viš, at fyriskipanin virkar eftir ętlan. Barnaverndartęnastan hevur eisini įbyrgd av ķ samrįš viš Barnaverndarstovuna, fosturforeldraskipan og samdųgursstovn, at seta barniš į rętta staš uttan fyri heimiš. Um nųktandi plįss ikki finst ķ Fųroyum, er mųguleiki fyri at seta barniš į samdųgursstovn ella til fosturs uttanlands.

Barnaverndartęnastan hevur eisini eftirlit viš menningini av foreldrunum. Taš vil siga, at barnaverndartęnastan, sjįlvt um barniš er tikiš śr heiminum, skal fylgja viš ķ, hvussu foreldrini hava taš og hjįlpa teimum soleišis, at tey kunnu gerast fųr fyri at taka barniš heim aftur.

Mett veršur, at avgeršin eigur at verša sett ķ verk skjótast gjųrligt, av tķ at taš ķ flestu fųrum er talan um, at vandi er fyri barnsins heilsu og menning at verša verandi ķ heiminum. Eisini er neyšugt, at barnaverndartęnastan hevur neyvt eftirlit viš bųrnunum, mešan tey eru uttan fyri heimiš.

Til § 20. Ķ nųkrum fųrum kann taš vera neyšugt, at barnaverndarnevndin hevur heimild til at halda einum barni aftur į einum stovni ella hjį fosturforeldrum, hóast foreldrini vilja hava taš heim aftur. Hetta kann t.d. vera, um barnaverndarnevndin, eftir tilmęli frį barnaverndarumsitingini, metir, at barniš er ķ stųšugari menning uttan fyri heimiš, og um barniš veršur sett heim aftur, hevši taš havt ta įvirkan, at fyriskipanin hevši veriš til fįnżtis. Ein onnur orsųk er, at umstųšurnar ķ heiminum eru versnašar, sķšan barniš var sett į stovn, soleišis at taš hevši veriš til skaša fyri barnsins heilsu og menning at veriš sent heim aftur.

Greinin hevur uppruna ķ § 17, stk. 2 ķ galdandi barnaforsorgarlóg.

Fyriskipanin kann nżtast sum ein lišur ķ at taka barn śr heiminum uttan samtykki frį foreldrunum. Tį iš barnaverndarnevndin, eftir tilmęli frį barnaverndartęnastuni, hevur tikiš avgerš sambęrt hesi grein, eigur barnaverndartęnastan beinan vegin at byrja at fyrireika at leggja eitt mįl um umsorganaryvirtųku uttan samtykki frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan, fyri barnaverndarnevndina.

Avgeršin hjį barnaverndarnevndini um at taka barniš brįšfeingis śr heiminum kann ikki standa viš ķ meira enn trķggjar mįnašir, sbr. stk. 1.

Mįl sambęrt hesi grein skulu leggjast fyri Meginbarnaverndarnevndina til góškenningar skjótast gjųrligt, og innan 2 yrkadagar. Taš vil siga, at um yrkadagur er dagin eftir, at avgeršin er tikin, skal mįliš leggjast fyri Meginbarnaverndarnevndina til góškenningar dagin eftir, men um vikuskiftiš ella heiligdagur er, kann barnaverndartęnastan bķša viš at leggja mįliš fyri Meginbarnaverndarnevndina, til yrkadagur er aftur. 

Til § 21. Greinin stašfestir, hvųr hevur įbyrgdina av barninum, tį iš taš veršur sett heiman viš ella uttan samtykki frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan.

Barnaverndartęnastan hevur įbyrgdina av dagligu umsorganini av barninum, ķmešan barniš er sett śr heiminum.

Viš fyribils veršur hugsaš um, at barnaverndartęnastan kann taka umsorganarheimildina aftur frį fosturforeldrunum ella stovninum. Tį iš barnaverndartęnastan hevur latiš umsorganarįbyrgdina upp ķ hendurnar į t.d. fosturforeldrum, hava hesi vanliga umsorganarįbyrgdina av barninum, til barniš veršur sett heim aftur til foreldrini. Sjįlvt um barnaverndartęnastan letur umsorganarįbyrgdina upp ķ hendurnar į fosturforeldrum ella einum stovni, hevur barnaverndartęnastan endaligu įbyrgdina av barninum.

Barnaverndartęnastan kann t.d. avgera, at taš bert er barnaverndartęnastan, sum hevur alt samskiftiš viš tann ella tey, iš hava foreldramyndugleikan, ella foreldrini. Hetta kann serliga koma upp į tal, um talan er um trupul foreldur, sum kunnu vera trupul at hava viš at gera hjį fosturforeldrum.

Til § 22. Męlt veršur til, at reglur um samverurętt og duldan bśstaš verša įsettar ķ nżggju barnaverndarlógini.

Greinin um samverurętt og duldan bśstaš er bert galdandi fyri mįl sambęrt hesi lóg. Hendan lóg fevnir sostatt ikki um mįl, har barnaverndartęnastan ikki er blandaš uppķ.

Vanlig mįl um samverurętt, tį iš foreldur verša skild, eru fevnd av L. nr. 277 af 30.06.1922 om Umyndighed og Vęrgemål, som senest ęndret ved A. nr 14 af 18.01.1982, ella tann sokallaša myndugleikalógin. Hesi mįl verša avgjųrd av Rķkisumbošnum.

Ķ hesi grein veršur įsett, at barn og foreldur hava samverurętt, um ikki annaš er avgjųrt. Taš vil siga, at hųvušsreglan er, at barn og foreldur hava samverurętt. Avgeršir, sum Rķkisumbošiš hevur tikiš višvķkjandi samverurętti, eiga sum meginregla at verša virdar, men um tųrvur er į at broyta avgeršina, kann hetta tó gerast.

Taš er eitt įlvarsamt inntriv ķ ręttindini hjį foreldrum og bųrnum at nokta teimum samveru. Mett veršur tķ, at taš er ręttast, at Meginbarnaverndarnevndin tekur avgerš ķ ųllum mįlum višvķkjandi samverurętti.

ST-barnaręttindasįttmįlin įsetur lķknandi reglur ķ art. 9, stk. 3 og 4, har sagt veršur, at barniš hevur samverurętt viš foreldrini, men at myndugleikarnir kunnu gera avmarkingar ķ hendan rętt, um teir meta, at taš er til barnsins besta.

Mett veršur, at taš ķ flestu fųrum er av stórum tżdningi bęši fyri barniš og foreldrini, at varšveita eitt įvķst samband.

Meginreglan sambęrt hesi grein er, at foreldrini hava samverurętt viš barniš. Samverurętturin eigur at verša galdandi fyri bęši foreldrini, og ikki bert taš av foreldrunum, iš hevur foreldramyndugleikan. Bęši foreldrini kunnu hava eins tętt tilknżti til barniš. Tķ veršur taš ķ hesi grein stašfest, at bęši foreldrini, og ikki bert tann ella tey, iš hava foreldramyndugleikan, hava ręttindi til samveru viš barniš.

Tį iš ein stųša er tikin višvķkjandi yvirtųku av umsorgan, skal stųša takast til, hvussu samveran skal skipast. Treytir kunnu setast fyri samveruni, t.d. kann krav setast um, at foreldrini ikki skulu vera įvirkaš av rśsevni, tį iš tey sķggja barniš, ella at samveran skal vera į samdųgursstovninum ella heima hjį fosturforeldrum undir umsjón.

Tį iš taš er neyšugt fyri heilsu og menning hjį barninum, kann stųša takast til, at samvera fyri eitt įvķst tķšarskeiš bert kann vera, tį iš eitt umboš fyri barnaverndartęnastuna er hjįstatt. Um samtykki ikki er fingiš frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan, til hetta, veršur taš Meginbarnaverndarnevndin, sum tekur avgerš ķ hesum mįlum.

Meginbarnaverndarnevndin kann eisini taka stųšu til, at foreldrini og barniš ikki skulu hava samverurętt, um hetta er best fyri barniš. Somuleišis kann stųša takast til, at foreldrini ikki skulu hava rętt til at vita, hvar barniš bżr, taš vil siga, at barniš hevur duldan bśstaš. Treytirnar fyri, nęr taš er mųguligt at hava duldan bśstaš, eiga at vera tęr somu, sum tį iš samvera viš foreldrini veršur sżtt sambęrt hesi lóg.

Meginbarnaverndarnevndin kann somuleišis taka stųšu til, at onnur enn foreldrini skulu hava samverurętt viš barniš. Mett veršur, at taš ķ fleiri fųrum er tżdningarmikiš fyri barniš, at taš varšveitir sambandiš viš onnur, iš standa tķ nęr, til dųmis viš ommur og abbar.

Til § 23. Mett veršur, at heimildin ķ hesi grein bert skal nżtast ķ serliga įlvarsomum mįlum, tį iš foreldrini varandi ikki eru fųr fyri at taka sęr av barninum. Hetta kann vera vegna rśsevnismisnżtslu hjį foreldrum. Taš kann eisini koma fyri, at foreldrini ikki kunnu taka sęr av barninum vegna sįlarlig brek, taš vil siga, at tey antin eru sinnissjśk ella menningartarnaš. Harumframt eigur mųguleiki at vera fyri varandi at yvirtaka umsorganina frį foreldrunum, um bųrn teirra verša įlvarsliga misrųkt, misnżtt kynsliga ella į annan hįtt eru śti fyri įlvarsligum sįlarligum įgangi ella eyšmżking ķ heiminum.

Greinin er śttųmandi, taš vil siga, at bert ķ teimum fųrum, sum eru nevnd ķ hesi grein, er taš mųguligt hjį Meginbarnaverndarnevndini varandi at yvirtaka umsorganina fyri barninum.

Barnaverndartęnastan leggur mįl sambęrt hesi grein fyri Meginbarnaverndarnevndina sambęrt kapitli 8 ķ hesi lóg.

Varandi yvirtųka av umsorganini fyri einum barni eigur ikki at verša umhugsaš, fyrr enn umsorganin av barninum er yvirtikin, og barnaverndartęnastan ikki metir, at taš er rįšiligt at senda barniš heim aftur til foreldrini. Taš vil siga, at heimildin veršur nżtt ķ fųrum, har barnaverndartęnastan hevur uppgiviš foreldrini og sostatt stešgar at arbeiša viš ętlanini um, at barniš skal kunna fara aftur til foreldrini.

Ein treyt fyri, at eitt barn kann verša sett varandi til fosturs, er, at fosturforeldrini hava vķst seg at vera skikkaš at uppala barniš sum sķtt egna. Taš er sostatt neyšugt, at fosturforeldrini hava havt barniš bśgvandi ķ eina royndartķš, sum įsett nišanfyri ķ kapitlinum um fosturforeldraskipanina.

Tį iš talan er um varandi yvirtųku av umsorganini fyri einum barni, skal mįliš altķš leggjast fyri Meginbarnaverndarnevndina til avgeršar. Taš vil siga, bęši tį iš foreldrini loyva tķ, og tį iš talan er um tvingsil. Hetta av tķ at varandi yvirtųka av umsorganini fyri einum barni er eitt sera įlvarsligt inntriv ķ ręttindini hjį foreldrunum. Um foreldrini geva samtykki, veršur uppgįvan hjį Meginbarnaverndarnevndini at syrgja fyri, at rętt er fariš fram undir višgeršini av mįlinum, og at foreldrini skilja, hvat avgeršin ber viš sęr.

Mišast skal ķmóti, at foreldrini framhaldandi skulu hava samveru viš barniš, sjįlvt um varandi yvirtųka av umsorganini er farin fram. Hetta fyri at tryggja, at barniš kennir sķn uppruna.

Įsett veršur, at varandi yvirtųka av umsorganini bert kann fara fram, um taš ikki er mųguligt at seta ašrar og lagaligari fyriskipanir ķ verk, ella um slķkar fyriskipanir hava veriš royndar, men ikki giviš śrslit.

Til § 24. Greinin įsetur reglur um ręttindi hjį foreldrunum, um stųša teirra betrast. Įšrenn avgerš veršur tikin um, at barniš skal fara heim aftur, mį barnaverndartęnastan ķ hvųrjum einstųkum fųri gera eina meting av, um trupulleikin ķ heiminum er loystur, og um barniš aftur kann fįa nųktandi umsorgan ķ heiminum.

Meginbarnaverndarnevndin kann tó nokta, at barniš veršur sent heim, um taš eftir eini heildarmeting kann verša atvoldin til įlvarsamar trupulleikar fyri barniš, at taš fer heim aftur til foreldrini. Taš vil siga, um taš kann skaša heilsu og menning hjį barninum munandi.

 Kapittul 5: Fosturforeldraskipan 

Greinirnar ķ hesum kapitli hava sķn uppruna ķ §§ 29-39 ķ ķslendsku barnaverndarlógini: "Children and Youth Protection Act No. 58/1992 as amended by Act No. 22/1995."

Til § 25. Taš er įbyrgdin hjį landsstżrismanninum at seta į stovn eina fosturforeldraskipan fyri alt landiš.

Fosturforeldraskipanin veršur sett į stovn sum ein partur av Barnaverndarstovuni. Barnaverndarstovan setur starvsfólk og umsitur skipanina.

Landsstżrismašurin kann įseta nęrri reglur um virksemiš hjį Fosturforeldraskipanini. Hetta kunnu vera fyriskipanarligar reglur um, hvussu skipanin skal virka ķ royndum. Ętlanin er ikki at įseta nęrri reglur um ręttindi og skyldur hjį fosturforeldrum sambęrt hesi grein.

Til § 26. Viš "styttri ella longri tķšarskeiš" ķ stk. 1 veršur hugsaš um, at barniš kann setast śr heiminum til umlętting, sum vanliga er ķ vikuskiftum ella styttri tķšarskeiš, og at barniš eisini kann setast śr heiminum ķ fyribils fosturheim. Taš vil siga, at barniš tį ķ flestu fųrum veršur sett ķ 3 mįnašir ķ senn ķ fosturheim. Eftir hetta tķšarskeiš veršur mįliš tikiš upp aftur til nżggja stųšutakan.

Viš "fosturforeldur" veršur hugsaš um tey vaksnu, iš verša sett til at hava umsorganina fyri einum barni, antin varandi, brįšfeingis, fyribils ella til umlęttingar ķ heiminum hjį fosturforeldrunum.

Viš "foreldur" veršur hugsaš um biologisk- ella ęttleišingarforeldur.

"Umlętting" veršur nżtt, tį iš foreldrini hava tųrv į hesum, sum ein fyribyrgjandi fyriskipan. Danska umsetingin av umlętting er "aflastning". Eitt slķkt uppihald hjį bųrnum uttan fyri heimiš er ętlaš sum ein umlętting fyri foreldrini. Barniš kann t.d. vera til umlęttingar ķ einum fosturheimi ķ vikuskiftum ella ein įvķsan dag ķ vikuni, har foreldrini ikki hava mųguleika fyri at ansa barninum.

Tķšum er tųrvur į "brįšfeingis fosturheimum", tį iš ein brįšfeingis stųša tekur seg upp ķ einum heimi, t.d. at bųrn verša bukaš av foreldrum. Tį mį barnaverndartęnastan taka bųrnini śr heiminum beinanvegin, og neyšugt er tį, at eitt fosturheim er til reišar at taka ķmóti bųrnunum. Bųrnini verša verandi ķ einum brįšfeingis fosturheimi, til eitt fyribils- ella eitt varandi fosturheim er funniš.

Męlt veršur til, at loysnin viš brįšfeingis fosturheimum bert veršur nżtt ķ serligum fųrum. Ętlanin er, at ein samdųgursstovnur (Barnaheimiš) skal taka bųrn inn til eygleišingar, kanningar og virka sum eitt brįšfeingis heim hjį bųrnum, sum hava tųrv į at verša flutt śr heiminum ķ stundini. Tųrvur kann tó vera į at hava brįšfeingis fosturheim, um plįss ikki er tųkt į dųgnstovninum, ella um barnaverndartęnastan metir, at barniš fęr eitt betri tilboš viš at verša sett ķ brįšfeingis fosturheim. Dųmi um hetta kann t.d. vera, at dųgnstovnurin ikki hevur fųrleika til at taka sęr av deyvum bųrnum, ķmešan eitt fosturheim hevur fųrleika til hetta. Ķ hesum fųrinum kundi besta loysnin veriš at sett eitt deyvt barn ķ brįšfeingis fosturheim. Hetta veldst tó alt um umstųšurnar ķ tķ einstaka mįlinum.

Męlt veršur ikki til at nżta brįšfeingis fosturheim, tį iš talan er um sera trupul bųrn. Mett veršur, at taš er ein ov stór uppgįva fyri fosturforeldur at taka į seg, at taka bųrn brįšfeingis til fosturs, um bųrnini eru ķ svįrari kreppu.

Um ętlanin er at nżta fosturforeldur sum brįšfeingis fosturheim, mį hetta tilskilast ķ avtaluni, sum veršur gjųrd ķmillum Fosturforeldraskipanina og fosturforeldrini.

Tį iš barnaverndartęnastan setur eitt barn ķ eitt "fyribils fosturheim" er talan ķ flestu fųrum um, at barnaverndartęnastan fyribils hevur yvirtikiš umsorganina fyri barninum viš samtykki frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan, men barnaverndartęnastan kann eisini yvirtaka umsorganina fyri barninum uttan samtykki frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan (foreldrunum). Ķ hesum fųrum er fosturheimiš ein fyribils loysn, av tķ at arbeitt veršur fram ķmóti, at barniš skal koma heim aftur til foreldrini, tį iš umstųšurnar ķ heiminum aftur eru nóg góšar at liva undir hjį barninum.

Um mett veršur, at barniš ikki kann fara heim aftur, kann stig takast til at seta barniš varandi til fosturs. Hetta kemur bert fyri ķ heilt serligum fųrum. Mett veršur, at heimildin ķ hesi grein bert skal nżtast ķ serliga įlvarsomum mįlum, tį iš foreldrini varandi ikki eru fųr fyri at taka sęr av barninum. Hetta kann vera vegna rśsevnismisnżtslu hjį foreldrum. Taš kann eisini koma fyri, at foreldrini ikki kunnu taka sęr av barninum vegna sįlarlig brek, taš vil siga, at tey antin eru sinnissjśk ella menningartarnaš. Harumframt eigur mųguleiki at vera fyri at seta bųrn varandi til fosturs, um tey verša įlvarsliga misrųkt, misnżtt kynsliga ella į annan hįtt eru śti fyri įlvarsligum sįlarligum įgangi ella eyšmżking ķ heiminum.

Um Meginbarnaverndarnevndin metir, at foreldramyndugleikin eigur at verša tikin frį foreldrunum, ella barniš eigur at verša ęttleitt, kann mįliš leggjast fyri Rķkisumbošiš, iš umsitur familjuręttarliga ųkiš, herundir reglur um foreldramyndugleika og ęttleišing.

Talan kann vera um eitt "varandi fosturheim", tį iš ein barnaverndartęnasta hevur avgjųrt, at eitt fosturheim varandi skal hava umsorganina fyri einum barni sambęrt § 23, t.d. at barniš veršur sett varandi til fosturs hjį fosturforeldrum, til taš er myndugt, taš vil siga, til taš hevur fylt 18 įr, ella ķ serligum fųrum til barniš hevur fylt 21 įr sambęrt § 2, stk. 2 ķ hesi lóg. Fosturforeldrini skulu ķ hesum fųri hava barniš ķ eitt įr sum royndartķš og hava vķst seg at vera skikkaš til at uppala barniš, sbr. § 28.

Tį iš eitt barn veršur sett til fosturs, er ikki neyšugt, at avtalan er nįgreinaš til, at barniš skal vera fyribils ella varandi sett til fosturs. Taš skal bert vera įsett, at barniš skal setast til fosturs.

Ein ętlan skal verša gjųrd um, hvussu leingi mett veršur, at barniš skal verša ķ fosturheiminum, men neyšugt er ikki at śtgreina, um barniš skal verša fyribils ella varandi sett til fosturs. Hetta av tķ at taš er ringt at meta um, hvųrt barniš skal fara heim aftur innan stutta tķš, ella um barniš skal verša verandi ķ fosturheiminum.

Til § 27. Ętlanin er, at Fosturforeldraskipanin skal virka soleišis, at skipanin sųkir eftir fosturforeldrum, hevur samrųšu viš umsųkjarar og metir, um tey eru egnaš at vera fosturforeldur. Mųguleiki skal eisini vera fyri, at fosturforeldur kunnu sųkja av sķnum eintingum til Fosturforeldraskipanina. Um fosturforeldrini eru egnaš at vera fosturforeldur, verša tey góškend og skrįsett ķ eini skipan hjį Fosturforeldraskipanini. Tį iš ein barnaverndartęnasta hevur tųrv į fosturforeldrum, er ętlanin, at tey skulu seta seg ķ samband viš Fosturforeldraskipanina og alt fyri eitt fįa įvķst fosturforeldur, iš longu eru skrįsett ķ skipanini.

Taš, at fosturforeldur skulu standa tųk til at taka ķmóti einum barni, tį iš tųrvur er į tķ, merkir ikki, at tey skulu hava samsżning frį tķ degi, tey verša góškend sum fosturforeldur, sķ nęrri undir višmerkingunum til § 29.

Įšrenn fosturforeldur verša góškend, skal kannast, um umsųkjararnir hava:

1. Reina revsivįttan. Hetta fyri at tryggja, at teir ikki fyrr eru revsašir fyri višurskifti, iš kunnu verša til skaša fyri barniš.
2. Lęknavįttan um heilsustųšu teirra. Kraviš mį vera, at umsųkjararnir ikki hava įlvarsligar sjśkur, sum kunnu ganga śt yvir uppalingina hjį barninum. Um umsųkjararnir hava sjśkur, iš ikki viškoma barninum, so sum ringan rygg, viškemur hetta ikki mįlinum um góškenning sum fosturforeldur.
3. Góšar bśstašarumstųšur. Her krevst, at barniš fęr eitt rśm fyri seg sjįlvan at sova ķ, og at heimiš annars er hóskandi til eitt barn.
4. At fķggjarligu višurskiftini eru ķ lagi. Her kann Barnaverndarstovan krevja at fįa innlit ķ fķggjarligu višurskiftini hjį umsųkjarunum, so sum skattaupplżsingar og bankaupplżsingar.
5. Góšan fųrleika og mųguligar royndir sum góšir uppalarar. Umsųkjarar hava góšan fųrleika fyri at vera fosturforeldur, um tey hava neyšug innlivingarevni og umsorganarevni ķ mun til fosturbųrnini. Taš veršur ikki sett sum treyt, at fosturforeldur skulu hava royndir sum uppalarar, men hetta kann vera ein fyrimunur fyri barniš.

Sum meginregla skal Fosturforeldraskipanin finna hóskandi fosturforeldur til barniš ķ samstarvi viš foreldrini. Barniš kann til dųmis verša sett til fosturs hjį familju hjį foreldrunum. Hesi skulu eisini góškennast sum fosturforeldur eftir reglunum ķ hesi grein.

Um hetta ikki er gjųrligt, skal Fosturforeldraskipanin velja rųttu fosturforeldrini, taš vil siga fólk, iš hava góšar umstųšur, fųrleika og mųguligar royndir til at vera góšir uppalarar.

Tį iš Fosturforeldraskipanin leitar eftir hóskandi fosturforeldrum, skal hon hava ķ huga stųšugu og varandi uppalingina av barninum. Eisini skal hugsast um įtrśnaš, mentan og mįlsligan fųrleika.

Taš er sera tżdningarmikiš, at Fosturforeldraskipanin fyrireikar nżggj fosturforeldur viš undirvķsing, vegleišing og stušli og annars hjįlpir teimum, tį iš tey hava ymiskar spurningar um uppaling av barninum. Taš kann eisini vera neyšugt at geva fosturforeldrunum stušul, so sum sįlarfrųšiliga hjįlp, tį iš barniš er fariš śr aftur fosturheiminum.

Fosturforeldraskipanin kann m.a. eisini hjįlpa fosturforeldrunum viš at skipa seg ķ bólkar, har tey kunnu umrųša felags trupulleikar, iš tey hava viš fosturbųrnum, og harviš hjįlpa hvųrųšrum at loysa teir.

Taš er mųguligt at seta somu fyribyrgjandi fyriskipanir, sum tęr, iš eru nevndar ķ § 15 ķ hesum lógaruppskoti, ķ verk fyri barniš og fosturforeldrini, ķmešan barniš er hjį teimum. Taš vil siga, at taš t.d. veršur mųguligt at seta stušul ķ heimiš, geva fosturforeldrum sįlarfrųšiliga hjįlp, veita familjuvišgerš o.s.fr. Mett veršur, at barniš į hendan hįtt fęr taš best mųguliga tilbošiš frį skipanini.

Barnaverndartęnastan vitjar ķ fosturheiminum, av tķ at barnaverndartęnastan hevur eftirlit viš, hvussu barniš hevur taš, og um fyriskipanin virkar eftir ętlan.

Fosturforeldraskipanin skal ikki vitja ķ fosturheiminum. Samskiftiš ķmillum fosturforeldur og Fosturforeldraskipan skal ikki fara fram ķ heiminum, ķmešan barniš er hjįstatt. Hetta fyri at verja barniš ķmóti ov nógvum fremmandum.

Til § 28. Fyri at tryggja, at eins krųv eru galdandi fyri ųll fosturforeldur, og at skipaš višurskifti eru fyri tey bųrn, iš verša sett til fosturs, veršur mett at vera neyšugt, at ein skrivlig avtala veršur gjųrd viš fosturforeldrini sambęrt hesi grein.

Av tķ at barnaverndartęnastan hevur įbyrgd av sjįlvari fyriskipanini, og Fosturforeldraskipanin hevur įbyrgd av at veita fosturforeldrunum stušul og vegleišing, er neyšugt, at avtalan veršur undirskrivaš av bęši fosturforeldrum, avvaršandi barnaverndartęnastu og Fosturforeldraskipanini. Tį iš bęši barnaverndarnevnd og barnaverndarumsiting eru ķ kommununi, veršur avtalan undirskrivaš av barnaverndarnevndini eftir tilmęli frį barnaverndarumsitingini. Tį iš eingin barnaverndarnevnd er ķ kommununi, veršur avtalan gjųrd viš barnaverndarumsitingina.

Til nr. 1) Įsetast skal, hvųr hevur umsorganarskylduna fyri barninum, fosturforeldrini ella barnaverndartęnastan, og um foreldrini hava giviš samtykki til fyriskipanina ella ikki, sbr. § 26, stk. 2 ķ hesum lógaruppskoti.

Tilskilast skal eisini, um foreldrini hava foreldramyndugleikan ķ felag, ella bert ein hevur foreldramyndugleikan.

Til nr. 2) Ein meting mį gerast av, hvussu leingi barniš er ętlaš at verša ķ fosturheiminum, m.a. um talan er um umlętting, eitt brįšfeingis, fyribils ella varandi fosturheim. Taš er trupult at įseta neyvt, hvussu leingi barniš skal verša ķ fosturheiminum, og tķ krevst bert ein meting ķ hesum fųrinum.

Til nr. 3) Sķ nęrri um įsetingar višvķkjandi samsżning til fosturforeldur, gjald fyri uppihald og ašrar śtreišslur višvķkjandi barninum nišanfyri ķ § 29.

Um tųrvur er į tķ, kann avtalan regluliga broytast ķ mun til hetta punkt. Hugsaš veršur serliga um, tį iš lųnir og samsżningar verša regulerašar, ella um nżggjar uppihalds- ella ašrar śtreišslur višvķkjandi barninum koma ķ, eftir at avtalan er gjųrd.

Til nr. 4) Barniš hevur samverurętt viš sķni foreldur og onnur, sum standa tķ nęr, sķ omanfyri § 22. Foreldur og fosturforeldur skulu rųkja sambandiš, um hetta er til barnsins besta.

Til nr. 5) Stušul frį Fosturforeldraskipanini til barn og fosturforeldur, ķmešan barniš er ķ fosturheiminum. Her veršur ikki hugsaš um fķggjarligan stušul, men um sosialan stušul av ymiskum slagi, so sum stušul og vegleišing til fosturforeldrini.

Greinin er ikki śttųmandi. Taš vil siga, at onnur višurskifti enn tey, iš eru nevnd omanfyri, eisini kunnu verša įsett ķ avtaluni. Herav m.a. ķ fyrsta punktum ķ stk. 2.

Dentur skal leggjast į, at avtalurnar verša tillagagar barnsins serliga tųrvi.

Um barniš veršur sett varandi til fosturs, skulu fosturforeldrini hava vķst seg at vera skikkaš til at uppala barniš og hava havt barniš ķ eitt įr sum royndartķš. Hetta fyri at tryggja, at barniš fęr best mųguligu fortreytir fyri uppvųkstri ašrastašni enn heima.

Fosturforeldraskipanin tilevnar serligar standardavtalur ella grunddųmi at nżta til avtalur um fosturheim. Hetta fyri at eins reglur skulu verša galdandi fyri ųll fosturforeldur.

Til § 29. Ętlanin er, at kunngerš nr. 79 frį 9. september 2002 um samsżning til fosturforeldur skal setast ķ gildi av nżggjum viš heimild ķ hesi lóg.

Barnaverndartęnastan skal įseta samsżningina til fosturforeldrini sambęrt kunngerš um samsżning til fosturforeldur. Taš vil siga, at barnaverndartęnastan skal meta um, hvussu trupult eitt barn er, og um fosturforeldrini śt frį hesum skulu fįa vanliga samsżning ella samsżning faldaša viš t.d. tvey ella viš upp til sjey. Barnaverndartęnastan skal halda seg innan fyri įsetingarnar ķ omanfyrinevndu kunngerš ella, um nżggjar reglur verša įsettar ķ framtķšini, innan fyri hesar reglur, iš verša įsettar av landsstżrismanninum. Tį iš samsżningin er įsett, rindar Fosturforeldraskipanin fosturforeldrunum samsżning umframt ašrar śtreišslur višvķkjandi barninum.

Fosturforeldur fįa ikki samsżning, fyrr enn tey fįa eitt barn til fosturs. Serlig avtala um samsżning kann tó gerast viš fosturforeldur, iš standa tųk til at fįa eitt barn brįšfeingis til fosturs. Ętlanin er at įseta reglur um hetta ķ kunngerš.

Mųguligt er eisini at įseta reglur ķ kunngerš um, ķ hvųnn mun fosturforeldrini skulu fįa tilboš um eftirśtbśgving, hvussu stór samsżningin skal vera, og hvussu hon skal regulerast. Onnur višurskifti višvķkjandi samsżning til fosturforeldur kunnu eisini įsetast.

Til § 30. Ein barnaverndartęnasta kann fįa kunnleika til, at fosturforeldrini ikki rųkja sķnar uppalingarskyldur viš at fįa frįbošan frį Fosturforeldraskipanini sjįlvari, frį fólkum, sum kenna fosturforeldrini, ella viš at vitja ķ fosturheiminum, ella viš at fosturforeldrini sjįlvi gera vart viš, at tey ikki megna uppalingaruppgįvuna longur.

Viš "uppalingarskyldur" er at skilja, at fosturforeldrini uppala barniš soleišis, at taš veršur nųktandi ment, bęši sįlarliga og likamliga. Fosturforeldrini skulu geva barninum eina góša og trygga rųkt og umsorgan. Barniš mį ikki verša śtsett fyri misrųkt, haršskapi ella lķknandi. Um fosturforeldur handfara barniš soleišis, at taš er vandi fyri tess sįlarligu og likamligu menning og bśning, misrųkja tey barniš. Kraviš til fosturforeldur er strangari enn kraviš til biologisku foreldrini.

Tį iš talan er um fyribils fosturheim, veršur ikki kravt av fosturforeldrunum, at tey taka barniš til sķn sum sķtt egna. Ķ hesum mįlum er fosturheimiš bert eitt fyribils uppalingarstaš. Mįliš veršur uppafturtikiš viš jųvnum millumbilum, og fosturforeldrini skulu vera fyrireikaš til, at barniš kann verša sett heim aftur. Tķ veršur ein meira professionel įskošan kravd av fyribils fosturforeldrum.

Tį iš talan er um varandi fosturheim, har barniš skal verša, til taš er myndugt, eiga stųrri krųv at verša sett til fosturforeldrini višvķkjandi uppalingini av barninum og višvķkjandi sambandinum ķmillum fosturforeldrini og barniš.

Tį iš fosturforeldur misrųkja sķnar uppalingarskyldur, kann barnaverndartęnastan seta ķ verk fyriskipanir sambęrt kapitli 4 ķ hesi lóg. Taš vil siga at mannagongdin veršur tann sama, soleišis at barnaverndartęnastan fyrst skal kanna mįliš, um rķmilig orsųk er at halda, at eitt barn veršur misrųkt. Sķšani kann barnaverndartęnastan seta fyribyrgjandi fyriskipanir ķ verk.

Tį iš fosturforeldur misrųkja sķnar uppalingarskyldur, skal Fosturforeldraskipanin taka góškenningina frį fosturforeldrunum, soleišis at fosturforeldrini ikki ķ framtķšini kunnu virka sum fosturforeldur. Góškenningin eigur at verša tikin frį fosturforeldrunum skjótast gjųrligt, eftir at kunnleiki er til stašar um misrųkt, ella samstundis sum barniš veršur tikiš frį fosturforeldrunum.

Til § 31. Neyšugt er, at Fosturforeldraskipanin ķ samstarvi viš avvaršandi barnaverndartęnastu endurskošar avtaluna, av tķ at avvaršandi barnaverndartęnasta hevur įbyrgd av barninum og av at įseta samsżningina til fosturforeldrini, ķmešan Fosturforeldraskipanin hevur įbyrgd av at rinda samsżning til fosturforeldrini, og Fosturforeldraskipanin hevur annars skyldur mótvegis fosturforeldrunum at geva teimum vegleišing, stušul og undirvķsing. Fosturforeldrini mugu eisini undirskriva eina mųguliga nżggja avtalu.

Viš "flytur śr heiminum" veršur hugsaš um, at annaš av fosturforeldrunum flytur śr heiminum, t.d. um fosturforeldrini verša skild.

Til § 32. Endamįliš viš at hava eina skrį yvir fosturforeldur er, at Fosturforeldraskipanin hevur yvirlit yvir, hvussu nógv fosturforeldur eru ķ skrįnni, og hvųrjar fųrleikar hesi hava at taka fosturbųrn til sķn. Į henda hįtt kann Fosturforeldraskipanin finna fram til rųtt fosturforeldur ķ tķ lųtu, eitt barn fęr tųrv į tķ.

Kapittul 6: Stovnar 

Sambęrt galdandi barnaforsorgarlóggįvu kunnu bųrn setast į samdųgursstovn viš ella uttan samtykki frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan, sķ §§ 24 og 25 ķ galdandi lóg. Ķ flestu fųrum verša bųrn sett į samdųgursstovn viš samtykki frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan, men taš kemur eisini fyri, at bųrn verša sett į samdųgursstovn uttan samtykki frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan. Hetta hendir, um barnaverndartęnastan er komin til ta nišurstųšu, at vęlferš barnsins er įlvarsliga hótt, og at taš ikki er rįšiligt at lata barniš verša verandi heima.

Til § 33. Viš "samdųgursstovnar" veršur hugsaš um stovnar, sum eru ętlašir til bśstaš ķ styttri ella longri tķš hjį bųrnum og ungum, iš eru flutt śr egnum heimi og hava serligan tųrv į rųkt og višgerš v.m. vegna sosialar trupulleikar. Samdųgursstovnar kunnu vera almennir ella sjįlvsognarstovnar, sum landsstżrismašurin ķ samrįš viš kommunurnar, hevur gjųrt sįttmįla viš.

Landsstżrismašurin stovnsetur samdųgurstovnar sambęrt hesi lóg ķ samrįš viš kommunurnar. "Ķ samrįš" merkir, at landsstżrismašurin hoyrir kommunurnar sjónarmiš og ķ stųrst mųguligan mun fylgir hesum sjónarmišum, men um semja ikki fęst ķmillum tey ymisku kommunufelųgini og landsstżrismannin, hevur landsstżrismašurin myndugleika til at skera ķgjųgnum og įseta nęrri reglur.

Landsstżrismašurin hevur įbyrgd av samlaša tilbošnum av samdųgursstovnum ķ landinum og hevur harumframt įbyrgdina av mųguligum tilknżttum sertęnastum. Hesar sertęnastur kunnu vera stovnar ella ašrar skipanir, iš stovnurin keypir veitingar frį višvķkjandi umsorgan og višgerš av bųrnum. Hetta kunnu eisini verša ašrar samdųgurfyriskipanir, so sum ķbśšir viš tilknżttum vegleišara (supervisor) ella vardar ķbśšir til ung viš sosialum tųrvi.

Fakfólk og hjįlparfólk ansa barninum, ķmešan taš er į stovninum. Viš "stovn" veršur hugsaš um hśs, iš verša nżtt av tķ almenna til eitt įvķst endamįl. Talan er ikki um privat heim.

Sambęrt hesum lógaruppskoti skal Barnaverndarstovan veita samdųgursstovnum v.m. neyšuga vegleišing og rįšgeving.

Įšrenn nżggjur stovnur veršur latin upp, skal landsstżrismašurin fįa ummęli til vega frį m.a. Arbeišseftirlitinum, Landslęknanum, byggimyndugleikunum og Brunaumsjón Landsins.

Harumframt skal ummęli fįast til vega frį Barnaverndarstovuni. Hetta skal tryggja, at stovnurin lżkur ųll krųv, soleišis at umhvųrviš hjį barninum og starvsfólkunum į stovninum er so gott og trygt sum gjųrligt.

Tį iš omanfyri nevndu myndugleikar geva sķtt ummęli, arbeiša teir ķ dag eftir nišanfyri nevndu reglum:

Landslęknin: Kunngerš nr. 739 frį 11. september 1995 "for Fęrųerne om Landslęgens opgaver i forhold til dag- og dųgninstitutioner m.v.".

Arbeišseftirlitiš: Lųgtingslóg nr. 58 um arbeišaravernd frį 24. mai 1974 viš seinni broytingum, og reglugerš nr. R-A001-1 um bygging og innrętting av virkjum ķ Fųroyum og galdandi normum og standardum og viš atliti til "Bygningsreglementet" og krųv frį landslęknanum.

Brunaumsjón Landsins: Lųgtingslóg nr. 78 frį 12. juni 1986 um eldsbruna o.a./brand m.v. (serliga § 22 ķ lógini) og sambęrt kunngerš nr. 45 frį 9. mai 1992 um brunaverju og brunatrygd.

Tį iš męlt veršur til, at landsstżrismašurin kann įseta nęrri reglur um virksemi į samdųgursstovnum, veršur serliga hugsaš um tęr reglur, iš eru įsettar ķ galdandi kunngerš nr. 62 frį 01.04.1993 um dagstovnar, dagrųkt og samdųgursstovnar fyri bųrn og ung.

Neyšugt er, at ein heimild er hjį landsstżrismanninum til at įseta nęrri reglur um virksemi į samdųgursstovnum, undir hesum: reglur višvķkjandi bygningum, ambošum, manning og śtbśgving av starvsfólki. Hetta fyri at tryggja góšskuna į samdųgursstovnunum.

Mett veršur eisini, at taš er neyšugt at įseta nęrri reglur um lummapening v.m. til bųrn į stovnum, inn- og śtskriving į stovnum, herundir reglur um visitasjón og um krųv til samdųgursstovnar ķ hesum sambandi. Hetta er partur av virkseminum į samdųgursstovnum.

Til § 34. Mett veršur, at taš er neyšugt, at landsstżrismašurin skal hava mųguleika at seta ķ verk royndarskipanir innan ųkiš.

Viš oršingini "Royndarskipanir" veršur hugsaš um, at landsstżrismašurin ķ eitt įvķst tķšarskeiš setur eina fyribils skipan ķ verk. Hetta kunnu vera nżggjar, ókendar skipanir, sum eitt nś verša royndar ķ ųšrum londum. Endamįliš viš slķkum skipanum er at royna, um skipanin kann nżtast viš nóg góšum śrsliti ķ Fųroyum, įšrenn hon veršur sett ķ verk sum ein fųst skipan. Tį iš royndartķšin er farin, kann landsstżrismašurin avgera, um skipanin skal avtakast, ella um royndarskipanin skal stovnsetast sum ein varandi skipan.

Til § 35. Ķ hesi grein verša greišar reglur settar um inn- og śtskriving į stovnum. Mett veršur, at hetta er neyšugt, fyri at tryggja, at barniš beinan vegin fęr įvķst rętta plįss į samdųgursstovni, og at barniš er trygt į samdųgursstovninum, soleišis at taš ikki kann verša śtskrivaš fyri įsettu tķšina uttan góškenning frį barnaverndartęnastuni.

Um stovnurin ikki hevur plįss fyri barninum, kann Barnaverndarstovan seta barniš ķ brįšfeingis fosturheim.

Til § 36. Hendan grein samsvarar viš grein 4-26 ķ norsku barnaverndarlógini. Orsųkin til, at greinin er viš ķ lógaruppskotinum, er teir serligu trupulleikarnir, iš kunnu standast av atferšartruplum bųrnum. Atferšartrupulleikar kunnu standast av, at barniš į onkran hįtt er komiš soleišis fyri, at taš er voršiš atferšartrupult, soleišis at foreldrini ikki megna at uppala taš, ella at barniš til dųmis er komiš śt ķ rśsevnistrupulleikar, sum taš ikki hevur tamarhald į, og sum foreldrini ikki megna at halda barniš frį.

Viš oršingini "višgeršarstovnur" veršur hugsaš um einhvųnn stovn, iš višger trupulleikar hjį bųrnum.

Sambęrt grein 33 ķ ST-barnaręttindasįttmįlanum skulu limalondini seta ķ verk lóggįvu, sum verjir bųrn ķmóti rśsevnismisnżtslu. Sambęrt hesum lógaruppskoti kann barnaverndartęnastan seta fyriskipanir ķ verk fyri bųrn viš rśsevnistrupulleikum, men mett veršur, at neyšugt er at hava eina serliga fyriskipan višvķkjandi bųrnum viš rśsevnistrupulleikum. Tķ veršur ķ hesi grein įsett, at barnaverndartęnastan kann avgera, at barniš skal verša verandi į stovninum, um hetta veršur mett at vera neyšugt fyri at višgera barniš.

Stovnurin skal veljast śt frį barnsins eginleikum og tųrvi į umsorgan og upplęring ķ einum tryggum umhvųrvi.

Barnaverndartęnastan ger eina frįgreišing um, at barniš veršur sett heiman. Ein ętlan skal gerast fyri umsorganarligu stųšuna hjį barninum. Ętlanin skal ikki broytast uttan so, at fyritreytirnar fyri henni eisini eru burtur.

Ein meting skal gerast um, hvussu leingi barniš skal verša į stašnum, og um taš er ynskiligt, at barniš hevur samband viš foreldrini. Ķ frįgreišingini skal verša sagt frį, hvķ barnaverndartęnastan hevur valt antin stovn, upplęringar- ella višgeršarstovn. Somuleišis mį ein meting gerast av, um stovnurin, har barniš skal bśgva, er fakliga fųrur fyri at bjóša barninum nųktandi hjįlp ķ mun til endamįliš viš uppihaldinum į stovninum.

Um eitt barn veršur sett heiman, innan taš fyllir 18 įr, kunnu fyriskipanirnar sambęrt hesi grein halda įfram, til viškomandi fyllir 21 įr, um viškomandi samtykkir, sķ § 2, stk. 2.

Įšrenn avgerš veršur tikin um at seta ein truplan ungdóm heiman, skal barnaverndartęnastan meta um, hvųrt ein fyribyrgjandi fyriskipan eftir § 15 ķ stašin skal setast ķ verk. Barnaverndartęnastan skal eisini leggja ętlanir og seta ķ verk tęr fyriskipanir, sum eru neyšugar fyri framhaldandi at fylgja gongdini ķ uppihaldinum hjį barninum.

Viš "mųguligar treytir viš samtykkinum" er at skilja, at Meginbarnaverndarnevndin sambęrt stk. 4 kann taka avgerš um, at barniš skal afturhaldast į stovninum ķ trķggjar vikur, eftir at samtykkiš klįrt og tżšiliga er afturtikiš.

Til § 37. Ķ hesi grein veršur įsett, at barnaverndartęnastan kann taka avgerš um at senda eitt barn į stovn til eygleišingar, kanningar og višgerš ķ upp til 4 vikur uttan samtykki frį barninum ella samtykki frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan, um barniš hevur įlvarsamar atferšartrupulleikar viš t.d. įlvarsomum ella afturvendandi brotsverki ella viš framhaldandi misnżtslu av rśsevnum. Hetta fyri at hjįlpa barninum burtur śr t.d. rśsevnistrupulleikunum, soleišis at taš aftur kann virka ķ samfelagnum. Avgeršin hjį barnaverndartęnastuni skal skjótast til ber og innan 2 yrkadagar leggjast fyri Meginbarnaverndarnevndina til góškenningar. Hetta av tķ at talan er um avgerš uttan samtykki.

Mųguleiki er eisini fyri at seta barniš į stovn til longri višgerš ķ upp til 12 mįnašir uttan samtykki. Barnaverndartęnastan leggur ķ hesum fųrum mįliš fyri Meginbarnaverndarnevndina, sum avger, um barniš skal setast ķ višgerš ķ upp til 12 mįnašir.

Vķst veršur annars til višmerkingarnar til § 36. Burtur sęš frį, at endamįliš viš hesi grein er ųšrvķsi enn ķ § 36, eru somu višmerkingar galdandi fyri bįšar greinar.

Til § 38. Greinin tryggjar ręttindini hjį bųrnum, ķmešan tey eru į stovni. Neyšugt kann verša at gera įvķsar avmarkingar ķ ręttindunum hjį teimum fyri at tryggja, at endamįliš viš uppihaldinum veršur rokkiš.

Neyšugt er, at mųguleiki er fyri at gera serligar avmarkingar ķ ręttindunum hjį bųrnum, tį iš talan er um bųrn viš rśsevnistrupulleikum ella ųšrum serliga įlvarsomum trupulleikum, sum nevndir ķ §§ 36 og 37. Forboš kann t.d. setast einum barniš at sleppa śt av stovninum, tį iš grundašur illgruni er um, at barniš, iš er rśsevnismisnżtari, nżtir ella ętlar at nżta rśsevni uttan fyri stovnin, ella tį iš barniš kann verša til vanda fyri seg sjįlvan ella onnur.

Til § 39. Neyšugt er at įseta meginreglur um revsing av bųrnum. Taš er ikki loyvt at revsa bųrn likamliga. Ķ serligum fųrum kann taš tó verša neyšugt at įseta reglur um tvingsilsfyriskipanir av ųšrum slagi, t.d. at halda barniš inni ķ einrśmi, um talan um at avrśsa taš, og hetta er neyšugt fyri at rųkka endamįlinum viš uppihaldinum. Hetta undantak kann gerast uttan ręttarśrskurš, av tķ at talan er um brįšfeingis umstųšur, har barniš sjįlvt er ķ vanda og kann seta onnur į stovninum ķ vanda.

Eisini kann verša neyšugt ķ serligum fųrum at kanna bręvaskiftiš hjį barninum, um vandi er fyri, at barniš tekur rśsandi evni inn į stovnin, ella um illgruni er um annan brotsligan atburš. Taš er bert mųguligt at kanna bręvaskiftiš barnsins sambęrt hesi grein viš ręttarśrskurši.

Taš er bert leišarin į stovninum, iš kann taka avgerš um undantak sambęrt stk. 1.

Landsstżrismašurin skal įseta nęrri reglur um neyvlżsing (į donskum: pręcisering) av undantųkunum sambęrt stk. 1. Neyšugt er viš neyvari reglum um undantųkini ķ hesi grein, soleišis at taš er heilt greitt ķ hvųrjum fųrum, ein kann gera undantak sambęrt greinini. Hetta av tķ at taš er eitt įlvarsligt inntriv ķ ręttindini hjį bųrnum at seta hesar tvingsilsfyriskipanir ķ verk.

Ętlanin er at įseta lķknandi reglur, sum eru įsettar ķ donsku kunngeršini: " BEK nr 620 af 21/06/2001 om magtanvendelse m.v. i dųgninstitutioner for bųrn og unge og i opholdssteder for bųrn og unge for flere end 4 personer."

Til § 40. Landsstżrismašurin hevur eftirlit viš, at samdųgursstovnar verša riknir ķ samsvari viš hesa lóg og eftirlit viš virkseminum į stovninum. Landsstżrismašurin kann avgera at stešga virkseminum į stovninum, um stovnurin veršur rikin skilaleyst.

Ķ art. 3, stk. 3 ķ ST-barnaręttindasįttmįlanum er įsett, at limalondini skulu tryggja, at m.a. samdųgursstovnar til bųrn fylgja teimum reglum, iš eru įsettar av myndugleikunum. Serliga skal tryggjast, at stovnarnir lśka krųv um tryggleika og heilsuvišurskifti.

Višvķkjandi starvsfólki skal tryggjast, at tey eru nóg nógv ķ tali til at śtinna tęr uppgįvur, sum tey eru sett at rųkja, og at tey eru egnaš til at śtinna hesar uppgįvur.

Įsetingin ķ ST-barnaręttindasįttmįlanum er herviš sett inn ķ lógaruppskotiš.

Kapittul 7: Mįlsvišgeršarreglur

Til § 41. Fyrisitingarlógin: Ll. nr. 132 frį 10. juni 1993 um fyrisiting er galdandi ķ sambandi viš višgerš av mįlum sambęrt hesi lóg viš teimum serligu įsetingunum, iš eru ķ hesi lóg višvķkjandi višgerš av barnaverndarmįlum. Lógin er galdandi fyri almennar myndugleikar undir heimastżrinum.

Taš, at fyrisitingarlógin er galdandi viš teimum serligu įsetingunum, iš eru ķ hesi lóg, vil siga, at barnaverndarlógin į summum ųkjum vķškar reglurnar ķ fyrisitingarlógini. Barnaverndarlógin gevur teimum bųrnum og foreldrum, sum lógin fevnir um, betri ręttindi enn fyrisitingarlógin. T.d. kunnu nevnast tey stašfestu ręttindini hjį bųrnum sambęrt § 44.

Umframt fyrisitingarlógina er "L. nr. 571 af 19.12.1985 om offentlig forvaltning", sum er sett ķ gildi ķ Fųroyum viš A. nr. 1144 af 22.12.1993 (sum broytt viš A. nr. 119 af 02.03.1999) eisini galdandi. Kongliga fyriskipanin setti ķ gildi (rķkis)fyrisitingarlógina, sum er galdandi fyri rķkismyndugleikar ķ Fųroyum.

Taš vil siga, at vanligu reglurnar ķ fyrisitingarlógini um ógegni, vegleišing og umbošan, innlit ķ mįliš, partshoyring, grundgeving, kęruvegleišing, tagnarskyldu og um at geva upplżsingar vķšari til annan fyrisitingarligan myndugleika eru galdandi ķ mįlum, sum verša višgjųrd sambęrt hesi lóg. Harumframt eru tęr serligu įsetingarnar um mįlsvišgeršarreglur galdandi, iš eru įsettar ķ hesum kapitli.

Greinin hevur uppruna ķ § 6-1 ķ norsku barnaverndarlógini.

Harumframt er eisini Ll. nr. 133 frį 10. juni 1993 um innlit ķ fyrisitingina, sum broytt viš Ll. nr. 76 frį 8. mai 2001 galdandi ķ sambandi viš višgerš av mįlum sambęrt hesi lóg.

Fyrisitingarlógin og innlitslógin hava sum endamįl at tryggja borgaranum og fjųlmišlum mųguleikan at fylgja viš ķ, hvat fer fram ķ almennu fyrisitingini, at skapa stųrri opinleika og virka fyri at ųkja um įlitiš į almennu fyrisitingina.

Stór krųv eiga at verša sett til mįlsvišgeršina ķ barnaverndarmįlum, tķ talan er um eitt sera viškvęmt ųki, har mįlini ofta innihalda persónligar upplżsingar. Hesi mįl kunnu innihalda avgeršir, sum undir įvķsum treytum fevna um tvingsil, bęši mótvegis tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan, og barninum. Hetta setur enn stųrri krųv til mįlsvišgeršina og til, at mįlsvišgeršin lżkur krųvini ķ fyrisitingarlógini.

Viš atliti at ręttartrygd foreldranna er taš av tżdningi, at tey verša vęl og viršiliga kunnaš um tęr upplżsingar, sum liggja ķ mįlinum, og um, hvat barnaverndartęnastan umhugsar višvķkjandi innheintan av upplżsingum frį ųšrum myndugleikum v.m., og hvat iš fyriskipanini višvķkur.

Ein nįgreinilig kunning er eisini ein fyritreyt fyri at skapa samstarv millum familjuna og barnaverndartęnastuna um at finna tęr loysnir, sum best tryggja familjuni at koma burtur śr teimum trupulleikum, hon er ķ.

Tį iš avgerš er tikin, skulu foreldrini fįa skrivlig boš, har grundgiviš veršur fyri avgeršini. Avgeršin skal vera soleišis oršaš, at foreldrini vita, hvat tey kunnu vęnta sęr.

Mįlsvišgeršarreglur eru įsettar ķ barnaforsorgarlógini og ķ fyrisitingarlógini, men ķ hesum lógaruppskoti er neyšugt at įseta, hvųrjar reglur skulu leggjast afturat višvķkjandi mįlsvišgerš ķ barnaverndarmįlum.

Ll. nr. 73 frį 8. mai 2001 um višgerš av persónsupplżsingum, sum kom ķ gildi tann 1. januar 2002, er eisini galdandi ķ mįlum, sum verša višgjųrd sambęrt hesi lóg, viš teimum serligu įsetingunum, sum eru ķ hesi lóg. Lógin įsetur reglur um almenna og privata elektroniska višgerš av persónsupplżsingum. Lógin kann sigast at vera tann trišja ķ rųšini, tį talan er um fyrisitingarlóggįvu, og hon regulerar ķ įvķsan mun somu višurskifti sum fyrisitingarlógin og lógin um innlit ķ fyrisitingina og setur ķ summum fųrum hinar til viks, t.d. tį talan er um at lata upplżsingar vķšari, og tį talan er um egiš innlit. 

Avgeršir višvķkjandi veitingum og tęnastum sambęrt hesi lóg skulu skiljast sum avgeršir sambęrt § 2 ķ fyrisitingarlógini.

Višmerkjast skal, at fyrisitingarlógin, Lųgtingslóg um innlit ķ fyrisitingina og Lųgtingslóg um višgerš av persónsupplżsingum eisini skulu vera galdandi ķ einstaklingamįlum fyri sjįlvsognarstovnar og mųguligar privatar stovnar, iš śtinna uppgįvur sambęrt hesi lóg. Undir hetta kemur m.a. Barnaheimiš.

Tann parturin av uppgįvunum, sum slķkir stovnar rųkja, sum er "veruligt umsitingarvirksemi", taš vil siga tęnastuveitingar, er ikki fevndur av fyrisitingarlógini, men er ķ stašin fevndur av innlitslógini.

Til 42. Stk. 1, 2 og 3 hava sķtt fordųmi ķ § 8 ķ galdandi barnaforsorgarlóg. Reglur um, hvussu fundirnir skulu haldast, eru hentar ķ dagliga arbeišinum hjį barnaverndarnevndum. Ķ geršabókini skal stųrstur dentur leggjast į at lżsa ta rįšgeving, sum Barnaverndarumsitingin hevur veitt Barnaverndarnevndini.

Barnaverndarumsitingin fyrireikar mįl til fundin og ger fundarskrį.

Til § 43. Greinin svarar til § 4, stk. 1 og § 5, stk. 1 ķ galdandi barnaforsorgarlóg. Neyšugt er at įseta reglur um, nęr ein barnaverndarnevnd er vištųkufųr.

Um eingin barnaverndarnevnd er ķ kommununi, tekur Barnaverndarumsitingin avgerš ķ mįlinum, sbr. § 7, stk. 2 ķ hesi lóg. Um ein leišari er settur fyri Barnaverndarumsitingina, er taš leišarin, iš tekur endaliga avgerš ķ mįlinum.

Til § 44. Ķ galdandi barnaforsorgarlóg er eingin įseting um, at Barnaverndarnevndin skal hoyra eitt barn, įšrenn avgerš veršur tikin.

Ķ art. 12 ķ ST-barnaręttindasįttmįlanum frį 1989 er įsett, at eitthvųrt barn hevur rętt til at verša hoyrt ķ ųllum fyrisitingarligum mįlum og ręttarmįlum, iš višvķkja tķ. Dentur skal leggjast į barnsins sjónarmiš, sęš ķ mun til barnsins aldur, og hvussu bśgviš barniš er. Myndugleikarnir kunnu hoyra barniš beinleišis ella tilnevna eitt umboš fyri barniš, sum śttalar seg barnsins vegna.

Fyri at styrkja um ręttartrygdina hjį bųrnum ķ barnaverndarmįlum, veršur męlt til, at taš veršur lógarįsett, at bųrn į sama hįtt sum foreldrini skulu verša hoyrd ķ mįlinum. Taš kann verša trupult at seta eitt aldursmark į, nęr eitt barn er nóg bśgviš til at siga sķna egnu meining, men mett veršur, at aldursmarkiš eigur at verša sett til 12 įr, į sama hįtt, sum taš veršur gjųrt ķ Danmark og Noregi.

Hųvušsreglan eigur at vera, at barniš skal kunnast og takast viš upp į rįš, uttan mun til aldur, um tess bśning og menning loyvir tķ. Dentur skal tó leggjast į, um hetta er til frama fyri barniš. Sum oftast er taš gott fyri mįlsvišgeršina at lurta eftir barninum, įšrenn avgerš veršur tikin. Serliga tżdningarmikiš er at lurta eftir barninum, tį talan er um fyriskipanir, har foreldrini ikki hava giviš samtykki, og har talan er um umsorganaryvirtųku.

Barniš skal hoyrast av einum persóni, iš taš kennir seg trygt viš. Hesin persónur skal vera vanur at tosa viš bųrn og hava ta fakligu vitan, sum krevst til at tosa viš barniš um mįliš. Hetta kann t.d. vera ein sosialrįšgevi, sįlarfrųšingur, lękni ella annaš fakfólk. Mišast skal ķmóti at tosa viš barniš ķ heimligum umhvųrvi, har taš kennir seg trygt.

Hevur barniš fylt 12 įr, skal taš altķš fįa hųvi til at siga sķna hugsan, įšrenn ein avgerš veršur tikin um bśstaš ķ fosturheimi, į stovni, ella um seinni flyting. Dentur skal leggjast į barnsins ummęli.

Męlt veršur til, at barniš sjįlvt skal vera partur ķ mįlinum, tį iš taš snżr seg um barnaverndarmįl, og kunna kęra mįl, iš višvķkja barninum sjįlvum, til kęrunevndina ķ almannamįlum, tį iš taš hevur fylt 15 įr. Ein avgerš sambęrt hesum lógaruppskoti kann broyta lķviš grundleggjandi fyri barniš, og mett veršur tķ, at hóast barniš ikki er myndugt, fyrr enn taš er 18 įr sambęrt "Lov nr. 277 frį 30 juni 1922 om umyndighed og vęrgemaal, med senere ęndringer", skal barniš metast sum partur av mįlinum, frį tķ at taš hevur fylt 15 įr. Tį iš barniš er 15 įr, mį taš metast at kunna skilja, hvat mįliš snżr seg um, og somuleišis duga at taka stųšu til, hvat er rętta avgeršin, sęš ķ mun til barniš sjįlvt.

Tį iš eitt barn, iš hevur fylt 15 įr, er partur ķ mįlinum, hevur barniš rętt til umbošan sambęrt § 57, um talan er um eitt mįl viš tvingsli.

Til § 45. Viš oršingini "teimum myndugleikum, iš verša mettir at kunna geva tżšandi frįgreišingar ķ mįlinum" veršur hugsaš um frįgreišing frį dagstovni ella skśla, heilsusystraskipan, sjśkrahśsi, kommunulękna o.ų. Um taš ikki er mųguligt at fįa frįgreišing frį ųllum hesum fakbólkum, skal barnaverndartęnastan ikki stešga mįlinum av hesi orsųk, men fara vķšari viš mįlinum.

Viš "og ųšrum" ķ stk. 2 og "og onnur" ķ stk. 3 veršur hugsaš um onnur, iš ikki eru myndugleikar, men hóast hetta kunnu vera viš til at geva tżšandi frįgreišingar ķ mįlinum. Hetta kunnu vera privat ella almenn fakfólk, so sum sįlarfrųšingur, lękni, prestur, ella onnur, sum barniš hevur tętt tilknżti til. Hetta kunnu eisini vera familja, grannar, vinir hjį foreldrunum ella onnur, iš verša mett at kunna geva tżšandi frįgreišingar ķ mįlinum. Endamįliš er, at mįliš skal lżsast so vęl sum gjųrligt.

Ein kanning sambęrt hesi grein inniber ikki, at barnaverndartęnastan ger hśsarannsókn ķ hśsunum hjį foreldrunum. Til hetta krevst ręttarśrskuršur. Kanningin inniber, at barnaverndartęnastan vitjar ķ heiminum fyri at kunna seg um, um barniš livir undir nųktandi umstųšum. T.d. kann barnaverndartęnastan sķggja tey rśmini ķ hśsinum/bśstašnum, har barniš uppiheldur sęr.

Ein atfinning višvķkjandi fųroysku barnaforsorgarlógini er, at lęknavįttan krevst, fyri at ein barnaverndarnevnd kann taka avgerš um, at eitt barn veršur sett śr heiminum. Hetta hevur tķšum viš sęr, at mįl stešga upp, tķ lęknar ikki vilja samstarva viš barnaverndarnevndirnar.

Mett veršur, at barnaverndartęnastan eigur at hava endaliga oršiš at siga ķ mįlum sambęrt barnaverndarlógini. Ein lęknavįttan saman viš frįgreišingum frį ųšrum heilsustarvsfólkum, iš hava viš barniš at gera, kann vera grundarlag fyri, at ein avgerš veršur tikin. Men taš eigur ikki at vera avgerandi, um ein lęknavįttan er fingin til vega ella ikki.

Męlt veršur til, at taš sum ķ Danmark, Noregi og Ķslandi veršur įsett ķ fųroysku barnaverndarlógini, at barnaverndartęnastan ger eina meting av, um taš er neyšugt at seta barniš heiman, og at taš sostatt ikki er eitt krav, at ein įvķs lęknavįttan krevst, fyri at eitt barn kann verša sett heiman. Barnaverndartęnastan skal hava eina frįgreišing frį ymiskum fakfólkum, sum er grundarlag fyri avgeršini, men taš er ikki avgerandi neyšugt, at frįgreišingarnar eru gjųrdar, įšrenn avgerš veršur tikin.

Hildiš veršur, at taš er sera tżdningarmikiš, at tagnarskyldan veršur hildin ķ barnaverndarmįlum. Taš er sera įlvarsligt fyri bęši foreldur og barn, um upplżsingar ķ slķkum mįlum leka śt til almenningin. Mett veršur tķ, at neyšugt er at upplżsa persónar, iš geva frįgreišing sambęrt hesi grein, um tagnarskylduna og um avleišingar av broti į tagnarskylduna.

Brot į tagnarskylduna veršur revsaš sambęrt §§ 152-152 d og § 264 d ķ revsilógini (Lb. Nr. 215 af 24.06.1939 af straffeloven, som senest ęndret ved A.nr. 267 af 20.04.2001).

Foreldrini ella tey, iš barniš bżr hjį, kunnu ikki seta seg upp ķmóti, at ein kanning veršur gjųrd viš vitjan ķ heiminum. Taš vil siga, at ein kanning kann verša gjųrd viš, at starvsfólk frį barnaverndartęnastuni ella onnur, sum barnaverndartęnastan hevur bišiš gera kanningina, fara į vitjan ķ heiminum fyri at kanna, hvussu umstųšurnar ķ heiminum eru. Tann, iš ger kanningina, skrivar eina frįgreišing um vitjanina ķ heiminum. Kanningin veršur ein partur av grundarlagnum undir avgeršini hjį barnaverndartęnastuni. Hesin parturin av greinini hevur sķna fyrimynd ķ galdandi barnaforsorgarlóggįvu. Mett veršur ikki, at įsetingin skal broytast soleišis, at vitjanin ķ heiminum bert kann gerast viš ręttarśrskurši. Taš er ķ summum fųrum neyšugt, at barnaverndartęnastan hevur eina heimild til at fara inn ķ heimiš at kanna alt fyri eitt, hóast foreldrini mótmęla kanningini. Talan kann vera um, at haršskapur ella įlvarsamur drykkjuskapur er ķ heiminum. Tį kann vera neyšugt at gera nakaš beinanvegin. Um ikki komiš veršur uppķ beinanvegin uttan ręttarśrskurš, kann stórur skaši henda viš barninum. Ķ dag veršur įsetingin bert nżtt ķ serligum fųrum, har taš ikki veršur mett at vera rįšiligt at bķša eftir ręttarśrskurši. Mett veršur tķ, at broyting ikki skal gerast ķ įsetingini, men at įsetingin skal endurtakast soleišis, sum hon er skrivaš ķ galdandi barnaforsorgarlóg.

Reglur um kanning av mįlinum finnast ķ §§ 9 og 10 ķ galdandi barnaforsorgarlóg.

Ųll skjųl ķ mįlunum skulu skrįsetast og varšveitast į einum tryggum staš. Taš vil siga, at journal skal fųrast yvir ųll skjųl ķ mįlinum og fysisku mįlini skulu varšveitast į einum tryggum staš. Harumframt hevur barnaverndartęnastan skyldu til at skriva upp innihaldiš ķ munnligum upplżsingum višvķkjandi veruligum umstųšum, iš hava tżdning fyri mįliš sambęrt § 6 ķ Ll. nr. 133 frį 10.06.1993 um innlit ķ fyrisitingina.

Til § 46. Kanningar vķsa, at tann besta loysnin fyri barniš sum oftast veršur funnin ķ samstarvi viš foreldrini. Um foreldrini ikki samstarva, įvirka tey sjįlvi barniš til ikki at trķvast ķ skipanini, sum barnaverndartęnastan setur ķ verk. Mett veršur tķ, at upplżsingar ķ stųrst mųguligan mun skulu śtvegast ķ samstarvi viš tann, iš mįliš snżr seg um.

Oršingin "Ķ stųrst mųguligan mun" skal skiljast soleišis, at upplżsingar ķ stųrst mųguligan mun skulu śtvegast ķ samstarvi viš foreldrini. Hetta er sostatt hųvušsreglan, men um barnaverndartęnastan metir, at taš gongur ov nógv śt yvir barniš at samstarva viš foreldrini, skal barnaverndartęnastan tó fįa upplżsingarnar til vega uttan hetta samstarv. Barnsins įhugamįl skulu takast fram um alt annaš.

Um privatfólk, so sum familja, vinir og grannar, bert vilja śttala seg, um foreldrini ikki fįa vitan um taš, kann barnaverndartęnastan gera undantak frį hųvušsregluni um, at foreldrini skulu verša kunnaš um upplżsingar ķ mįlinum.

Viš oršingini "starvsfólk innan taš almenna" veršur serliga hugsaš um śtinnandi fakfólk sambęrt lęknalógini, tannlęknalógini, sjśkrasystralógini, sjśkrarųktaralógini, lóg um jaršarmųšur, lóg um fysioterapeutar og ergoterapeutar, sįlarfrųšingar og harumframt um śtinnandi fakfólk eftir lųgtingslóg um kommunulęknaskipan og lųgtingslóg um Sjśkrahśsverk Fųroya.

Viš "onnur" veršur hugsaš um starvsfólk, sum t.d. starvast innan taš privata, men sum loysa uppgįvur sambęrt hesi lóg.

Tey, iš eru nevnd omanfyri, hava skyldu til at geva frįgreišing til barnaverndartęnastuna. Lķknandi įseting finst ķ § 10 ķ galdandi barnaforsorgarlóg. Tó veršur taš ķ hesum lógaruppskoti ikki įlagt privatfólki at śttala seg ķ mįlinum.

Til § 47. Endamįliš viš greinini er at tryggja eitt įvķst framhald viš tilbošnum. Barniš fęr ta bestu hjįlpina, um ein greiš ętlan er fyri, hvųr fyriskipan veršur sett ķ verk, og hvųr orsųkin er til at seta fyriskipanina ķ verk.

Samstundis kunnu bęši barn og foreldur kenna seg tryggari, av tķ at tey fįa greiš boš um, hvat fer at henda viš barninum. Hetta er ein lišur ķ at skapa ręttartrygd fyri foreldur og bųrn.

Fyrst skal ein skrivlig ętlan gerast, har śtgreinaš veršur, hvat ętlanin er viš fyriskipanini. Sķšani skal ein tķšaravmarkaš ętlan gerast, tį iš fyriskipanin er sett ķ verk. Śtgreinast skal millum annaš, hvųrja hjįlp foreldrini skulu fįa, og hvat foreldrini skulu gera fyri at varšveita foreldramyndugleikan. Tį iš talan er um at seta bųrnini heiman, skal ein virkisętlan gerast fyri barniš. Hetta kann gerast aftanį, at fyriskipanin er sett ķ verk, viš ella uttan samtykki frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan.

Til § 48. Sambęrt galdandi barnaforsorgarlóg er taš ein hųvušsregla, at fyriskipanir kunnu setast ķ verk, eftir at tann ella tey, iš hava foreldramyndugleikan, hava loyvt hesum. Barnaverndartęnastan skal ķ flestu fųrum fyrst hava roynt at fįa samtykki til vega frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan, įšrenn avgerš veršur tikin.

Um samtykkiš ikki fęst til vega, kann barnaverndartęnastan kortini ķ įvķsum fųrum taka avgerš, t.d. ķ sambandi viš at seta bųrn heiman, sbr. § 25 ķ galdandi barnaforsorgarlóg.

Lķknandi reglur um avgeršir viš og uttan samtykki finnast eisini ķ donsku, norsku og ķslendsku lóggįvunum.

Sambęrt hesi lóg veršur samtykki kravt frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan. Tį iš foreldrini eru gift, ella tann, iš hevur foreldramyndugleikan er giftur uppaftur, ella foreldrini hava felags foreldramyndugleika, krevst samtykki frį biologisku foreldrunum. Tį iš bert ein persónur hevur foreldramyndugleikan, veršur taš ķ flestu fųrum mamman at barninum, iš skal geva samtykki. Um barniš ikki hevur foreldur, krevst samtykki frį tķ, iš hevur foreldramyndugleikan yvir barninum vegna foreldrini, t.d. ein verji. Reglan um, at taš eru tann ella tey, iš hava foreldramyndugleikan, iš geva samtykki sambęrt hesi lóg, er eisini galdandi sambęrt donsku lógarįsetingunum um barnavernd.

Mett veršur, at krųvini til samtykki eiga at heršast ķ nżggju lógini. Męlt veršur til, at įšrenn ein sjįlvbošin fyriskipan veršur sett ķ verk, skal eitt skrivligt samtykki frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan, vera til skjals. Somuleišis eigur skrivligt samtykki at vera til skjals, tį iš sjįlvbošin fyriskipan veršur sett ķ verk fyri barniš, iš hevur fylt 15 įr. Hetta eftir at tann ella tey, iš hava foreldramyndugleikan, og barniš yvir 15 įr eru kunnaš um mįliš og avleišingar av einum mųguligum samtykki.

Kunnast skal bęši um veruleikan ķ mįlinum og um mųguligar avleišingar av einum samtykki. Barnaverndartęnastan eigur m.a. at boša foreldrunum og barninum yvir 15 įr frį, hvķ barnaverndartęnastan metir, taš vera neyšugt, at fyriskipan skal setast ķ verk, hvat endamįliš viš fyriskipanini er, og hvussu leingi fyriskipanin eftir ętlan stendur viš, įšrenn endaligt samtykki veršur giviš. Somuleišis eiga allar frįgreišingar, sum fakfólk, familja og onnur hava gjųrt ķ mįlinum, at vera til skjals, įšrenn samtykki frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan, veršur endaliga giviš.

Eitt av endamįlunum viš at herša krųvini til samtykki frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan, er, at foreldrini skulu kenna seg meira bundnan av samtykkinum. Hetta kann minka um vandan fyri, at foreldrini vilja hava barniš heimaftur, eftir at barniš sjįlvbošiš er sett heiman, og um samstarviš millum foreldrini og myndugleikarnar er gott, veršur mįlsgongdin meira stųšug og hóvlig fyri barniš.

Til § 49. Greinin samsvarar § 6-9 ķ norsku barnaverndarlógini. Reglur um tķšarfreistir eru ikki įsettar ķ galdandi barnaforsorgarlóg.

Mett veršur, at taš er sera tżdningarmikiš at įseta tķšarfreistir fyri mįlsvišgeršina hjį barnaverndartęnastuni. Mįl, iš verša višgjųrd av barnaverndartęnastuni, hava ķ flestu fųrum skund. Talan er um at geva bųrnum eitt tilboš so skjótt sum gjųrligt, soleišis at trupulleikin, sum tey liva viš, kann verša loystur so skjótt sum gjųrligt. Harumframt er taš sįlarliga stręviš fyri bęši foreldur og bųrn at vita, at eitt mįl teimum višvķkjandi veršur višgjųrt av barnaverndartęnastuni.

Męlt veršur tķ til, at reglur verša įsettar um tķšarfreistir ķ hesum lógaruppskoti, hetta fyri at tryggja, at foreldur og bųrn fįa eina so skjóta višgerš sum gjųrligt.

Ķ serstųkum fųrum kann tķšarfreistin vera seks mįnašir. Her veršur serliga hugsaš um tvingsilsmįl ella tung umsorganaryvirtųkumįl, iš eru sera trupul at lżsa til fulnar, av tķ at nógv skjalatilfar skal fįast til vega frį ymiskum myndugleikum.

Tį iš taš ikki er gjųrligt at savna inn nųktandi tilfar innan trķggjar mįnašir eftir, at frįbošan er innkomin, og grundarlag sostatt ikki er fyri at taka avgerš, av tķ at mįliš ikki er nóg vęl lżst, kann barnaverndartęnastan eisini vķkja frį tķšarfreistini soleišis, at mįliš veršur loyst aftanį trķggjar mįnašir eftir, at frįbošanin er innkomin, men įšrenn seks mįnašir frį frįbošan. Hetta kann t.d. koma fyri, um ikki ber til at fįa eina lęknafrįgreišing fyrr enn trķggjar mįnašir eftir, at frįbošan er innkomin.

Barnaverndartęnastan skal taka avgerš ķ einum mįli tvęr vikur eftir, at ein kanning er gjųrd, taš vil sum hųvušsregla siga ķ seinasta lagi innan trķggjar mįnašir og tvęr vikur eftir, at frįbošan er innkomin.

Til § 50. Greinin hevur sķtt fordųmi ķ galdandi barnaforsorgarlóg § 12, stk. 2. Ķ galdandi barnaforsorgarlóg eru ongar avmarkingar fyri, nęr barnaverndartęnastan kann senda boš eftir lųgregluni.

Męlt veršur til, at hetta veršur broytt soleišis, at barnaverndartęnastan bert skal hava mųguleika at senda boš eftir lųgregluni, tį iš taš veršur mett at vera neyšugt, sęš ķ mun til umstųšurnar hjį barni og foreldrum.

Stk. 2 samsvarar § 6, stk. 3 ķ galdandi barnaforsorgarlóg. Eftir upplżsingum frį teimum, iš umsita lógina, veršur hetta stk. nógv nżtt ķ dag, og veršur taš tķ endurtikiš ķ hesum lógaruppskoti.

Stk. 2 kann nżtast, tį iš barnaverndartęnastan ikki metir, at hon hevur sett allar neyšugar fyriskipanir ķ verk fyri eitt barn, įšrenn lųgreglan hevur fingiš mįliš um hendi. Ķ hesum fųrum kann lųgreglan, eftir tilstušlan frį barnaverndartęnastuni, taka avgerš um, at mįliš skal gevast aftur til barnaverndartęnastuna til framhaldandi višgerš.

Til § 51. Eftir § 8, stk. 2 ķ galdandi barnaforsorgarlóg hava limir ķ barnaverndarnevndum og teirra starvsfólk tagnarskyldu. Ķ įlitinum um barnaforsorg frį november 2000 var męlt til at stašfesta reglurnar um tagnarskyldu ķ nżggju barnaverndarlógini.

Umframt at stašfesta reglurnar um tagnarskyldu ķ hesi lóg, veršur ein nżggj regla sett inn ķ stk. 2. Mett veršur, at neyšugt er at tryggja, at ųll, iš eru viš til, ella į annan hįtt eru vitandi um kanning sambęrt hesi lóg, hava tagnarskyldu. Tey, iš stk. 2 fevnir um, nżtast ikki at śtinna arbeiši višvķkjandi barnaverndarmįlum, men kunnu vera vanlig leikfólk, iš verša innkallaš til at geva upplżsingar ķ mįlinum.

Ųll starvsfólk ķ almennu umsitingini ella ķ almennum starvi hava tagnarskyldu eftir kapitli 8 ķ fyrisitingarlógini: Lųgtingslóg nr. 132 frį 10.06.1993 um fyrisiting.

Somuleišis er tagnarskyldan galdandi fyri ųll ķ almennari tęnastu innan lands- og kommunufyrisiting, undir hesum limir ķ rįšum og nevndum, starvsfólk į almennum ella alment góškendum dag- og dųgnstovnum, heilsusystrar, fosturforeldur, eftirlitsverjar, umsjónarfólk o.o.

Tagnarskyldan fevnir eftir fyrisitingarlógini um allar upplżsingar, sum neyšugt er at halda duldar viš atliti at almennum ella privatum įhugamįlum, undir hesum fķggjarlig višurskifti hjį einstaklingum.

Tagnarskyldan stendur viš, hóast viškomandi fer śr almennari tęnastu.

Taš er tó ikki brot į tagnarskylduna, tį viškomandi, sum hevur upplżsingar, hevur skyldu til at geva tęr vķšari, ella tį viškomandi lógliga rųkir greiš almenn įhugamįl ella lógliga tekur stig til at verja barnsins tųrv, sķ serliga § 27, stk. 2 ķ fyrisitingarlógini.

Undantiknar frį tagnarskylduni eru eitt nś upplżsingar, iš verša latnar ķ sambandi viš tvųrfakligt samstarv, ella tį iš fosturforeldur arbeiša ķ sjįlvhjįlparbólkum. Hetta samstarv mį metast at vera greitt til frama fyri tann, sum mįliš snżr seg um, nevniliga barniš, og mį metast at vera ein neyšugur lišur ķ at finna bestu loysn į trupulleikum ķ mįlinum. Višmerkjast mį tó, at tey, iš eru viš ķ tvųrfakliga samstarvinum ella ķ einum sjįlvhjįlparbólki av fosturforeldrum, hava tagnarskyldu mótvegis ųllum, sum ikki luttaka ķ hesum tiltųkum. Taš vil siga, tey kunnu tosa um einstaklingamįl sķnįmillum, men tey hava ikki loyvi at siga ųšrum, iš eru uttan fyri samstarviš frį tķ, tey fįa at vita ķ hesum hųpi.

Til § 52. Barnaverndartęnastan skal fyrireika eitt mįl um umsorganaryvirtųku ella tvingsil śt ķ ęsir, įšrenn taš veršur lagt fyri Meginbarnaverndarnevndina, og vķsa į, hvųrjir persónarnir ķ mįlinum eru, og hvųr ynskir at koma til oršanna. Barnaverndartęnastan skal t.d. hava samrųšu viš sįlarfrųšingar, lęknar og onnur og skal skriva frįgreišingar frį hesum samrųšum, įšrenn mįliš veršur lagt fyri Meginbarnaverndarnevndina.

Tęr skrivligu frįgreišingarnar og ummęlini, sum eru grundarlag undir tilmęlinum hjį barnaverndartęnastuni, skulu vera hjįlųgd, tį iš mįliš veršur lagt fyri Meginbarnaverndarnevndina, og upplżsast skal, hvųrjir persónar skulu geva frįgreišing fyri Meginbarnaverndarnevndini.

Tį iš barnaverndartęnastan leggur eitt mįl um umsorganaryvirtųku fyri Meginbarnaverndarnevndina til avgeršar, skal barnaverndartęnastan eisini gera tilmęli um, hvųrt barniš best egnar seg at fara į samdųgursstovn ella ķ fosturheim ella um at nżta annaš tilboš til barniš uttan fyri heimiš. Meginbarnaverndarnevndin tekur avgerš um, hvar barniš skal fara.

Hetta merkir, at Meginbarnaverndarnevndin ikki skal hava fyri neyšini at kanna mįliš stórvegis meiri. Meginbarnaverndarnevndin hevur tó allan rętt at kanna mįliš til fulnar, ella senda barnaverndartęnastuni mįliš aftur til betri fyrireikingar.

Barnaverndartęnastan hevur próvbyršuna fyri, at eitt barn skal takast frį foreldrunum, ella um ašrar tvingsilsfyriskipanir skulu setast ķ verk. Megnar barnaverndartęnastan ikki at lyfta próvbyršuna, veršur eingin fyriskipan sett ķ verk.

Meginbarnaverndarnevndin kann, um upplżsingarnar hjį barnaverndartęnastuni ikki eru nųktandi, bišja barnaverndartęnastuna lżsa mįliš nęrri og leggja mįliš fyri Meginbarnaverndarnevndina av nżggjum.

Barnaverndartęnastan hevur rętt til at vera umbošaš ķ mįlinum. Taš vil siga, at barnaverndartęnastan kann velja at vera umbošaš av einum sakfųrara ella av ųšrum hóskandi persóni, tį iš eitt mįl veršur lagt fyri Meginbarnaverndarnevndina. Hetta merkir ikki, at ašrir partar ikki eisini hava rętt til umbošan. Tann ella tey, iš hava foreldramyndugleikan, og bųrn, iš hava fylt 15 įr, hava rętt til ókeypis umbošan sambęrt § 57.

Barnaverndartęnastan kann eisini nżta umbošiš til at hjįlpa sęr viš at lżsa mįliš til fulnar. Taš kann vera bęši eitt trupult og eitt vķšfevnt arbeiši at lżsa mįliš innan tķšarfreistina į 3 mįnašir. Barnaverndartęnastan hevur tķ mųguliga hjįlp fyri neyšini ķ įlvarsomum mįlum, um hon skal vera fųr fyri eisini at rųkja vanliga barnaverndarbeišiš.

Til stk. 6. Oršingin, "Meginbarnaverndarnevndin tryggjar, at mįliš er nóg vęl lżst", merkir, at "officialprincippiš", taš vil siga skyldan at lżsa mįliš er galdandi ķ hesum mįlum. Meginreglan er sostatt, at taš er Meginbarnaverndarnevndin, iš skal tryggja, at mįliš veršur lżst til fulnar. Barnaverndartęnastan skal lżsa mįliš so vęl sum gjųrligt, men taš er Meginbarnaverndarnevndin, iš hevur hųvušsįbyrgdina av, at mįliš er nóg vęl lżst.

Meginbarnaverndarnevndin kann lata mįliš fara aftur til barnaverndartęnastuna til betri fyrireiking, um mįliš ikki er nóg vęl lżst. Vķst veršur til § 52, stk. 2.

Til § 53. Reglurnar um ógegni ķ kap. 2 ķ lųgtingslóg nr. 132 frį 10. juni 1993 um fyrisiting/om forvaltning eru galdandi fyri limir og varalimir ķ Meginbarnaverndarnevndini. Mett veršur, at taš er neyšugt at stašfesta, at ógegnisreglurnar ķ fyrisitignarlógini eru galdandi, av tķ at taš hevur serliga stóran tżdning, at hesar reglur verša yvirhildnar, tį iš talan er um so viškvom mįl sum barnaverndarmįl.

Til § 54. Taš veršur ķ hesi grein stašfest, hvųr er partur ķ einum mįli, iš veršur lagt fyri Meginbarnaverndarnevndina.

Partar ķ mįlinum eru tann ella tey, iš hava foreldramyndugleikan, taš vil siga ķ flestu fųrum foreldrini og barnaverndartęnastan. Um barniš er 15 įr, er taš eisini partur ķ mįlinum, sķ § 44 og višmerkingar. Um bęši foreldrini hava foreldramyndugleikan, eru bęši partar ķ mįlinum.

Ķ teimum fųrum, har ein avgerš er serliga inntrķvandi ķ višurskiftini hjį fosturforeldrunum, kunnu fosturforeldrini gerast partar ķ mįlinum.

Biologisku foreldrini, taš vil siga bęši tann, iš hevur foreldramyndugleikan og tann, iš ikki hevur foreldramyndugleikan, eru partar ķ mįlum um samverurętt sambęrt stk. 3 ķ hesi grein.

Til § 55. Fyri at tryggja at mįliš veršur so vęl lżst sum gjųrligt, er neyšugt at hava ein samrįšingarfund viš partarnar, sum ķ flestu fųrum eru foreldrini og barnaverndartęnastan. Neyšugt er, at skjalatilfariš og vitnisfrįgreišingarnar eru nųktandi sum avgeršargrundarlag ķ mįlinum.

Um skjalatilfar ikki fęst til vega, ella vitni ikki kunnu mųta vegna sjśku ella annaš, kann Meginbarnaverndarnevndin fįa skjalatilfar, tį iš tilfariš er tųkt, og vitnisfųrslu, tį iš vitnini kunnu mųta. Fyri at mįliš skal verša so skjótt avgreitt sum gjųrligt, skal tó mišast ķmóti at hava skjalatilfar og vitnifųrslu so skjótt sum gjųrligt.

Til § 56. Av alstórum tżdningi er, at mįl višvķkjandi tvingsli og umsorganaryvirtųku ikki draga śt. Best er, um Meginbarnaverndarnevndin einans įsetur stuttar freistir til at fįa til vega tilfar ķ mįlinum. Tessvegna er eisini sera umrįšandi, at barnaverndartęnastan hevur lagt fram alt tilfar ķ mįlinum, bęši taš, iš stušlar inntrivum, og taš, sum gongur ķmóti inntrivum.

Višvķkjandi pųrtum ķ mįlinum sķ § 54.

Til § 57. Ķ galdandi fųroysku barnaforsorgarlóg eru ongar įsetingar um, at foreldur ella bųrn hava rętt til ókeypis umbošan, tį iš ein barnaverndarnevnd hevur ętlanir um at seta fyriskipan ķ verk fyri bųrn teirra. Foreldrini standa ķ hesum fųrum einsamųll mótvegis tķ almenna. Foreldrini kunnu lata ein sakfųrara umboša seg, men taš er fyri teirra egnu rokning.

Męlt veršur til, at foreldur og bųrn, iš eru partar ķ mįlinum, fįa rętt til ókeypis umbošan ķ mįlum, har samtykki ikki er fingiš til vega frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan, ella einum barni, iš hevur fylt 15 įr. Ķ hesi grein veršur oršiš "umbošan" nżtt ķ stašin fyri "sakfųrarahjįlp". Sostatt kunnu partarnir sjįlvir velja, hvųnn teir vilja hava at umboša seg. Partarnir kunnu velja ein sakfųrara at umboša seg, men hava eisini mųguleika fyri at velja ein annan persón, sum mettur veršur at vera betri fųrur fyri at umboša seg mótvegis myndugleikunum.

Rętturin til ókeypis umbošan er ķ hesum lógaruppskoti avmarkašur til mįl višvķkjandi tvingsli og ķ summum fųrum višvķkjandi umsorganaryvirtųku, av tķ at mett veršur, at foreldrini ķ hesum fųrum hava mest tųrv į umbošan, tķ talan er um sera įlvarsom mįl, iš verša lųgd fyri Barnaverndarnevndina. Mett veršur ikki, at taš er neyšugt, at foreldrini hava rętt til ókeypis umbošan, tį iš tey frammanundan hava giviš samtykki til, at avgerš skal takast. Samstundis hevši taš ųkt nógv um śtreišslurnar į barnaverndarųkinum, um foreldur ķ ųllum barnaverndarmįlum hųvdu rętt til ókeypis umbošan.

Hava foreldrini ikki longu fingiš ein persón at umboša seg, kann Meginbarnaverndarnevndin hjįlpa foreldrunum viš at finna hóskandi umbošan.

Tann, iš umbošar, skal beinanvegin kunnast um tilmęli viš hjįlųgdum skjųlum frį barnaverndartęnastuni, og fįa eina freist fyri skrivligari framlųgu, umframt framlųgu av skjųlum og upplżsingum um, hvųrji vitni hann ynskir at fųra.

Til § 58. Įsetingarnar ķ hesum kaptli samsvara § 3, stk. 3 og 5 ķ galdandi barnaforsorgarlóg. Neyšugt er at stašfesta, hvųr Barnaverndartęnasta hevur įbyrgd av framhaldandi at višgera eina fyriskipan višvķkjandi einum barni, sum er undir barnavernd, til fyriskipanin er lišugt višgjųrd.

Mett veršur, at taš greišasta uppgįvubżtiš er, at barnaverndartęnastan, sum hevur sett fyriskipanina ķ verk, heldur įfram viš at hava umsjón viš barninum, sjįlvt um tann ella tey, iš hava foreldramyndugleikan, flyta śr kommununi. Um tann ella tey, iš hava foreldramyndugleikan, og barniš flyta ov langt burtur, soleišis at barnaverndartęnastan ikki metir, at hon į nųktandi hįtt kann višgera mįliš, til taš er lišugt višgjųrt, kann avtala verša gjųrd viš ta barnaverndartęnastu, sum er har, iš tann ella tey, iš hava foreldramyndugleikan, og barniš bśgva um, at henda skal yvirtaka mįliš.

Ķ hesum fųrum mį barnaverndartęnastan, har fyriskipanin varš sett ķ verk, geva barnaverndartęnastuni, har tann ella tey, iš hava foreldramyndugleikan, eru, allar neyšugar upplżsingar um barniš og fyriskipanina, soleišis at besta śrslit kemur burturśr til frama fyri barniš.

Viš barnaverndartęnastu er at skilja barnaverndartęnasta og felags barnaverndartęnasta. Taš vil sig, at um fleiri kommunur hava avgjųrt at hava felags barnaverndartęnastu, hevur felags barnaverndartęnastan somu uppgįvur, sum barnaverndartęnastan sambęrt hesi grein.

Um tann kommunan, iš barniš, tann ella tey, iš hava foreldramyndugleikan, flyta til, er viš ķ einum kommunalum samstarvi um felags barnaverndartęnastu, skal frįbošast til hesa barnaverndartęnastu.

Til § 59. Greinin įsetur, hvųr hevur įbyrgdina av mįlinum, tį iš tann ella tey, iš hava foreldramyndugleikan, bśgva ķ tveimum ymiskum kommunum.

Til § 60. Av tķ at barnaverndarlógin hevur sum hųvušsendamįl at verja taš einstaka barniš, veršur mett, at hjįlpin til barniš eigur at kunna verša givin, har sum barniš bżr. Um sambandiš er slitiš ķmillum foreldramyndugleika og barniš, veršur skotiš upp, at tann barnaverndartęnastan, har barniš bżr, hevur įbyrgd av at seta endaliga fyriskipan ķ verk fyri barniš.

Til § 61. Įsett veršur, at tį familja viš bųrnum undir 18 įr flytur śr eini kommunu ella kommunalum samstarvi um barnavernd, har barnaverndartęnastan metir, at eitt ella fleiri av bųrnunum hava tųrv į stušli, skal barnaverndartęnastan kunna ta barnaverndartęnastu, har familjan flytur til, um višurskiftini.

Hetta fyri at bųrnini ikki skulu koma ķ klųtur av fleiri barnaverndartęnastum, tķ familjan flytur, ella at familjan veršur slept upp į fjall, av tķ at barnaverndartęnastan į tķ staši, sum familjan er flutt til, ikki er kunnaš um višurskiftini hjį familjuni. Taš eru dųmi um familjur, iš jśst flyta kommunu fyri at sleppa sęr undan, at almennir myndugleikar blanda seg ķ teirra familjuvišurskifti. Um barnaverndartęnastan ķ kommununi tį ikki er kunnaš um višurskiftini hjį familjuni, er vandi fyri, at trupulleikarnir hjį bųrnunum ikki verša loystir ręttstundis.

Um taš tęnir mįlinum, skal barnaverndartęnastan senda tęr upplżsingar, sum hon hevur um barniš, viš, tį iš kunnaš veršur sambęrt hesi grein. Hetta fyri at tryggja, at mįlsvišgeršin gongur so skjótt sum gjųrligt, soleišis at barniš kann verša hjįlpt, įšrenn ov stórur skaši er hendur.

Til § 62. Greinin įsetur, at um familja flytur uttanlands, skal barnaverndartęnastan kunna rętta myndugleika uttanlands um mįliš. Avvaršandi myndugleiki uttanlands er tann myndugleiki, sum kann taka avgerš ķ barnaverndarmįlum. Hetta verša ķ flestu fųrum sosialu deildirnar ķ teimum einstųku kommununum, sum foreldrini flyta til. Um myndugleikin ynskir taš, skal barnaverndartęnastan senda allar viškomandi upplżsingar til myndugleikan, sum frameftir skal taka sęr av mįlinum.

Til § 63. Hendan grein samsvarar § 3, stk. 5 ķ galdandi barnaforsorgarlóg. Neyšugt er at stašfesta, hvųr tekur endaliga avgerš, um barnaverndartęnastur eru ósamdar um, hvųr eigur mįliš.

Kapittul 10: Kęrumųguleiki 

Til § 64. Ķ hesi grein veršur įsett, at mįl, sum verša višgjųrd av Meginbarnaverndarnevndini, verša lųgd beinleišis fyri ręttin.

Viš partarnir veršur hugsaš um barnaverndartęnastuna og foreldrini/ella bųrn yvir 15 įr. Ķ summum fųrum kunnu onnur vera partar ķ mįlinum.

Avgeršir Meginbarnaverndarinnar verša ikki freistašar, um tęr verša lagdar fyri Fųroya rętt. Taš vil siga, at um Meginbarnaverndarnevndin hevur tikiš eina avgerš, og avgeršin veršur lųgd fyri Fųroya rętt, veršur avgeršin hjį Meginbarnaverndarnevndini kortini sett ķ verk. Taš, at Fųroya ręttur višger mįliš stešgar ikki avgeršini hjį Meginbarnaverndarnevndini.

Til § 65. Męlt veršur til, at kęrumyndugleikin ķ ųllum ųšrum barnaverndarmįlum, enn teimum ķ § 64 nevndu, veršur Kęrunevndin ķ almannamįlum, sķ Ll. nr. 47 frį 23.03.1993 um kęrunevnd ķ almannamįlum. Kęrunevndin hevur eina umsiting, Kęrustovnur Fųroya, sum višger og fyrireikar tey mįl, iš verša lųgd fyri nevndina.

Mešan avgeršir hjį Kęrunevndini ikki kunnu kęrast til hęgri fyrisitingarligan myndugleika, kunnu tęr eftir vanligum reglum leggjast fyri dómsvaldiš.

Avgeršir Kęrunevndarinnar verša ikki freistašar, um tęr verša lagdar fyri dómsvaldiš. Taš vil siga, at um Kęrunevndin hevur tikiš eina avgerš, og avgeršin veršur lųgd fyri dómsvaldiš, veršur avgeršin hjį Kęrunevndini kortini sett ķ verk. Taš, at rętturin višger mįliš, stešgar ikki avgeršini hjį Kęrunevndini.

Į sama hįtt verša avgeršir hjį barnaverndartęnastunum heldur ikki freistašar, um tęr verša lagdar fyri Kęrunevndina. Kęrunevndin kann tó ķ serligum fųrum taka avgerš um, at avgeršin skal freistast.

Av tķ at kęrur um tżšandi inntriv, so sum tvingsilsmįl og umsorganaryvirtųka, verša lagdar fyri Fųroya Rętt sambęrt hesum lógaruppskoti, er vęntandi, at taš ikki verša nógv mįl, iš verša kęrd til Kęrunevndina ķ almannamįlum. Tey mįl, iš verša kęrd til Kęrunevndina ķ almannamįlum, verša mįl, har tann ella tey, iš hava foreldramyndugleikan, frammanundan hava samtykt ella loyvt, at ein fyriskipan varš sett ķ verk.

Til § 66. Ķ hesi grein veršur stašfest, hvųr hevur rętt til at kęra. Avgeršir tiknar av Meginbarnaverndarnevndini kunnu ikki kęrast til annan fyrisitingarligan myndugleika, men kunnu leggjast fyri Fųroya Rętt. Kęrarin veršur ķ flestu fųrum tann ella tey, iš hava foreldramyndugleikan. Ķ summum fųrum hava fosturforeldur rętt til at kęra.

Taš skal višmerkjast, at faktiskar geršir (į donskum: faktisk forvaltningsvirksomhed) tó ikki kunnu kęrast. Taš eru bert avgeršir, tiknar av myndugleikum sambęrt hesi lóg, iš kunnu kęrast.

Męlt veršur til, at eitt barn, sum hevur fylt 15 įr, sjįlvt skal vera partur ķ mįlinum, tį iš taš snżr seg um barnaverndarmįl, og kunna kęra mįl, iš višvķkja tķ sjįlvum, sķ višmerkingarnar til § 44.

Kapittul 11: Eftirlit

Til § 67. Eftirlitiš hjį landsstżrismanninum er ikki bert avmarkaš til ólógligar avgeršir og samtyktir ķ sambandi viš mįlsvišgerš og tķlķkt. Eftirlitiš fevnir eisini um tey fųri, har kommunustżriš er óvirkiš ķmóti teimum lógarįsettu reglunum, ella har kommunustżriš óvitaš umsitur reglurnar ķ hesi lóg skeivt.

Grundarlagiš undir eftirlitinum er bęši hendan lųgtingslóg og kunngeršir, reglugeršir o.a., iš eru settar ķ gildi sambęrt lųgtingslógini.

Višvķkjandi eftirlitinum sum heild veršur eisini vķst til tęr heimildir, sum landsstżrismašurin ķ kommunumįlum hevur sambęrt kapitli 9 ķ lųgtingslóg nr. 87 frį 17. mai 2000 um Kommunustżri.

Ķ fųrum, har taš er neyšugt, kann landsstżrismašurin ķ almannamįlum heita į landsstżrismannin ķ kommunumįlum um at draga teir einstųku kommunustżrislimirnar til svars sambęrt kommunustżrislógini.

Kapittul 12: Fķgging 

Til § 68. Ķ hesi grein veršur įsett, at taš eru kommunurnar, iš hava fķggjarligu įbyrgdina av barnaverndarųkinum. Hetta śt frį meginregluni um, at tann, iš skal valda, skal gjalda. Kommunur kunnu samstarva um śtreišslur į barnaverndarųkinum.

Hvųr einstųk kommuna skal syrgja fyri, at neyšug jįttan er til taks til at veita borgarunum ķ kommununi tęr tęnastur og fyriskipanir, sum kommunan hevur įbyrgd av at veita sambęrt hesi lóg.

Kommunurnar skulu tó ikki halda tęr śtreišslur, iš standast av § 69. Hesar śtreišslur verša hildnar av landinum. Av tķ at landiš heldur ein part av barnaverndarśtreišslunum, skuldi taš veriš betri mųguleiki hjį kommununum at lagt stųrri įheršslu į taš fyribyrgjandi barnaverndararbeišiš, iš veršur gjųrt av barnaverndartęnastunum ķ kommununum.

Til § 69. Greinin įsetur, hvųrjar śtreišslur landskassin heldur sambęrt hesi lóg. Viš "rakstur" veršur hugsaš um taš virksemi, iš fer fram į Barnaverndarstovuni og Meginbarnaverndarnevndini, herundir fundarvirksemi ķ nevndunum.

Kęrunevndin ķ Almannamįlum er ikki nevnd ķ hesi grein, av tķ at hendan nevnd er reguleraš ķ "Ll. nr. 47 frį 23.03.1993 um Kęrunevnd ķ Almannamįlum". 

Til § 70. Greinin įsetur śtreišslubżtiš ķmillum land og kommunu višvķkjandi samdųgursstovnum og fosturforeldrasamsżning.

Sambęrt greinini rinda kommunurnar tvey gjųld til Barnaverndarstovuna. Taš eina gjaldiš fyri at śtjavna śtreišslurnar, iš standast av samdųgursstovnum og fosturforeldrasamsżning, ķmillum allar kommunur ķ Fųroyum, og hitt gjaldiš sum eitt brśkaragjald, tį iš eitt barn veršur sett į samdųgursstovn ella til fosturs.

Skotiš veršur upp, at kommunurnar skulu rinda peningin inn til Barnaverndarstovuna, iš sķšani rindar peningin til teir samdųgursstovnar, iš eru ķ landinum og rindar fosturforeldrunum samsżning. Įsett kann vera ķ kunngerš, um kommunurnar skulu rinda hetta gjaldiš eina ferš um įriš, 4 feršir um įriš til Barnaverndarstovuna (hvųnn įrsfjóršing) ella eina ferš um mįnašin.

Upphęddin sambęrt stk. 2 veršur įsett śt frį, hvussu nógvir ķbśgvar eru ķ tķ einstųku kommununi. Soleišis verša tęr kommunur, iš hava flest ķbśgvar og harviš ķ flestu fųrum stųrstu skattainntųku, at rinda meira til skipanina, enn kommunur, iš hava fęrri ķbśgvar.

Sķ nęrmari um fķggingina av barnaverndarųkinum ķ almennu višmerkingunum.

Landsstżrismašurin įsetur upphęddina sambęrt stk. 2 og 3 į hvųrjum įri viš kunngerš ķ samrįš viš kommunurnar. "Ķ samrįš" merkir, at landsstżrismašurin hoyrir kommunurnar sjónarmiš og ķ stųrst mųguligan mun fylgir hesum sjónarmišum, men um semja ikki fęst ķmillum tey ymisku kommunufelųgini og landsstżrismannin, hevur landsstżrismašurin myndugleika til at skera ķgjųgnum og įseta nęrri reglur.

Til § 71. Skipanin fer at virka soleišis, at meting veršur gjųrd um įrligu barnaverndarśtreišslurnar, sum sķšani verša settar į fķggjarlógina fyri komandi fķggjarįr. Hetta fyri at tryggja, at peningur er til taks til barnaverndarmįl viš byrjanina av hvųrjum įri. Į hvųrjum įri veršur sķšani gjųrt upp, hvussu nógv landiš skal hava aftur frį hvųrjari kommunu sęr fyri farna fķggjarįr.

Landsstżrismašurin įsetur nęrri reglur ķ kunngerš um, hvussu kommunurnar endurrinda barnaverndarśtreišslurnar. Reglurnar skulu įsetast ķ samrįš viš kommunurnar. Męlt veršur til, at taš harumframt veršur samstarvaš viš Fķggjarmįlarįšiš um įsetan av hesum reglum.

Ymiskir myndlar kunnu nżtast, tį iš talan er um at įseta reglur um, hvussu kommunurnar endurrinda barnaverndarśtreišslurnar.

Taš hevur ķ nógv įr veriš sišvenja, at landiš ķ fyrstu atlųgu leggur śt fyri śtreišslurnar hjį kommununum, sum sķšani endurrinda landinum śtreišslurnar. Hetta kann skipast soleišis, at taš į hvųrjum įri veršur gjųrt upp, hvussu nógv landiš skal hava aftur frį hvųrjari kommunu sęr fyri farna fķggjarįriš. Hesin myndil hevur tó įvķsar vansar, eitt nś at skipanin tyngir gjaldfųriš hjį landinum, og at taš kemur fyri, at kommunur ikki leggja upp fyri hesum śtreišslum ķ fķggjarstżringini.

Ķ sambandi viš tilevnan av nżggju kunngeršini er ein mųguleiki at broyta myndilin, soleišis, at kommunurnar rinda įvegis mįnašargjųld, sum verša eftirhildin yvir kommunalu millumrokningina, og at endalig uppgerš veršur ķ februar mįnaši įriš eftir. Gjųrt skal verša upp innan 20. februar į hvųrjum įri.

Taš ber til at velja eina ašra loysn enn ta, iš er nevnd omanfyri.

Til § 72. Sambęrt § 43, stk. 3 ķ galdandi barnaforsorgarlóg veršur tann, iš hevur uppihaldsskyldu mótvegis einum barni, sum veršur sett heiman, settur ķ gjald sambęrt reglunum ķ lóg um almenna forsorg, taš vil siga galdandi "Lb. nr. 100 af 02.03.1988 om offentlig forsorg, med senere ęndringer".

Ķ hesum lógaruppskoti veršur hendan regla broytt soleišis, at barnaverndartęnastan kann avgera, at foreldur at einum barni, iš er sett heiman, skulu rinda eitt uppfostringarķskoyti fyri barniš. Sostatt er taš ikki ķ ųllum fųrum, at foreldrini skulu rinda gjald fyri barniš. Uppfostringarķskoyti kann ikki krevjast, um foreldrini ikki hava fķggjarligar umstųšur til at rinda upphęddina.

Landsstżrismašurin įsetur nęrri reglur um m.a. stųddina į uppfostringarķskoytinum. Hendan kann mųguliga javnast į sama hįtt, sum ašrar upphęddir verša javnašar, eitt nś pensjónirnar. Įsetingar kunnu vera um, hvussu lįga inntųku ein skal hava fyri at skula gjalda uppfostringarķskoyti. Somuleišis kann ein upphędd t.d. vera įsett fyri hvųrt inntųkustig. Eisini kunnu įsetingar vera um umsiting og innkrevjing av ķskoytinum. Hetta kann t.d. vera, at ķskoytiš skal krevjast inn av einum pantifśta.

Ętlanin er eisini at įseta lķknandi reglur sum ķ donsku kunngeršini: "BEK nr 1093 af 08/12/2000 om betaling for ophold i anbringelsessteder for bųrn og unge under 18 år samt for dųgnophold og udslusningsophold for unge i alderen 18 til og med 22 år."

Til § 73. Ķ hesi grein verša lķknandi reglur um uppfostringargjald įsettar fyri egingjald hjį bųrnum.

Hetta kann verša neyšugt, um barniš er sett heiman sambęrt §§ 36 og 37, taš vil siga er sett į samdųgursstovn grundaš ķ egnum samtykki, ella er sett og/ella afturhildiš į samdųgursstovni uttan egiš samtykki. Hugsaš veršur um dųmi, har barniš, iš hevur fylt 15 įr, er nóg bśgviš til at kunna rinda ein part av uppihaldinum sjįlvt. Ķ nógvum fųrum kann taš vera ein fyrimunur hjį barninum at rinda ein part av uppihaldinum sjįlvt, tį hetta kann ųkja um įbyrgdarkensluna hjį barninum og styrkja taš ķ at rųkja sķnar skyldur ķ samfelagnum sum ein vaksin borgari.

Rętturin til at krevja uppfostringarķskoyti frį bųrnum er avmarkašur til, at barniš hevur fylt 15 įr, og at barniš hevur vunniš sęr peningin viš egnum virksemi. Hetta veršur įsett, fyri at greinin skal samsvara viš įsetingina ķ § 39 ķ "Ll. nr. 277 af 30.06.1922 om umyndighed og vęrgemaal" viš seinni broytingum.

§ 39 fyrsta, annaš og trišja punktum ķ hesi lóg er soljóšandi: "§ 39. En umyndig raader selv over, hvad han har erhvervet ved egen virksomhed efter sit fyldte 15de aar eller, hvis han er umyndiggjort, efter umyndiggųrelsen. Raadigheden omfatter ogsaa indtęgten af det saaledes erhvervede, og hvad der tręder i stedet derfor. Den medfųrer ikke adgang til at paatage sig gęldsforpligtelser."

Taš veršur įsett, at bųrn, sum hava fylt 15 įr kunnu verša įlųgd at gjalda eitt uppfostringarķskoyti, ķmešan tey eru sett heiman. Hetta merkir ikki, at barniš skal vera 15 įr, tį iš taš veršur sett heiman, fyri at barnaverndartęnastan kann krevja uppfostringarķskoyti. Barniš kann hava veriš sett heiman, įšrenn taš fylti 15 įr, men barnaverndartęnastan hevur bert heimild til at krevja uppfostringarķskoyti frį tķ degi, barniš fyllir 15 įr.

Tį iš barnaverndartęnastan tekur avgerš um, at barn skal rinda uppfostringarķskoyti sambęrt hesi grein, skal hon hava ķ huga, at hon skal verja bųrn og ung ķmóti at verša misnżtt fķggjarliga, og verja tey ķmóti at śtinna arbeiši, sum kann vera sįlarliga ella likamliga tyngjandi fyri tey, įvirka śtbśgvingina hjį teimum ov nógv, ella vera skašandi fyri barnsins heilsu ella likamligu, sįlarligu, andaligu, moralsku ella sosialu menning. Hetta er įsett ķ ST-barnaręttindasįttmįlanum art. 32 og stašfest ķ §§ 48 til 50 ķ lųgtingslóg nr. 70 frį 11. mai 2000 um arbeišsumhvųrvi.

Sambęrt stk. 4 kann landsstżrismašurin įseta nęrri reglur um uppfostringarķskoyti hjį bųrnum. Ętlanin viš hesi heimild er at įseta lķknandi reglur sum ķ donsku kunngeršini: "BEK nr 1093 af 08/12/2000 om betaling for ophold i anbringelsessteder for bųrn og unge under 18 år samt for dųgnophold og udslusningsophold for unge i alderen 18 til og med 22 år."

Kapittul 13: Revsing 

Greinirnar ķ hesum kapitli svara til ella hava sķna fyrimynd ķ greinunum ķ kap. VIII ķ galdandi barnaforsorgarlóg.

Tį iš vķst veršur til revsilógina, veršur vķst til (Lb. nr. 215 af 24.06.1939 af straffeloven, som senest ęndret ved A.nr. 267 af 20.04.2001).

Til § 74. Greinin hevur sķna fyrimynd ķ § 38 ķ galdandi barnaforsorgarlóg. Tó er stk. 2 og 3 ķ galdandi § 38 ķ barnaforsorgarlógini strikaš eftir tilmęli frį fśtanum.

Til § 75. Greinin svarar til § 39 ķ galdandi barnaforsorgarlóg.

Til § 76. Greinin svarar til § 40 ķ galdandi barnaforsorgarlóg, men er tillagaš hesum lógaruppskoti, tį iš talan er um įvķsing til myndugleikar.

Til § 77. Greinin hevur sķna fyrimynd ķ § 41 ķ galdandi barnaforsorgarlóg og er tillagaš eftir višmerkingum frį fśtanum.

Stk. 2. er tikiš śr ķslendsku barnaverndarlógini (lov nr. 80 af 10. maj 2002 om bųrneforsorg) § 99. Mett veršur, at neyšugt er at hava mųguleika fyri at seta revsifyriskipanir ķ verk mótvegis fólkum, iš eggja bųrnum og ungum til at fremja brotsverk, og eisini fólkum, iš eggja bųrnum til misnżtslu av rśsevnum, herundir narkotika. Hetta kann vera ein trupulleiki ķ nśtķšarsamfelagnum.

Til § 78. Greinin hevur sķna fyrimynd ķ § 40 ķ galdandi barnaforsorgarlóg og ķ § 117 ķ donsku lbkg. nr. 755 af 9. september 2002 om social service.

Taš at seta eitt barn ella taka ķmóti einum barni til fosturs veršur ikki mett at vera fevnt av § 80, og mett veršur tķ, at taš er hent at hava hesa įseting ķ lógini.

Kapittul 14: Gildiskoma v.m.

Til § 79. Greinin įsetur lógarinnar gildiskomu og setur galdandi barnaforsorgarlóg śr gildi.

Upprunalógin er: "Lov for Fęrųerne nr. 251 af 10. juni 1960 om bųrneforsorg".

Lógin er broytt viš:

• "lov nr. 579 af 19. december 1969", hendan broyting kom ķ gildi ķ Fųroyum viš kongligari fyriskipan nr. 386 frį 26. august 1970,
• "lov nr. 226 af 27. maj 1970",
• "lov nr. 155 af 24. april 1975",
• "lov nr. 247 af 8. juni 1983",
• "lov nr. 618 af 18. november 1987",
• "lov nr. 154 af 15. marts 1989" višvķkjandi broyting ķ kęrumyndugleikanum,
• "lov nr. 393 af 20. maj 1992" višvķkjandi nżggjum reglum um veitingar viš endurrindingarskyldu til śtreišslur višvķkjandi ognarķbśšum,
• "lov nr. 393 af 22. juni 1993" višvķkjandi lóg um studning til Fųroyska heimastżriš,
• Ll. nr. 163 frį 29. desember 1997 višvķkjandi broyting ķ śtreišslubżtinum ķmillum land og kommunu,
• Ll. nr. 77 frį 17. mai 2000, um at bert samdųgursstovnar, og ikki dagstovnar og dagrųktir, eru fevndar av barnaforsorgarlógini. Harumframt eru įsetingar um, at śtreišslur til fyriskipanir sambęrt lógini og śtreišlsur av virkseminum av samdųgursstovnum skulu rindast av landinum.
• Ll. nr. 21 frį 2. mars 2001, um at fķggjarligt frķplįss ikki longur veršur rindaš av landinum, men av kommununum.
• Ll. nr. 18 frį 12.03.2002, har heimild varš fingin til vega til at seta ķ gildi kunngerš um samsżning til fosturforeldur.

Til § 80. Kunngeršir o.a. settar ķ gildi sambęrt galdandi barnaforsorgarlóg verša verandi ķ gildi, til tęr verša avloystar av reglum sambęrt hesi lóg ella settar śr gildi.

Ętlanin er skjótast gjųrligt at tilevna hesar kunngeršir, men fyri at įvķs ųki ikki skulu liggja ķ lógloysi, til nżggju kunngerširnar eru tilevnašar, verša galdandi kunngeršir ķ gildi, til tęr verša avloystar av reglum sambęrt hesi lóg ella settar śr gildi.

Galdandi kunngeršir sambęrt barnaforsorgarlógini eru hesar:

- K. nr. 43 frį 24.03.1993 um afturgjaldsskyldu višvķkjandi śtreišslum til egnan bśstaš.
- K. nr. 50 frį 25.03.1993 um barnaforsorg.
- K. nr. 62 frį 01.04.1993 um dagstovnar, dagrųkt og dųgnstovnar fyri bųrn og ung.
- K. nr. 65 frį 01.04.1993 um fyriskipan fyri eftirlitsverjar.
- K. nr. 6 frį 25.01.1995 um gjaldsreglur fyri dagstovnar og dagrųkt, sum broytt viš K. nr. 84 frį 07.10.1999.
- K. nr. 79 frį  09.09.2002 um samsżning til fosturforeldur.

Til § 81. Av tķ at nųktandi tilboš uttan fyri heimiš ikki eru ķ Fųroyum, er ķ summum fųrum neyšugt at senda bųrn og ung til onnur lond, herundir Danmark og Grųnland, į samdųgursstovn ella til fosturforeldur.

Ętlanin viš hesi grein er, at landsstżrismašurin skal hava mųguleika fyri at įseta nęrri reglur eftir avtalu viš donsku stjórnina višvķkjandi teimum fųrum, har bųrn verša send til Danmarkar ella til Grųnlands į samdųgursstovn v.m. Ętlanin er at įseta lķknandi reglur sum ķ donsku kunngeršini: "Bek nr. 314 af 30.04.2003 om visitation, betaling og refusion samt besųgsrejser m.v., for personer fra Grųnland og Danmark, som skal opholde sig i Danmark eller Grųnland i tilbud om boformer".

Til § 82. Neyšugt er at įseta reglur um, nęr og hvussu verandi barnaverndarnevndir skulu avtakast.

Ķ hesi grein veršur įsett, at barnaverndartęnasta skal setast ķ seinasta lagi 1. juli 2004, og at verandi barnaverndarnevndir skulu umsita tęr uppgįvur, iš sambęrt hesi lóg verša įlagdar barnaverndartęnastuni, til barnaverndartęnasta er sett.

Harumframt veršur taš ķ greinini tryggjaš, at tęr upplżsingar og taš tilfar, sum verandi barnaverndarnevndir liggja inni viš, ikki veršur burturbeint, men at verandi barnaverndarnevndir skulu handa hetta tilfar til barnaverndartęnasturnar, og harumframt kunna barnaverndartęnasturnar um tey mįl, sum enn eru virkin, og sum barnaverndartęnasturnar frameftir skulu umsita.

Fyri at tryggja, at tilboš um rįšgeving og vegleišing er tųkt frį tķ, at lógin kemur ķ gildi, er įsett, at Almannastovan skal rųkja tęr uppgįvur, iš verša įlagdar Barnaverndarstovuni sambęrt hesi lóg, til landsstżrismašurin hevur stovnsett Barnaverndarstovuna.

Til § 83. Skiftisreglur mugu įsetast um, at tęr fyriskipanir, sum eru settar ķ verk sambęrt galdandi barnaforsorgarlóg, verša verandi ķ gildi.

Hesar fyriskipanir verša frameftir višgjųrdar eftir hesi lóg.

Hetta gevur mųguleika fyri, at barnaverndartęnastan kann broyta hesar fyriskipanir, um hon metir, at ein onnur fyriskipan tęnir barninum betur, ella um hon metir, at avgeršin, iš var tikin av barnaverndarnevndini, er skeiv. Barnaverndartęnastan skal gera broytingar ķ fyriskipanum ķ samstarvi viš foreldrini og tey, sum eru partur ķ mįlinum, taš vil siga m.a. bųrn og fosturforeldur.

Talan veršur tķšum um eina fyriskipan, sum er best fyri barniš, taš vil siga eina sonevnda "begunstigende forvaltningsakt". Barnaverndartęnastan eigur tķ bert at broyta hesar avgeršir, um mett veršur, at nżggja fyriskipanin tęnir barninum betur enn verandi fyriskipan. Taš vil siga, at barnaverndartęnastan ikki kann seta bųrnini ķ eina verri stųšu, enn tey vóru ķ sambęrt gomlu barnaforsorgarlógini, undantikiš tį iš avgeršin, sum barnaverndarnevndin tók, var beinleišis skeiv og ólóglig sambęrt gomlu barnaforsorgarlógini.

Fyriskipanir višvķkjandi setan av bųrnum ķ fosturheim skulu broytast soleišis, at tęr samsvara hesi lóg. Taš vil siga, at ein avtala veršur gjųrd viš fosturforeldrini, gjald fyri uppihald, samsżning til fosturforeldrini og ašrar śtreišslur višvķkjandi barninum verša ķ samsvari viš hesa lóg, o.s.fr.

Til § 84. Neyšugt er at įseta skiftisreglur soleišis, at Tórshavnar- og Klaksvķkar kommunur, sum ķ lųtuni umsita stušlar til brekaš bųrn, fįa heimild til at umsita skipanirnar hesum višvķkjandi, til landsstżrismašurin hevur sett eina slķka skipan į stovn. Hetta fyri at tey brekašu bųrnini ikki skulu detta nišur ķmillum tvęr skipanir.

Ętlanin er, at stušulsfólkaskipanin fyri bųrn undir skślaaldri skjótast gjųrligt skal skipast undir landinum.

Ķ framtķšini fevnir forsorgarlógin og ikki barnaforsorgarlógin um brekaš bųrn.

Śtreišslurnar til stušulsfólkaskipan til brekaš bųrn verša rindašar av landinum sambęrt § 17, stk. 2 ķ forsorgarlógini.

Eisini er neyšugt at įseta skiftisreglur višvķkjandi fosturforeldraskipanini. Taš vil siga, at Tórshavnar kommuna fęr heimild til at halda įfram viš sķnari fosturforeldraskipan, til ein fosturforeldraskipan fyri alt landiš er sett į stovn. Męlt veršur til, at nżggja fosturforeldraskipanin veršur sett į stovn ķ neyvum samstarvi viš Tórshavnar kommunu, sum hevur royndirnar viš at skipa fosturforeldraskipan ķ Fųroyum.

Av tķ at stušulsfólkaskipan til brekaš veršur landsuppgįva, rindar landiš śtreišslurnar av hesum, tį iš hendan lóg kemur ķ gildi. Kommunurnar rinda śtreišslurnar av fosturforeldraskipanini ķ samsvari viš reglur įsettar ķ hesi lóg.

Av tķ at barnaverndartęnasturnar ķ kommununum hava heimild til at jįtta stušul ķ heiminum, hava kommunurnar heimild til at skipa stušulsfólk ķ skipanir. Taš vil siga, at tęr hava heimild til at stovnseta stušulsfólkaskipanir fyri bųrn viš sosialum tųrvi sambęrt hesi lóg. Hesar skipanir skulu kommunurnar rinda.

Til § 85. Taš er trupult at hava yvirlit yvir tęr avleišingar, iš kunnu standast av at seta nżggju barnaverndarlógina ķ gildi ķ mun til galdandi reglur og skipanir. Mett veršur tķ, at taš er neyšugt at geva landsstżrismanninum heimild til at įseta nęrri reglur um ašrar skiftisreglur ķ kunngerš.

Fylgiskjųl: 
Skjal 1: Samandrįttur av ummęlum.
Skjal 2: Ummęli frį Fosturforeldrafelagnum, dagfest 10.01.02.
Skjal 3: Ummęli frį barnaverndarnevndini ķ Skśvoy, dagfest 11.02.03.
Skjal 4: Ummęli frį landfogeden på Fęrųerne, dagfest 12.02.03.
Skjal 5: Ummęli frį tingmanning Fólkafloksins, dagfest 13.02.03.
Skjal 6: Ummęli frį barnaverndarnevndini ķ Nes kommunu, dagfest 14.02.03.
Skjal 7: Ummęli frį barnaverndarnevndunum ķ Vįgum, dagfest 14.02.03.
Skjal 8: Ummęli frį barnaverndarnevndini ķ Oyndarfirši, dagfest 14.02.03 og 17.02.03.
Skjal 9: Ummęli frį barnaverndarnevndini ķ Tórshavnar kommunu, dagfest 17.02.03.
Skjal 10: Ummęli frį Fųroya Astma-Allergifelag, dagfest 18.02.03.
Skjal 11: Ummęli frį barnaverndarnevndini ķ Leirvķkar kommunu, dagfest 04.03.03.
Skjal 12: Ummęli frį Gųtu barnaverndarnevnd, dagfest 17.02.03 og 23.05.03.
Skjal 13: Ummęli frį sorinskrivaranum ķ Fųroyum, dagfest 17.02.03 og 23.05.03.
Skjal 14: Ummęli frį Višareišis barnaverndarnevnd, dagfest 18.02.03.
Skjal 15: Ummęli frį Fųroyskum Sįlarfrųšingum, dagfest 18.02.03.
Skjal 16: Ummęli frį MBF, dagfest 18.02.03 og 28.05.03.
Skjal 17: Ummęli frį Felagnum Fųroyskir Sjśkrarųktarfrųšingar, dagfest 18.02.03.
Skjal 18: Ummęli frį barnaverndarnevndini ķ Runavķkar kommunu, dagfest 18.02.03.
Skjal 19: Ummęli frį barnaverndarnevndini ķ Funningi, dagfest 19.02.03.
Skjal 20: Ummęli frį Advokatgaršinum v/Julionnu Klett, dagfest 18.02.03.
Skjal 21: Ummęli frį Hvannasunds barnaverndarnevnd, dagfest 19.02.03.
Skjal 22: Ummęli frį Fųroya Lęrarafelag, dagfest 19.02.03.
Skjal 23: Ummęli frį Fųroya Kęrustovni, dagfest 19.02.03 og 20.05.03.
Skjal 24: Ummęli frį Lųgmįlarįšnum, dagfest 19.02.03 og 03.06.03.
Skjal 25: Ummęli frį barnaverndarnevndini ķ Vįgs kommunu, dagfest 20.02.03.
Skjal 26: Ummęli frį Kommunusamskipan Fųroya KSF, dagfest 20.02.03 og 04.06.03.
Skjal 27: Ummęli frį Lęknafelag Fųroya, dagfest 20.02.03.
Skjal 28: Ummęli frį Fųroya Kommunufelag FKF, dagfest 20.02.03, 22.05.03, 05.06.03 og 06.06.03.
Skjal 29: Ummęli frį Almannastovuni, dagfest 20.02.03 og 05.06.03.
Skjal 30: Ummęli frį Heilsufrųšingunum, dagfest 17.03.03.
Skjal 31: Ummęli frį Rįšnum fyri brekaš, dagfest 04.06.03.
Skjal 32: Ummęli frį Fųroya Gjaldstovu, dagfest 19.06.03.
Skjal 33: Ummęli frį Justitsministeriet, dagfest 25.09.03.
Skjal 34: Avgeršir ķ barnaverndarmįlum.
Skjal 35: Uppgįvur hjį Barnaverndarstovuni.

1. višgerš 5. november 2003. Mįliš beint ķ trivnašarnevndina.

Mįliš fall burtur sbr. stżrisskipanarlógini § 15, stk. 3, tķ at lųgtingsval var 20. januar 2004, og mįliš ikki var lišugt višgjųrt į tingi fyri vališ.