Arbeišsumhvųrvislóg

A. Upprunauppskot
B. 1. višgerš
C. Nevndarskjųl
D. Įlit
E. 2. višgerš
F. 3. višgerš

Įr 2000,  4. mars, legši Finnbogi Arge, landsstżrismašur, vegna landsstżriš fram soljóšandi

Uppskot

til

§ 1. Endamįliš viš lógini er, at

1. virka fyri einum tryggum og heilsugóšum arbeišsumhvųrvi, sum altķš er ķ samljóši viš teknisku og sosialu gongdina ķ samfelagnum,
2. skapa grundarlag fyri, at virkini sjįlvi kunnu loysa sķnar trygdar- og heilsuspurningar eftir vegleišing og ķ samstarvi viš felųgini į arbeišsmarknašinum og viš vegleišing og undir eftirliti av Arbeišseftirlitinum.

§ 2. Henda lóg fevnir um arbeiši, gjųrt fyri ein arbeišsgevara.
Stk. 2. Undantikin eru:

1) arbeiši ķ privata hśsarhaldi arbeišsgevarans,
2) arbeiši, sum einans veršur avrikaš av limum ķ hśsi arbeišsgevarans, og sum hoyra til hśskiš, samanber tó § 48, 1. stk., 2.
    pkt.
3) veiša og fiskiskapur,

Stk. 3. Nišanfyrinevndu reglur fevna tó eisini um arbeiši, sum ikki veršur gjųrt fyri ein arbeišsgevara, og tey arbeiši, sum nevnd eru ķ stk. 2, nr. 1-3.
1) § 16 um fleiri arbeišsgevarar v.m., sum eru į sama arbeišsplįssi, §§ 26-32 um śtvegafyritųkur o.a., um arbeišstakarar o.a.
    og § 33 um byggiharrar v.m.,
2) §§ 34-35 um śtinnan av arbeiši,
3) §§ 38-39 um tųknilig hjįlpartól,
4) §§ 40-41 um evni og tilfar,
5) § 48, stk. 2, um ov ungan aldur, tį taš snżr seg um vandamikiš arbeiši.

§ 3. Lógin hevur bert gildi fyri loftferšsluna, tį talan er um arbeiši į landi.
Stk. 2. Lógin hevur bert gildi fyri sjóvinnu og fiskivinnu ķ nišanfyri nevndu fųrum:
1) ferming og lossing av skipum, eisini fiskiskipum,
2) arbeiši hjį fyritųkum umborš į skipum, eisini fiskiskipum.

§ 4. Į virkjum, har 1-9 fólk eru ķ arbeiši, eigur arbeišiš hjį virkinum, hvat trygd og heilsu višvķkur, at fara fram soleišis, at mest mųguligt persónligt samband er millum arbeišsgevaran og mųguligar arbeišsleišarar, sbrt. § 20, og hini arbeišsfólkini. Landsstżrismašurin kann tó gera reglur um bygnašin av einari trygdarskipan, har hetta veršur hildiš at vera neyšugt.

§ 5. Į virkjum, har 10 ella fleiri fólk arbeiša, skal arbeišiš hjį virkinum, hvat trygd og heilsu višvķkur, samskipast.
Stk. 2. Arbeišsleišarin fyri einum virkisųki skal saman viš einum trygdarumboši skipa ein trygdarbólk fyri taš įvķsa arbeišsųkiš.
Stk. 3. Har eitt įlitisfólk er valt, kann hetta samstundis vera trygdarumboš. Eru fleiri įlitisfólk innan sama ųkiš, kunnu hesi sķnįmillum velja eitt trygdarumboš. Ķ ųšrum fųrum velja arbeišsfólkini eitt trygdarumboš fyri hvųrt arbeišsleišaraųki til at virka ķ trygdarbólkinum. Trygdarumbošiš umbošar arbeišsfólkini ķ spurningum, sum višvķkja trygdar- og heilsuvišurskiftum teirra.
Stk. 4. Tey arbeišsleišaraųki, sum hava bert fį arbeišsfólk, ella hava bert fį arbeišsumhvųrvislig vandamįl, kunnu frį Arbeišseftirlitinum fįa undantak frį kravinum um serligar trygdarbólkar.

§ 6. Į virkjum, sum hava 20 arbeišsfólk ella fleiri, skal trygdarnevnd skipast. Į virkjum, har ein ella tveir trygdarbólkar eru, skulu limirnir ķ hesum bólki ella bólkum, saman viš arbeišsgevaranum ella einum umboši fyri henda, sum hevur įbyrgdina av virkinum, skipa trygdarnevndina, soleišis at nevndin į virkjum viš einum trygdarbólki fęr 3 limir og į virkjum viš tveimum bólkum fįa 5 limir. Į virkjum, har fleiri enn tveir trygdarbólkar eru, velja trygdarumbošini sķnįmillum 2 limir og arbeišsleišararnir sķnįmillum 2 limir. Hesir 4 limirnir skulu so saman viš arbeišsgevaranum ella einum umboši fyri henda, sum hevur įbyrgdina av virkinum, skipa trygdarnevndina, iš soleišis fęr 5 limir. Trygdarnevndin skal fyriskipa, leiša, rįšgeva, kunna og hava eftirlit viš tķ trygdar- og heilsuliga arbeišinum į virkinum.
Stk. 2. Eftirlitsmašurin hjį Arbeišseftirlitinum skal, tį hann vitjar virkiš, hava samband viš leišsluna į virkinum, trygdarumbošini į stašnum, trygdarbólkarnar og umboš fyri trygdarnevndina. Tey ymsu trygdarumbošini skulu hava loyvi til at leggja fyri eftirlitsmannin hjį Arbeišseftirlitinum allar teir spurningar, sum hava tżdning fyri trygdina og heilsuumstųšurnar į virkinum.

§ 7. Landsstżrismašurin kann įseta nęrri reglur um bygnašin og virksemiš hjį virkinum višvķkjandi arbeiši innan trygd og fyribyrging av heilsuvandum, t.d. reglur um:
1) val av trygdarumbošum,
2) ręttindi og skyldur hjį trygdarumbošunum,
3) stovnan av trygdarbólkum, trygdarnevndum og arbeišsųkjum teirra,
4) śtbśgving hjį limunum ķ trygdarskipanini,
5) ta dagligu leišsluna av trygdararbeišinum.
Stk. 2. Fyri tey arbeiši, arbeišsųki ella arbeišsplįss, har taš veršur hildiš at vera óneyšugt at hava trygdararbeiši sambęrt hesi lóg, er heimilaš landsstżrismanninum at gera frįvķk frį reglunum ķ hesi lóg, ella at laga tęr eftir teimum serligu višurskiftunum.

§ 8. Arbeišsgevarin skal sķggja til, at sett veršur av ein eftir višurskiftunum rķmilig tķš til limirnar ķ trygdarbólkunum og trygdarnevndunum til at rųkja skyldur sķnar ķ trygdararbeišinum.
Stk. 2. Arbeišsgevarin skal sķggja til, at limirnir ķ trygdarbólkunum og trygdarnevndunum fįa hųvi til at fįa neyšuga vitan og śtbśgving ķ trygdarspurningum.
Stk. 3. Arbeišsgevarin skal geva trygdarbólkunum/trygdarnevndunum hųvi til at luttaka ķ teimum rįšleggingum, sum višvķkja trygdini og heilsuumstųšunum į arbeišsplįssinum.
Stk. 4. Į virkjum, har taš sambęrt § 5 eru ein ella fleiri trygdarbólkar, men ongar trygdarnevndir sambęrt § 6, skal arbeišsgevarin sķggja til, at tey verkevni, sum višvķkja trygdarnevndini, verša vęl og viršiliga rųkt ķ samarbeiši viš trygdarbólkin/-bólkarnar.

§ 9. Arbeišsgevarin ber śtreišslurnar, iš standast av virksemi trygdarumbošsins, og rindar hesum fyri miss av inntųku, eisini tį taš snżr seg um inntųkumiss ķ sambandi viš neyšuga luttųku į trygdarskeišum o.a. Sama er galdandi fyri arbeišsleišaran, tį hesin luttekur į fyriskipašum trygdarskeišum v.m.
Stk. 2. Landsstżrismašurin kann įseta nęrri reglur um, at landskassin letur stušul til alla ella partvķsa gjalding av teimum śtreišslum, iš stava frį śtbśgving av limum ķ trygdarskipanini.
Stk. 3. Limirnir ķ trygdarskipanini eru vardir móti uppsųgn og ašrari skerjan av višurskiftum sķnum, į sama hįtt sum įlitisumboš og talsmenn teirra eru taš innan teirra fakliga arbeišsųki. Eisini skal arbeišsgevarin minst eina viku, įšrenn limur ķ trygdarskipanini veršur uppsagdur, kunna Arbeišseftirlitiš, soleišis at Arbeišseftirlitiš hevur mųguleika at kanna višurskiftini ķ sambandi viš uppsųgnina.
Stk. 4. Veršur ósemja um tey ķ stk. 1 og 3 nevndu višurskifti, t.d. spurningin um hvųrjar reglur skulu nżtast ella um brot į og tulking av reglunum, so skulu hesar avgerast į fakligan hįtt ella, um hetta ikki letur seg gera, av ręttinum.

§ 10. Landsstżrismašurin kann įseta nęrri reglur um, at virki skulu sķggja til, at latin veršur sakkųn hjįlp, sum, ķ sambandi viš trygdararbeiši, skal ganga til handa, tį višurskiftini višv. trygdini ella heilsuni hjį arbeišsfólkunum tala fyri hesum.

§ 11. Arbeišsgevarin skal sķggja til, at arbeišsvišurskiftini, hvat trygd og heilsu višvķkur, eru góš. Ķ hesum sambandi veršur serliga vķst til:
1) Kapittul 4 um śtinnan av arbeišinum.
2) Kapittul 5 um arbeišsplįssiš.
3) Kapittul 6 um tųknilig hjįlpartól.
4) Kapittul 7 um evni og tilfar.

§ 12. Į virkjum og arbeišsplįssum, sum eru undir hesi lóg, skulu eftir Arbeišseftirlitsins ętlan vera tųrvandi rįš til handa til fyrstuhjįlp ķ vanlukkutilburši, eins og eftirlitiš kann treyta tilgerš av serstakari skašastovu į stųrri virkjum, um mett veršur, at tųrvur er į hesum.
Stk. 2. Į arbeišsplįssum, har fleiri enn 20 fólk starvast, kann Arbeišseftirlitiš krevja, at góškendar bųrur eru til taks, og at minst eitt fólk hevur tikiš eitt av Arbeišseftirlitinum góškent skeiš ķ fyrstuhjįlp.

§ 13. Arbeišsgevarin skal viš leišbeining og gjųlla eftirliti vissa seg um, at arbeišiš viš atliti at skaša- og heilsuvanda veršur gjųrt fult forsvarliga.

§ 14. Arbeišsgevarin skal kunna arbeišsfólkini um teir vanlukku- og heilsuvandar, iš mųguliga eru tengdir at arbeiši teirra.
Stk. 2. Arbeišsgevarin skal eisini sķggja til, at arbeišsfólkini fįa neyšuga upplęring og leišbeining ķ at gera arbeišiš so vandaleyst, sum yvirhųvur gjųrligt.
Stk. 3. Landsstżrismašurin kann įseta nęrri reglur um skyldur arbeišsgevarans, sbrt. stk. 1 og 2.

§ 15. Arbeišsgevarin skal sķggja til, at samstarv um trygd og heilsu veršur framt sambęrt įsetingunum ķ 2. kap., og skal hann eisini luttaka ķ samstarvinum.

§ 16. Hava fleiri arbeišsgevarar arbeiši um hendi, og fer hetta fram į sama arbeišsplįssi, skulu ųll, sum starvast į slķkum arbeišsplįssi, samstarva um at skapa trygg og heilsugóš arbeišsvišurskifti fyri ųll, iš starvast har.
Stk. 2. Landsstżrismašurin kann įseta nęrri reglur um samstarv sambęrt stk. 1.

§ 17. Arbeišsgevarin hevur skyldu til at kunna trygdarumbošini og įlitisfólkini innan viškomandi arbeišsųki, um tey boš, sum Arbeišseftirlitiš, ella tann ķ § 56 nevndi mynduleiki ella stovnur, skrivliga hevur fyrisett. Somu skyldu hevur arbeišsgevarin mótvegis hinum trygdarumbošunum ella įlitisfólkunum, sum ynskja at fįa kunnleika til tey givnu bošini.
Stk. 2. Eru hvųrki trygdarumboš ella įlitisfólk į einum arbeišsplįssi, skulu tey, sum arbeiša į nevndu virkjum, vera kunnaš um tey boš, sum umrųdd eru ķ stk 1, 1. pkt.

§ 18. Tį Arbeišseftirlitiš krevur taš, ella um višurskiftini annars tala fyri tķ, skal arbeišsgevarin seta ķ verk kanningar, royndir og įstašareftirlit, og mųguliga bošsenda sakkųnari hjįlp fyri at tryggja sęr, at arbeišsvišurskiftini, hvat trygd og heilsu višvķkur, eru fullgóš.
Stk. 2. Arbeišseftirlitiš kann til hagfrųšiliga nżtslu, krevja upplżsingar frį arbeišsgevara um višurskifti, sum hava arbeišsumhvųrvisligan tżdning. Ķ teimum fųrum, har hesi hagtųl verša almannakunngjųrd, mugu nųvn ella fyritųkur ikki nevnast.

§ 19. Įsetingarnar ķ hesi lóg um arbeišsgevarans skyldur eru eisini galdandi fyri tann, sum leišir ella luttekur ķ leišslu virkisins.

§ 20. Viš arbeišsleišara er at skilja hann ella hon, hvųrs arbeiši bert ella fyri stųrstan partin er, arbeišsgevarans vegna, at leiša og hava eftirlit viš arbeišinum į virkinum ella pųrtum av hesum.

§ 21. Arbeišsleišarin skal virka fyri, at arbeišsvišurskiftini į hansara ųki eru fult forsvarlig, hvat trygd og heilsu višvķkur. Arbeišsleišarin skal eisini sķggja til, at tey tiltųk, sum gjųrd verša viš tķ fyri eyga at betra um trygdar- og heilsuvišurskiftini į arbeišsplįssinum, virka eftir ętlan.
Stk. 2. Veršur ein arbeišsleišari varugur viš brek ella manglar, sum kunnu fųra til vanlukkutilburšir ella sjśku hjį arbeišsfólkunum, skal hann beinanvegin sķggja til, at neyšug tiltųk verša framd fyri at forša fyri, at vanlukka ella sjśka stendst av hesum. Er hann ikki fųrur fyri beinanvegin at seta hesi tiltųk ķ verk, skal hann beinanvegin siga arbeišsgevaranum frį hesum vandamįli.

§ 22. Arbeišsleišarin skal luttaka ķ samstarvinum um trygd og heilsu, sum įsett ķ kap. 2, §§ 16 og 33.

§ 23. Arbeišsfólkiš skal virka fyri, at arbeišsvišurskiftini, hvat trygd og heilsu višvķkur, eru fult forsvarlig innan sķni arbeišsųki, ķroknaš at tey tiltųk, sum verša gjųrd fyri at fremja trygdina og heilsuna, virka sum ętlaš.
Stk. 2. Veršur arbeišsfólk varugt viš brek ella manglar, sum kunnu vera til vanda fyri trygdina ella heilsuna, og sum tey sjįlvi ikki eru fųr fyri at bųta um, skulu tey beinanvegin boša trygdarbólkinum, arbeišsleišaranum ella arbeišsgevaranum frį.
Stk. 3. Har taš vegna śtinnan av einum arbeiši, eitt nś umvęling ella umsiting, fyribils er neyšugt at taka burtur trygdartiltųk, skal ansast eftir, at hetta ella hesi tiltųk verša sett aftur ķ verk, beinanvegin umrųdda arbeišiš er lišugt, ella at eins góš verndartiltųk verša gjųrd.

§ 24. Arbeišsfólkini skulu luttaka ķ samstarvi um trygd og heilsu, sum hetta er įsett ķ kap. 2.

§ 25. Tey, sum hava starv sķtt į einum arbeišsplįssi, har fleiri arbeišsgevarar hava tey ymisku arbeišini um hendi, skulu geva seg undir tęr reglur, sum eru galdandi fyri samstarv hjį virkjunum, samanber §§ 16 og 33, umframt tęr reglur, iš fevna um taš arbeiši, tey skulu śtinna.
Stk. 2. Tey, sum arbeiša į ųkinum hjį einum fremmandum virki, skulu geva seg undir tęr reglur um trygd og heilsu, sum galdandi eru fyri nevnda virki, umframt tęr reglur, iš fevna um taš arbeiši, tey skulu śtinna.

§ 26. Tann, sum selur, śtleigar, gevur ella sżnir fram maskinur, maskinlutir, ķlųt, lutvķst tilvirkašar konstruktiónir, tól, amboš ella onnur tųknilig hjįlpartól, skal sķggja til, at nevndu lutir, tį teir verša śtflżggjašir til nżtslu ella verša vķstir fram, verša śtgjųrdir viš neyšugum trygdarśtbśnaši, og kunnu nżtast til taš, teir eru ętlašir, uttan at vera vandamiklir fyri trygdina ella heilsuna, sambęrt kap. 6. Neyšugar og lętt skiljandi leišbeiningar um nżtslu, umsiting, flutning og uppseting skulu fylgja viš, tį lutirnir verša śtflżggjašir.
Stk. 2. Verša lišug, tųknilig hjįlpartól śtflżggjaš, latin til sųlu, śtleigaš ella śtlęnt, galda somu skyldur, sum oman fyri eru nevndar.
Stk. 3. Tį Arbeišseftirlitiš krevur taš, ella višurskiftini gera taš neyšugt, skal innflytarin ella framleišarin sķggja til, at kanningar, royndir og sżningar verša gjųrdar av sakkųnum persóni fyri at stašfesta, at taš tekniska hjįlpartóliš er fult forsvarligt, hvat trygd og heilsu višvķkur.
Stk. 4. Tį Arbeišseftirlitiš krevur taš, skal innflytarin ella framleišarin upplżsa, hvųrt tęr seldu nųgdirnar av tųkniligum hjįlpartólum kunnu hava viš sęr vandar fyri trygd og heilsu.

§ 27. Allar maskinur, sum verša śtflżggjašar ella sżndar fram, skulu vera merktar viš navninum į framleišaranum. Verša maskinurnar innfluttar, skal navn og bśstašur innflytarans ella annaš frįmerki standa į maskinunum, soleišis at eingin ivi er um, hvųr er framleišari ella innflytari.

§ 28. Tann, sum ķ sjįlvstųšugari vinnu innleggur, umbyggir ella umvęlir eitt tekniskt hjįlpartól, skal ansa eftir, at trygdartreytirnar og trygdarįvķsingarnar, sum eru galdandi fyri hjįlpartóliš, eru fylgdar.
Stk. 2. Um ein umvęling bert fevnir um ein ella nakrar partar av tķ tóli, sum veršur umvęlt, skal umvęlarin ansa eftir, at trygdartreytirnar og trygdarįvķsingarnar fyri henda part/hesar partar verša fylgdar. Veršur umvęlarin ķ hesum arbeiši varugur viš onnur brek, feilir ella manglar, sum hava trygdarligan tżdning, skal hann gera eigaran ella brśkaran kunnugan viš hetta.

§ 29. Tann, sum letur frį sęr eina verkętlan um eitt tųkniligt hjįlpartól, framleišsluśtbśnaš, byggi- ella anleggsarbeiši, skal ķ ętlanum sķnum taka fyrilit višvķkjandi trygd og heilsu, tį arbeišiš veršur gjųrt, og višvķkjandi rakstrinum av lidna bygninginum ella śtbśnašinum. Hetta hevur eisini gildi fyri tann ella teir, iš hava eftirlit viš eini slķkari verkętlan, ella sum rįšgeva um višurskifti innan arbeišsumhvųrvi.

§ 30. Reglurnar ķ §§ 26, 27, 29 og 31, stk. 2, hava eisini gildi fyri śtvegarar o.a. av evnum og tilfari viš eginleikum, iš kunnu vera vandamikil fyri trygdina og heilsuna.

§ 31. Landsstżrismašurin kann įseta nęrri reglur um tey ķ §§ 26-30 umrųddu višurskifti. Reglurnar ķ §§ 26-30 frķtaka ikki brśkarin fyri skyldur eftir lógini.

§ 32. Eru serlig višurskifti, kann landsstżrismašurin įseta reglur ella fremja avgeršir, sum vķkja frį krųvunum ķ grein 26-30. Slķkar avgeršir kunnu eisini ķ įvķsum fųrum, um serlig višurskifti tala fyri tķ, takast av Arbeišseftirlitinum.

§ 33. Ķ byggi- ella ųšrum anleggsvirksemi, har meira enn 10 persónar starvast, skal byggiharrin ella hann, iš byggiharrin setir til tess, samskipa tey tiltųk, iš kunnu fremja trygdina og heilsuvišurskiftini hjį teimum, iš starvast į byggiplįssinum hjį teimum ymsu arbeišsgevarunum.
Stk. 2. Landsstżrismašurin kann įseta nęrri reglur um tiltųk sambęrt stk. 1.

Kapittul 4
Śtinnan av arbeiši

§ 34. Arbeišiš skal skipast, leggjast til ręttis og gerast soleišis, at taš viš atliti at trygd og heilsu er fult forsvarligt.
Stk. 2. Višurkendar normar og fyrisett mįt, iš hava trygdar- ella heilsuligan tżdning, skulu fylgjast.

§ 35. Landsstżrismašurin kann įseta nęrri reglur um tey krųv, sum skulu vera lokin, fyri at eitt arbeiši kann metast fult śt rįšiligt, tilętlaš, skipaš og gjųrt, herundir um:

1. tiltųk ella mųguligt bann móti serliga vandamiklum arbeiši, arbeišsgongdum og arbeišshęttum,

2. persónligar verndarlutir og serlig arbeišsklęšir,

3. at tey arbeiši, sum hava viš sęr stóran vanda fyri vanlukkum ella sjśkum, herundir spreingiarbeiši v.m., bert mugu gerast av persónum, sum hava prógv fyri, at teir hava eina nęrri įsetta śtbśgving, ella hava stašiš roynd,

4. at tį umstųšurnar vegna trygd og heilsu krevja taš, skulu skipanir fyri arbeišsgongdina, arbeišsętlanir og arbeišshęttir gerast, og at slķkar skipanir og broytingar skulu leggjast fyri Arbeišseftirlitiš til ummęlis ella góškenningar, įšrenn tęr verša settar ķ verk.

Stk. 2. Ķ nevndu reglum kunnu nżtast įvķsingar til normar og fyrisett mįt, tį taš er tżšiliga tilskilaš, hvųrji hesi eru, herundir eisini viš dagfesting.

Kapittul 5
Arbeišsplįssiš

§ 36. Arbeišsplįssiš skal vera soleišis innręttaš, at taš lżkur ųll trygdar- og heilsulig krųv.
Stk. 2. Višurkendar normar og fyrisett mįt, iš hava trygdar- ella heilsuligan tżdning, skulu fylgjast.

§ 37. Landsstżrismašurin kann įseta reglur um innrętting av fųstum, fyribils, skiftandi og uttandura arbeišsplįssum, herundir serligar fyriskipanir ķ sambandi viš kolanįms- og bergholsarbeiši.
Stk. 2. Ķ nevndu reglum kunnu nżtast įvķsingar til normar og fyrisett mįt, tį taš er tżšiliga tilskilaš, hvųrji hesi eru, herundir eisini viš dagfesting.
Stk. 3. Landsstżrismašurin kann eisini įseta reglur um:

1. at byggiętlanir o.t. ķ sambandi viš bygging ella umbygging av virkjum skulu sendast Arbeišseftirlitinum til ummęlis, įšrenn nevndu arbeiši verša sett ķ verk,

2. at ętlanir um innrętting ella broytingar av hųlum, tųkniligum śtbśnaši o.a. skulu leggjast fyri Arbeišseftirlitiš til ummęlis ella góškenning, įšrenn nevndu arbeiši verša sett ķ verk, og

3. at bygningar, hųli o.t. ikki mugu leigast śt til vinnulig endamįl, fyrr enn spurningurin um, hvųrt hųlini v.m. kunnu nżtast til taš ętlaša endamįliš, hevur veriš lagdur fyri Arbeišseftirlitiš til ummęlis ella góškenningar.

§ 38. Tųknilig hjįlpartól skulu vera framleidd og skulu kunna nżtast soleišis, at tey eru fult forsvarlig, hvat trygd og heilsu višvķkur. Reglurnar višvķkjandi nżtsluni galda eisini fyri umsiting, reingerš, umvęling o.a.
Stk. 2. Višurkendar normar og fyrisett mįt, iš hava trygdar- ella heilsuligan tżdning, skulu fylgjast.

§ 39. Landsstżrismašurin kann įseta reglur um tųknilig hjįlpartól, herundir um:

1. at framleišsla, innflutningur, avhending, framsżning ella nżtsla av serliga vandamiklum, tųkniligum hjįlpartólum skal verša bannaš,

2. at ętlanir um bygging, śtinnan og uppseting av tųkniligum hjįlpartólum skulu leggjast fyri Arbeišseftirlitiš til ummęlis ella góškenningar,

3. at eitt tųkniligt hjįlpartól skal vera góškent av Arbeišseftirlitinum, įšrenn taš veršur avhendaš ella latiš brśkaranum ella tikiš ķ nżtslu,

4. at tųknilig hjįlpartól skulu frįbošast til Arbeišseftirlitiš ella verša roynd ella ašrar eftirlitskanningar verša framdar, herundir eisini tķšarįvķsar kanningar,

5. at tųknilig hjįlpartól skulu vera tżšiliga merkt, soleišis at taš er lętt at finna fram til framleišaran ella innflytaran, fyri at vissa kann fįast fyri tey tųkniligu data, tóliš hevur, slag, uppruna, góškenning, royndir ella onnur višurskifti, sum hava tżdning fyri arbeišsumhvųrviš.

Stk. 2. Ķ nevndu reglum kunnu nżtast įvķsingar til normar og fyrisett mįt, tį taš er tżšiliga tilskilaš, hvųrji hesi eru, herundir eisini viš dagfesting.

§ 40. Evni og tilfar, iš eru av slķkum slagi, at tey kunnu vera vandamikil fyri og minka um trygdina ella skaša heilsuvišurskiftini, mugu bert verša framleidd og verša nżtt ķ arbeišsgongdum og arbeišshęttum, sum į tryggan hįtt verja arbeišsfólkini móti vanlukkum og sjśkum.
Stk. 2. Višurkendar normar og fyrisett mįt, iš hava trygdar- ella heilsuligan tżdning, skulu fylgjast.

§ 41. Landsstżrismašurin kann įseta reglur um framleišslu, innflyting, goymslu, flutning og nżtslu av evnum og tilfari, herundir um:

1. serliga merking av evnum og tilfari, iš nżtt verša ķ arbeiši ella innpakking,

2. skyldu til at seta ķ verk heilsufrųšiligar mįtingar av luftdįlking,

3. frįbošan um evni og tilfar viš skyldu til įvķsing um višurskifti, sum hava tżdning fyri metan um, hvussu vandamikiš evniš ella tilfariš er,

4. at evni ella tilfar, iš kann vera vandamikiš ella į annan hįtt kann minka um trygdina og heilsustųšuna, ikki mį nżtast, um hetta kann skiftast um viš eitt vandaleyst, minni vandamikiš ella minni ųrkymlandi evni ella tilfar,

5. at evni ella tilfar, iš kunnu vera vandamikil ella į annan hįtt kunnu minka um trygdina og heilsustųšuna, ikki mugu nżtast til įvķst endamįl ella innan serligt ųki, įšrenn Arbeišseftirlitsins góškenning fyriliggur,

6. at tųknilig datablųš og lķkn. frį framleišara og innflytara av evni og tilfari skulu innihalda allar upplżsingar um evniš ella tilfariš og somuleišis um ta įvirkan, hetta kann hava į trygdina og heilsustųšuna ķ arbeišsumhvųrvinum,
   

7. um brśkaravegleišing frį śtvegamonnum og arbeišsgevarum.

Stk. 2. Landsstżrismašurin kann įseta reglur um bann móti framleišslu, innflyting og nżtslu av evnum og tilfari, iš kunnu vera vandamikil fyri ella minka um trygdina og heilsustųšuna.
Stk. 3. Ķ reglunum um evni og tilfar kunnu nżtast normar og fyrisett mįt, tį taš er tżšiliga tilskilaš, hvųrji hesi eru, herundir eisini viš dagfesting.
Stk. 4. Arbeišseftirlitiš įsetir markvirši fyri evni og tilfar, og eisini eitt yvirlit yvir evni og tilfar, iš verša hildin at vera vandamikil ella minka um trygdina og heilsustųšuna.

§ 42. Arbeišstķšin skal skipast soleišis, at ķ hvųrjum samdųgri, roknaš frį tķ at arbeišiš byrjar, skulu arbeišsfólk hava eina hvķldartķš, iš er minst 11 samfeldar tķmar.
Stk. 2. Hvķldartķšin kann minkast til ķ minsta lagi 8 tķmar ķ:

1. arbeiši ķ fiskavirkjum ķ hįveišitķšini,

2. įrstķšarbundnum arbeiši ķ byggi- og verkayrki,

3. vaktarskifti į virkjum, sum hava vaktarskipan, tį partarnir į arbeišsmarknašinum semjast um taš,

4. inn- og uppskiping og tųrvandi arbeiši, sum hartil hoyrir, so sum goymslu og pakkhśsarbeiši, og

5. arbeiši ķ landbśnašinum.

§ 43. Arbeišsfólk mugu ikki regluliga arbeiša sunnu- og halgidagssamdųgur, uttan so at halgidagsarbeišiš er til samfelagsins frama ella er neyšugt fyri at varšveita viršir.
Halgidagssamdųgur skulu liggja innan fyri tķšarskeišiš frį kl. 22.00 kvųldiš fyri halguna til kl. 08.00 morgunin eftir halguna.
Stk. 2. Sum endurgjald fyri mista frķtķš, orsakaš av regluligum sunnudagsarbeiši, hava arbeišsfólk rętt til ašra samfelda frķtķš innan fyri eina viku, viš at samsvarandi tal av arbeišstķmum dettur burtur.

§ 44. Tį nįttśruvišurskifti, vanlukkur, maskinbrek e.t. koma óvart į, og hava viš sęr, at ólag kemur ķ raksturin į virkinum, kunnu frįvik gerast frį §§ 42 og 43 ķ tann mun, taš er avgerandi neyšugt, til regluligur rakstur aftur er fingin ķ lag. Frįvikiš skal skrivast ķ eftirlitsbókina ella annaš lķknandi skjal sbrt. § 60.

§ 45. Frįvik frį §§ 42-44 kunnu verša loyvd av Arbeišseftirlitinum, tį:
1) śtinnan av arbeišinum ella arbeišiš er av slķkum slagi, at taš ikki kann śtsetast, ella
2) at serligir arbeišshęttir gera frįvik rķmilig.
Stk. 2. Frįvik frį einari einstakari hvķldartķš ella einum einstųkum frķsamdųgri kann ķ hesum fųri verša gjųrt, uttan at ein frammanundan hevur fingiš loyvi til tess, um taš hevur ikki boriš til at śtvega nevnda loyvi ķ ręttari tķš. Frįvikiš skal skjótast mųguligt skrivliga frįbošast Arbeišseftirlitinum viš avriti til trygdarumboš/įlitisfólk.
Stk. 3. Frįvik kunnu viš avtalu millum avvaršandi arbeišsgevarafelag og lųntakarafelag verša gjųrd ķ lógarinnar įsetingum um hvķldartķš og frķsamdųgur. Nevndu avtalur hava bert gildi, um tęr eru góškendar av Arbeišseftirlitinum.
Stk. 4. Fyri fakųki ella serligar arbeišsgreinar, har serligar umstųšur gera taš neyšugt, hevur landsstżrismašurin heimild at gera frįvik frį įsetingum lógarinnar um hvķldartķš og frķsamdųgur.

§ 46. Įsetingar ķ lógarinnar §§ 42 og 43 kunnu, um taš veršur hildiš neyšugt, frįvķkjast fyri:

1. persónar ķ hęgri stųrvum, sum bert ella fyri ein stóran part śtinna leišandi arbeiši, og ikki hava skyldu til, hvat arbeišstķšini višvķkur, at fylgja teimum reglum, iš eru galdandi fyri tey arbeišsfólk, teir skulu leiša, og ikki arbeiša eftir nakrari fastari skipan,

2. persónar ķ leišandi stųrvum, iš vegna serkunnleika ella lķknandi višurskifti hava eitt serligt sjįlvstųšugt starv, og

3. umbošssųlufólk, iš hava arbeiši sķtt uttan fyri taš fasta arbeišsplįssiš į virkinum.

§ 47. Fyri arbeiši, sum ķ serligan mun kunnu vera vandamikil fyri trygd og heilsu, hevur landsstżrismašurin heimild til at įseta reglur um avmarkaša arbeišstķš.

§ 48. Bųrn, iš ikki eru fylt 14 įr, mugu ikki hava vinnuligt arbeiši. Undantikiš er tó lęttari hjįlpararbeiši 2 tķmar um dagin. Višvķkjandi bųrnum, sum hoyra til hśski arbeišsgevarans, so eru hesar reglur bert galdandi, tį taš snżr seg um arbeiši viš tųkniligum śtbśnaši, maskinum, hjįlpartólum og tilfari ella evnum, iš kunnu vera vandamikil fyri tey.
Stk. 2. Landsstżrismašurin kann įseta reglur um hęgri aldursmark enn 14 įr fyri arbeiši, sum er av slķkum slag, ella tį umstųšurnar eru soleišis, at arbeišiš kann vera vandamikiš fyri trygdina, heilsuna og menningina av teimum ungu.
Stk. 3. Annars kann landsstżrismašurin įseta reglur um, at bųrn yngri enn 14 įr kunnu hava lęttari, vinnuligt arbeiši.

§ 49. Arbeišstķšin fyri ungfólk, sum eru yngri enn 18 įr, mį ķ vanligum fųrum ikki fara śt um ta vanligu arbeišstķšina fyri vaksin, sum arbeiša innan somu yrkisgrein.
Stk. 2. Ung mugu ikki arbeiša meira enn 10 tķmar ķalt um dagin. Arbeišstķšin skal vera ķ einum, avbrotin av hóskandi mat- og hvķldartķšum.
Stk. 3. Landsstżrismašurin kann įseta serligar reglur um, ķ hvųnn mun ung, sum eru yngri enn 18 įr, kunnu arbeiša meira enn ta vanligu arbeišstķšina innan viškomandi yrkisgrein.

§ 50. Ungfólk, iš ikki eru fylt 18 įr, skulu hava eina samlaša hvķldartķš, sum er ķ minsta lagi 12 tķmar um samdųgriš.
Stk. 2. Nevnda hvķldartķš skal vanliga fevna um tķšarskeišiš millum kl. 22.00 į kvųldi og kl. 05.00 į morgni.
Stk. 3. Fyri serlig yrki og arbeišsųki, har umstųšurnar gera hetta neyšugt ella ynskiligt, kann landsstżrismašurin įseta serligar reglur um longda hvķldartķš og nęr ķ samdųgrinum, henda skal vera.

§ 51. Fyri virkir, fak, faklig ųki ella ašrar bólkar av arbeišsfólki, hvųrs arbeiši kann hava viš sęr heilsuvanda, kann landsstżrismašurin įseta reglur um:

1. at arbeišsfólkiš skal kannast av lękna, įšrenn tey taka viš starvi, mešan tey eru ķ starvi og eisini aftanį, at tey eru givin ķ starvinum, mųguliga viš regluligum lęknakanningum,

2. at taš regluliga, ella ķ einstųkum fųri, skulu gerast arbeišsmedisinskar, arbeišsheilsufrųšiligar kanningar ella ašrar kanningar av heilsuvišurskiftunum,

3. lķknandi kanningar, viš atliti til, at arbeišiš kann hava viš sęr vanda fyri trygd og heilsu.

§ 52. Landsstżrismanninum veršur heimilaš at seta eitt arbeišsumhvųrvisrįš viš einum umboši fyri arbeišarafelųgini, einum umboši fyri arbeišsgevarafelųgini, einum umboši fyri handverkarafelųgini, einum umboši fyri handverksmeistarafelųgini, einum umboši fyri lųntakarar innan skrivstovu- og krambśšaryrkiš, einum umboši fyri arbeišsgevarar innan skrivstovu- og krambśšaryrkiš og stjóranum fyri Arbeišseftirlitiš, iš er formašur rįšsins.
Stk. 2. Landsstżrismašurin tilnevnir umbošini og sama tal av tiltaksumbošum fyri eitt 4 įra starvsskeiš.
Stk. 3. Landsstżrismanninum veršur heimilaš at seta nęrri reglur fyri virki rįšsins.
Stk. 4. Arbeišsumhvųrvisrįšiš skal hava allar kunngeršir, sum viš heimild ķ hesari lóg verša settar ķ gildi, til ummęlis.

§ 53. Stjórin į Arbeišseftirlitinum hevur taš dagligu leišsluna av stovninum.

§ 54. Uppgįvurnar hjį Arbeišseftirlitinum eru, ķ spurningum um arbeišsumhvųrvi, at:

1. vegleiša virkjunum, pųrtunum į arbeišsmarknašinum og almenninginum ķ spurningum, iš hava arbeišsumhvųrvisligan tżdning,

2. hjįlpa landsstżrismanninum viš fyrireikingunum av reglunum sbrt. lógini,

3. įseta nęrri fyriskipanir viš heimild frį landsstżrismanninum,

4. kunna seg um teknisku og sosialu menningina ķ samfelagnum viš atliti til at betra um arbeišiš, hvat trygd og heilsu ķ arbeišsumhvųrvinum višvķkur,

5. višgera ętlanir til framleišsluhęttir, arbeišsplįss, tųknilig hjįlpartól v.m., evni og tilfar og geva loyvi, sum eru ķ samsvari viš lógina ella fyrisitingarligar reglur,

6. ansa eftir, at lógin og tęr fyrisetingar, sum verša gjųrdar viš heimild ķ lógini, verša hildnar.

§ 55. Landsstżrismašurin kann geva stjóranum fyri Arbeišseftirlitinum heimildir, sum sambęrt lógini hoyra undir landsstżrismannin.

§ 56. Landsstżrismašurin kann gera av, at eitt nęrri avmarkaš arbeišsųki hjį Arbeišseftirlitinum veršur lagt til ašrar almennar myndugleikar ella privatan stovn. Landsstżrismašurin kann eisini gera av, ķ hvųnn mun Arbeišseftirlitiš skal hava eftirlit viš hesum.
Stk. 2. Landsstżrismašurin kann įseta reglur um góškenning av royndunum ella ųšrum próvtilfari, sum vķsir, at reglurnar um trygd og heilsu verša fylgdar.
Stk. 3. Arbeišseftirlitiš krevur inn gjųld fyri sķnar tęnastur. Hesi gjųld skulu góškennast av landsstżrismanninum og kunna krevjast inn viš panting.

§ 57. Landsstżrismašurin kann įseta reglur um frįbošanarskyldu av arbeišsvanlukkum, eitringum, vinnuligum sjśkum og ųšrum višurskiftum av arbeišsumhvųrvisligum tżdningi.
Stk. 2. Tann, sum ķ arbeiši sķnum fyri taš almenna, ella tann, iš fyri taš almenna umbošar onkran stovn og fęr kunnleika um višurskifti, sum bróta fyrisetingarnar ķ hesi lóg ella teimum reglum, sum viš heimild ķ hesi lóg eru lżstar at galda, skal uttan dvųl boša Arbeišseftirlitinum frį hesum.
Stk. 3. Veršur ein lękni varugur viš, ella fęr fręnir av, at onkur ķ arbeiši sķnum hevur veriš fyri skašiligum įrinum, skal hann beinanvegin siga Arbeišseftirlitinum frį hesum. Landsstżrismašurin ķ arbeišsmarknašarmįlum kann įseta nęrri reglur um hetta.

§ 58. Ųll, sum sambęrt lógini hava įlagdar skyldur, skulu eftir įheitan geva Arbeišseftirlitinum allar upplżsingar, iš neyšugar eru fyri virkiš hjį eftirlitinum.
Stk. 2. Eftirlitsfólk hjį Arbeišseftirlitinum hava til eina og hvųrja tķš myndugleika til uttan ręttarśrskurš at kanna almenn og privat virki, tó treytaš av, at tey kunna prógva, hvųrji tey eru. Um neyšugt, hjįlpir lųgreglan ķ hesum sambandi til.
Stk. 3. Eftirlitsfólkini hjį Arbeišseftirlitinum kunnu eisini uttan ręttarśrskurš krevja atkomilig skjųl śtflżggjaš, taka fotomyndir og taka įvķsar royndir til nęrri kanningar. Arbeišsgevarin ella umbošsmašur hansara skulu hava frįbošan um hetta.

§ 59. Arbeišseftirlitiš kann krevja, at višurskifti, iš ikki eru ķ samsvari viš lógarinnar reglur, ella avgeršir, sum tiknar eru viš heimild ķ lógini, beinanvegin ella įšrenn eina av Arbeišseftirlitinum įsetta freist verša fingin ķ ręttlag.
Stk. 2. Um Arbeišseftirlitiš heldur taš vera neyšugt at byrgja fyri munandi og hóttandi vanda fyri trygdini og heilsuni hjį arbeišsfólki ella ųšrum, kann Arbeišseftirlitiš krevja, at nevndi vandi beinanvegin veršur beindur burtur, herundir:
1) at arbeišsfólkini beinanvegin rżma śr vandaųkinum,
2) at ųll nżtsla av einum tųkniligum hjįlpartóli, av evnum og tilfari, beinanvegin veršur stešgaš, og
3) at alt arbeiši į nevnda ųki veršur stešgaš.

Stk. 3. Stjórin fyri Arbeišseftirlitiš kann krevja, at tann, iš śtflżggjar ella marknašarfųrir tųknilig hjįlpartól, persónliga verndarśtgerš ella evni og tilfar, sum, hóast hesi verša nżtt sum fyriskrivaš, kortini vķsa seg at vera til ampa fyri trygd og heilsu, skal sķggja til, at neyšug tiltųk verša framd, so sleppast kann undan hesum.
Taš kann soleišis krevjast:
1) at śtflżggingin ella marknašarfųringin veršur stešgaš,
2) at viškomandi tųkniliga hjįlpartóliš, persónliga verndarśtgeršin ella evni og tilfar verša afturkallaš frį marknašinum.

§ 60. Arbeišsgevarin skal, tį iš Arbeišseftirlitiš krevur taš, sķggja til, at ein eftirlitsbók er til taks į hvųrjum arbeišsplįssi. Eftirlitiš skal her fųra višmerkingar um śtint eftirlit, og skulu eftirlitsfrįgreišingar og annars ųll skrivlig boš frį Arbeišseftirlitinum goymast her. Arbeišseftirlitiš įsetir annars, hvussu eftirlitsbókin skal nżtast og goymast.

§ 61. Eftirlitsfólk hjį Arbeišseftirlitinum mugu ikki geva arbeišsgevara ella umbošsmanni hansara upplżsingar um, at ein eftirlitsvitjan er gjųrd orsakaš av eini kęru.

§ 62. Landsstżrismašurin kann įseta nęrri reglur um samstarviš millum Arbeišseftirlitiš og ašrar almennar myndugleikar.

§ 63. Landsstżrismašurin kann įseta, at fyriskipanir, iš kunna verša gjųrdar sambęrt hesi lóg, og sum eru lżstar viš heimild ķ donskum umhvųrvis- og arbeišsumhvųrvislógum innan ųkini persónlig verndarśtgerš, evni og tilfar, śtinnan av arbeiši og tųknilig hjįlpartól, heilt ella lutvķst skulu galda her į landi. Hetta kann įsetast, uttan at fyriskipanirnar verša kunngjųrdar ķ sķni heild, men soleišis at bert veršur tilskilaš nr. og heiti į donsku kunngeršunum, og soleišis at eintųk av donsku kunngeršunum eru at fįa į Arbeišseftirlitinum.

§ 64. Tęr avgeršir, sum Arbeišseftirlitiš tekur, kunna kęrast til landsstżrismannin innan 4 vikur eftir, at viškomandi hevur fingiš boš um avgeršina.
Stk. 2. Ręttstundis kęra er stešgandi, til avgerš frį kęrumyndugleikanum er tikin, ella til kęrumyndugleikin tekur ašra avgerš. Kęrur um avgeršir, tiknar eftir § 59, stk. 2, eru ikki stešgandi.
Stk. 3. Landsstżrismašurin kann įseta, at avgeršir ikki kunna kęrast til landsstżrismannin, men at avgerširnar kunna kęrast til ein kęrustovn.

§ 65. Um ikki hęgri revsing er heimilaš sambęrt ašrari lóggįvu, veršur viš bót, hefti ella fongsli ķ upp til eitt įr hann revsašur, iš:

1) fremur brot į §§ 11-18, stk. 1, §§ 21-30, § 33, stk. 1, § 34, stk. 1, § 36, stk. 1, § 38, stk. 1, § 40, stk. 1, § 57, stk. 2 og 3, § 58, stk. 1, og § 60,

2) letur arbeiši śtinna, iš strķšir móti įsetingunum ķ kap. 8 og 9, leišir ella hevur eftirlit viš slķkum arbeiši ella śtinnir arbeiši, iš strķšir ķmóti kap. 8,

3) ikki ger eftir bošum, givin eftir § 59, ella

4) letur vera viš at geva upplżsingar eftir § 18, stk. 2.

Stk. 2. § 23 ķ revsilógini um medvirkan er eisini galdandi fyri revsiįbyrgdina, sum nevnd er ķ stk. 1.

§ 66. Fyri brot į §§ 11-13, § 34, stk. 1, § 38, stk. 1, og § 40, stk. 1, umframt višurskifti, sum eru fevnd av § 65, stk. 1, nr. 2 og 3, kann arbeišsgevarin verša sektašur viš bót, sjįlvt um brotiš ikki kann roknast gjųrt viš vilja ella ósketni.

§ 67. Ķ įsetingunum, sum eru lżstar galdandi sambęrt hesi lóg, kunna įsetast reglur um bųtur fyri brot į įsetingarnar og boš ella bann, sum eru sett eftir įsetingunum. Eisini kann įsetast, at ein arbeišsgevari kann sektast viš bót fyri brot į įsetingar, boš ella bann, sum frammanfyri nevnt, sjįlvt um brotiš ikki kann roknast gjųrt viš vilja ella av ósketni.

§ 68. Sekt sambęrt § 66 og § 67, 2. punktum, kann ikki įleggjast virkisleišarum og ųšrum sbrt. § 19.

§ 69. Fyri brot, sum verša framd av lųgfrųšiligum persóni, sum t.d. partafelagi ella lutafelagi, kann tann lųgfrųšiligi persónurin verša sektašur sum slķkur.
Stk. 2. Er brotiš framt av landinum, einari kommunu ella kommunalum felagsskapi, kann landiš, kommunan ella kommunali felagsskapurin verša sektaš.

§ 70. Tį ung undir 18 įr verša sett ķ arbeiši, sum er ķ strķš viš reglurnar ķ hesi lóg ella tęr įsetingar, sum eru lżstar at galda eftir hesi lóg, kann tann, sum hevur foreldramyndugleikan, verša sektašur, um so er, at viškomandi er vitandi um, at arbeišiš er fariš fram.

§ 71. Henda lóg kemur ķ gildi 1. juni 2000, og samstundis fer śr gildi lųgtingslóg nr. 58 frį 24. mai 1974 um arbeišaravernd.
Stk. 2. Reglur, sum eru settar viš heimild ķ lųgtingslóg nr. 58 frį 24. mai 1974 um arbeišaravernd viš seinni broytingum, verša framvegis galdandi viš teimum ķ hesi lóg fylgjandi broytingum, til tęr verša settar śr gildi, ella til tęr verša avloystar av reglum, settar viš heimild ķ hesi lóg.

Almennar višmerkingar

Inngangur:
Fųroya Landsstżri heitti ķ 1988 į Arbeišsumhvųrvisrįšiš um at koma viš uppskoti til nżggja lóg um arbeišsumhvųrvi. Rįšiš hevši fyrsta fund sķn 15. februar 1988, har nevnda lógaruppskot var til višgeršar. Sķšan vóršu hildnir 12 fundir, og hevur Arbeišsumhvųrvisrįšiš į fundi 12. desember 1990 gjųrt endaligt tilmęli um nżggja arbeišsumhvųrvislóg, aftanį at uppskotiš hevši veriš til umrųšu hjį ųllum vinnufelųgum, stovnum og kommunum.

Limirnir ķ Arbeišsumhvųrvisrįšnum vóru:

1. Jógvan Vįgsheyg, Fųroya Arbeišsgevarafelag, (Arne Poulsen, varalimur)
2. Ingeborg Vinther, Fųroya Arbeišarafelag, (Karl Johansen, varalimur)
3. Óla Jįkup Guttesen, Fųroya Handverksmeistarafelag, (Regin Joensen, varalimur)
4. George Niclassen, Fųroya Handverkarafelag, (Leivur Nygaard, varalimur)
5. Tummas Hanus Dam, Fųroya Keypmannafelag, (Regin Andreasen, varalimur)
6. Birgerš Klein, Fųroya Skrivst.- & Kramb.felag, (Erhard Jacobsen, varalimur)
7. Eli Davidsen, Arbeišseftirlitiš, formašur

________________

Henda lóg skal avloysa lóg um arbeišaravernd, sum kom ķ gildi 1. januar 1975. Ķ 1973 setti Danmark eina arbeišaraverndarlóg ķ gildi fyri Grųnland. Lógin varš umsett til fųroyskt og varš samtykt 24. mai 1974.

Sķšan hava ųll grannalondini fingiš arbeišsumhvųrvislóg, mešan Fųroyar framvegis nżtir arbeišaraverndarlógina viš nųkrum broytingum.

Ķ 1988 įlegši landsstżrismašurin Arbeišsumhvųrvisrįšnum at gera eitt fullfķggjaš uppskot til eina tķšarhóskandi arbeišsumhvųrvislóg fyri Fųroyar. Hetta varš gjųrt, og uppskotiš varš sent kommunum, stovnum og ųllum vinnufelųgum (bęši arbeišsgevara- og lųntakarafelųgum) til ummęlis.

Rįšiš hevur havt lógina, sum galdandi er ķ Grųnlandi um arbeišsumhvųrvi, sum grundarlag fyri hesum lógaruppskoti.

Orsųkin til, at henda lóg er nżtt sum fyrimynd fyri fųroyska lógaruppskotinum er tann, at rįšiš metir umstųšurnar og višurskiftini annars ķ Fųroyum og Grųnlandi vera so lķk, at stórir partar av grųnlendsku lógini eisini hóskar til okkara višurskifti.

Rįšiš hevur eisini kannaš ręttarstųšuna ķ hinum grannalondum okkara, og hevur oršaskifti veriš um ymsar reglur, sum galdandi vóru ķ hesum londum, og um tęr įttu at veriš settar ķ gildi ķ Fųroyum eisini.

Hųvušsendamįliš hjį rįšnum hevur tó veriš at fįa eina lóg, sum er lagaš til tey serfųroysku višurskiftini, og hevur rįšiš gjųrt endaliga uppskot sķtt śt frį hesum sjónarmiši.

Munurin millum hetta lógaruppskot og arbeišaraverndarlógina er stórur. Arbeišaraverndarlógin hevur grundarlag ķ vernd móti vandamiklum maskinum. Ķ dag fevnir arbeišsumhvųrvi um vęlferš, fyribyrging, best mųguliga skipan av arbeiši śt um vernd móti vandamiklum maskinum.

Ein annar avgerandi munur er, at viš hesum lógaruppskotinum veršur allur arbeišsmarknašurin - hin almenni og hin privati – javnsettur. Ķ praksis vķsir taš seg nevniliga so, at tį taš snżr seg um privatar arbeišsgevarar, iš ikki halda seg til galdandi lógarkrųv, so verša hesir sektašir viš bót ella hefti. Er taš hinvegin ein almennur arbeišsgevari, iš fremur sama lógarbrot, so gongur hesin frķur, tķ eingin heimild er ķ galdandi lóg at sekta hesar.

Lógin um arbeišaravernd er tó broytt, soleišis at donsk kunngerš viš heimild ķ donsku arbeišsumhvųrvislógini kann setast ķ gildi (§ 17, stk, 3, broytt viš lųgtingslóg nr. 81 frį 26. mai 1982), soleišis at Fųroyar ķ ein įvķsan mun fylgja grannalondunum. Tó eru taš einans kunngerširnar um tekniskar broytingar, sum verša settar ķ gildi viš heimild ķ § 17, stk. 3.

Hóast ķgildissetan av § 17, stk. 3, hevur taš ikki broytt so nógv, at taš gevur somu mųguleikar, sum grannalondini hava ķ teirra umhvųrvislógum. Ein nżggj lóggįva į ųkinum vil ųkja mųguleikarnar fyri at regulera arbeišsumhvųrviš, soleišis sum gjųrt veršur ķ grannalondunum.

Eftir hesum uppskoti kemur § 63 ķstašin fyri § 17, stk. 3. § 63 er oršaš neyvari, og fęr landsstżrismašurin heimild til at seta danskar kunngeršir, sum eru lżstar viš heimild ķ donskum umhvųrvis- og arbeišsumhvųrvislógum innan ųkini persónliga verndarśtgerš, evni og tilfar, śtinnan av arbeiši og tųknilig hjįlpartól, heilt ella partvķst ķ gildi her į landi ķ tann mun heimild annars er fyri tķ ķ lógini.

Um oljuķdnašur veršur framtķšin, veršur taš eisini neyšugt viš einum nśtķmans lóggįvu innan arbeišsumhvųrvisųkiš, eins og taš er ein fyrimunur, at lóggįvurnar lķkjast teimum ķ grannalondunum.

At enda kann verša nevnt, at Noršurlendska Arbeišsumhvųrviskonventiónin, sum kom ķ gildi 24. mars 1990, hevur taš mįl, at londini gera um leiš somu reglur. Ķ artikkul 1 stendur soleišis:

"Endamįliš viš hesum sįttmįla er at styrkja og menna noršurlanda samstarviš viš atliti til at fremja eina menning fram móti einum stųšugum betri arbeišsumhvųrvi ķ ųllum teimum noršurlendsku londunum, …- at fremja samskipan av krųvum og reglum, sum hava viš arbeišsumhvųrvi at gera, …".
Ķ artikkul 4 stendur:
"Tey noršurlendsku londini skulu framhaldandi śtbyggja samstarviš viš at samskipa og tilpassa arbeišsumhvųrvisreglurnar millum londini. Endamįliš viš samstarvinum skal verša stųšugt at betra um arbeišsumhvųrviš og tillaga reglurnar į einum dygdarligum hųgum stųši".

Uppskotiš frį rįšnum varš sent Landsstżrinum ķ 1991. Į vįri 1996 varš uppskotiš lagt fyri Lųgtingiš, men mįliš bleiv ikki lišugt višgjųrt og datt burtur. Landsstżriš legši uppskotiš fyri ašru ferš fyri Lųgtingiš į vįriš 1998, men taš datt tį aftur burtur, tķ val varš śtskrivaš. Taš er hetta uppskot viš smęrri broytingum, sum nś aftur veršur lagt fyri Lųgtingiš.

Fķggjarligar avleišingar
Mett veršur ikki, at lógaruppskotiš ķ sjįlvum sęr hevur eyka fyrisitingarligan kostnaš viš sęr. Somuleišis veršur ikki mett, at uppskotiš kemur at hava viš sęr meirśtreišslur fyri privata arbeišsmarknašin. Krųvini til privata arbeišsmarknašin verša stórt sęš tey somu, um nżggja lógin veršur sett ķ gildi, av tķ at flest allar hųvušskunngeršir, sum lżstar eru eftir donsku arbeišsumhvųrvislógini, longu eru settar ķ gildi fyri Fųroyar, sbrt. § 17, stk 3, ķ arbeišaraverndarlógini.

Višmerkingar til tęr einstųku greinirnar:

Kapittul 1 (Endamįl og ųki)

Višv. § 1:
Henda grein įsetir endamįl lógarinnar, og er hetta taš sama, sum galdandi er ķ Danmark og hinum grannalondum okkara.

Višv. § 2:
Greinin įsetir ųki lógarinnar, og er her eisini talan um sama ųki, sum galdandi er ķ hinum noršurlondunum.

Kapittul 2 (Trygdar- og heilsulig tiltųk į virkjum)

Višv. § 3:
Henda grein įsetir nęrri fyriskipan um, ķ hvųnn mun lógin er galdandi fyri loftferšslu, sjóvinnu og fiskivinnu.

Orsųkin til, at lógin ikki ķ sķnari heild er galdandi fyri hesi ųkir, er tann, at umstųšurnar her eru so sermerktar, at rįšiš eins og lógarsmiširnir ķ grannalondum okkara ikki meta, at arbeišsumhvųrvislóg, sum er galdandi į landi, ķ fullan mun er nżtilig fyri loftferšslu, sjóvinnu og fiskivinnu.

Uppskot er ikki sett fram um, at fiskivinnan, sum er hųvušsvinna okkara, veršur tikin viš ķ hesa lóg, men rįšiš loyvir sęr at vķsa į, at ein stųšugt stųrri partur av fiskiflota okkara hevur verksmišjur, har arbeišiš ikki stórvegis vķkir frį arbeišsumstųšunum innan fiskivinnuna į landi, og eigur tķ at verša mišaš ķmóti, at samstarv fęst ķmillum t.d. Arbeišseftirlitiš og Skipasżniš um at samskipa arbeišiš soleišis, at stųšiš, tį hugsaš veršur um arbeišsumhvųrviš t.d. višvķkjandi trygd, ķ tann mun hetta ber til, veršur taš sama fyri verksmišjuarbeiši į sjógvi og landi.

Višv. § 4:
Sambęrt hesi grein skal trygdararbeiši ķ stųrst mųguligan mun fara fram į sjįlvum virkinum, og er ein grundin til hesa skipan tann, at ógjųrligt er hjį Arbeišseftirlitinum at hava dagligt eftirlit av tķ, sum fyriferst innan fyri vinnuvirkir.

Sambęrt hesari grein veršur taš eisini serliga vķst į, at eisini tį talan er um minni virkir, t.e. virkir, har minni enn 10 fólk starvast, hevur leišsla og arbeišsfólk skyldu til at vķsa ansni višvķkjandi arbeišsumhvųrvistrupulleikum, sum kunnu stinga seg upp.

Višv. § 5:
Tališ į arbeišsfólki er ķ hesum uppskoti sett til 10, og er taš sama tal, sum ķ t.d. Danmark og Grųnlandi.

Višvķkjandi stk. 2 ķ framman fyri nevndu grein er at višmerkja, at ętlanin viš hesari skipan er, ķ stųrst mųguligan mun, at mišspjaša trygdararbeišiš, sum gjųrt veršur.

Trygdarbólkarnir verša skipašir innan fyri hvųrt arbeišsųki, og er hetta lišur ķ somu mišspjašing.

Arbeišsleišarin hevur vanliga beinleišis leišsluna og eftirliti, viš arbeišsųkinum, og veršur taš tķ mett nįttśrligt, at hann er annar parturin ķ trygdarbólkinum.

Ķ sambandi viš stk. 3 er at višmerkja, at taš eru arbeišsfólkini, sum velja trygdarumboš, og skal viš hesum skiljast, at taš eru ųll, sum eru ķ starvi arbeišsgevarans, ķroknaš lęrlingar, starvsmenn og onnur, sum tó ikki skulu hava beinleišis leišslurętt.

Višvķkjandi stk. 4, er heimild hjį Arbeišseftirlitinum til at veita undantak frį kravinum um serligar trygdarbólkar, men hevur rįšiš lagt serligan dent į, at hetta bert eigur at verša gjųrt, har vissa er fyri, at hetta ikki fųrir viš sęr verri trygdarstųšu enn taš, sum fyriskipaš veršur samsvarandi hesari lóg.

Višv. § 6:
Tį iš tosaš veršur um umboš fyri arbeišsgevaran, iš hevur įbyrgdina av virkinum, skal hetta skiljast sum persónur, sum kann taka avgeršir arbeišsgevarans vegna višvķkjandi teimum trygdar- og heilsuvišurskiftum, sum skulu višgerast ķ trygdarnevndini.

Uppgįvan hjį trygdarnevndini er m.a. at vera rįšgevi arbeišsgevarans ķ sambandi viš trygdar- og heilsuspurningar.

Nevndin hevur harafturķmóti ikki heimild til at taka avgeršir ķ sambandi viš fremjan av trygdar- og heilsutiltųkum į virkinum.

Tį arbeišsgevarin ella hansara umboš eru limir ķ nevndini, vil taš vanliga tó vera soleišis, at arbeišsgevarin er samdur ķ og fylgir teimum rįšum, sum nevndin gevur.

Višv. § 7:
Mett veršur, at trygdarnevndin į teimum einstųku virkjunum eigur at tilnevna ein dagligan leišara av trygdararbeišinum, soleišis at hesin kann fyriskipa dagliga arbeišiš hjį nevndini.

Ein fyritreyt er sjįlvsagt, at arbeišsgevarin letur viškomandi ta tķš, sum neyšug er, fyri at gera slķkt arbeiši.

Višvķkjandi ųšrum petti kann višmerkjast, at rįšiš er av teirri įskošan, at landsstżrismašurin bert ķ serstųkum fųrum eigur at gera frįvik frį reglunum ķ hesi lóg.

Eisini hevur landsstżrismašurin, sambęrt nevndu grein, rętt til at laga reglurnar eftir teimum serligu višurskiftunum į įvķsum arbeišsplįssum, og kann rįšiš her vķsa sum dųmi, at talan kann vera um arbeišsplįss innan byggivirksemi, handlar, hotel og matstovuvinnu, reingeringsvinnu, flutningsvinnu umframt skrivstovu og fyrisiting.

Rįšiš višmerkir ķ hesum sambandi, at taš sjįlvsagt ķ ųllum fųrum mį vera soleišis, at trygdin ikki veršur sett til viks, og at frįvik bert verša gjųrd, har haldgóšar metingar vķsa, at trygdarvišurskiftini eru nóg vęl vard, eisini viš teimum broytingum, sum landsstżrismašurin ķ teimum einstųku fųrunum fremur.

Višv. § 8:
Taš kemur sjįlvsagt at vera ymist frį virki til virki, m.a. grundaš į stųdd og arbeišsumstųšurnar, hvussu long tķš nįttśrliga veršur nżtt til trygdar- og heilsuarbeiši.

Fyrst og fremst er taš arbeišsgevarin, sum ger av, hvussu nógv tķš skal setast av til slķkt arbeiši.

Veršur ósemja um ta tķš, sum nżtast skal til slķkt arbeiši, kann mįliš leggjast fyri Arbeišseftirlitiš.

Avgeršir frį Arbeišseftirlitinum kunnu sbrt. § 64 kęrast til landsstżrismannin ķ arbeišsmarknašarmįlum.

Višvķkjandi stk. 2 kann višmerkjast, at taš eisini ķ hesum fųri ķ fyrstu atlųgu er arbeišsgevarin, sum metir um, hvųrt trygdarbólkarnir og trygdarnevndirnar skulu luttaka ķ teimum ymisku rįšleggingunum.

Višvķkjandi stk. 4 vķsir rįšiš į, at arbeišiš hjį trygdarbólkunum og trygdarnevndunum er av alstórum tżdningi fyri alt trygdararbeiši, og eigur hetta arbeišiš tķ at vera vęl lagt til ręttis fyri at fįa sum mest burtur śr.

Taš er rįšsins meting, at nįttśrligt er at taka trygdarbólkin og trygdarnevndina viš, ķ sambandi viš at virkiš leggur til ręttis arbeišsgongd og innrętting av arbeišsplįssi.

Taš eigur tķ at vera ein fyritreyt, at bęši trygdarbólkurin og trygdarnevndin fįa hųvi til at luttaka ķ teimum ętlanum, sum gjųrdar verša, įšrenn virkiš tekur endaliga stųšu ķ slķkum mįlum.

Višv. § 9:
Arbeišsgevarin hevur eftir stk. 1 skyldu til at rinda allar tęr śtreišslur og inntųkumiss, sum trygdarumbošiš veršur fyri ķ sambandi viš trygdararbeiši. Her eru eisini ķroknašar śtreišslur og inntųkumissur ķ sambandi viš luttųku ķ teimum ķ § 8 nevndu rįšleggingum.

Rįšiš kann ķ hesum sambandi višmerkja, at ein įstųšumannaavgerš ķ fakligum geršarrętti 4. juli 1975 ķ Danmark nęrri vķsir, hvat próvtilfar skal til fyri mista inntųku.

Mįliš snśši seg um, at virkiš bert vildi gjalda trygdarumbošnum ta vanligu tķmalųnina, hóast trygdarumbošiš hevši starvast viš akkordskipan, og soleišis hevši havt eina hęgri lųn.

Įstųšumašurin kom til ta nišurstųšu, at viškomandi starvsfólk skuldi hava endurgjald fyri tann veruliga lųnarmissin, t.v.s. samsvarandi tķ akkordlųn, sum viškomandi hevši fingiš, um hann hevši starvast tann dag, skeišvirksemiš fór fram.

Višvķkjandi stk. 2 er at višmerkja, at rįšiš heldur, taš vera rętt, at landsstżrismašurin, har tųrvur er į hesum, fęr mųguleika fyri at įseta reglur um, at landskassin letur stušul til tęr framman fyri nevndu śtreišslur.

Višvķkjandi stk. 3 er at višmerkja, at rįšiš metir taš nįttśrligt, at limirnir ķ trygdarskipanini į sama hįtt sum įlitisfólkiš eru vardir móti uppsųgn.

Hetta skal forša fyri, at tey fólk, sum luttaka ķ trygdarskipanini, skulu kunna koma undir trżst frį arbeišsgevaranum ķ sambandi viš śtinning sķna av trygdararbeišinum.

Sjįlvt um neyšugt veršur hjį virkjunum at minka um arbeišsmegina, kann arbeišsgevarin ikki uttan vķšari siga trygdarumboši śr starvi.

Višvķkjandi stk. 4 er at višmerkja, at danska lógin leggur heimildina til at gera av hesar trętur til Arbeišsręttin.

Av tķ, at vit ikki hava arbeišsrętt ķ Fųroyum, metir rįšiš, at vanligu dómstólarnir eiga at hava hesar heimildir, har fakliga geršarręttarskipanin ikki kann nżtast. Sama skipan er galdandi ķ Grųnlandi.

Višv. § 10:
Įsetingarnar ķ hesari grein skulu sķggjast ķ samanhangi viš hinar reglurnar ķ kap. 2, og er endamįliš viš ųllum hesum įsetingum at royna at gera virkiš fųrt fyri sjįlvt at loysa teir trygdar- og heilsutrupulleikar, sum eru ella koma at vķsa seg į virkinum.

Sum kunnugt, so verša ķ ķdnašinum tikin ķ nżtslu ymisk nżggj evni og nżggjar arbeišsgongdir og metir rįšiš tķ, at landsstżrismašurin skal hava heimild til at įseta nęrri reglur um mųguliga sakkųna hjįlp t.d. ķ slķkum fųrum.

Arbeišsgevarin kann į ymiskan hįtt lśka sķnar skyldur samsvarandi teimum reglum, sum landsstżrismašurin mųguliga kemur at seta ķ verk, av tķ at avgerandi ķ slķkum fųrum er, at tann sakkųna hjįlp, sum neyšug er, veršur latin.

Arbeišsgevarin hevur soleišis ķ fyrstu atlųgu ręttin til at meta um, hvussu henda sakkųna hjįlp kann fįast til vega.

Ķ hesum fųri veršur eisini vķst til teir kęrumųguleikar, sum eru įsettir sambęrt seinni greinum ķ hesi lóg.

Kapittul 3 (Vanligar reglur)

Hetta kapittul įsetir grundleggjandi skyldurnar hjį arbeišsgevarum, arbeišsleišarum, arbeišsfólki, śtvegarum, innleggjarum, umvęlarum, rįšleggjarum o.ų.

Ķ mun til galdandi lóggįvu er talan um eina vķškan av persónsbólkinum, og eisini av teimum skyldum, iš verša įlagdar hesum bólkum.

Višv. § 11:
Ķ sambandi viš hesa grein hevur taš alstóran tżdning at įseta nęrri, hvat liggur ķ fyribrigdinum arbeišsgevari, av tķ at taš bert er hann, sum sambęrt § 66 og 67 ķ uppskotinum hevur objektiva įbyrgd og kann dųmast bót, grundaš į tey brot, sum nevnd eru ķ framman fyri nevndu lógargrein.

Sambęrt ręttarpraksis er, undir nśgaldandi skipan ķ Danmark, persónur, sum hevur havt ein sjįlvstųšugan lut ķ śtinnanini av arbeišinum, dųmdur sambęrt objektivu arbeišsgevarareglunum, men skal taš nś bert vera sjįlvur arbeišsgevarin, sum eigur at kunna dųmast sambęrt nevndu grein.

Undir nśgaldandi skipan, hevur objektiva įbyrgdin t.d. veriš lųgd į stjórar ķ partafelųgum og bżarverkfrųšingar hjį kommunum.

Broytingin ķ lógarreglunum ķ Danmark eru grundašar į fyrireikingararbeišiš, sum gjųrt var ķ nevnd, hvųrs nišurstųša varš latin lųgmįlarįšnum 3. november 1975.

Ķ nevndu nišurstųšu veršur sagt, at objektiva įbyrgdin bert eigur at verša įlųgd virkiseigarum, soleišis at skilja, at taš er tann persónur, sum fęr fķggjarligan vinning av rakstrinum av virkinum.

Śt frį hesum hevur danska arbeišsmįlarįšiš allżst arbeišsgevaran sambęrt arbeišsumhvųrvislógini soleišis, at taš er tann persónur, sum er eigari av virkinum og lutvķst hevur avgerandi heimildirnar, tį hugsaš veršur um at leggja til ręttis arbeišsgongdina į virkinum og bygnašin, og lutvķst beinleišis hevur fyrimunin av rakstrarśrsliti hjį virkinum. Har talan er um virkir, sum eru bygd upp sum kollektivar eindir, t.d. partafelųg, lutafelųg ella lķknandi, vil objektiva įbyrgdin sum hųvušsregla verša gjųrd galdandi móti kollektivu eindini sum soleišis.

Um vit leggja hesa allżsing til grund, mį talan vera um eina broyting ķ mun til taš, sum vit nś leggja ķ oršiš arbeišsgevari sambęrt lógini, sum višvķkur arbeišaravernd.

Hetta fųrir viš sęr, at vit t.d. ķ partafelag mugu meta nevndina/nevndarformannin sum arbeišsgevara, mešan stjórin, um so er, at hann ikki lśkar allżsingina, sum nevnd er framman fyri, nś eftir ųllum at dųma bert mį metast sum arbeišsleišari, tį iš vit tosa um reglurnar ķ lóg um arbeišsumhvųrvi.

Tį talan er um kommunur, so er taš bygdarįšsformašurin/borgarstjórin, sum viš atliti at hesi lóg mį metast sum arbeišsgevari.

Spurningurin um, hvųrt virkisleišarar kunnu metast sum arbeišsgevarar, mį tó metast śt frį hvųrjum virki sęr viš einari ķtųkiligari meting, og ķ grannalondum okkara hava teir vķst į, at har leišarin ķ veruleikanum hevur eina stųšu, har hann hevur endaliga oršiš, tį talan er um avgeršir, sum takast skulu, so eigur mųguleiki at vera fyri, eisini tį talan er um brot į lóg um arbeišsumhvųrviš, at meta viškomandi sum arbeišsgevara.

Tann endaliga įsetingin av, hvųr iš sambęrt lógini skal metast sum arbeišsgevari, veršur sjįlvsagt įsett av ręttinum.

Višv. § 12:
Mett veršur, at mųguleiki skal vera hjį Arbeišseftirlitinum at įseta nęrri reglur um, hvat eigur at vera av śtgerš til fyrstuhjįlp į virkjum.

Eisini kann tųrvur vera į serstakari skašastovu ella ųšrum śtbśnaši į stųrri virkjum, somuleišis sum Arbeišseftirlitiš her kann krevja, at minst eitt fólk hevur tikiš góškent skeiš ķ fyrstuhjįlp.

Višv. § 13:
Skyldan til at hava eftirlit snżr seg um taš arbeiši, sum arbeišsfólkiš ger, og harafturat, at arbeišsgongdin annars er forsvarlig.

Tį mett veršur um, hvųrt arbeišsgevarin hevur hildiš leišbeiningar og eftirlitsskyldur sķnar, mį havast ķ huga tann vandi, sum er tengdur at tķ einstųku arbeišsgongdini, soleišis at har arbeišsgongdin er meira vandamikil, og har vandin fyri vanlukku ella heilsuskaša er stųrri, eigur eftirlitiš sjįlvsagt eisini at vera strangari.

Višv. § 14:
Spurningurin um, ķ hvųnn mun arbeišsgevarin eigur at kunna arbeišsfólkiš, er lutvķst tengdur at fyritreytunum hjį tķ einstaka arbeišsfólkinum, og lutvķst at, hvat slag av arbeiši, talan er um.

Stųrri krav eigur at verša sett til kunningarskylduna hjį arbeišsgevaranum, har talan er um arbeiši viš serligum vanlukku- og heilsuskašiligum vanda.

Sama er galdandi, har talan er um yngri arbeišsfólk og nżtt fólk, sum kemur ķ starv, og soleišis ikki hevur taš innlit, sum neyšugt er, fyri į tryggan hįtt at rųkja starv sķtt.

Višvķkjandi stk. 2 kann višmerkjast, at arbeišsfólkiš eigur at fįa upplęring og leišbeining ķ nżtslu av verndartiltųkum, eisini persónligum verndarlutum.

Eisini hevur arbeišsgevarin skyldu til seinni at kanna, at tęr įšur givnu leišbeiningar verša fylgdar av arbeišsfólkunum.

Višvķkjandi stk. 3 er at siga, at hugsaš veršur her um ųki, har serligur tųrvur er į leišbeining.

Višv. § 15:
Henda lógargrein vķsir, hvųnn dent lógaruppskotiš leggur į samstarviš į hvųrjum einstųkum virki.

Umframt sjįlvur at luttaka, ella lata umboš sķtt luttaka ķ samstarvinum, skal arbeišsgevarin eisini tryggja, at samstarviš stųšugt heldur įfram į ein hóskiligan hįtt.

Brot į hesa grein verša revsaš sambęrt § 65.

Višv. § 16:
Endamįliš viš lógargreinini er at įseta samstarvsskyldu fyri fleiri arbeišsgevarar į sama arbeišsplįssi til frama fyri trygdina og heilsuna hjį ųllum, sum starvast į arbeišsplįssinum.

Mett veršur, at trygdin veršur betri į arbeišsplįssum, har hvųr arbeišsgevari ikki bert skal taka sęr av trygdini hjį sķnum arbeišsfólkum, men at ein samstarvsskylda eisini er galdandi millum allar arbeišsgevararnar og ųll tey arbeišsfólk, sum har starvast.

Oršiš arbeišsstaš gevur rśmari ręsur enn oršiš virki ella arbeišsplįss.

Višvķkjandi stk. 2 kann višmerkjast, at landsstżrismašurin t.d. kann įseta nęrri reglur um, at arbeišsgevararnir kunnu avtala sķnįmillum, hvųr av teimum skal hava įbyrgdina av arbeišsvišurskiftum į arbeišsstašnum.

Višv. § 17:
Hóast nevndu grein, so hava ųll sjįlvsagdan rętt til at venda sęr til Arbeišseftirlitiš ķ sambandi viš višurskifti, sum snśgva seg um trygd og heilsu į arbeišsplįssum.

Um talan er um smį arbeišsplįss, har hvųrki trygdarumboš ella įlitisfólk eru, skulu arbeišsfólkini hava kunnleika um tęr avgeršir, sum Arbeišseftirlitiš hevur tikiš.

Er talan um stór arbeišsplįss viš fleiri deildum, so hevur trygdarumbošiš bert krav uppį at fįa kunnleika um avgeršir frį Arbeišseftirlitinum, sum snśgva seg um viškomandi deild.

Sama er galdandi viš įlitisfólki, soleišis at hesi skulu hava kunnleika um avgeršir, sum snśgva seg um tann starvsbólk, sum tey umboša.

Grundin til, at nevnda regla bert višger skrivligar avgeršir frį Arbeišseftirlitinum, er, at tęr munnligu frįbošanirnar oftast ikki eru so nįgreiniligar, sum tęr skrivligu.

Višv. § 18:
Arbeišseftirlitiš kann krevja, at kanningar verša settar ķ verk, bęši tį talan er um beinleišis illgruna višvķkjandi višurskiftum į einum virki, og eisini sum lišur ķ eini meira almennari kanning ella stųšugum eftirliti av višurskiftum innan eitt virkisųki.

Sjįlvt um krav ikki er sett fram frį Arbeišseftirlitinum um kanningar, hevur arbeišsgevarin skyldu til, mųguliga eftir tilmęli frį trygdarskipanunum, at fremja kanningar į ųkjum, har trygdar- og heilsuvišurskiftini gera taš neyšugt.

Til dųmis skulu kanningar av tųkniligum hjįlpartólum ikki bert fremjast, įšrenn hesi verša tikin ķ nżtslu, men tųrvur kann eisini vera į at fremja kanningar aftan į mųguligar broytingar av hjįlpartólunum, ella annars viš jųvnum millumbilum.

Har talan er um arbeišsvanlukku ella óvanliga nógva sjśku hjį arbeišsfólkum, vil serligur tųrvur ofta vera į at kanna arbeišsvišurskiftini nęrri.

Sjįlvt um einki er nevnt ķ lógini um hetta, skal arbeišsgevarin sjįlvur rinda fyri tęr kanningar, sum nevndar eru ķ hesari grein.

Višv. § 19:
Orsųkin til, at henda lógargrein, sum svarar til oršingina ķ donsku lógini, er sett inn, er, at sambęrt teimum dómum, sum sagdir eru į hesum ųki, hevur veriš ivasamt um leišslan fyri t.d. partafelųg kundi revsast sambęrt teimum greinum, sum seinni ķ hesari lóg įseta revsingar fyri brot į įsetingarnar ķ lógini.

Ętlanin viš hesari lógargrein er, at teir persónar, sum standa fyri leišsluni av t.d. partafelųgum, eisini skulu kunna revsast fyri brot, teir hava framt į įsetingarnar ķ lógini.

Višv. § 20:
Allżsingin av arbeišsleišara svarar til allżsingina ķ starvsmannalógini.

Taš er soleišis ein ķtųkilig avgerš ķ hvųrjum einstųkum fųri, hvųr kann metast sum arbeišsleišari, og kann talan t.d. vera um virkisleišarar, verkfųrarar, arbeišsformenn og ašrar.

Tį talaš veršur um arbeišiš į virkinum ella pųrtum av hesum, so kann eisini talan vera um arbeiši, sum veršur gjųrt uttandura.

Višv. § 21:
Arbeišsleišarin skal sambęrt oršingini sķggja til, at materiellu reglurnar ķ lógini verša fylgdar.

Sambęrt § 65 er įbyrgdin hjį arbeišsleišaranum ikki objektiv.

Arbeišsleišarin skal sambęrt oršingini taka tęr neyšugu avgerširnar innan sķtt heimildarųki, men harafturat eigur hann at geva tilmęli um tiltųk, sum hann ikki sjįlvur hevur heimild til at seta ķ verk, ella ķ hvussu er at geva arbeišsgevaranum frįbošan um tųrvin į slķkum tiltųkum.

Višvķkjandi 2. petti er at višmerkja, at sambęrt oršingini, so hevur arbeišsleišarin bęši rętt og skyldu til at fremja tey neyšugu tiltųk, tį talan er um brek ella manglar.

Višv. § 22:
Brot į hesa grein verša revsaši sambęrt § 65.

Višv. § 23:
Sambęrt § 65 so kunnu arbeišsfólkini eisini revsast, um tey ikki fylgja reglunum ķ hesari lóg.

Sum arbeišsfólk er at skilja hvųr tann, sum veršur settur ķ tęnastu hjį arbeišsgevara, og sum ikki hevur leišsluheimildir.

Arbeišsfólkiš hevur įbyrgd av, at tey eisini halda tęr materiellu reglurnar ķ lógini, umframt ķ mųguligum kunngeršum.

Tį stk. 1 sigur, at tiltųkini skulu virka sum ętlaš, so ber hetta ķ sęr, at t.d. verndartiltųk į maskinum og śtsśgvingarskipanir, eins og įsett persónlig verndartiltųk skulu nżtast.

Višv. § 24:
Sķ višmerkingarnar til § 22.

Višv. § 25:
Višvķkjandi stk. 1 veršur serliga hugsaš um byggiarbeiši.

Višvķkjandi stk. 2 kann talan t.d. vera um installatións- ella umvęlingararbeiši.

Višv. § 26:
Lógarreglan fevnir um eina og hvųrja veiting, t.v.s. eisini har talan er um ikki vinnuliga veiting av brśktum tekniskum tólum ella ambošum, t.d. tį iš hetta veršur latiš uttan kostnaš.

Įbyrgdin įliggur ķ flest ųllum fųrum framleišaranum ella innflytaranum, tį teir viš atliti at sjįlvum umbošsmonnunum mugu metast sum teir sakkųnu.

Millumhandlarar vilja vanliga bert hava įbyrgd, tį iš serligar umstųšur gera seg galdandi.

Sambęrt dómum ķ grannalondum okkara so veršur įbyrgdin heldur ikki lųgd į arbeišsfólkini hjį t.d. innflytaranum.

Sambęrt § 65 er revsiįbyrgdin ikki objektiv.

Viš tųknilig hjįlpartól er at skilja t.d.: maskinur, maskinlutir, ķlųt, tól, stigar, byggipallar, bingjur og tķlķkt.

Leišbeiningarnar eiga at vera oršašar į fųroyskum og skulu bert ķ undantaksfųri oršast į ųšrum mįli, sum ųll ķ Fųroyum skilja.

Višvķkjandi stk. 3 skal višmerkjast, at innflytari ella framleišari, ikki bert tį iš Arbeišseftirlitiš krevur taš, men eisini tį iš višurskiftini annars gera taš neyšugt, hevur skyldu til at fremja tęr nevndu kanningar og royndir.

Višv. § 27:
Henda grein višvķkir bert maskinum, mešan § 26 eftir oršingini hevur eitt meira alment gildi.

Sambęrt § 30 so fevnir § 27 tó eisini um śtvegamenn og ašrar, sum fįa til vega evni og tilfar.

Višv. § 28:
Henda regla er eisini galdandi, um taš er framleišari ella sųlumašur, sum fremur innleggingararbeiši, og sama er galdandi, um ein śtleigari ella ein, sum lęnir śt, sjįlvur fremur innleggingina hjį leigaranum ella tķ, sum lęnir.

Višv. § 29:
Henda įseting er oršaš sambęrt "ILO Codes of Practice, Safety and Health in Building and Civil Engineering Work" frį 1972.

Hetta er dųmi um tann dent, sum lagdur eigur at verša į arbeišsumhvųrvisspurningin longu frį byrjan av, tį ętlanir verša gjųrdar.

Ętlanin er tó ikki, at teir, sum gera projektini, skulu leggja seg śt ķ t.d. arbeišshįttin hjį byggimeistarum og tey hjįlpartól, sum teir nżta, eins og lógarreglan heldur ikki tekur įbyrgdina frį byggimeistarum ķ sambandi viš arbeiši teirra.

Višvķkjandi seinasta punktum ķ lógargreinini skal višmerkjast, at her er talan um rįšgeving, sum kann hava tżdning fyri trygd og heilsu.

Reglan ber m.a. ķ sęr at rįšgevandi verkfrųšingafelųg, sum fremja śtrokningar ķ sambandi viš tųknilig hjįlpartól, skulu sķggja til, at hesi hjįlpartól lśka krųvini ķ arbeišsumhvųrvislógini.

Višv. § 30:
Nęrri fyriskipanir hjį innflytaranum eru įsettar ķ § 39 og 40.

Višv. § 31:
Ķ sambandi viš stk. 2 kann višmerkjast, at t.d. tį tųknilig hjįlpartól ikki lśka krųvini ķ arbeišsumhvųrvislógini, hevur, umframt innflytarin og arbeišsgevarin, eisini brśkarin įbyrgd.

Višv. § 32:
Av tķ at serligar umstųšur kunnu vera, sum gera taš rįšiligt at vķkja frį alment galdandi reglunum, hevur rįšiš mett, at rętt er at taka viš ķ lógina henda mųguleikan fyri at gera frįvik ķ reglunum.

Višv. § 33:
Viš byggiharra er vanliga at skilja tann, fyri hvųrs rokning byggianlegg ella umvęlingararbeiši veršur framt.

Neyšugt er ikki, at byggiharrin er arbeišsgevari, og kann ķ hesum sambandi vķsast til § 2, stk. 3, nr. 1. Byggiharrin skal, įšrenn byggiarbeiši veršur byrjaš, taka stųšu til, um hann sjįlvur skal įtaka sęr samskipanina, ella um hann heldur letur ein annan samskipara fremja hetta arbeišiš.

Um samskipanin ikki virkar, sum hon skal, so kann byggiharrin ella samskipari hansara revsast viš bót sambęrt § 65.

Lógin tekur ikki stųšu til, um byggiharrin ella samskiparin koma undir endurgjaldsskyldu ķ teimum fųrum, har samskipanarskyldan ikki veršur lokin.

Endamįliš viš greinini er at fįa samskipaš tey felags trygdartiltųkini fyri tey ymisku virkisųkini į sama byggiplįssi.

Byggiharrin og samskipari hansara hava bert skyldu til at samskipa trygdararbeišiš į plįssinum, mešan taš fult śt eru teir einstaku arbeišsgevararnir, sum hava įbyrgdina fyri, at lógarinnar reglur verša hildnar višvķkjandi teimum fólkum, sum teir sjįlvir hava ķ starvi.

Kapittul 4 (Śtinnan av arbeiši)

Hetta kapittul įsetir grundleggjandi reglurnar, sum hava tilknżti til śtinnanina av arbeišinum. Ķ sambandi viš metingina av arbeišsstųšuni skulu reglurnar serliga samanberast viš įsetingarnar ķ kap. 5, 6 og 7. Taš er ynskiligt, at spurningarnir um arbeišsumhvųrvi ikki bert verša tiknir til višgeršar ķ sambandi viš śtinnanina av arbeišinum, men longu tį iš tęr fyrstu fyrireikingarnar verša framdar ķ sambandi viš ętlaš arbeiši.

Višv. § 34:
Lagt eigur at verša til merkis, at henda įseting sambęrt § 2, stk. 3, nr. 2, eisini fevnir um arbeiši, sum ikki veršur gjųrt fyri arbeišsgevara, umframt arbeiši, sum nevnt er ķ § 2, stk. 2.

Višv. § 35:
Višvķkjandi stk. 1, pkt. 1, kann višmerkjast, at banniš kann avmarkast til įvķsar bólkar av arbeišsfólki, t.d. kvinnur, sum eru viš barn, eldri ella brekaš.

Višvķkjandi pkt. 2 kann višmerkjast, at į serligum arbeišsplįssum kann tųrvur vera į ymiskum verndarlutum og serligum arbeišsklęšum.

Kapittul 5 (Arbeišsplįssiš)

Višv. § 36:
Sum nevnt frammanfyri, so er taš av avgerandi tżdningi, at atlit veršur havt til arbeišsumhvųrviš og teir spurningar, sum upp kunnu stinga seg ķ hesum sambandi, longu tį sjįlvt arbeišsplįssiš veršur innręttaš.

Krųvini til innręttingina verša sjįlvsagt tengd at, hvat slag av arbeiši talan er um, og hvųrji hjįlpartól, evni og tilfar verša nżtt ķ arbeišsgongdini.

Višv. § 37:
Av tķ at arbeišsumhvųrvislógin er ein rammulóg, eru ongar nįgreiniligar reglur įsettar ķ lógini um, hvussu arbeišsplįssiš skal innręttast.

Ętlanin er, at reglurnar skulu įsetast frį umsitingini śt frį teimum almennu leišreglunum, so arbeišiš skal vera innręttaš soleišis, at taš lżkur ųll trygdar- og heilsulig krųv.

Serligur dentur skal leggjast į, at arbeišsumhvųrviš skal vera ķ trįš viš ta teknisku og sosialu gongdina ķ samfelagnum.

Tęr reglurnar, sum nęrri verša įsettar frį umsitingini, kunnu t.d. snśgva seg um byggihįttin.

Tųknilig hjįlpartól eru eisini fevnd av hesari lógarheimild ķ tann mun, nżtslan av hesum hava tżdning fyri innręttingina av arbeišsplįssinum. Taš kann t.d. vera maskinur, sum halda nógvan gang.

Kapittul 6 (Tųknilig hjįlpartól)

Įsetingarnar ķ hesum kapitli eru galdandi fyri ųll, sum hava viš tųknilig hjįlpartól at gera, bęši tann sum letur hjįlpartólaętlanina, og tann, sum nżtir tólini, sjįlvt um arbeišiš ikki beinleišis veršur gjųrt fyri ein arbeišsgevara.

Her veršur vķst til § 2, stk. 3, nr. 3, ķ lógini.

Višv. § 38:
Reglan ķ § 38 fevnir um ųll slųg av skipanum, maskinum og hjįlpartólum.

Talan kann vera um maskinur, amboš, elevatorar, kranar, byggipallar, bingjur og annaš.

Bęši tann, sum letur nevndu hjįlpartól, og tann, sum nżtir tey, hevur fulla įbyrgd fyri, at hesi tól eru framleidd og sett upp į forsvarligan hįtt.

Skyldan ķ sambandi viš nżtsluna įliggur tó bert brśkaranum, t.v.s. arbeišsgevaranum, arbeišsleišaranum og arbeišsfólkunum, sum brśka hesi tól.

Višv. § 39:
Henda lógarįseting gevur landsstżrismanninum heimild til at įseta reglur um tey ymisku slųgini av hjįlpartólum.

Her kann t.d. vera talan um įsetingar av markviršum fyri óljóši, ristingum o.a., og er taš tķ ikki

nųkur beinleišis treyt, at talan er um beinleišis vandaumstųšur, men kann landsstżrismašurin viš atliti at trygd og heilsu įseta slķkar reglur.

Višvķkjandi stk. 1, 2. pkt., kann višmerkjast, at sambęrt § 55, so er ętlanin, at Arbeišseftirlitiš eftir įseting frį landsstżrismanninum, fęr heimild til at geva ummęli ella góškenning, t.d. fyri ymiskar bólkar av tólum.

Um sokallaš slaggóškenning (typegodkendelse) veršur givin, so fųrir hetta viš sęr, at maskinslagiš til eina og hvųrja tķš kann seljast, so leingi sum maskinurnar halda tęr įsetingar, sum liggja til grund fyri góškenningini.

Tį tosaš veršur um ummęli, er hetta at skilja soleišis, at ein meting fer fram av einstųkum višurskiftum, sum hava munandi trygdar- ella heilsuligan tżdning, og har sakkunnleikin hjį Arbeišseftirlitinum ger slķka meting mųguliga.

Tį tosaš veršur um góškenning, er hetta at skilja į tann hįtt, at ein nįgreinilig gjųgnumgongd veršur gjųrd av ętlanini, har eftirlitiš partvķst metir tey einstųku višurskiftini og ger eina heildarmeting, alt eftir, hvat veršur mett forsvarligt viš atliti at trygdini og heilsuvišurskiftinum.

Talan kann t.d. vera um góškenningar av ętlanum ķ sambandi viš innrętting av arbeišsstaši, og višvķkjandi tųkniligum hjįlpartólum.

Višvķkjandi stk. 1, nr. 3, kann višmerkjast, at her kann m.a. vera talan um, at landsstżrismašurin įsetir reglur, sum geva Arbeišseftirlitinum mųguleikar fyri at krevja sżn av t.d. tųkniligum hjįlpartólum, įšrenn tey verša tikin ķ nżtslu.

Kapittul 7 (Evni og tilfar)

Reglurnar um evni og tilfar hava ikki įšur veriš lógarfestar ķ stórvegis mun, og er taš eisini fyri kortum, at grannalond okkara hava įsett nęrri lógarreglur į hesum ųki. Sum kunnugt verša framleidd nógv nżggj kemisk evni, har ein partur hevur vķst seg at vera heilsuskašiligur.

Kanningar ķ grannalondum okkara hava vķst, at kunnleiki er um meira enn 200.000 evni, sum eru eitrandi, og hvųrt įr ųkist hetta tal viš uml. 5 - 6.000.

Mett veršur tķ, at taš er sera umrįšandi, at fyribyrgjandi tiltųk verša sett ķ verk į ųllum ųkjum.

Mišaš eigur at vera ķmóti, at einki evni ella tilfar veršur nżtt ķ framleišsluni, įšrenn full greiša er fingin į, hvat įrin hetta kann hava į mannakroppin.

Vķst veršur į, at reglurnar ķ hesum kapitli eisini eru galdandi fyri arbeiši, sum ikki veršur framt fyri arbeišsgevara, umframt taš arbeiši, sum nevnt er ķ § 2, stk. 2, samanboriš viš § 2, stk. 3, nr. 4, ķ lógini.

Ķ Danmark hevur Arbeišseftirlitiš, ķ samrįš viš Umhvųrvismįlarįšiš, frį 1977 skrįsett evni og tilfar, sum nżtt verša ķ arbeišsumhvųrvinum.

Višv. § 40:
Lógargreinin fevnir um bęši framleišara og brśkara uttan ašrar avmarkingar enn tęr, sum eru įsettar ķ § 3.

Evni og tilfar kunnu vera ķ fųstum skapi, flótandi ella ķ luftskapi.

Evni fevna um rįvųru, og partvķsan eins og lišugt framleiddan śrdrįtt.

Sambęrt lógarregluni, so skal framleišarin tryggja sęr, at evni og tilfar, bęši ķ sambandi viš framleišsluna og ķ sambandi viš nżtsluna, eru ķ slķkum skapi, stųšu, innbjįlving v.m., at arbeišiš kann fara fram fult forsvarliga viš atliti at trygd og heilsuvanda.

Lógarreglan fųrir eisini viš sęr, at brśkarin (privatur, arbeišsgevari, arbeišsleišari og arbeišsfólk) skal tryggja sęr, at tęr arbeišsgongdir, sum nżttar verša ķ arbeišinum, greitt tryggja arbeišarunum móti vanlukkum og sjśku.

Brśkarin skal tķ kanna, um taš evni og taš tilfar, sum brśkt verša, hevur vandamiklar eginleikar.

Ķ hesum sambandi kann hann fįa vegleišing hjį Arbeišseftirlitinum.

Višv. § 41:
Taš, sum nevnt veršur ķ stk. 1, 2, 3 og 4, eru bert dųmi um taš, sum landsstżrismašurin kann įseta nęrri reglur um, og kann sjįlvsagt hugsast onnur ųki, har tųrvur eisini er į nęrri fyriskipanum.

Višvķkjandi stk. 2 er at višmerkja, at henda lógarregla kann nżtast sum grundarlag fyri einum sonevndum negativ-lista, sum annašhvųrt veršur galdandi alment ella innan įvķs ųki ella arbeiši.

Kapittul 8 (Hvķldartķš og frķsamdųgur)

Hetta kapittul įsetir nęrri reglur um hvķldartķš, umframt undantaksreglur og serligar reglur innan įvķs ųki.

Reglurnar eru eisini galdandi fyri ung undir 18 įr, har įsetingarnar ķ kap. 9 ikki hava giviš hesum aldursbólki stųrri vernd.

Skyldu til at sķggja til at arbeišsfólkiš fęr ta įsettu hvķldartķš og frķsamdųgur, įliggur sambęrt revsiįsetingini ķ § 65 arbeišsgevaranum, arbeišsleišaranum og arbeišsfólkinum.

Tann starvssetti kann ikki frįsiga sęr ręttin til hvķldartķš ella frķsamdųgur, uttan so at heimild til tess beinleišis er įsett ķ lógini ella kunngeršum, sum skrivašar eru śt viš heimild ķ lógini.

Skyldurnar eru bert galdandi ķ tķ einstųku starvssetanini og forša tķ ikki fyri at arbeišsfólkiš tekur annaš starv hjį ųšrum arbeišsgevara, og samlaša starvstķšin sostatt fer śt um lógarinnar mark.

Višv. § 42:
Tį nevnt veršur, at roknaš veršur, frį tķ at arbeišiš byrjar, so er viš hetta at skilja tann tķš, sum avtalaš er millum arbeišsgevaran og arbeišsfólkiš um, nęr starvstķšin byrjar, ella sum henda starvstķš er įsett ķ sįttmįla.

Um so er, at taš fyri taš einstaka arbeišsfólkiš ikki er galdandi ein vanlig arbeišstķš, t.d. orsakaš av, at arbeišiš byrjar hvųnn dag til ymiska tķš, mį samdųgriš byrja frį tķ, at arbeišiš veruliga byrjar.

Višvķkjandi spurninginum um, hvųrt flutningur til og frį arbeiši skal roknast upp ķ arbeišstķšina, er hetta ein meting, sum mį gerast ķ hvųrjum einstųkum fųri.

Har, sum starvsfólk sambęrt sįttmįla fęr lųn undir flutningi til og frį arbeiši, og vanlukkutryggingarskipanin er galdandi viš flutning, eigur henda flutningstķš at verša roknaš upp ķ arbeišstķšina.

Višvķkjandi stk. 2 er at višmerkja, at reglan fult śt įsetir, undir hvųrjum višurskiftum hvķldartķšin kann minkast nišur ķ 8 tķmar.

Sostatt er ikki mųguleiki at minka hvķldartķšina į ųšrum ųkjum, sjįlvt um hesi ųki kanska ķ įvķsan mun lķkjast teimum, sum nevnd eru ķ stk. 2.

Višv. § 43:
Rįšiš metir taš hava avgerandi tżdning, at henda lógargrein framvegis veršur galdandi ķ Fųroyum, hóast grannalond okkara tykjast at leggja minni dent į hesar įsetingar.

Tį nevnt veršur, at halgidagsarbeiši skal vera til samfelagsins frama ella er neyšugt til at varšveita virši, so eigur hetta at verša tikiš eftir oršunum, soleišis at misnżtsla ikki fer fram av hesum undantaksmųguleika.

Višv. § 44:
Eisini her eigur talan at vera um frįvik, sum bert veršur gjųrt ķ undantaksfųri, og bert tį taš er avgerandi neyšugt. Tį frįvikiš veršur skrivaš ķ eftirlitsbókina ella annaš lķknandi skjal, eigur mųguleiki eisini at vera fyri at kanna eftir, um misbrśk er fariš fram ķ tķ einstaka fųrinum.

Višv. § 45:
Ķ teimum grannalondum, sum hava lķknandi lógarreglu, er taš soleišis, at Arbeišseftirlitiš, įšrenn frįvik veršur gjųrt, letur įlitisfólkiš į arbeišsplįssinum gera sķnar višmerkingar, og ķ flestu fųrum, har frįvik veršur gjųrt, eru įlitisfólkini og Arbeišseftirlitiš samd.

Višvķkjandi stk. 2 er at višmerkja, at her er bert talan um einstaka hvķldartķš ella einstakt frķsamdųgur, av tķ at tį talan er um fleiri hvķldartķšir ella frķsamdųgur, har taš ber til, um ikki annaš, so munnliga at fįa loyvi ķ rųttu tķš.

Višvķkjandi stk. 3 er at višmerkja, at hesi frįvik kundu hugsast at veriš gjųrd innan fakųki, har bęši arbeišsgevari og arbeišsfólk, umframt felųg teirra, eru samd um, at tųrvur kann vera į frįvikum.

Višvķkjandi stk. 4 er at višmerkja, at landsstżrismašurin t.d. kann įseta, at ķ hųvušssįttmįlum kunnu frįvik gerast frį lógarinnar reglum og t.d. undir hvųrjum treytum, hesi frįvik kunnu verša gjųrd.

Hugsanin viš hesari reglu er, at hon kann nżtast ķ einstųkum fųri, har ikki veršur mett, at neyšugt er at fįa Arbeišseftirlitiš viš ķ avgeršina.

Višv. § 46:
Hesi frįvik skulu, sum oršingin sigur, bert fara fram, har hetta veršur hildiš at vera neyšugt.Tį nęrri veršur kannaš eftir, hvųrjir persónar skulu vera fevndir av lógaroršingini, mį henda meting gerast śt frį teimum umstųšum, sum eru, m.a. hvųrt viškomandi t.d. hevur įbyrgd av śtinnanini av arbeiši viš beinleišis sambandi til hęgstu leišsluna, hvųrt viškomandi hevur starvssetanar- og uppsagnarheimildir, hvųrt viškomandi viš avtalum beinleišis kann binda arbeišsgevara sķn, og hvųrt viškomandi ķ stųrri mun kann leggja tilręttis arbeišstķš sķna, uttan at neyšugt er viš góškenning frį hęgstu leišslu arbeišsgevarans.

Višv. § 47:
Ķ sambandi viš tęr įsetingar, sum verša framdar viš heimild ķ hesari lógargrein, kann atlit verša tikiš at bęši trygd og heilsu hjį arbeišsfólki og ųšrum.

Ķ sambandi viš įsetingar um avmarkaša arbeišstķš kann eisini verša nęrri įsett, at stešgur skal vera ķ arbeišstķšini. Nįttśrligt er, um partarnir į arbeišsmarknašinum taka upp spurningin višvķkjandi lųn fyri tey arbeišsfólk, sum koma undir nęrru reglurnar, sum įsettar verša.

Tżdningurin av § 46 eigur at verša samanborin viš § 35, og tį tųrvurin į įsetingum sambęrt § 46 veršur mettur, kemur taš m.a. at valdast um, hvussu nįgreiniligar reglur verša įsettar sambęrt § 35. Tann avmarkaša arbeišstķšin vil vanliga bert fevna um taš serliga arbeiši, sum kann vera vandamikiš fyri trygd og heilsu.

Kapittul 9 (Bųrn og ung undir 18 įr)

Višv. § 48:
Ķ grannalondum okkara, t.d. Danmark og Grųnlandi, er aldursmarkiš 15 įr, men mett veršur, viš serligum atliti at fiskivinnuni, at mųguleiki eigur at vera fyri ung nišur til 14 įra aldur at taka lut ķ t.d. fiskaarbeiši, soleišis sum taš ķ stóran mun veršur gjųrt ķ lųtuni.

Ansaš eigur tó at verša eftir, at hesin aldursbólkur ikki veršur settur til taš tunga og vandamikla arbeišiš.

Tį tosaš veršur um vanligt arbeiši, so er talan um arbeiši ķ tęnastu hjį arbeišsgevara, t.v.s. starvspraktikkur veršur t.d. ikki mettur sum vinnuligt arbeiši.

Višvķkjandi stk. 2 er at višmerkja, at landsstżrismašurin t.d. kann įseta annaš aldursmark fyri įvķs arbeiši, eins og serreglur kunnu įsetast.

Višvķkjandi stk. 3 er at višmerkja, at ķ Danmark hevur Arbeišsmįlarįšiš viš heimild ķ lķknandi lógarreglum įsett, at bųrn undir 10 įr ikki skulu taka lut ķ slķkum lęttari, vinnuligum arbeiši.

Višv. § 49:
Tį talaš veršur um "ķ vanligum fųrum", so eigur hetta at skiljast soleišis, at mųguleiki er fyri, at ung fólk, sum eru yngri enn 18 įr, kunnu luttaka ķ yvirtķšararbeiši.

Taš er ein fyritreyt, at hesin mųguleiki bert veršur nżttur undir serligum višurskiftum og ikki stųšugt og upp ķ saman.

Tó er taš ikki bert, tį talan er um heilt serstakar umstųšur, at hesin aldursbólkur kann luttaka ķ yvirtķšararbeiši, men talan kann t.d. vera um yvirtķšararbeiši ķ sambandi viš hųgtķšir ella tķlķkt.

Annaš petti ķ lógargreinini įsetir stųrsta tķmatališ, og avmarkar harviš eisini yvirtķmatališ hjį aldursbólkinum.

Viš "hóskandi mat- og hvķldartķšir" veršur vanliga roknaš frį ½ - 2 tķmar.

Višv. § 50:
Tį annaš petti nevnir oršiš "vanliga", so skal hetta skiljast į tann hįtt, at frįvik bert eiga at verša gjųrd ķ undantaksfųri.

Tį samlaša hvķldartķšin skal vera 12 tķmar um samdųgriš, hevur viškomandi rętt til at mųta seinni enn vanligt til arbeišis, har hann dagin fyri t.d. hevur arbeitt śt į kvųldiš.

Ķ Danmark er hvķldartķšin įsett at vera millum kl. 20.00 og kl. 06.00.

Kapittul 10 (Lęknakanningar v.m.)

Višv. § 51:
Mett veršur, at ein fyritreyt fyri hesari lógargrein er, at Arbeišseftirlitiš og arbeišsmedisinarin ķ stóran mun fįa hųvi at gera tilmęli ķ sambandi viš mųguligar įsetingar, sum landsstżrismašurin viš heimild ķ hesari lógargrein įsetir.

Nįttśrligt hevši eisini veriš, at partarnir į arbeišsmarknašinum, fakfelųgini innan fyri tey ymisku arbeišsųkini, fįa hųvi at koma viš sķnum višmerkingum, įšrenn endaligu reglurnar verša įsettar.

Sum oršingin sigur, so er taš ein treyt, at talan er um arbeišsųki, har heilsuvandi kann vera.

Lęknakanningar kunnu sjįlvsagt eisini fremjast av arbeišsfólki, har višurskifti įšur kunnu hava fųrt viš sęr heilsuvanda, men har hesi višurskifti seinni eru broytt. Sum dųmi hava tey ķ Danmark nevnt arbeiši viš evninum asbest.

Slķkar lęknakanningar kunnu m.a. hava tżdning ķ sambandi viš metingina um, hvat arbeiši viškomandi skal hava frameftir, um so er, at viškomandi hevur veriš śti fyri heilsuskašiligum įrini.

Viš arbeišsmedisinskar og arbeišsheilsufrųšiligar kanningar er at skilja kanningar av tķ įrini, sum arbeišsumhvųrviš hevur į arbeišsfólkiš.

Kapittul 11 (Arbeišsumhvųrvisrįš)

Višv. § 52:
Męlt veršur til, at landsstżrismašurin, har tųrvur er į hesum, letur Arbeišseftirlitiš saman viš pųrtunum į arbeišsmarknašinum, gera avleišingsśtrokningar ķ sambandi viš, at nżggjar kunngeršir verša settar ķ gildi viš heimild ķ hesari lóg.

Višmerkjast skal tó, at hesar śtrokningar ikki skulu nżtast til at seinka ella forša fyri, at įsetingarnar ķ lógini verša fylgdar viš frammanfyri nevndu kunngeršum.

Sum oršingin vķsir, so hevur landsstżrismašurin heimild at įseta nęrri reglur fyri virki rįšsins, m.a. hvųrjar heimildir, rįšiš skal hava.

Taš er viš hesum rįši, at t.d. partarnir į arbeišsmarknašinum fįa mųguleika fyri, alt eftir teimum heimildum, sum landsstżrismašurin gevur rįšnum, at gera sķna įvirkan galdandi ķ spurningum um arbeišsumhvųrviš.

Kapittul 12 (Arbeišseftirlitiš).

Višv. § 53:
Landsstżrismašurin ķ arbeišsmarknarmįlum er hęgsti myndugleiki ķ sambandi viš avgeršir, sum Arbeišseftirlitiš tekur. Stjórin į Arbeišseftirlitinum hevur dagligu leišsluna av stovninum.

Sambęrt § 55 kann landsstżrismašurin geva stjóranum fyri Arbeišseftirlitinum tęr heimildir, sum sambęrt lógini liggja hjį landsstżrismanninum.

Višv. § 54:
Henda lógargrein vķsir, at virkisųkiš hjį Arbeišseftirlitinum er sera vķtt, og er hetta eisini samsvarandi lógarreglunum ķ grannalondum okkara.

Višvķkjandi 2. pkt. er at višmerkja, at fyrireikingin av reglum sambęrt lógini eftir ųllum at dųma veršur ein tżšandi tįttur ķ arbeišinum hjį eftirlitinum.

Višv. § 55:
Landsstżrismašurin kann geva stjóranum fyri Arbeišseftirlitinum tęr heimildir, sum sambęrt lógini liggja hjį landsstżrismanninum.

Hetta er sama oršing sum § 73 ķ donsku og § 56 ķ grųnlendsku arbeišsumhvųrvislógunum:

§ 73 (§ 56) "Arbejdsministeren kan bemyndige direktųren for Arbejdstilsynet til at udųve befųjelser, der ved loven er tillagt arbejdsministeren."

I donsku višmerkingunum til hesa grein stendur:
Bemyndigelsen tęnkes anvendt på den måde, at der for hvert område, hvor der skal fastsęttes administrative regler, udfęrdiges mere almindelige retningslinier af arbejdsministeren efter forhandling med direktųren for arbejdstilsynet og arbejdsmiljųrådet. Heri fastlęgges, på hvilket område og inden for hvilke rammer, direktųren for Arbejdstilsynet skal kunne udstede mere detaljerede, ofte tekniske pręgede forskrifter, udstede påbud og forbud og give tilladelser.

Taš er jśst soleišis, at ętlanin er at nżta hesa heimild, har Arbeišseftirlitiš saman viš Arbeišsumhvųrvisrįšnum (§ 52 ķ uppskotinum), sum er samansett viš javnvįg millum umbošini frį arbeišsgevarafelųgum og arbeišstakarafelųgum, standa fyri hesum arbeiši eftir nęrri fyriskipan av landsstżrismanninum.

Višv. § 56:
Mett veršur, at hęgsti umsitingarligi myndugleiki eigur at hava mųguleika fyri, um tųrvur er į hesum, at leggja įvķs arbeišsųki til ašrar stovnar enn Arbeišseftirlitiš.

Henda regla er eisini galdandi ķ m.a. Danmark.

Višvķkjandi stk. 3 kann višmerkjast, at ķ Danmark er viš heimild ķ lķknandi lógargrein gjųrd  kunngerš um gjald ķ sambandi viš kanning av dampketlum, trżstroyndir av trżstķlųtum, kanningar av lyftum v.m.

Višv. § 57:
Henda reglan snżr seg bert um frįbošanarskyldu ķ sambandi viš hagfrųšiligar kanningar.

Višv. § 58:
Hesar heimildir eru nįttśrligar og eisini neyšugar, um Arbeišseftirlitiš į fullgóšan hįtt skal rųkja sķnar skyldur.

Višv. § 59:
Henda reglan skal skiljast į tann hįtt, at Arbeišseftirlitiš eftir umstųšunum kann banna t.d. arbeiši, sum ikki lśkar lógarinnar krųv.

Ķ hesum sambandi veršur eisini vķst til teir kęrumųguleikar og tęr revsifyriskipanir, sum įsett eru ķ lógini.

Višv. § 60.
Ein tżšandi tįttur ķ skrįseting av tķ eftirlitsarbeiši, sum gjųrt veršur, er eftirlitsbókin, sum umrųdd veršur ķ hesari grein.

Višv. § 61:
Hildiš veršur, at reglan er neyšug, fyri at arbeišsfólkiš ikki skal halda seg aftur viš at senda inn kęru, tį grundarlag er fyri tķ.

Višv. § 62:
Landsstżrismašurin fęr herviš heimild til at įseta nęrri reglur um samstarv millum Arbeišseftirlitiš og ašrar almennar myndugleikar.

Višv. § 63.
Ķ hesi grein eru mųguleikar fyri, at landsstżrismašurin kann seta danskar kunngeršir ella partar av teimum ķ gildi fyri Fųroyar. Taš er viš tķ grundgeving, at kunngeršir ofta innihalda eitt stųrri tilfar, sum tekur drśgva tķš, skal taš umsetast til fųroyskt. Talan er eisini um rśgvusmiklar kunngeršir av tųkniligum slagi, sum ofta verša dagfųrdar.

Kapittul 13 (Kęrur)

Višv. § 64:
Kęrufreistin er ķ Danmark sett til 4 vikur. Ķ Grųnlandi er hon 8 vikur. Landsstżrismašurin kann lata heimildina til at gera av kęru til annan myndugleika. Taš kundi t.d. veriš, um ein felags kęrunevnd/kęrustovnur veršur sett į stovn ķ Fųroyum

Kapittul 14 (Revsing)

Endamįliš viš revsifyriskipanum er, sum viš flest ųllum revsitiltųkum, at tey fólk, sum į einhvųnn hįtt hava viš arbeišsumhvųrvisspurningar at gera, taš veriš seg sum arbeišsgevari ella arbeišsfólk, skulu sķggja taš įlvara, sum lóggįvuvaldiš hevur lagt ķ hesar reglur, og at tęr verša fylgdar.

Eisini skulu hesar revsireglur hjįlpa til at halda t.d. arbeišsgevara frį at royna at spara upp į rakstrarśtreišslur sķnar viš at slaka viš teimum krųvum, sum lógin įsetir.

Višv. § 65:
Įbyrgdin er subjektiv skilt į tann hįtt, at brotini skulu verša framd antin viš vilja ella viš óansni.

Ķ Danmark er mųguleiki fyri heftirevsing umframt bót.

Višv. § 66:
Eftir oršingini er her talan um objektiva įbyrgd, t.v.s. at ikki er neyšugt, at talan er um viljaš brot ella brot, sum er framt viš óansni.

Višvķkjandi allżsing av "arbeišsgevara" veršur vķst til višmerkingarnar til § 11.

Višv. § 67:
Ķ įsetingunum kunnu setast reglur um bęši objektiva og subjektiva įbyrgd.

Višm. § 68:
Sķ višmerkingarnar til §§ 11 og 19.

Višm. § 69:
Sķ višmerkingarnar til §§ 11 og 19.

Višv. § 70:
Tį lógarreglan vķsir į, at tann, sum hevur foreldramyndugleikan, skal vera vitandi um, at arbeišiš er fariš fram, so liggur ķ hesum eitt krav um, at talan skal vera um viljaš brot.

Taš er tó eingin treyt, at tann, sum hevur foreldramyndugleikan, beinleišis hevur fingiš persónin undir 18 įr at fremja slķkt arbeiši.

Kapittul 15 (Gildi og fyribilsreglur)

Višv. 71 :
Lógin kemur ķ gildi 1. juni 2000.

Ķ sambandi viš at lógin veršur sett ķ gildi, verša tęr kunngeršir, sum galdandi eru ķ lųtuni, framvegis ķ gildi, til nżggjar kunngeršir verša gjųrdar sambęrt hesi lóg.

1. višgerš 17. mars 2000. Mįliš beint ķ trivnašarnevndina, sum tann 26. aprķl 2000 legši fram soljóšandi

Į l i t 

Landsstżriš hevur lagt uppskotiš fram tann 4. mars 2000, og eftir 1. višgerš tann 17. mars 2000 er taš beint trivnašarnevndini.

Uppskotiš er gjųrt eftir tilmęli frį samdum arbeišsumhvųrvisrįši, har hesir felagsskapir hava limir:

Fųroya Arbeišsgevarafelag, Fųroya Arbeišarafelag, Fųroya Handverksmeistarafelag, Fųroya Handverkarafelag, Fųroya Keypmannafelag, Fųroya Skrivst.- & Kramb.felag og Arbeišseftirlitiš. Arbeišsumhvųrvislógin ķ uppskoti er ętlaš at koma ķ stašin fyri arbeišaraverndarlógina frį 1974.

Nevndin hevur višgjųrt mįliš į fundi tann 4., 11. og 17. aprķl 2000, og hevur bišiš um skrivligt ummęli frį Fųroya Arbeišsgevarafelag, Fųroya Arbeišarafelag, Fųroya Handverksmeistarafelag
Fųroya Handverkarafelag, Fųroya Keypmannafelag og S & K Felagnum. Tį iš ummęlisfrestin var śti, hevši bert Fųroya Arbeišsgevarafelag giviš ummęli.

Ein samd nevnd męlir Lųgtinginum til at samtykkja uppskot landsstżrisins. Tó so, at ein meiriluti og ein minniluti hava serstųk broytingaruppskot.

Ein meiriluti (Pįll į Reynatśgvu, Finnur Helmsdal, Hans Pauli Strųm og Kristian Magnussen) vķsir į, at § 17, stk. 3, ķ galdandi arbeišaraverndarlóg veršur fųrd vķšari viš uppskotinum § 63. Ķ § 63 veršur loyvt landsstżrinum at įseta, at fyriskipanir, iš kunna verša gjųrdar sambęrt lógini, og sum eru lżstar viš heimild ķ donskum umhvųrvis- og arbeišsumhvųrvislógum innan ųkini persónlig verndarśtgerš, evni og tilfar, śtinnan av arbeiši og tųknilig hjįlpartól, heilt ella lutvķst skulu galda her į landi. Hetta kann įsetast, uttan at fyriskipanirnar verša kunngjųrdar ķ sķni heild, men soleišis at bert veršur tilskilaš nr. og heiti į donsku kunngeršunum, og soleišis at eintųk av donsku kunngeršunum eru at fįa į Arbeišseftirlitinum. Meirilutin heldur ikki, at hesin kunngeršarhįttur er nųktandi. Ųll nżggj fųroysk lóggįva skal vera at finna hjį borgaranum ķ antin Kunngeršablašnum A ella B, og heldur borgarin Kunngeršablašiš, so eigur hann har at finna allar nżggjar ręttarreglur, sum fįa gildi her į landi. Vandi er eisini fyri, at gildissetingin av lóggįvuni her į landi veršur ikki nóg umhugsaš, um bert stutt veršur tilvķst til rśgvusmikla lóggįvu, sum er galdandi ķ Danmark. Meirilutin setir tķ fram soljóšandi

b r o y t i n g a r u p p s k o t

§ 63 veršur strikaš. Ųll eftirfylgjandi greinanr. og tilvķsingar verša ręttašar samsvarandi hesum 

Ein minniluti (Rśna Sivertsen og Jóanis Nielsen) heldur, at taš kann vera gagnligt fyri bųrn undir 14 įr eisini at kunna taka lut ķ vinnuligum arbeiši viš teirri avmarking, at slķkt arbeiši ikki gongur śt yvir trygdina, heilsuna og menningina av barninum. Hildiš veršur ikki, at taš kann setast so neyvt upp sum ķ uppskotinum § 48, stk. 1, 2. pkt., at ikki mį arbeišast meiri enn 2 tķmar dagliga. So avgjųrt kann hetta ikki sigast, hetta velst alt um, hvat slag av arbeiši talan er um, og um taš fer fram ķ vikuskiftinum ella ķ feriutķšini. Samsvarandi hesum veršur sett fram soljóšandi

b r o y t i n g a r u p p s k o t

Ķ § 48, stk. 1, verša oršini "2 tķmar um dagin" strikaš. 

2. višgerš 28. aprķl 2000. Uppskot frį Rśnu Sivertsen um at beina mįliš aftur ķ nevnd fall 9-1-16. Broytingaruppskot frį minnilutanum ķ trivnašarnevndini til § 48 fall 12-0-15. Broytingaruppskot frį meirilutanum ķ trivnašarnevndini til § 63 samtykt 14-4-9. Uppskotiš soleišis broytt samtykt 24-0-3. Uppskotiš fer soleišis samtykt til 3. višgerš.

Į tingfundi 2. mai 2000 lųgdu tingmenninir Rśna Siversten, Jóanis Nielsen, Óli Breckmann og Jógvan į Lakjuni fram soljóšandi

1. Ķ § 5, stk. 1, veršur "10" broytt til "20"
2. Ķ § 34, stk. 2, § 36, stk. 2, og § 38, stk. 2, veršur sett inn sum seinasti lišur:", hevur landsstżrismašurin ķ arbeišsmarknašarmįlum ikki avgjųrt annaš."

3) § 41, stk. 1, nr. 2, veršur oršaš soleišis: " 2. skyldu at gera kanningar ella śtvega skjalatilfar frį royndum, iš longu eru gjųrdar,"

4) § 52, stk. 2, veršur oršaš soleišis: "Landsstżrismašurin tilnevnir eftir tilmęli frį teimum ķ 1. stk. nevndu felųgum umbošini og sama tal av tiltaksumbošum fyri eitt 4 įra starvsskeiš."

5) § 56, stk. 3, veršur oršaš soleišis: "Landsstżrismašurin ķ arbeišsmarknašarmįlum kann įseta reglur um gjald ella fast avgjald fyri tęr kanningar og tęnastur v.m., sum Arbeišseftirlitiš ger ella skipar fyri."

Višmerkingar
Broytingaruppskotiš er samsvarandi ynskjum, sum Fųroya Arbeišsgevarafelag hevur sett fram ķ skrivi, dagfestum 17.04.2000.

3. višgerš 2. mai 2000. Broytingaruppskot frį Rśnu Sivertsen o.fl. fall 8-1-22. Uppskotiš, sum samtykt viš 2. višgerš, endaliga samtykt 29-0-1. Mįliš avgreitt.

Lms.j.nr. 524-0002/2000
Vms.j.nr. 9900012
Ll.nr. 70 frį 11.05.2000