Dagstovnar - dagrųkt

Komiš til tingiš tann 20. december 1999

KOMMUNUSAMSKIPAN FŲROYA - KSF

Postsmoga 32, 110 Tórshavn
Formašur: Telefon 447035, fax 448449
Skrivari: Telefon 315160, fax 314860 & telefon/fax 310185

Tann 15. desember 1999
jl/jmp - j. nr. 207/99

Fųroya Lųgting
Trivnašarnevndin
Postboks 208
110 Tórshavn

Višvķkjandi uppskoti til lųgtingslóg um dagstovnar og dagrųkt.
Kommunusamskipan Fųroya er kunnaš um omanfyri nevnda lógaruppskot, sum veršur lagt fyri Tingiš ķ nęstum, og fegnast limakommunurnar um, at śtlit nś eru fyri, at uppgįvur verša fluttar til kommunurnar at fyrisita.

Limakommunurnar ķ Kommunusamskipan Fųroya hava įšur bošaš frį, at tęr taka fult undir viš kommunuįlitinum um at flyta įbyrgd og avgeršarrętt til kommunurnar. Limakommunurnar taka undir viš stųrsta partinum av lógaruppskotinum, men hava ilt viš at skilja og góštaka, at landsstżriš deils ikki vil sleppa kommununum at hava fulla įbyrgd, og deils flytir kommunala avgeršarręttin til starvsfólk ķ og uttanfyri kommunala tęnastu.

Umboš fyri Kommunusamskipan Fųroya skulu tķ heita į hįttvirdu Trivnašarnevndina um at fįa hųvi til at koma į fund at greiša frį sjónarmišum limakommunnuna hesum višvķkjandi.

Hjįlųgd eru nųkur ummęli, iš lżsa nakaš av tķ limakommunurnar fųrdu fram fyri Almanna- og heilsustżrinum.

Jįkup Lamhauge
formašur

Višv. § 2: Męlt veršur til eisini at taka tęr śtgreinandi višmerkingarnar viš ķ lógartekstin.

Veitingar.

Višv. § 3: Męlt veršur til at broyta stk. 3, soleišis, at taš er kommunan, sum kann geva ųšrum t.d. fyritųkum og stovnum loyvi at ansa bųrnum sambęrt hesi lóg.

Višvķkjandi stk. 4 og 5 er semja um, at landstżrismašurin eigur at hava ta yvirskipašu įbyrgdina og kann įseta nęrri reglur um nįmsfrųšiligu stevnumišini į stovninum, men at kommunan samb. stk. 4 eigur at įseta nęrri reglur um virksemiš į stovninum.

Višv. § 4 stk. 2: Męlt veršur til at strika "frį tķ degi umsóknin er móttikin av kommununi".

Višv. stk. 3: Męlt veršur til at oršingin veršur: "Kommununar gera upptųkureglur viš lógini sum grundarlag. Landsstżrismašurin skal kunnast um reglurnar."

Taš skuldi ikki veriš neyšugt hjį landsstżrismanninum at góškent upptųkureglurnar, um hesar eru sambęrt lógini. Landsstżrismašurin er jś eisini kęrumyndugleiki sambęrt § 11.

Višv. § 5: Męlt veršur til, at strika hesa grein, av tķ at hesar įsetingar eiga at vera og ķ Tórshavnar kommunu eru ķ upptųkureglunum.

Gjald

Višv. § 6, stk. 1: Semja er um at męla til, at strika "Foreldragjaldiš skal tó ķ mesta lagi verša 30 % av rakstrarśtreišslunum".

Taš eigur at verša upp til kommununar at avgera, ķ hvųnn mun foreldrini skulu luttaka ķ rakstrinum. Eisini eigur at verša mųguligt hjį kommununum at geva avslįttur til syskin.

Višv. § 6, stk. 3: Vķst veršur til višmerkingarnar til § 3. Kommunan eigur at góškenna og eisini kunna gera avtalu um mųguliga luttųku ķ rakstrinum.

Višv. § 6, stk. 4: Męlt veršur til, at broyta "Landsstżrismašurin" til "Kommunan".

Višv. § 7, stk. 2: "landsstżrismanninum" veršur broytt til "kommununi".

Višv. § 7, stk. 3: "Brunaumsjón Landsins" veršur broytt til "Kommunalu Brunaumsjónini/ Brunaumsjón Landsins".

Višv. § 7, stk. 4: Męlt veršur til, at kommunan skal góškenna royndarskipanir į dagstovnaųkinum, men at landsstżrismašurin skal įseta nęrri reglur um royndarvirksemiš.

Višv. § 8, stk. 1: Męlt veršur til at broyta oršingina til: "Leišarin fyri stovnin skal hava nįmsfrųšiliga śtbśgving. Ķ serligum fųrum kann kommunan vķkja frį kravinum um, at leišarin skal hava nįmsfrųšiliga śtbśgving."

Setanarmyndugleikin er ymiskur, alt eftir um stovnurin er kommunalur ella sjįlvseigandi. Hesi višurskifti eru įsett ķ góškendu reglugeršunum fyri stovnanar.

Višv. § 9: Ógreitt er, um rįšiš skal avloysa verandi foreldrarįš og, tį talan er um sjįlvsognarstovnar, eisini nevndina. Ķ Tórshavnar kommunu eru ķ lųtuni 20 stovnar, og skal kommunan tķ velja eitt umboš ķ 20 ymisk rįš.

Um § 9 veršur standandi, veršur męlt til at broyta oršingina ķ stk. 1 soleišis: "Fyri allar dagstovnar skal veljast eitt rįš, sum gevur leišaranum rįš og vegleišing. Rįšiš skal eisini arbeiša fyri at bųta og styrkja um samstarviš ķmillum foreldrini og stovnin."

Višv. § 10: Vķsandi til višmerkingarnar til § 3 og § 6, stk. 3 veršur męlt til at strika "og viš stovnum og skipanum o.ų. góškendir sambęrt § 7, stk. 2." 

Sosiala nevnd višgjųrdi uppskotiš į fundi tann 15. november 1999 og samtykti at heita į Almanna- og heilsumįlastżriš um at taka višmerkingarnar til eftirtektar og at lata kommununi uppskotiš aftur til ummęlis, įšrenn taš veršur lagt fyri tingiš.

Annars heldur nevndin uppskotiš verša alt ov illa gjųgnumarbeitt. T.d. er normering av starvsfólki ķ mun til barnatališ ikki nevnt ķ uppskotinum. Er taš landsstżrismašurin ella kommunan, sum skal įseta normeringina? og hvųr kemur nś at hava samrįšingarręttin viš Pedagogfelagiš.

Įtti mįlsųkiš mųguliga at hoyrt til landsstżrismannin ķ undirvķsingar- og mentamįlum? 

15. november 1999

Eyšun Jensen
skrivari

Višvķkjandi uppskoti til lųgtingslóg um dagstovnar o.l.

Fuglafjaršar kommuna hevur móttikiš skriv frį Runavķkar kommunu, dagferst 05. november 1999 vegna Kommunusamskipan Fųroya saman viš uppskoti frį Almanna- & heilsumįlastżrinum til lųgtingslóg fyri dagstovnar v.m. viš gildiskomu 01. januar 2000.

Sambęrt skrivi frį Almanna- & Heilsumįlastżrinum, dagfest 04. november 1999, sum er višlagt mįlinum, so hevur stżriš avgjųrt at bjóša fakfólkum, įhugafelųgum og Fųroya Pędagogfelag til fundar, somuleišis sum Kommunusamskipan Fųroya hevur fingiš fundarboš tann 16. november 1999 kl. 09.30.

Mųguligar višmerkingar til uppskotiš skulu tessvegna verša Jens M. Poulsen ķ hendi ķ seinasta lagi frķggjadagin tann 12. november 1999 kl. 16.00.

Mentamįlanevndin hevur višgjųrt mįliš į fundi tann 08. november 1999, eftir at nevndarlimirnir hųvdu fingiš tilfariš sendandi śt leygardagin tann 06. november 1999.

Uppskotiš varš gjųgnumgingiš og vóršu fleiri višmerkingar gjųrdar, sum lżstar verša nišanfyri.

Til § 4 um #Veitingar# hevur nevndin višmerking til stk. 1: #Foreldur ella verji at bųrnum sųkja um dagstovnaplįss ķ tķ kommunu, har barniš er skrįsett bśgvandi. Kommunan kann ķ serligum fųrum loyva einum barni plįss, sum ikki er skrįsett ķ kommununi#. Her veršur hildiš at teksturin er sera óheppin, og at ķ serligum fųrum eigur at verša tikiš śr lógaruppskotinum. Sjįlvsagt kunnu foreldur śr ųšrum kommunum seta sķni bųrn į bķšilista til dagstovn og/ella dagrųkt ķ ašrari kommunu, tį tey hava mųguligar ętlanir um at flyta kommunu. Eisini er teksturin óheppin, um so er grannakommunur hava plįss tųk, sum kunnu verša nżtt av kommunum, har skipanir eru fullsettar. Somuleišis kann taš eisini verša geografiskt betur at nżta skipanir ķ ųšrum kommunum, um so er at vegateinurin er trupul og langur millum eina bygd ķ eini kommunu og sjįlvt dagstovna/dagrųktarstašiš į hųvušsplįssinum.

Til § 6 um #Gjald# er nevndin samd um, at stk. 1 um bżtiš av rakstrarśtreišslum millum kommunu og land er sera óheppin, og eigur als ikki at verša lóggiviš um %-bżtiš (30%) til foreldrini av rakstrarśtreišslunum. Hetta er ein fķggjarspurningur, sum kommunurnar sjįlvar eiga av hava allan avgeršarrętt yvir.

Bżtiš eigur undir ongum umstųšum at verša sett ķ lógina.

Til tekstin ķ § 8, stk. 2. um at leišarin setur onnur fólk ķ starv į stovninum, er nevndin als ikki samd viš uppskotiš. Fyri okkara viškomandi hava vit fyri įri sķšani fingiš góškent av Fķggjarmįlastżrinum eina starvsfólkareglugerš, sum greitt lżsir, hvųrji stųrv bżrįšiš setir og hvųrji bżrįšsleišslan setir eftir ummęli frį deildarleišara.

§ 8, stk. 1. er ķ trįš viš hesa, men sambęrt stk 2. halda vit taš taš verša sera óheppiš, at leišari av dagstovni/dagrųkt skal fįa fulla heimild til at seta fólk ķ starv. Hvussu veršur t.d. bżtiš tį millum pędagogar og hjįlparfólk o.s.fr. Vit meta ręttast, at bżrįšsleišslan, sum bżrįšiš sambęrt lóg hevur latiš taš dagligu leišsluna av kommununi upp ķ hendi, harundir taš fķggjarligu, eisini framyvir skal góškenna og seta fólk ķ starv (tó ikki deildarleišarar) eins og higartil.

Til § 9 er at višmerkja, at nevndin als ikki er samd viš uppskotinum, tį taš aftur her er talan um eitt rįš, sum sjįlvt gevur leišaranum rįš og vegleišing višv. nįmsfrųšisliga innihaldinum og stevnumišunum į stovninum, og hvar leišarin veršur sjįlvskrivašur formašur. Skal formašurin geva sęr sjįlvum rįš? Kommunan hevur einki ķmóti einum tķlķkum rįši, men taš skal verša į heilt ųšrum stųši, tį talan veršur um fakliga vegleišing, ein kann ķ hvussu so er ikki rįšgeva sęr sjįlvum.

Taš sęr śt fyri okkum, sum um kommunan sambęrt uppskotinum bert framyvir veršur ein eftirlitsstovnur og skal ķ omanfyri nevnda fųri bert hava ein nevndarlim, og har stovnurin hevur 2 og foreldrini 2. Vit halda, at taš skal verša hildiš fram viš verandi skipan, har ein kommunal nevnd burturav umsitir starvsfólka-, fyrisitingar- og roknskaparligu višurskiftini vm., og at foreldrini at bųrnunum į stovninum sjįlvi velja eitt foreldrarįš eins og higartil.

Taš er okkara heilt einfalda krav, at kommunur, sum eiga, fķggja og reka dagstovnar og dagrųkt skulu hava avgerandi oršiš at siga og eingin annar.

Nevndin er somuleišis av teirri įskošan, at taš greitt gongur fram ķ ųllum lógartekstinum, at taš er landsstżrismašurin, sum hevur so at siga allan myndugleikan į dagstovnaųkinum. Hetta er sera óheppi, tį havast skal ķ huga, at kommunurnar yvirtaka og rinda stųrsta partin av rakstrinum og allar hśsaśtreišslur framyvir, men lata so at siga alt valdiš frį sęr til onnur, serliga landsumsitingina, at umsita. Her hanga višurskiftini višv. įbyrgd og heimild als ikki saman. Oršafelliš sigur: #Tann sum valdar skal gjalda# og ikki: Tann sum rindar skal bert verša įskošari#.

Nevndin heldur, at sjįlvsagt er taš landsstżrismašurin, sum skal gera lógaruppskot og įvķsar kunngeršir į ųkjum, sum beinleišis hava viš lógirnar at gera, men at so at siga allur myndugleikin skal verša tikin frį kommununum er at fara alt ov vķtt.

Hinvegin skal landsstżrismašurin sjįlvsagt verša kęrumyndugleiki, hetta sambęrt § 11, stk. 1 ķ uppskotinum. 

Bestu heilsanir 

b.v.

Hallbjųrg Hansen
bżrįšsformašur 

// Jįkup Frants Larsen
bżrįšsskrivari