Barnaforsorg

A. Upprunauppskot
B. 1. višgerš
C. Oršaskifti viš 1. višgerš
D. Nevndarskjųl
E. Įlit
F. 2. višgerš
G. Oršaskifti viš 2. višgerš
H. 3. višgerš

Įr 2000, 8. desember, legši Helena Dam į Neystabų, landsstżrismašur, vegna landsstżriš fram soljóšandi

Henda lóg er givin śt sambęrt § 2 ķ rķkislóg nr. 315 frį 17. mai 1995 "om sociale ydelser på Fęrųerne".

§ 1

Ķ lógarkunngerš nr. 104 frį 2. mars 1988 um barnaforsorg, sum seinast broytt viš lųgtingslóg nr. 77 frį 17. mai 2000, veršur § 43, stk. 1, oršaš soleišis:
"Śtreišslur til fyriskipanir eftir hesi lóg og śtreišslur av virkseminum av teimum eftir § 32, stk. 1, góškendu samdųgursstovnunum, tó ikki śtreišslur til fķggjarligt frķplįss, verša goldnar av landskassanum. Śtreišslur til fķggjarlig frķplįss verša goldnar av kommununum".

§ 2

Henda lųgtingslóg kemur ķ gildi 1. januar 2001.

Kap. 1. Almennar višmerkingar
Nżggj dagstovnalóg kom ķ gildi 1. juli 2000. Hųvušsendamįliš viš hesi lóg er at leggja įbyrgdina av hesum ųki og uppgįvurnar ķ hesum sambandi til kommunurnar. Ķ hesum sambandi varš eisini tosaš um, at įbyrgdin av og uppgįvurnar ķ sambandi viš tey fķggjarligu frķplįssini skuldi vera hjį kommununum. Hetta varš tó ikki gjųrt, tķ mett varš, at stųša skuldi takast til henda spurning, tį nżggj barnaforsorgarlóg kom ķ gildi.

Samgongan er sķšani voršin samd um, at kommunurnar viš gildi frį 1. januar 2001 skulu bera śtreišslurnar av teimum fķggjarligu frķplįssunum.

Verandi skipan
Umsókn um frķplįss skal verša latin barnaverndini į serligum umsóknarblaš, sum veršur śtvegaš av barnaverndini ķ seinasta lagi 1. juli į hvųrjum įri. Viš umsóknini skulu latast upplżsingar um, hvussu nógv bųrn undir 18 įr bśgva heima, skattskyldugu inntųkuna hjį bįšum foreldrunum og onnur višurskifti, sum umsųkjarin ynskir, at barnaverndin tekur viš ķ višgeršina.

Barnaverndin jįttar frķplįss fyri 1 įr ķ senn, og veršur hetta įr roknaš frį 1. august til 31. juli. Tį bųrn koma į dagstovn, ella tį iš sųkt veršur aftanį 1. juli, veršur jįttan av frķplįssi roknaš til nęstkomandi 31. juli.

Fķggjarlig frķplįss
Ķ višgeršini av eini umsókn um frķplįss veršur stųšiš tikiš ķ skattskyldugu inntųkuni fyri seinast farna skattaįr (inntųkuįr), sum įsett av lķkningarmyndugleikunum hjį bįšum samlivandi foreldrum og talinum av bųrnum undir 18 įr. Bżr barniš bert saman viš ųšrum av foreldrunum, men soleišis at viškomandi er gift/ur ella livir saman viš ųšrum persóni uttan at vera gift/ur, veršur samlaša inntųkan hjį teimum samlivandi at nżta sum inntųkugrundarlag.

Ķ sambandi viš avgeršina veršur nżtt hugtakiš "Śtrokningarinntųka", sum er skattskylduga inntųkan, lękkaš fyri hvųrt heimabśgvandi barn yngri enn 18 įr viš eini įvķsari upphędd. Barnaverndarnevndin nżtir hereftir eina talvu, sum į hvųrjum įri veršur gjųrd av Almanna- og heilsumįlastżrinum, sķ fylgiskjal nr.1. Frķplįss kann verša veitt fult ella partvķs alt eftir inntųku.

Barnaverndarnevndin tekur ķ hvųrjum einstųkum fųri stųšu til, um skattskylduga inntųkan gevur eina rętta mynd av nśverandi fķggjarorku og livifóti familjunnar. Er hetta ikki so, tekur nevndin stųšu til umsóknina eftir, hvat veršur hildiš rķmiligt ķ tķ einstaka fųrinum.

Lękkar inntųkan hjį foreldrunum munandi ķ mun til inntųkuįriš, sum veršur nżtt sum grundarlag fyri avgeršini um frķplįss, kann barnaverndarnevndin jįtta frķplįss eftir meting um framtķšarinntųkuna. Foreldrini hava skyldu at boša barnaverndarnevndini frį varandi broytingum ķ inniverandi įrinum um teirra inntųkuvišurskifti og ųšrum višurskiftum, sum hava tżdning fyri ręttin til heilt ella partvķst frķplįss.

Sosial ella pedagogisk frķplįss
Barnaverndarnevndin kann ķ einstųkum fųrum, har frķplįss ikki kann verša veitt eftir įsetingunum um fķggjarligt frķplįss, men har uppihald ķ dagstovni/dagrųkt er serliga neyšugt av sosialum og pedagogiskum orsųkum, gera av at veita heilt ella partvķs frķplįss, um gjaldspurningurin foršar fyri, at barniš annašhvųrt fer ella veršur verandi ķ dagstovni/dagrųkt.

Tį iš eitt barn viš vķšgongdum likamligum ella sįlarligum breki av višgeršarligum orsųkum er į dagstovni/dagrųkt, veršur foreldragjaldiš lękkaš nišur ķ hįlvt gjald. Er barniš einans į dagstovni/dagrųkt hįlva tķš ella minni, fellur foreldragjaldiš burtur. Munurin millum vanligt gjald og foreldragjald veršur tikin viš ķ uppgerš kommununar. Hesi sosialu og pedagogisku frķplįssini eru treytaš av góškenning frį Almannastovuni.

Barnaverndarnevndin frįbošar avgerš sķna skrivliga til foreldrini, stovnin og bżrįšiš/bygdarįšiš. Barnaverndin bošar foreldrunum frį, hvųr inntųka er nżtt sum grundarlag fyri śtrokningini av frķplįssinum, og samstundis verša foreldrini kunnaš um skyldur sķnar eftir reglunum.

Uppgerš
Mįnašarliga letur stovnurin bżrįšnum/bygdarįšnum uppgerš yvir, hvussu nógv bųrn hava veriš į stovninum viš frķplįssi ella lękkašum gjaldi. Bżrįšiš/bygdarįšiš rindar stovninum samlašu upphęddina beinanvegin. Kommunan tekur hesar śtreišslur viš ķ endurgjaldsuppgeršina til Almannnastovuna yvir goldnar barnaverndarśtreišslur ķ fķggjarįrinum.

Kap. 2. Avleišingarnar av uppskotinum
Sambęrt uppskotinum eru taš framvegis barnaverndirnar, sum taka stųšu til, hvųrt frķplįss veršur jįttaš, men ķ mun til ķ dag, eru taš kommunurnar, sum skulu gjalda fyri tey fķggjarligu frķplįssini. Hetta merkir, at jįttanarmyndugleikin veršur tann sami sum higartil, landskassin rindar framvegis fyri tey sosialu og pedagogisku frķplįssini, mešan kommunurnar rinda tey fķggjarligu frķplįssini.

Fķggjarligar avleišingar
Sambęrt roknskapartųlunum fyri 1999 eru nżttar umleiš 4,9 mió. kr. til frķplįss. Kommunurnar gera ķ dag barnaforsorgarśtreišslurnar upp mótvegis Almannastovuni nakrar feršir um įriš, og ķ hesi uppgerš eru eisini ķroknaš tey frķplįss, sum barnaverndirnar hava jįttaš. Tó sęst ikki, hvųrt talan er um fķggjarlig ella sosial frķplįss.

Almanna- og heilsumįlastżriš hevur fingiš upplżst frį kommununum, at talan ķ allar flestu fųrum er um fķggjarlig frķplįss, og tķ veršur mett, at talan veršur um eina sparing fyri landskassan upp į 4 mió. kr. og eina samsvarandi ųking ķ śtreišslunum hjį kommununum.

Talvan nišan fyri vķsir śtreišslurnar til frķplįss ķ 1999 bżtt eftir kommunum, har m.a. sęst, at meir enn helmingurin av śtreišslunum veršur nżttur til frķplįss ķ Tórshavnar Kommunu.

Umsitingarligar avleišingar
Sum er, gera kommunurnar upp og senda allar rokningarnar fyri barnaforsorgarųkiš til Almannastovuna. Taš eru tķskil ongar umsitingarligar avleišingar av, at fķggjarliga įbyrgdin av teimum fķggjarligu frķplįssunum veršur lųgd til kommunurnar.

Hoyring
Uppskotiš hevur ikki veriš til hoyringar.

Kap. 3. Serligar višmerkingar

Ad § 1. Śtreišslurnar av teimum fķggjarligu frķplįssunum verša frį 1. januar 2001 goldnar av kommununum, mešan ašrar fyriskipanir eftir lógini verša goldnar av landinum.

Ad § 2. Ongar višmerkingar. 

Skjalayvirlit:
Skjal 1 Śtrokningartalva fyri frķplįss į dagstovnum.

Viš heimild ķ § 6, stk. 3 ķ kunngerš nr. 6. frį 25. januar 1995 um gjaldsreglur fyri dagstovnar og dagrųkt, skal Almanna-og heilsumįlastżriš gera vart viš, at barnaupphęddin, sum er umrųdd ķ § 5, stk. 3 og ķ § 6, stk. 1, fyri tķšarskeišiš 1. august 2000 til 31. juli 2001 veršur kr. 8.369,00.

Fyri sama tķšarskeiš frį 1. august 2000 til 31. juli 2001, veršur hjįlagda talva at nżta til śtroknan av frķplįssi, sambęrt § 5 stk. 4 og § 6 stk. 2.

 Almanna- og heilsumįlastżriš 

Aibritt į Plógv
stjóri

/Kristjan Įrnason
fulltrśi

1. višgerš 13. desember 2000. Mįliš beint ķ trivnašarnevndina, sum tann 13. februar 2001 legši fram soljóšandi

Į l i t 

Landsstżriš hevur lagt mįliš fram tann 8. desember 2000, og eftir 1. višgerš tann 13. desember 2000 er taš beint trivnašarnevndini.

Nevndin hevur višgjųrt mįliš į fundum 19. desember 2000, 6. og 13. februar 2001.

Ein meiriluti (Pįll į Reynatśgvu, Finnur Helmsdal, Rśna Sivertsen og Jóanis Nielsen) tekur undir viš uppskotinum, men vķsir į, at taš fer illa at bera til at at seta broytingina ķ gildi viš afturvirkandi gildi. Fķggjarętlanirnar hjį kommunum vóru longu samtyktar ķ fjųr heyst, og ymisk praktisk višurskifti mugu fįast upp į plįss, įšrenn broytingin fęr gildi.

Samsvarandi hesum setir meirilutin fram soljóšandi

B r o y t i n g a r u p p s k o t

Ķ § 2 veršur "2001" broytt til "2002".

Minnilutin (Marjus Dam, Hans Pauli Strųm og Kristian Magnussen) tekur ikki undir viš uppskotinum og hevur hesar višmerkingar.

Minnilutin įtalar, at landsstżriš į henda hįtt įleggur kommununum ųktar śtreišslur, uttan at samrįšingar hava veriš millum partarnar įšrenn, og uttan at kommunurnar hava havt mųguleika at leggja upp fyri hesum į fķggjarętlanunum fyri inniverandi fķggjarįr.

Minnilutin heldur, at mannagongdin hjį landsstżrinum ķ hesum og ųšrum lķknandi mįlum mįar stųši undan tķ įliti, iš landsins borgarar og umboš tess ķ kommununum eiga at hava į landsmyndugleikanum.

Minnilutin hevur fleiri feršir mótmęlt, at landsstżriš, uttan fyrilit, tveitir fķggjarligu og umsitingarligu įbyrgdina av mįlsųkjum frį sęr og yvir į kommunurnar, įšrenn endalig stųša er tikin til uppgįvu- og įbyrgdarbżtiš millum land og kommunur.

Taš er heldur ikki įlitisvekjandi, at tį talan er um ašrar uppgįvur, iš landiš hevur įbyrgdina av, men ikki rųkir, tį veršur nżtt sum undanfųrsla, at bķšast skal eftir endaligu kommunuloysnini.

Fyriliggjandi uppskot er ikki umhugsaš, tķ taš letur upp fyri mųguleikanum hjį kommunum, at tulka kunngeršina um gjald fyri uppihald į dagstovni v.m. til egnan fķggjarligan fyrimun. Sambęrt uppskotinum skulu kommunurnar frameftir rinda kostnašin av teimum frķplįssum, iš verša veitt orsakaš av foreldrainntųku, mešan landskassin framhaldandi skal bera kostnašin av frķplįssum, tį hesi verša veitt av pędagogiskum ella višgeršarligum orsųkum.

Taš, sum landsstżriš letur upp fyri viš hesum uppskoti, er, at barnaverndarnevndirnar/kommunurnar fįa ein fķggjarligan fyrimun, um fleiri frķplįss verša veitt av pędagogiskum orsųkum og ikki orsakaš av foreldrainntųku. Hetta fer so eisini at hava viš sęr ųktar umsitingarligar tvųrleikar bęši kommunalt og hjį almannaverkinum.

Uppskotiš brżtur eisini viš vanliga sišvenju, tķ taš įleggur kommunum śtreišslur viš afturvirkandi megi.

2. višgerš 15. februar 2001. Broytingaruppskot frį meirilutanum ķ trivnašarnevndini, Pįll į Reynatśgvu, Finni Helmsdal, Rśnu Sivertsen og Jóanis Nielsen, til § 2 samtykt 23-1-5. Uppskotiš soleišis broytt samtykt 16-0-13. Uppskotiš fer soleišis samtykt til 3. višgerš.

3. višgerš 20. februar 2001. Uppskotiš, sum samtykt viš 2. višgerš, endaliga samtykt 18-0-11. Mįliš avgreitt.

J.nr. 520-0017/2000
Ll. nr. 21 frį 02.03.2001