Skattur - Kapitalvinningsskattalógin

Stovnar og virki, ið hava havt lógaruppskotið til ummælis

Landsbanki Føroya
Føroya Banki
Føroya Sparikassi
Suðuroyar Sparikassi
Norðoya Sparikassi
Kaupthing Føroyar
KPMG Pauli Ellefsen
Grannskoðaravirkið INPACT
Rasmussen & Weihe
Kærustovnur Føroya
Vinnumálastýrið
Vinnuhúsið
(Annfinn V. Hansen, advokatur sent viðmerkingar)

Serligar viðmerkingar

Viðmerkingar til § 1
§ 1 nevnir øll tey aktiv, sum eru fevnd av hesi lóg. Reglurnar í lógini eru úttømandi, tvs. at vanligu reglurnar í skattalógini ikki longur hava nakran týdning fyri tey aktiv, sum nú verða fevnd av nýggju lógini.

Viðmerkingar til § 1, nr. 1
Lógin fevnir sambært § 1, nr. 1 um partabrøv, íløguprógv og onnur líknandi virðisbrøv. Tey virðisbrøv, sum eru uppreksað, eru bert dømi um, hvørji virðisbrøv eru fevnd av lógini. Henda uppreksan er ikki úttømandi. Øll virðisbrøv, ið kunnu sammetast við tey nevndu, tað vil siga øll virðisbrøv, ið umboða ein ognarpart í einum felag, sum er eitt sjálvstøðugt skattasubjekt, eru fevnd av hesi lóg sbrt. nr. 1.

Umbýtilig lánsbrøv (konvertiblar obligasjónir) eru fevnd av §1, nr. 1. Hervið skal skattingin fara fram eftir ásetingunum í § 4, í staðin fyri eftir reglunum um krøv í § 6. Við umbýtilig lánsbrøv er at skilja lánsbrøv, ið eru givin út av parta- ella smápartafeløgum, og har lánsbrævið heimilar lángevara rætt til í staðin fyri innfrían at fáa partabrøv ella smápartabrøv í felagnum.

Fevnd av lógini eru eisini serstøk rættindi, ið hava tilknýti til partabrøv v.m. Hesi rættindi eru eitt nú rættindi, so sum frípartabrøv, rættindi til frípartabrøv, og tekningsrættindi. Rættindi so sum atkvøðurættir og aðrir rættir, sum standast av at eiga partabrøv v.m., eru ikki fevnd av lógini.
Tekningsrættindi eru eftir hesum fevnd av § 1, nr. 1, og sjálvt um ein kann siga, at tekningsrættindi er ein keypsrættur, so skal søla av tekningsrættindum viðgerast eftir teimum reglum, sum viðgera § 1, nr. 1 virðisbrøv. Tekningsrættindi skulu ikki viðgerast eftir § 8, sum viðger keypsrættindi.

Lógin fevnir um sølu og aðra avhending av partabrøvum v.m. Tað er øll avhending, sum er fevnd av lógini, bæði sjálvboðin og tvungin avhending.

Viðtøkubroytingar kunnu eisini verða síðustillaðar við sølu/avhending. Verða viðtøkurnar í einum felag broyttar, og hesar broytingar verða mettar at hava ávirkan á partabrøvini, kann viðtøkubroytingin verða síðustillað við sølu/avhending. Hetta er tó bert galdandi um so er, at viðtøkubroytingarnar viðføra eina ognarbroyting millum partaeigarar felagsins. Broyting í tali av partabrøvum, broyting av navni felagsins ella ein broyting viðvíkjandi atkvøðurætti verða ikki mett sum avhending. Viðførir viðtøkubroytingin eina broyting í fíggjarligu rættindum parteigarans, t.d. broytt rættindi til vinningsbýti, lutfallið til vinningsbýti ella fastfrysting av kursvirði fyri ein part av partabrøvunum, kunnu hesar broytingar metast sum avhending.

Avgerðin um, at viðtøkubroyting skal síðustillast við avhending av partabrævi, er treytað av eini ítøkiligari meting. Í hesi meting verður dentur lagdur á, hvussu munandi broytingin av rættindum, ið fylgja partabrævinum er. Jú størri broytingin er, størri eru grundgevingarnar til tess at meta viðtøkubroytingina sum eina avhending.

Viðmerkingar til §1, nr. 2 og 3
Eftir § 1, nr. 2 í nýggju lógini er innfrían, søla og onnur avhendan enn søla av fíggjarkrøvum umfatað. Reglan fevnir um øll peningakrøv, óansæð hvat slag talan er um, t.d. lánsbrøv, pantibrøv og skuldarbrøv. Og hetta er galdandi, óansæð um talan er um krøv av privatum ella vinnuligum slagi. Tað, sum er avgerandi, er, at tað fyriliggur eitt rættarkrav um gjalding av peningi. Reglurnar galda tí eisini fyri individuell krøv, so sum lønar- og samsýningarágóðar og stuttfreistað lán uttan trygd. Fevnd av nýggju lógini eru øll peningakrøv, óansæð um talan er um virðisbrøv ella ikki.
Lógin fevnir um bæði krøv í føroyskum og útendskum valuta.

Reglurnar fevna um allan kursvinning og tap av krøvum. Vinningur og tap fevna ikki bara um hækkingar og lækkingar í børskursinum, orsakað av broyttum rentuviðurskiftum, men eisini virðisbroytingar, orsakað av øðrum viðurskiftum, so sum indeksreguleringar og valutakursbroytingar eru fevnd av reglunum.

Tap, orsakað av at skuldarin ikki hevur hildið sínar skyldur, og orsakað av at pantið ella kautiónin ikki hevur verið nøktandi, er eisini umfatað. Tó eru serreglur um tap av skuldarum, ið hava samband við vinnuligt virksemi. Reglurnar fevna eisini um t.d. tryggingar og endurgjaldsupphæddir, sum áognarin fær fyri missin av einum kravi.

Tann skattskylduga viðgerðin er tískil ikki heft at orsøkini til vinningin ella tapið.

Lógin umfatar eisini premiulánsbrøv. Premian er tó ikki fevnd av hesi lóg, men er í staðin fevnd av løgtingslóg nr. 99 frá 29. desember 1998 um gjøld av vinningi við burturluting v.m.

Reglan í § 1, nr. 2 fevnir ikki um umbýtilig lánsbrøv (konvertiblar obligasjónir). Umbýtilig lánsbrøv verða í staðin fevnd av § 1, nr. 1, og harvið verða tey viðgjørd sum partabrøv v.m. eftir reglunum í § 4.

Viðmerkingar til § 1, nr. 4
Lógin viðger einans keyps- og sølurættindi av teimum virðisbrøvum, krøvum v.m., ið koma undir § 1, nr. 1 og 2.

Við ein keypsrætt meinast ein avtala, ið gevur ognaranum ein rætt – men ikki skyldu – til at keypa ávísa ogn fyri ein ávísan prís ein ávísan dag ella áðrenn. Fyri útgevarin merkir avtalan, at hann hevur skyldu til at selja, um keyparin av rættinum ynskir at nýta rættin.

Sølurættir eru avtalur, har ognarin hevur ein rætt til – men ikki skyldu – at selja ávísa ogn fyri ein ávísan prís ein ávísan dag ella áðrenn. Fyri útgevarin er galdandi, at hann hevur skyldu at keypa til avtalaða prísin, um ognarin ynskir at nýta sølurættin.

Felags fyri nevndu sløg av avtalum er, at tað er ein tíðarmunur millum, tá avtalan er gjørd, og tá handilin verður avgreiddur.

§1, nr. 4 fevnir ikki um terminskontraktir. Terminskontraktir eru slíkar, har báðir partar hava skyldu til at keypa ávíkavist at selja, sbr. omanfyri nevnda um keyps- og sølurættir. Soleiðis er tað ikki ein valmøguleiki hjá viðkomandi, um hann vil gera nýtslu av terminskontraktum, sum tað er ein valmøguleiki við keyps- og sølurættindum. Vinningur og tap av terminskontraktum verða tískil roknaðar at vera vanligar avtalur við seinni avgreiðslu. Ofta verður ávísa ognin tó ikki avgreid. Í tílíkum førum skulu vinningur og tap viðgerast eftir vanligu reglunum í skattalógini. Hetta er eisini galdandi, um so er, at ávísa ognin ikki kann avgreiðast, t.d. tá hetta er eitt indeks.

Hóast tekningsrættir eru at meta sum keypsrættir, er ælanin, at teir skulu viðgerast eftir § 1, nr. 1. Hetta er fyrst og fremst, tí teir natúrliga hoyra saman við partabrævinum v.m, og at hetta ger uppgerðina við sølu lættari.

Reglan er úttømandi og fevnir bæði um keypara og seljara, sbr. tó §3.

Fyri at talan kann verða um keyps- ella sølurættindi, skal ein avtala fyriliggja. Rein tilboð, har tað ikki fyriliggja góðkenningar, eru ikki fevnd av lógini. Tað hevur ongan týdning, hvørt tað fyriliggur ein skrivlig ella munnlig avtala.

Vanligir forkeypsrættir, sum bara geva eigaranum rættin til at fáa boðið eina ogn fyrst til marknaðarprís, eru ikki fevndir av §1, nr. 4.

Viðmerkingar til § 1, nr. 5
Lógin fevnir um vinningsbýti, og í stk. 2 og 3 verður ásett, hvat vinningsbýti eftir hesari lóg fevnir um. Víst verður til viðmerkingarnar til stk. 2 og 3.

Viðmerkingar til § 1, nr. 6
Lógin fevnir um rentuinntøkur. Renta verður vanliga nágreinað sum "gjald fyri møguleikan til at ráða yvir fremmandum kapitali, og verður regluliga roknað við einum prosentparti av tí til eina og hvørja tíð verandi skuld".

Higartil hevur rentuinntøka verið viðgjørd eftir rentuskattalógini, tá tað snúði seg um rentu av innistandandi peningi í føroyskum peningastovnum ella postgiro, av ábyrgdarpeningi í føroyskum sparikassum og av rentu av føroyskum lánsbrøvum, og vóru hesar bert skattskyldugar eftir rentuskattalógini í tann mun, rætti móttakarin var ein likamligur persónur ella deyðsbúgv, sum var fult skattskyldugur/-skyldugt til Føroya. Onnur rentuinntøka enn tann, sum var fevnd av rentuskattalógini, til dømis rentuinntøka frá útlendskum peningastovnum, varð skattað eftir skattalógini.

Eftir hesum uppskotinum verða allar rentuinntøkur fevndar av hesari lógini. Nevnast kann til dømis renta av privatum útlánum frá persónum ella feløgum, renta av innistandandi í útlendskum peningastovnum, renta av pantibrøvum og lánsbrøvum, útlendskum og føroyskum.

Viðmerkingar til § 1, stk. 2
Eftir hesum er meginreglan, at sum vinningsbýti verður mett alt tað, sum frá feløgum verður útlutað til parteigarar, lutahavarar o.a. Tað er ikki avgerandi, hvussu útgoldið verður, ella hvaðan avlopið stavar.

Útlutan, tá felagið er avtikið sambært lóg um skattafríar samanleggingar, verður tó ikki mett sum vinningsbýti. Orsøkin til hetta er, at tá feløg leggja saman sambært lóg um skattafríar samanleggingar, skal eitt felag halda fram, meðan hini halda uppat. Eigararnir í tí uppathaldandi felagnum/feløgunum skulu hava partabrøv í tí framhaldandi felagnum afturfyri tey gomlu partabrøvini. Hetta skal ikki metast sum vinningsbýti, tí eigararnir fáa onki útlutað í sín part, sum teir ikki áttu frammanundan, tað er bert talan um eitt umbýti.

Viðmerkingar til § 1, stk. 3
Staðfest verður í stk. 3 í tí inntøkuárið, har eitt felag verður avtikið, verður alt tað, sum verður útgoldið omanfyri upphæddina, sum er goldin fyri partabrøvini, lutaprógvini v.m., og ikki bert tann skrásetti partapeningurin, lutapeningurin v.m., mett sum vinningsbýti.

Hetta kann hava týdning í teimum førum, tá parta- ella lutabrævakeypari rindar yvirkurs fyri virðisbrøvini ella lutaprógvini.

Viðmerkingar til § 1, stk. 4
Her verður ásett, at reglurnar í hesi lóg ikki fevna um tekningsrættindi og keypsrættindi til partabrøv, smápartabrøv v.m., um hesi rættindi eru fevnd av § 28 A í skattalógini.

Samstundis sum henda lóg verður gjørd, verða eisini í skattalógini gjørdar ásetingar um starvsfólkapartabrøv. Í § 29 í skattalógini verður ásett, at partabrøv v.m., sum eitt starvsfólk fær sum samsýning fyri starvið, undir ávísum treytum ikki skal teljast við til skattskyldugu inntøkuna. Eru treytirnar uppfyltar, er tí ongin skattur, tá starvsfólkið sum samsýning fær partabrøv í felagnum, viðkomandi starvast í. Eru treytirnar fyri skattafrítøku harafturímóti ikki uppfyltar, skal starvsfólkið setast í skatt av tí virðinum, sum rættindini ella partabrævið hevur, tá viðkomandi fær hetta.

Tá trupult er at áseta virðið á tekningsrættindum ella keypsrættindum til eitt partabræv, verður í § 28 A í skattalógini gjørd ein áseting um, at viðkomandi ikki skal setast í skatt av virðinum av hesum rættindum, fyrr enn viðkomandi veruliga teknar ella keypir partabrævið. Tá er lættari út frá teknings- ella keypsprísinum í mun til handilvirðið á partabrævinum at siga, hvat virði samsýningin hevur.

Vinningur ella tap av hesum tekningsrættindunum ella keypsrættindinum, sum verða staðfest, tá partabrævið verður teknað ella keypt, skulu tí ikki viðgerast eftir hesi lóg.

Sjálvt partabrævið verður viðgjørt sum vanligt eftir hesi lóg, og útveganarvirðið, tá vinningur ella tap við seinni sølu skal gerast upp, er handilsvirðið fyri partabrævið, sum hetta er, tá viðkomandi teknar ella keypir.

Viðmerkingar til § 1, stk. 5
Vinningur og tap av íløgum í virðisbrøv, tá hesi eru liður í eftirlønarskipanum, sum eru fevndar av rentutryggingarlógini, skulu ikki viðgerast eftir hesi lóg.

Síðan 1994, tá nýggja banka- og sparikassalógin kom í gildi í Føroyum, hevur heimild verið fyri eftir kapittul 9a í lógini, at eftirlønareigarar kundu støðla ella gera íløgur í virðisbrøv við kapital- og lutaeftirlønum. Sambært hesum eru íløgumøguleikarnir tríggir:

1. Upphæddin stendur á kontantkonto,
2. Upphæddin verður øll ella partur av henni sett í virðisbrøv,
3. Upphæddin verður sett í puljuskipan.

Upphæddin, sum stendur á kontantkonto, verður rentað við eini nærri ásettari innlánsrentu. Annar møguleikin er at seta kapital- og lutaeftirløn í virðisbrøv í einstaklingagoymslu. Her er tað pensjónseigarin, sum eigur virðisbrøvini. Triði møguleikin fyri íløgu av kapital- og lutaeftirrløn er puljuskipan. Eigarin fær eina variabla rentu eftir ávøkstrinum av teimum virðisbrøvum, sum eru í puljuni. Her er tað peningastovnurin, sum eigur virðisbrøvini.

Eftir reglunum í dag er tilskrivað renta á eftirlønarskipanum í peningastovni v.m. skattafrí so leingi, sum tær ikki verða útgoldnar. Tað verður eisini mett rímiligt, at ávøkstur frá íløgum av eftirlønarskipanum í virðisbrøv eisini verður gjørdur skattafríur so leingi, sum eingin útgjalding er farin fram.

Tí verður skotið upp, at slíkur vinningur ikki er fevndur av hesi lóg. Vinningurin verður tí bert skattaður eftir rentutryggingarlógini, tá pensjónsskipanin verður útgoldin eigaranum.

Viðmerkingar til § 2
§ 2 avger, hvørjir persónar eru fevndir av lógini. Eftir hesum fevnir lógin um øll tey, sum í tí løtu, tey hava ásannað vinning ella tap, hava fingið útlutað vinningsbýti ella hava fingið rentuinntøku, eru undir fullari skattskyldu í Føroyum, ella tey, sum í hesi løtu eru undir avmarkaðari skattskyldu í Føroyum. Hetta eru bæði likamligir persónar og løgfrøðiligar persónar.

Tað er § 1 í skattalógini, sum er avgerandi fyri, hvør er fult skattskyldugur til Føroyar, og § 2 í skattalógini avger, hvør er avmarkað skattskyldugur til Føroyar.

Eftir núverandi virðisbrævaskattalóg eru bert fult skattskyldugir persónar/feløg fevndir av lógini.

Grundin, til at avmarkað skattskyldug eisini verða fevnd av hesi lóg, er, at vinningsbýti sambært § 2, stk. 1, litra g í skattalógini heimilar avmarkaða skattskyldu í Føroyum.

Um bert fult skattskyldug vóru fevnd av lógini, skuldu tey, sum fáa vinningsbýti úr Føroyum, ikki verið viðgjørd eftir hesi lóg, men í staðin eftir skattalógini.

§ 2 í skattalógini, sum ásetur avmarkaða skattskyldu, ásetur bæði subjektiva skattskyldu og objektiva skattskyldu. Tað er tí bert av tí inntøku, sum beinleiðis er nevnd í § 2 í skattalógini, at viðkomandi verður avmarkað skattskyldugur.

§ 2 í skattalógini heimilar ikki avmarkaða skattskyldu fyri vinning ella tap við avhendan av partabrøvum, heldur ikki vinningur við innfrían ella avhendan av fíggjarkrøvum og skuld gevur avmarkaða skattskyldu til Føroyar. Rentuinntøkur úr Føroyum geva heldur ikki avmarkaða skattskyldu til Føroyar.

Um talan er um fastan rakstrarstað í Føroyum, kann talan tó verða um avmarkaða skattskyldu til Føroyar fyri ávísar inntøkur, sbr. § 2, stk. 1, litra d í skattalógini.

Avmarkað skattskylda hevur tí fyri hesa lóg bert týdning fyri persónar, sum fáa vinningsbýti úr Føroyum, sambært § 2, stk.1, litra g í skattalógini, og teir persónar, sum hava fastan rakstrarstað í Føroyum, sambært § 2, stk. 1, litra d í skattalógini.

Viðmerkingar til § 3
Sambært § 3 í lógini skulu vinningur ella tap, sum eru liðir í skattgjaldarans vinnuliga virksemi, verða roknað upp í uppgerðina av skattskyldugu inntøkuni eftir reglunum í skattalógini.

Í núverandi virðisbrævaskattalóg (løgtingslóg nr. 40 frá 17. apríl 1986) er í § 3 ásett, at "vinningur ella tap í sambandi við sølu av virðisbrøvum, sum eru útvegað sum liður í vinnuliga virksemi skattgjaldarans, verða roknað upp í uppgerðina av skattskyldugu inntøkuni".

Her er tí eingin broyting í mun til núverandi lóggávu. Einasta broytingin er, at við hesi lóg verður møguleiki at velja millum at nýta realisasjónsprinsippið og lagurprinsippið, tá vinningur ella tap eru liðir í vinnuliga virksemi skattgjaldarans. Tá ein fyrst hevur valt at nýta lagurprinsippið, ber tó ikki til at fara aftur til at nýta realisasjónsprinsippið.

Vinningur ella tap, sum eru liðir í skattgjaldarans vinnuliga virksemi, skulu eftir § 3 roknast við í skattskyldugu inntøkuna eftir skattalógini, og henda inntøka skal tí ikki roknast við í uppgerðini av skattskyldugu inntøkuni, sum hon verður gjørd upp eftir hesi lóg. Avleiðingin av hesum er, at prosentsatsurin verður uml. 50 %, um talan er um persónar. Skattingin er tí tann sama, sum er galdandi fyri einhvørja aðra vanliga inntøku. Um talan er um t.d. eitt partafelag, so er satsurin 20 %, eins og fyri aðra vanliga skattskylduga inntøku hjá partafeløgum.

Stórur munur er á rættinum til frádrátt fyri tap, tá uppgerðin er eftir hesi lóg, í mun til tá uppgerðin er eftir skattalógini. Eftir hesi lóg kann tap bert verða drigið frá í vinningi, sum er skattskyldugur eftir hesi lóg. Tá uppgerðin er eftir skattalógini, er eingin avmarking í tapsfrádráttinum. Tap við sølu av virðisbrøvum og fíggjarkrøvum kann tí, tá talan er um vinnuligt virksemi, verða drigið frá í aðrari skattskyldugari inntøku.

Tað verður tí rættiliga avgerandi, um vinningur ella tap eru liðir í skattgjaldarans vinnuliga virksemi.

Talan skal vera um, at viðkomandi er vinnurekandi við keypi og sølu av virðisbrøvum, ella við at læna út pening. Hetta er tað, sum á donskum verður kallað "næringsvej".

Vanligu dømini um, nær vinna verður staðfest, er innan peningastovnar og annað fíggjarligt virksemi.
Í øðrum førum kann ofta vera ivasamt, hvørt talan er um vinnu ella ikki.

Høvuðseyðkennini fyri tílíkum vinnuligum virksemi, sum her er talan um, eru, at viðkomandi handlar við virðisbrøvum, og at virðisbrøvini eru útvegað við sølu fyri eyga og fyri at fáa vinning við søluni.

Líkningarmyndugleikin metir um vavið og systematikkin av virkseminum, tá avgerð verður tikin viðvíkjandi skatting. Hædd verður somuleiðis tikin fyri, um virðisbrøvini eru ein partur av støðisognini og tískil ikki partur av vinnuliga virkseminum, ella um talan bert er um eina umplasering av yvirskotslikviditetinum og ognum annars.

Tað vinnuliga virksemið, sum er fevnt av § 3, kann vanliga býtast upp í handilsvinnu og fíggingarvirksemi. 

Handilsvinna

Talan er um handilsvinnu, tá tann skattskyldugi hevur sum vinnu at reka handil við virðisbrøvum. Hetta er bæði galdandi, tá talan er um høvuðsvinnu, og tá talan er um hjávinnu.

Handilsvinna fevnir tí í fyrsta umfari um persónar ella feløg, sum reka bankavirksemi ella vekseleraravirksemi.

Hvørt ein skattskyldugur, sum ikki er vekslari, verður mettur at reka vinnu við keypi og sølu av virðisbrøvum, veldst um, hvørt hin skattskyldugi heilt ella lutvíst livir av at handla við virðisbrøvum. Tað eru persónar, sum handla við virðisbrøvum fyri egna rokning ella eru millumgongumenn tvs. meklarar. Eyðkenni fyri slíkt vinnuvirki er, at viðkomandi ger vart við seg við lýsingum ella kundarøkt, at viðkomandi er yrkisfólk. Somuleiðis kann talan vera um, at ein kundaskari leitar upp viðkomandi, sum, grundað á serliga vitan og kunnleika til marknaðin ella onnur viðurskifti fyri útboði, eftirspurningi ella prísáseting, handlar teirrra vegna.

Hesin háttur fyri handilsvinnu má ikki blandast við tað, sum vanliga verður rópt "kapitalrøkt", hetta er tað, sum á donskum verður rópt "porteføljepleje".

Eyðkenni fyri kapitalrøkt er, at virðisbrøv verða keypt og seld av goymslu av skiftandi stødd, og har keyp og søla vanliga verður gjørd gjøgnum t.d. peningastovnar, og har ætlanin fyrst og fremst er at flyta kapitalin soleiðis, at avkastið økist. Her er ikki talan um vinnu, og vinningur av slíkum virksemi skal tí viðgerast eftir vanligu reglunum í hesi lóg.

Talan kann vera um handilsvinnu, sjálvt um viðkomandi ikki, sum vanligt upplýsta vinnuveg, handlar við virðisbrøvum. Tað er sjálvur aktiviteturin, sum er avgerandi. Dentur verður lagdur á vavið á handlunum við virðisbrøvum og á, um virksemið er regluligt ella ikki. Millum tær umstøður, sum kunnu verða avgerandi, kunnu nevnast støddin á ognini av virðisbrøvum, herundir um tann skattskyldugi hevur peningalig líkindi at halda eftir partabrøvini sum støðisogn, skjótleikan á umsetninginum á virðisbrøvunum, støddin á umsetninginum, herundir søluágóðin ella vektin á hesum handlum í búskapinum hjá skattgjaldaranum, og reglusemi av keypi og sølu.

Tá avgerast skal, um ein persónur ella eitt felag rekur vinnu, kann dentur verða lagdur á sambandi millum henda handil og virksemi annars hjá persóninum ella felagnum. T. d. kann ein, ið rekur handil við virðisbrøvum fyri arbeiðsgevarans rokning og risiko sum liður í einum tænastuviðurskifti, lættari sjálvur metast at reka vinnu við sølu av egnum partabrøvum enn ein persónur, sum hevur annað arbeiði.

Rekur skattskyldugi annað virksemi enn handil við virðisbrøvum og bert nýtir tøkan pening til at handla við virðisbrøvum, verður viðkomandi ikki mettur at reka vinnu við hesum handlum.

Í avmarkingini av hesum førum og teimum førum, tá talan er um handilsvinnu, má dentur verða lagdur á tær áðurnevndu umstøður og á lutfallið millum títtleikan av handlunum av virðisbrøvum og øðrum virksemi hjá viðkomandi. Eitt bert stuttfreistað likviditetsyvirskot, sum verður nýtt til handil við virðisbrøvum, førir ikki við sær, at talan er um handilsvinnu.

Er talan um ein, sum er mettur at reka vinnu við handli av virðisbrøvum, má ætlast, at øll virðisbrøvini eru partur av skattgjaldarans vinnu. Eisini virðisbrøv, sum eru útvegað, áðrenn viðkomandi kundi sigast at vera vinnurekandi við hesum virksemi, eru fevnd av umferðarognini, tá skattgjaldarin verður vinnurekandi við tílíkum handli. Frípartabrøv og onnur rættindi, sum eru knýtt at einum virðisbrævi, sum er partur av umferðarognini hjá tí vinnurekandi, skulu eisini viðgerast eftir § 3.

Í ávísum førum kunnu virðisbrøv hjá einum, sum er mettur at reka vinnu, tó fella uttan fyri ta vinnuligu umferðarognina. Tað er skattgjaldarin, sum skal prógva, at so er. Tað er soleiðis gjørligt at avsanna áðurnevnda varhuga um vinnu.

Fyri tað fyrsta er tað eitt krav fyri at verða mettur sum vinnurekandi, at virðisbrøv eru útvegað við atliti at sølu fyri eyga.

Virðisbrøv, sum eru at meta sum støðisogn hjá viðkomandi skattgjaldara, falla tí uttan fyri umferðarognina. T. d. partabrøv, sum ein peningastovnur hevur í einum dótturfelag, sum er útvegað við atliti at varandi rakstri av einum virksemi, sum er ískoyti til tað vanliga bankavirksemi, falla uttan fyri ognina av umferðarpartabrøvum hjá bankanum.

Tá avgerast skal, um eitt virðisbræv má ætlast at vera útvegað við støðistognarendamáli, verður dentur lagdur á objektivar umstøður, sum kunnu undirbyggja, at partabrøvini eru útvegað við atliti at serligum vinnuligum endamáli.

Fyri tað næsta er tað eitt krav fyri at meta eitt virðisbræv at vera partur av vinnuliga virkseminum, at virðisbrævið er útvegað við atliti til at fáa vinning við sølu. Um tað við útveganini er greitt, at virðisbrævið ikki kann seljast víðari við vinningi, og motivið fyri at útvega virðisbrævið er annað enn at fáa vinning við sølu, er virðisbrævið ikki fevnt av umferðarognini. Tá virðisbrøv verða útvegað, verður ein ávísur vandi fyri tapi altíð aksepteraður. Hesin vandi fyri tapi er ikki í sær sjálvum nokk til at fáa virðisbrøvini uttan um umferðarognina, sjálvt um vandin fyri tapi er stórur. Tað avgerandi er endamálið við útveganini, men tá endamálið skal leggjast fast, verður dentur í stóran mun lagdur á objektivar umstøður, ið kunnu undirbyggja hetta endamál.

Virðisbræv ella fíggjarkrav, sum er mett sum partur av vinnuliga virkseminum, kann seinni skifta status, soleiðis at vinningur og tap við sølu av virðisbrævinum skal roknast við í uppgerðini av skattskyldugu inntøkuni eftir vanligu ásetingunum eftir hesi lóg, og ikki í uppgerðina av skattskyldugu inntøkuni eftir skattalógini.

Virðisbrøvini eru soleiðis farin yvir til støðisognina, tá upprunaliga søluendamálið má sigast at vera givið upp. Dentur verður her lagdur á, hvat endamálið er við ikki at selja virðisbrævið. Avgerandi er, sum áður nevnt, objektivu umstøðurnar. Í hesum førum verða sett strong krøv til próvbyrðuna. Tær umstøður, sum kunnu takast við í hesi avgerðini, eru ognartíðin og umstøður, sum kunnu undirbyggja, at talan er um serlig vinnulig áhugamál við at halda eftir tey ávísu virðisbrøvini. Tað í sær sjálvum, at virðisbrøvini hava verið skattgjaldarans ogn í longri tíð, ger ikki, at virðisbrøvini eru blivin støðisogn.

Um virðisbrøvini eru partur av vinnuvirkseminum hjá tí skattskylduga, skifta virðisbrøvini ikki av sær sjálvum status, við at tað vinnuliga virksemið heldur uppat. Tað má eisini vera eitt krav, at virðisbrøvini eru blivin støðisogn, sambært omanfyri. Virðisbrøv, sum eru útvegað eftir, at tað vinnuliga virksemi er steðgað, eru ikki at meta sum vinnulig virðisbrøv.

Við fíggingarvirksemi skilst, at hin skattskyldugi burturav ella partvíst livir av at veita beinleiðis lán ella at keypa fíggjarkrøv, sum vanliga ikki verða seld. Talan kann t.d. vera um ikki-pant tryggjað krøv so sum avgjaldssáttmálar. Hetta er galdandi, óansæð um fæið til útveganina stavar frá eginkapitali ella fremmandafígging. Hetta slag av fíggingarvirksemi skal eisini skilmarkast móti tí meira passivu íløguni, sum ikki verður mett at vera fíggingarvirksemi.

Vegleiðandi fyri hesa skilmarkan kann m.a. vera:

1. Vavið av virkseminum, sum hin skattskyldugi útinnir í sambandi við útvegan ella stovnan av kravinum, heruppií treytirnar fyri kravinum.
2. Slag av kravi, soleiðis at skilja, at vanlig fíggjarkrøv so sum lánsbrøv og vanlig pantibrøv í fastari ogn geva eina ábending um, at talan er um passiva íløgu. Fíggjarkrøv so sum individuel skuldarbrøv, avgjaldssáttmálar, atypisk pantibrøv og líknandi kunnu geva ábending um, at talan er um fíggingarvirksemi, sum verður mett vinnuligt.

Her skulu nevnast tvey dømi, sum kunnu lýsa skilmarkanina. Tað fyrsta dømi er um ein skattgjaldara, sum, hóast vavið av virkseminum, verður mettur at gera íløgur, sum ikki eru at meta sum vinnuligt virksemi. Tað seinna dømi er um ein, sum rekur fíggingarvirksemi, og harvið er vinnurekandi.

Ein mekanikari, sum ikki var í vinnu, hevði investerað meginpartin av síni ogn í pantibrøv, sum høvdu stutta afturgjaldstíð, og har afturgjaldstíðin fyri nøkur pantibrøv bleiv styttri, grundað á innfrían. Tilsamans hevði viðkomandi 89 pantibrøv. Keypini vóru partvíst fíggjað við kassakreditti. Í nøkrum førum vóru pantibrøvini útgivin beinleiðis til viðkomandi. Ongi pantibrøv vóru tó seld. Í hesum dømi var ikki talan um vinnuligt virksemi.

Ein keypmaður hevði investerað tøkan kapital í pantibrøv. Tað var bert í hendinga førum, at talan var um keyp av fyrr útgivnum pantibrøvum o.l., men í flest øllum førum var talan um útlán, og fyri hesi útlán vóru pantibrøv og onnur skuldarbrøv útgivin beinleiðis til viðkomandi sum fyrsta kreditor. Størsti parturin av lánunum høvdu eina afturgjaldstíð, sum ikki fór upp um 3 ár, og faktiska afturgjaldstíðin var í flestu førum styttri og kursvinningurin var nøkur ár nakað størri enn rentuinntøkan. Kursvinningurin varð í hesum føri mettur sum vinningur av vinnuligum útlánsvirksemi.

Viðmerkingar til § 3, stk. 2
Sambært § 3, stk. 2 er høvuðsreglan, at vinningur og tap verða gjørd upp eftir realisasjónsprinsippinum. Her verða vinningur og tap gjørd upp sum munurin millum avhendingarupphædd og útveganarupphædd.

Uppgerðarhátturin er partabræv fyri partabræv hátturin. Hetta merkir, at um viðkomandi t.d. hevur fleiri partabrøv, so skal hyggjast eftir, nær júst tað partabrævið, sum nú verður selt, er útvegað.

Hevur partabrævaeigari fleiri partabrøv við somu rættindum í sama felag, verður tað, sum fyrst er útvegað, roknað sum fyrst avhendað (FIFO prinsippið).

Viðmerkingar til § 3, stk. 3
Í staðin fyri at nýta realisatiónsprinsippið kann tann vinnurekandi einaferð við alla velja at nýta lagurprinsippið. Eftir lagurprinsippinum kunnu ikki staðfestur vinningur ella tap roknast við í skattskyldugu inntøkuni. Ikki ber til at skifta prinsipp, tá ein fyrst hevur valt at nýta lagurprinsippið.

Viðmerkingar til § 3, stk. 4
Velur skattgjaldarin at nýta lagurprinsippið, verða inntøka ella tap fyri inntøkuárið gjørd upp sum munurin millum virðið, tá árið endar, og virðið, tá árið byrjar. Um virðið, tá árið byrjar, er 100, og virðið, tá árið endar, er 120, so er skattskylduga inntøkan fyri árið 20. Fyri útveganir í árinum verður útveganarpeningurin nýttur í staðin fyri virðið við ársbyrjan á tí, sum er keypt. Er virðið við árs byrjan 100, og útvegar skattgjaldarin í árinum fyri 20, og virðið, tá árið endar, er 140, er skattskylduga inntøkan 20. Um søla fer fram í árinum, verður søluupphæddin nýtt sum virði í staðin fyri virðið á tí selda við ársenda. Um virðið, tá árið byrjar, er 100, og viðkomandi keypir fyri 20 í árinum og selur fyri 30 í árinum, og virðið við ársenda er 120, so er skattskylduga inntøkan hetta árið 30.

Viðmerkingar til § 4
Tá talan er um vinning og tap av sølu av teimum í § 1, nr. 1 nevndu virðisbrøvum, sum ikki eru liður í skattgjaldarans vinnuliga virksemi, verður við lógaruppskotinum álagdur ein skattur, uttan mun til ognartíð.

Í núverandi virðisbrævaskattalóg (løgtingslóg nr. 40 frá 17. apríl 1986) er høvuðsreglan, at vinningur og tap við sølu verða roknað upp í uppgerðina av skattskyldugu inntøkuni, tá hin skattskyldugi hevur útvegað virðisbrøvini minni enn 3 ár frammanundan, at sølan er farin fram. Eftir 3 ára ognartíð eru vinningur og tap vanligu skattskyldugu inntøkuni óviðkomandi, uttan so at talan er um høvuðspartabrævaeigara. Tá verður álagt eitt avgjald upp á 25 %, um sølan fer fram millum 3 ára og 10 ára ognartíð.

Allur vinningur, uttan mun til ognartíð, verður við hesum lógaruppskoti skattskyldug inntøka eftir hesi lóg. Fyri likamligar persónar merkir hetta, at teir fara frá eini skattskyldugari inntøku upp á uml. 50 % til ein skatt upp á 35 %. Fyri feløg og grunnar v.m. merkir hetta ein skatt upp á 20 %, eins og tað er eftir núverandi reglum.

Tey virðisbrøv, sum her er talan um, eru øll tey, sum eru fevnd av § 1, nr. 1. Hetta eru øll tey virðisbrøv, sum umboða ein ognarpart í einum felag, sum er eitt sjálvstøðugt skattasubjekt.

Eisini skulu serlig rættindi, sum hava tilknýti til tílík virðisbrøv, viðgerast eftir hesi áseting. Hetta kann vera eitt nú frípartabrøv, rættindi til frípartabrøv og tekningsrættindi. Víst verður til viðmerkingarnar til § 1, nr. 1.

Umbýtilig lánsbrøv skulu eisini viðgerast eftir hesi áseting. Skattingin av umbýtiligum lánsbrøvum skal tí ikki fara fram eftir reglunum um krøv í § 6. Við umbýtilig lánsbrøv er at skilja lánsbrøv, ið eru givin út av parta- ella smápartafeløgum og har lánsbrævið heimilar lángevara rætt til í staðin fyri innfrían at fáa partabrøv ella smápartabrøv í felagnum. (konvertiblar obligatiónir)

Tá vinningur og tap við sølu av partabrøvum v.m. verða gjørd upp eftir § 4, verður realisasjónsprinsippið nýtt. Hetta merkir, at vinningur ikki er skattskyldugur, fyrr enn partabrævið v.m. verður selt.

Skattur verður soleiðis bert lagdur á realiseraðan vinning, og tap kann bert dragast frá skattskyldugu inntøkuni eftir hesi lóg, tá tapið er realiserað.

Bert tá sølan er partur í vinnuliga virkseminum hjá viðkomandi, er møguligt at nýta lagurprinsippið, sambært § 3, stk. 3.

Viðmerkingar til § 4, stk. 2
Vinningur og tap verða gjørd upp ájavnt við munin millum útveganarupphædd og avhendingarupphædd fyri avvarðandi partabrøv v.m.

Í núverandi lóg verður partabræv fyri partabræv hátturin nýttur. Hetta merkir, at vinningur/tap verður gjørt upp sum munurin millum útveganarupphædd og søluupphædd fyri avvarðandi partabræv. Hyggjast skal eftir, hvat júst tað virðisbrævið, ið nú verður selt, er útvegað fyri.
Skotið verður upp, at partabræv fyri partabræv hátturin framvegis er tann galdandi uppgerðarhátturin.

Um partabrævaeigari hevur fleiri partabrøv við somu rættindum í sama felag, men sum ikki eru útvegað samstundis, verða tey partabrøv, sum fyrst eru útvegað, roknað fyri tey, sum fyrst eru avhendað (FIFO-prinsippið).

Útveganarupphæddin er tann upphædd, partabrævaeigarin gevur fyri partabrøvini. Og søluupphæddin er tann upphædd, eigarin fær við avhending av partabrøvunum.

Við tekning av partabrøvum er útveganarvirðið tekningsupphæddin.

Tá partabrævaeigarin fær tillutaðan ein tekningsrætt, so verður tekningsupphæddin útveganarvirðið fyri partabrævið. Hevur partabrævaeigarin goldið fyri at fáa tekningsrættin, so er útveganarvirðið fyri partabrævið tann upphædd, sum er goldin fyri rættin, samanlagt við tekningsupphæddini.

Eisini upphædd, goldin fyri ein rætt til frípartabræv, skal roknast við í útveganarvirðið fyri frípartabrævið.

Stendur einum partaeigara í boði at tekna umbýtilig lánsbrøv, hevur tekningsrætturin virði av kr. 0,-
Selur hann tekningsrættin, er vinningurin søluvirðið minus kr. 0,-.

Verður tað umbýtiliga lánsbrævið innfríað til pari, er ongin vinningur ella tap. Verða umbýtlilig lánsbrøv umbýtt til partabrøv ella smápartabrøv v.m., hevur hetta ongan skattligan týdning. Útveganarvirðið fyri partabrævið er tað sama sum fyri tað umbýtiliga lánsbrævið.

Er talan um umskipan av persónligt riknum vinnuvirki til partafelag eftir løgtingslóg nr. 47 frá 1986 um umskipan, er útveganarvirðið á partabrævinum tað skattliga virðið av ognum og skuldin hjá virkinum á umskipanardegnum, sambært § 4, stk. 2 í umskipanarlógini. Verður talan um eitt negativt útveganarvirði, verður hetta negativa virðið lagt afturat søluupphæddini, tá partabrævið verður selt.

Í sambandi við keyp og sølu í fremmandum gjaldoyra, verður søluupphæddin umroknað pr. keypsdag ella søludag.

Útreiðslur í sambandi við keypið av partabrævinum skulu leggjast afturat útveganarvirðinum.

Útreiðslur, sum partabrævaeigarin hevur í samband við sølu, kunnu við uppgerðini av vinningi dragast frá søluvirðinum.

Talan kann t.d. vera um søluprovisjón, útreiðslur til sakførara ella grannskoðara.

Tá útveganarupphædd ella søluupphædd er virðið í handli og vandli, eru ikki útreiðslur, sum kunnu leggjast afturat útveganarvirðinum ella dragast frá søluvirðinum.

Viðmerking til § 4, stk. 3
Her verður skotið upp at gera eina avmarking í rættinum til frádrátt fyri tap við sølu av partabrøvum.

Tá feløg selja partabrøv við tapi, kann hetta tap, sambært § 4, stk. 3 bert dragast frá, í tann mun tapið er størri enn skattafrítt vinningsbýti, sum felagið hevur fingið av avvarðandi partabrævi.

Sambært § 9, stk. 1 í hesi lóg kann eitt føroyskt móðurfelag fáa skattafrítt vinningbýti úr einum dótturfelag.

Henda regla um avmarking í tapsfrádráttinum er gjørd fyri at avmarka at móðurfelag, við at fáa skattafrítt vinningsbýti frá dótturfelagnum, kann tøma felagið uttan at rinda avgjald, og síðan selja partabrøvini í dótturfelagnum við tapi. Partabrøvini hava lítið og einki virði, av tí at felagið er tómt. Eitt slíkt tap kundi uttan hesa reglu verið drigið frá í uppgerðini av skattskyldugu inntøkuni eftir hesi lóg.

Tapsfrádráttur verður tí avmarkaður, soleiðis at tap bert kann dragast frá, um tapið er størri enn tað skattafría vinningsbýtið, ið tað partabrævið, sum verður selt, hevur givið móðurfelagnum.

Sambært § 9, stk. 2 skulu móðurfeløg í nøkrum førum hóast alt rinda avgjald av vinningsbýti frá dótturfeløgum, víst verður til viðmerkingarnar til § 9, stk.2. Hetta vinningsbýtið, sum skattur er goldin av, avmarkar tá ikki tapsfrádráttin.

Viðmerkingar til § 4, stk. 4
Frípartabrøv, rættir til frípartabrøv og tekningsrættir, ið eru tillutaðir, verða roknað fyri útvegað fyri 0 kr, og verða roknað fyri útvegað samstundis sum móðurpartabrøvini.

Neyðugt er at staðfesta, nær útveganartíðspunktið er, sjálvt um 3 ára reglan er avtikin, hetta orsakað av at FIFO princippið í nøkrum førum skal nýtast, tá vinningur ella tap skulu gerast upp.

At hesir rættir eru tillutaðir merkir, at tað ikki verður goldið fyri rættin.

Tá eitt frípartabræv verður selt, og útveganarvirðið er kr. 0, er tað á allan sølupeningin, ið skattur verður álagdur. Um ein tillutaður rættur til frípartabræv ella ein tillutaður tekningsrættur verður seldur, áðrenn viðkomandi fær frípartabrævið ella teknar partabrævið, verður allur sølupeningurin fyri rættin skattskyldug inntøka.

Viðmerkingar til § 5, stk. 1
Um tey virðisbrøv, sum eru fevnd av § 1, nr. 1, verða seld til tað felagið, sum hevur givið út hetta virðisbræv, verður avhendingarupphæddin roknað sum vinningsbýti.

Soleiðis verður tað mett sum útlutan av vinningsbýti, tá parteigari ella luthavari, sjálvboðin ella tvingaður, selur partabrøv, lutaprógv og líknandi virðisbrøv, her íroknað umbýtilig lánsbrøv og tekningsrættindi til slík virðisbrøv til tað felagið, sum hevur útskrivað hesi virðisbrøv.

Í slíkum førum verður øll avhendingarupphæddin tí mett sum skattskyldug inntøka sambært reglunum í hesum lógaruppskoti.

Viðmerkingar til § 5, stk. 2
Toll- og Skattaráð Føroya kann loyva, at avhendingarupphæddin ikki verður viðgjørd eftir stk. 1.
Verður loyvi givið, skal viðgerðin fara fram eftir somu reglum sum vinningur og tap við avhendan av partabrøvum v.m. eftir § 4.

Undantaksloyvi kann gevast, tá avhendingin av partabrøvunum er framd av øðrum orsøkum enn teimum, sum roynt verður at sleppa undan við høvuðsreglu í § 5, stk. 1.

§ 5, stk. 1 skal forða, at parteigarar verða eggjaðir til at leggja allan vinningin í felagnum í grunn, í staðin fyri at geva upp ein hóskandi part sum vinningsbýti, sum kann skattast, og við avhending av partabrøvum til felagið kunnu vinna sær útlutan, sum skattast á ein annan hátt.

Tá avgerast skal, um undantaksloyvi skal gevast, vil dentur tí verða lagdur á, um aftursølan til felagið verður nýtt sum alternativ til útlutan. Hetta kann til dømis vera í føri, har felagið keypir egin partabrøv til ein kurs, ið er hægri enn marknaðarkursurin. Vanliga verður undantaksloyvi bert givið, um parteigarar avhenda øll síni partabrøv. Tey nýtast tó ikki øll at verða avhendað til felagið, tí partvís avhending til onnur, herundir aðrar partabrævaeigarar í felagnum, kann góðtakast sum fullkomin avhending av partabrøvunum. Í heilt serligum førum kann gevast undantaksloyvi, hóast øll partabrøv ikki verða avhendað, tá ið skatting av allari søluupphæddini hevði givið eitt heilt órímiligt úrslit. Tað skal m.a. metast, um parteigarin veruliga hevur givið frá sær sína ávirkan á ta vinningsbýtisgevandi ognina.

Í feløgum, har parteigarin ella luthavarin ikki kunna avhenda síni partabrøv v.m. til onnur enn felagið, t.d. lutaíbúðarfeløg ella feløg, har ognarhald av partabrøvum er treytað av arbeiði í eini serstakari vinnu, verður undantaksloyvi næstan altíð givið.

Parteigarar, sum ynskja at avhenda partabrøv, lata ofta ein banka umsita avhendingina, og bankarnir taka tá vanliga partabrøvini í kommissjón. Í førum, har ein banki á henda hátt tekur í móti "egnum partabrøvum" frá einum parteigara til víðarisølu, verður henda avhending til bankan ikki fevnd av § 5, stk. 1, men parteigarin má skattast sum við avhending til triðjamann.

Undantaksloyvi verður ikki givið, so tað fevnir um øll, men bert eftir umsókn frá tí einstaka parteigaranum.

Viðmerkingar til § 5, stk. 3
Eitt undantak frá regluni í stk. 1 er, um hesi virðisbrøv verða avhend til útskrivandi felagið í avtøkuárinum í sambandi við endaliga avtøku av felagnum.

Viðmerkingar til § 5, stk. 4
Tá talan er um, at undantaksloyvi verður givið eftir stk. 2, ella at søla fer fram til felagið í avtøkuárinum sbrt. stk. 3, verður bert roknað sum vinningsbýti munurin millum avhendingarupphæddina og útveganarpeningin fyri avvarðandi virðisbræv. Her er so tað galdandi, at um tað t.d. snýr seg um frípartabrøv, so er útveganarupphæddin kr. 0

Viðmerkingar til § 6, stk. 1
Í hesi grein verður ásett, at høvuðsreglan er, at vinningur og tap av krøvum og skuld skal roknast við í uppgerðina av skattskyldugu inntøkuni í tí inntøkuárinum, tá vinningurin ella tapið eru ásannað ( realisasjónsprindsippið). Tað verða ikki sett nøkur ávís krøv um realisasjónsháttin, tvs. hvussu vinningurin ella tapið eru realiserað. Ein realisering av vinningi og tapi av krøvum og skuld er tó treytað av broytingum í viðurskiftunum millum ognaran og skuldaran, t.d. við innfrían ella avhending. Vanliga kann debitorskifti ikki fara fram, uttan at kreditor samtykkir hesum. Í teimum førum, tá debitorskifti fer fram, eftir at kreditor hevur givið samtykki til hetta, fyriliggur realisering fyri kreditor. Um debitorskifti kann fara fram, uttan at kreditor skal samtykkja, er bert talan um realisering fyri debitor. Fyri kreditor er tá ongin realisering farin fram. Tá kreditor avhendar sítt krav til triðjamann, fyriliggur avhending fyri kreditor, men ikki fyri debitor. Tá er ongin realisering farin fram av skuldini hjá debitor.

Umstøður, ið føra til realisering av vinningi og tapi kunnu vera:

• - at skuldarin innfríar skuldina (heilt ella partvíst). Bæði ognari og skuldari ásanna harvið ein vinning ella tap. Undir hetta pkt. hoyrir konvertering av einum kravi til partabrøv í debitorfelagnum.

• - at ognarin avhendar kravið. Við avhending meinast, at ognarrætturin til kravið verður fluttur. Tað hevur ongan týdning, um avhendingin av ognarrættinum hendir av fríum vilja ella er tvungin. Reglurnar galda tí eisini, tá ognarrætturin verður fluttur við sølu, umbýti, gávu/arvaforskot, kreditorforfylging ella útlutan úr einum deyðsbúgvi, sí tó §§ 12 og 13.

• - Broytingar í avtalutreytunum fyri eitt krav ella einari skuld kunnu vera av einum  sovorðnum slagi, at broytingin merkir stovnan av einum nýggjum kravi ella skuld, t.d. við broyting av gjaldoyra.

• - Fer samanlegging av feløgum fram, er talan um realisering, tó ikki um samanleggingin er fram eftir reglunum um skattafría samanlegging.

Viðmerkingar til § 6, stk. 2
Vinningur og tap av krøvum verða gjørd upp sum munurin millum úveganarupphædd og avhendingarupphædd, t.e., at uppgerðin av vinningi og tapi verður gjørd fyri hvørt krav sær.

Sum útveganarupphædd er at rokna tað, sum er goldið fyri kravið, ella um hetta ikki kann staðfestast, kursvirðið, tá kravið varð útvegað.

Avhendingarupphæddin er tað virðið, ið kravið kastar av sær við realisasjón, t.d. søluupphæddin, akkorddividenda osfr. Við gávu og arvaforskoti v.m. er virðið virðið í handli og vandli.

Verður skuldin innfríað við avdráttum, skal ein møguligur lutfalsligur vinningur ella tap takast við í avgjaldskyldugu inntøkuna so hvørt, sbr. viðmerkingini til § 6, stk. 3.

Viðmerkingar til § 6, stk. 3
Vinningur og tap av skuld verða gjørd upp sum munurin millum virðið á skuldini, tá skuldin verður stovnað, og virðið, tá skuldin verður innfríað ella frígivin. Virðið, tá skuldin verður stovnað, er vanliga tann upphæddin, sum skuldarin fekk útgoldna, tá kravið uppstóð, ella virðið, sum varð avtalað við evt. skuldarskifti.

Virðið á skuldini, tá hon verður innfría ella frígivin, er tað virðið, sum skuldarin rindar, ella virðið í vanligum handli.

Verður skuldin innfríað við avdráttum, verður roknað til avgjaldskyldugu inntøkuna so stórur partur, sum svarar til lutfallið millum (innfríanarvirðið – útveganarvirðið) og innfríanarvirðið.

Dømi: Eitt lán, nom. kr. 100.000 er stovnað til undirkurs, soleiðis at bert kr. 80.000 vóru útgoldnar, tá lánið varð stovnað. Árligur avdráttur er kr. 10.000. Kurstap at draga frá fyri hvønn avdrátt er:

100.000 - 80,000 x 10.000 = 2.000
100.000

Láns- og handilsútreiðslur í sambandi við stovnan av skuld, t.d. "gebyrer", "kurtage", stovningarprovisión v.m. kunnu verða lagdar afturat útveganarvirðinum. Sama er galdandi fyri lánsútreiðslur og tílíkt, t.d. stovningarprovisión, grannskoðanar- og sakføraraútreiðslur í sambandi við upptøku av lánum og sum ikki kunnu dragast frá í rakstrinum. Eisini kunnu útreiðslur í sambandi við avhending og innfrían dragast frá í avhendingarupphæddini ávíkavist innfríanarupphæddini.

Viðmerkingar til § 6, stk. 4
Henda reglan ásetir, at fyri likamligar persónar og deyðsbúgv skal vinningurin av slíkum, ið er nevnt í §1, nr. 2 og 3 bert roknast við í avgjaldskyldugu upphæddina, um samanlagdi vinningurin í einum álmanakkaári er størri enn kr. 10.000. Við hesum verða allir teir smærru vinningarnir undantiknir skattskyldu. Mett verður, at hetta skapar ein munandi fyrisitingarligan lætta.

Bert tap av lánsbrøvum, pantibrøvum og skuldarbrøvum, ið eru skrásett á virðisbrævamarknaðum, kunnu dragast frá i kapitalvinningsinntøkuni. Hetta er sett í lógina fyri at mótvirka misbrúki við t.d. lánum í familjuviðurskiftum. Eftir verandi reglum kunnu tap av øllum sløgum av lánsbrøvum, pantibrøvum og skuldarbrøvum verða drigin frá í aðrari inntøku, ið skal skattast eftir virðisbrævaskattalógini. Av tí at flestu fólk ikki hava havt nakran vinning at skatta av eftir virðisbrævaskattalógini, hevur áhugin fyri at konstruera tap ikki verið tann stóri.

Tap av krøvunum, ið eru nevnd omanfyri, kunnu óskerd dragast frá í kapitalvinningsinntøkuni, ið er nevnd í § 14.

Viðmerkingar til § 6, stk. 5
Lógin fevnir ikki um tap av debitorum og tap av viðurlagsvinnu. Hesi verða viðgjørd eftir vanligu reglunum í skattalógini. Neyðugt er við serreglum um hesi viðurskifti, tí at hevur kravánarin onga aðra kapitalvinningsinntøku at mótrokna í, er frádrátturin mistur. Eisini er tað galdandi, at skattaprosentið fyri eitt persónliga rikið felag oftast er annað enn 35%, og harvið verður tapið "skattað" øðrvísi, enn vinningurin varð skattaður.

Tap upp á skuldarar skal viðgerast á sama hátt, sum tað hevur verið viðgjørt, sbr. § 33, nr. 9 í skattalógini. Eftir hesi reglu kann "tap upp á skuldarar, heruppií útláns- og ábyrgdarskuldarar hjá peningastovnum", dragast frá í skattskyldugu inntøkuni. Við skuldarar meinast í hesum sambandi "umsetningsskuldarar", tvs. skuldarar, ið stava frá sølu upp á borg. Tap av øðrum skuldarum, t.d. frá útláni, skulu viðgerast eftir nýggju lógini. Verður tap av "umsetningsskuldararum" staðfest, tí hesir verða seldir øðrum felagi, skal hetta tap eisini viðgerast eftir skattalógini. Tó skal tapið viðgerast eftir hesi lóg, tá felag keypir skuldarar og síðani staðfestir eitt tap, antin via sølu ella via úrslitaleysa innheinting.

Henda reglan fevnir fyri tað næsta um viðurlagsvinnu, tvs. krøv, sum eru innvunnin sum gjald í vinnu, t.e. krøv sum eru latin afturfyri latan av vørum og tænastum. Hesi krøv verða í fyrsta umfari inntøkuførd sum skattskyldug inntøka til kursvirði. Hevur eigarin tap, t.d. tí skuldarin ikki kann rinda, skal tapið dragast frá eftir vanligu reglunum í skattalógini. Hevur eigarin ein vinning, verður viningurin roknaður við í skattskyldugu inntøkuna eftir hesi lóg. Tap og vinningur í hesum sambandi merkja, at eigarin fær meir ella minni enn í mun til kursvirðið, ið kravið av fyrstan tíð varð inntøkuført fyri. Verður kravið innfríað eftir reglunum, er talan um vinning, um kursvirðið er minni enn kr. 100, tá móttakarin fekk tað av fyrstan tíð. Um so er, má vinningurin gerast upp fyri hvønn avdrátt. Tap kann ikki staðfestast, fyrr enn talan er um úrslitaleysa innheinting ella við avhendan. Verður kravið avhendað, skal tapið viðgerast eftir skattalógini sbr. tí, ið er nevnt omanfyri.

Við í tapi av vøru- og tænastuskuldarum og viðurlagsvinnu verður eisini roknað valutakurstap. Tapið verður tikið við í skattskyldugu inntøkuna tað árið, tapið er goldið.

Viðmerkingar til § 6, stk. 6
Valutakurstap, ið hevur samband við fíggjarkrøv og skuld, ið hava samband við skattgjaldarans vinnuvirki, verður tikið við í skattskyldugu inntøkuna. Tapið verður tikið við í skattskyldugu inntøkuna tað árið, tapið er goldið.

Tá sagt verður, at valutakurstapið skal hava samband við skattgjaldarans vinnuvirki, so verður hervið meint t.d. valutakurstap, ið stendst av sølu til útlandið, ella stendst av lántøku uttanlands og, har lánið hevur samband við raksturin hjá felagnum ella til rakstrartól og líknandi. Hjá partafeløgum og smápartafeløgum og líknandi feløgum hava flestu valutakurstapini samband við skattsgjaldarans vinnuvirki.

Viðmerkingar til § 7, stk. 1
Hendan greinin ásetur, at vinningur við eftirgeving, fyrning, konfusjón (samanrenning), præklusjón av skuld og orsakað av neyðskuldarsemju og sjálvbodnari skuldarsemju verður roknaður við í skattskyldugu upphæddina, í tann mun skuldin verður niðurskrivað niður um kursvirðið á kravinum fyri kreditor, tá skuldin varð eftirgivin v.m.

Vinningur og tap av skuld vórðu viðgjørd eftir vanligu reglunum í skattalógini tvs. § 29, nr. 1. Eftir hesum reglum kundi tap ikki dragast frá, burtursæð frá um talan var um vinnu ella spekulasjón. Vinningur var heldur ikki skattskyldugur, undantikið tá talan var um vinnu, spekulasjón, ella talan var um gávu, og hendan hevði nakað virði.

Eftir nýggju reglunum skulu vinningur og tap við innfrían ella frígeving av skuld altíð roknast við í skattskyldugu inntøkuna eftir hesi lóg. Hetta óansæð hvussu innfríanin ella frígevingin av skuldini er farin fram, ella hvussu ella við hvørjum endamáli skuldin er stovnað. Tó er ein ávísur munur, tá talan er um lækking av framførarbærum halli eftir § 33, nr. 5 í skattalógini, sbr. niðanfyri.

Reglurnar eru galdandi fyri allar persónar og feløg v.m., ið eru nevnd í §2 í hesi lóg.

Reglurnar eru galdandi bæði fyri skuld í donskum krónum og útlendskum valuta.

Skuldareftirgeving fyriliggur, tá ognari og skuldari gera eina avtalu um eftirgeving av allari ella part av skuldini hjá skuldara. Tá gerast skal av, um eftirgevingin av skuldini er skattskyldug ella ikki, hevur tað ongan týdning, um talan er um einstaka eftirgeving (singulær ordning), ella talan er um eina samlaða avtalu um alla skuldina hjá skuldara (frivillig akkord). Tað, sum er avgerandi, er, um krøvini hjá ognaranum verða niðurskrivað niður um virði fyri hann, tá eftirgevingin fer fram. Hetta hevur heldur ikki týdning, tá talan er um lækking av framfluttum halli, sbr. § 33, nr. 5 í skattalógini. Verður kravið niðurskrivað til virðið fyri ognaran, er eftirgevingin ikki skattskyldug. Tó skal eitt møguligt ikki nýtt hall lækkast, sbr. § 33, nr. 5 í skattalógini.

Fyriliggur ein skuldareftirgeving, har kravið verður niðurskrivað til niður um virðið fyri ognaran, tá eftirgevingin fer fram, skal skuldarin skattast av muninum millum virðið á kravinum fyri ognaran og tað, sum kravið er niðurskrivað til. T.d. um eitt krav, nom. kr. 100 fyri kreditor, hevur eitt virði upp á kr. 50, men verður niðurskrivað til kr. 20, er skattskylduga inntøkan kr. 30.

Tað virðið fyri kreditor, ið her er talan um, er tað, sum hann hevði fingið, um debitor hevði realiserað øll aktiv, og útlutan til kreditorarnar var farin fram í konkursordanum.

Tað kann vera trupult at áseta virðið á kravinum fyri ognaran, serliga tá talan er um skuldareftirgeving v.m. til nærstandandi hjá kreditor. Verður ein avtala um eftirgeving gjørd við triðjamann, má tað sum útgangspunkt ætlast, at ognarin ikki niðurskrivar kravið niður um virðið á kravinum fyri kreditor. Slíkar avtalur millum óheftar partar mugu tí í høvuðsheitum góðtakast. Verður slík avtala gjørd millum nærstandandi ella partar í áhugafelagsskapi, so vil tað oftari henda, at talan er um skattskylduga, ella partvíst skattskylduga, eftirgeving.

Tað hevur tí týdning, hvussu virðið á aktivunum, ið skuldarin eigur, verða virðismett. Aktivini skulu virðismetast til handilsvirðið, undir tí fyritreyt, at aktivini verða seld undir einum. Verður virðisásetingin gjørd við grundarlagi í ársroknskapinum, skulu roknskaparligu virðini regulerast upp- og niðureftir í mun til handilsvirðini. Eisini skulu ognir, ið ikki áður hava verið tiknar við í javnan, takast við. Útskotin skattur skal ikki takast við sum skuld. Síggjast skal eisini burtur frá kausjónum frá triðjamonnum.

Sum sagt er lógin galdandi fyri allar eftirgevingar av skuld, herundir eftirgevingar millum nærstandandi.

Hall, ið ikki er nýtt, skal minkast við ikki-skattskylduga partinum av eftirgivnu upphæddini, sbr. § 33, nr. 5b í skattalógini.

Við fyrning meinast fyrning eftir lógarreglunum um hesi viðurskifti, tvs. annaðhvørt Norska lóg (20 ára fyrningarfreist) ella 1908 lógin (5 ára fyrningarfreist).

Í mun til skuldareftirgeving kann skuldin við fyrning detta burtur, uttan at ognarin hevur verið við til hetta. Kundi skuldarin rindað skuldina, tá hon bleiv fyrnað, skal hann skattast av allari skuldini. Hinvegin, kundi hann ikki havt goldið skuldina, ella bert parvíst, skal hann ávíkavist ikki skattast ella partvíst skattast av vinninginum.

Hevði kravið onki virði fyri kreditor, tá tað bleiv fyrnað, verður ongin skatting av debitor.

Fyrningin hevur tískil somu avleiðingar, sum um talan var um skuldareftirgeving. Tó verður eitt møguligt óbrúkt hall ikki minkað, sbr. § 33, nr. 5b í skattalógini.

Tá ein skuld verður fyrnað, hevur tað ongan týdning fyri skattsetingina, um skuldin svarar til tað, skattgjaldarin hevur kunna drigið frá á sjálvuppgávuni.

Við konfusjón (samanrenning) meinast, at skuldin dettur burtur, tí ognarin og skuldarin gerast tann sami. Hetta er t.d. galdandi, tá ognarin avhendar eitt krav móti skuldaranum til skuldaran sjálvan. Óbrúkt hall skal ikki minkast, sbr. § 33, nr. 5b í skattalógini.

Við fyrilokan (præklusjón) av skuld verður skilt, at eitt krav, eftir at proklama er lýst, smb, lóg ella óskrivaðum reglum, verður lýst "deytt og maktarleyst". Hetta er t.d. galdandi við præklusivt proklama. Præklusjón líkist fyrning í tí, at skuldin dettur burtur, uttan at talan er um innfrían ella avtalu við ognaran. Óbrúkt hall skal ikki minkast, sbr. §33, nr. 5b í skattalógini.

Neyðskuldarsemja fyriliggur, tá sovorðin kann fremjast eftir reglunum í konkurslógini. Óbrúkt hall skal minkast við ikki-skattskylduga partinum av eftirgivnu upphæddini, sbr. § 33, nr. 5b í skattalógini.

Sjálvboðin skuldarsemja (frivillig akkord) fyriliggur, tá tað fyriliggur ein samlað avtalað um skuldaran og ognararnar. Tað hevur ongan týdning fyri skattskylduna, um talan er um skuldareftirgeving (singulær ordning) ella sjálvbodna skuldarsemju (sjálvbodna akkord). Hetta hevur tó týdning fyri, um ikki óbrúkt hall skal minkast við ikki-skattskylduga partinum av eftirgivnu upphæddini, sbr. § 33, nr. 5b í skattalógini.

Viðmerkingar til § 7, stk. 2
Her verður skotið upp, at reglan í stk. 1 ikki skal vera galdandi, um talan er um gávu, arvaforskot ella arv frá einum av teimum í skattalógini § 29, nr. 3 nevndu persónum.

Sambært § 29, nr. 3 í skattalógini skulu gávur, sum hin skattskyldugi hevur fingið frá hjúnafelaga, avkomi, foreldrum (heruppií eisini ættleiðingarforeldrum) ella abba ella ommu, ikki teljast til skattskyldugu inntøkuna hjá móttakaranum.

Tá talan er um eitt nú eftirgeving av skuld frá einum, sum sambært § 29, nr. 3 er nærstandandi hjá skuldaranum, kann eisini sigast, at talan er um gávu. Sambært § 7, stk. 1 skal skuldarin rinda skatt eftir hesi lóg, í tann mun skuldin verður niðuskrivað niður um kursvirðið á kravinum.

Fyri ikki at bróta prinsippið í § 29, nr. 3 er undantøka gjørd, soleiðis at skuldarin ikki skal rinda skatt eftir § 7, stk. 1, um tann sum eftirgevur, er ein av teimum í § 29, nr. 3 í skattalógini nevndu persónum.

Sambært § 11 verður tó eisini latan av gávu roknað sum avhendan, og avhendingarupphæddin hjá "gevaranum" er virðið í vanligum handli, tá gávan verður latin. Tí skulu eitt nú foreldur, sum eftirgeva skuld til børn, skattast av møguligum vinningi av kravinum í sambandi við eftirgevanina.

Viðmerkingar til § 8
Bæði vinningur og tap av keyps- og sølurættindum, sum eru fevnd av § 1, nr. 4, skulu roknast við í skattskyldugu inntøkuna hjá øllum persónum v.m., ið eru fevnd av lógini, óansæð hvat endamálið er við gjørdu avtaluni. Talan er tískil um symmetriska skatting av slíkum aktivum.

Vinningurin ella tapið verða gjørd upp tað árið, tað er ásannað (realisasjónsprinsippið).

Skattskyldugi vinningurin og frádráttarbæra tapið verða gjørd upp óheft av uppgerðini av undirliggjandi partabrøvum, fíggjarligum krøvum v.m.

Avtalur um keyps- og sølurættindi, sum verða nýtt sum fíggjaramboð (finansielle instrumenter), kunnu haldast við, at tað undirliggjandi aktivið verður latið ella við munaravrokning (differenceafregning), tvs. munurin millum marknaðarprísin á undirliggjandi aktivinum "udløbsdagen" og prísin, sum varð avtalaður avtaludagin á undirliggjandi aktivinum, verður goldin.

Útreiðslur í sambandi við handil við keyps- og sølurættindum, t.d. avgjøld og kurtaga skulu roknast við í útveganarpeningin ávíkavist sølupeningin.

Tekningsrættindi til virðisbrøv, fevnd av § 1, nr. 1, kunnu sigast at vera ein keypsrættur, men hesi rættindi skulu ikki viðgerast eftir ásetingunum í hesi grein. Tekningsrættindi verða í staðin viðgjørd eftir ásetingunum um virðisbrøv, fevnd av § 1, nr. 1.

Viðmerkingar til § 9
Meginreglan er, at skatturin av vinningsbýti er 35%. Men feløg og grunnar v.m., sum móttaka vinningsbýti, verða tó skattað við 20%. Hetta samsvarar við skattaprosentið hjá feløgum. Um talan er um feløg, sum eru fult skattskyldug til Føroya, og sum eiga minst 25% av partapeninginum/innskotspeninginum í tí felagnum, sum útlutar vinningsbýtið, verður ongin skattur at lata. Sambært galdandi reglum er slíkt vinningsbýti skattafrítt, eisini um tað verður goldið til felag, sum er skrásett uttanlands. Eftir hesum uppskotinum verður gjørd tann avmarkingin, at vinningsbýtið bert verður latið skattafrítt, um móttakandi felagið er fult skattskyldugt í Føroyum. Her skal tó viðmerkjast, at í norðurlendska sáttmálanum um avtøku av tvískatting av inntøku hava vit bundið okkum til, at um móttakandi felagið er heimahoyrandi í einum øðrum norðurlandi og eigur minst 10% av ognunum í útlutandi felagnum, so skal felagið verða frítíkið fyri skatting av vinningsbýti. Hóast vit soleðis hava interna heimild til at skatta, kunnu vit við sáttmálum við onnur lond hava bundið okkum til at lata vera við at nýta henda rættin.

Vinningsbýtisskattur verður ikki latin av felagsins egnu partabrøvum/innskotsprógvum.

Sambært felagslógunum kann eitt partafelag ella eitt smápartafelag eiga upp til 10% av partapeninginum hjá sær sjálvum. Í veruleikanum eru tað hinir parteigararnir, sum eiga javnsvarandi meiri. Tí í staðin fyri at ognarføra ein slíkan partabrævapost, kann felagið eisini niðurskriva partapeningin javnsvarandi. Tí er eisini ásett í roknskaparlógini, at um so er, at eitt felag eigur partapening í sær sjálvum, so skal ein javnsvarandi upphædd setast av undir eginpeninginum í serligan grunn. Tað vinningsbýtið, sum fellur á tey partabrøvini, sum felagið sjálvt eigur, verður ongantíð goldið út úr felagnum, og tað vildi tí verið sera óheppið, um skattur skuldi verðið latin av hesum partinum av vinningsbýtinum. Tí er hetta undantakið sett inn, at skattur skal ikki roknast av felagsins egnu partabrøvum/innskotsprógvum.

Viðmerkingar til § 9, stk. 2
Við gildi frá 8. desember 1998 vóru reglurnar um vinningsbýti broyttar í sambandi við, at móðurfelag keypir partabrøv frá likamligum høvuðsparteigara í einum felag fyri pening, sum beinleiðis ella óbeinleiðis kann førast aftur til skattafrítt vinningsbýti úr seinna felagnum. Tá nøkur av teimum feløgunum, sum tá vóru stovnað við omanfyri nevnda endamáli, enn eru til og kunnu halda fram við tí møguleikanum at tøma partafelag uttan at gjalda vinningsbýtisskatt, er henda regla eisini tikin við í hesum uppskoti. Henda áseting skal tó bert vera galdandi fyri tey dømi, har sølan frá tí likamliga persóninum til felagið, sum blívur móðurfelag, er skattafrí. Eftir hesi lóg er ikki talan um, at søla kann vera skattafrí, uttan at sølan skal viðgerast eftir skiftisreglunum.

Viðmerkingar til § 10
Skatturin av rentuinntøku er 35% fyri likamligar persónar og deyðsbúgv. Men fyri feløg og grunnar v.m. skal rentuinntøkan roknast við í skattskyldugu inntøkuna eftir skattalógini. Víst verður til viðmerkingarnar til § 4, har greitt verður frá, hvat er at skilja við feløg og grunnar v.m. eftir hesi lóg.

Viðmerkingar til § 10, stk. 2
Av einstøkum rentuinntøkum skal skattur tó ikki latast. Longu í verandi lóggávu eru hesar rentuinntøkur skattafríar og frítøkurnar eru bert ein víðariføring av galdandi reglum. Talan er um trý undantøk. Fyri tað fyrsta skal skattur ikki rindast av rentu av innilæstum dýrtíðarviðbótum í danska Dyrtidsfonden. Har eru føroyingar, sum hava rentuinntøku av hesum peninginum, men sum ikki fáa rentuna útgoldna, fyrr enn sjálvur høvuðsstólurin verður útgoldin. Harnæst eru rentur, sum verða góðskrivaðar konto fyri eftirlønarskipan í peningastovni v.m. undantiknar skatting eftir hesi lóg, so leingi tær ikki verða útgoldnar. At enda skal skattur ikki latast av rentu av ov nógv goldnum skatti.

Viðmerkingar til § 11, stk. 1
Lating og móttøka av gávu ella arvaforskoti verða roknað sum avhending og útvegan. Tað eru øll tey aktiv, sum eru fevnd av hesi lóg, sum við lating ella móttøku av gávu ella arvaforskoti verða síðustillað við avhending og útvegan.

Avhendingarupphæddin og útveganarupphæddin verða roknaðar sum virðið í vanligum handli, tá gávan verður latin.

Tað kemur fyri, at eitt nú foreldur við gávubrævi geva børnum sínum partabrøv, tað veri seg minnilutapartabrøv ella høvuðsparteigarabrøv.

Gávan í sær sjálvum er ikki skattskyldug inntøka fyri móttakaran sambært § 29, nr. 3 í skattalógini, tá talan er um gávu frá hjúnafelaga, avkomi, foreldrum (heruppií eisini ættleiðingarforeldrum) ella abba ella ommu.

Men um talan er um eitt partabræv, so er virðið í vanligum handli avhendingarupphæddin hjá gevaranum, og hesin skal rinda skatt sambært § 4 í hesi lóg við útgangsstøði í virðinum í vanligum handli, tá gávan verður latin.

Móttakarin verður ikki skattaður við móttøkuni, sambært § 29, nr. 3 í skattalógini, men virðið í vanligum handli, tá gávan verður latin, er útveganarvirðið fyri partabrævið og er útgangsstøði fyri avgjaldinum, tá partabrævið seinni verður selt.

Viðmerkingar til § 11, stk. 2
Endurgjald og tryggingarpeningur verða javnmett við avhendingarupphædd.
Verða endurgjald ella tryggingarpeningur fingin fyri eitthvørt av teimum aktivum, sum eru fevnd av hesi lóg, skal henda upphædd roknast fyri avhendingarupphædd, og skatting skal tá fara fram eftir vanligu reglunum fyri avhending av viðkomandi aktivi.

Eitt dømi er, at endurgjald er fingið fyri, at ein avtala um sølu av partabrævi bleiv ógildað. Hetta endurgjald skal tá viðgerast sum søla av partabrævi.

Viðmerkingar til § 12, stk. 1
Í § 12 er ein regla um successión frá einum deyðsbúgvi til arvingar. Henda áseting er í prinsippinum einsljóðandi við ásetingina í § 5 í virðisbrævaskattalógini. Sama áseting hevur tí verið galdandi fyri tey virðisbrøv, sum vóru fevnd av virðisbrævaskattalógini. Hetta er tó ein víðkan av succesiónsreglunum, av tí at tað eru fleiri aktiv, sum eru fevnd av hesi lóg.

Vinningur ella tap í samband við útlutan frá einum deyðsbúgvi verða sambært § 12, stk. 1 ikki tikin við í uppgerðina hjá deyðsbúgvum.

Viðmerkingar til § 12, stk. 2.
Hjúnafelagin, arvingurin ella legatarurin kemur til fulnar í stað hins deyða og tekur við øllum teimum rættindum og skyldum, sum hava tilknýti til avvarðandi virðisbræv. T.v.s. virðisbrævið verður framhaldandi roknað fyri at vera útvegað fyri ta upphædd, sum hin deyði útvegaði virðisbrævið fyri.

Selur hjúnafelagi, arvingur ella legatarur, verður tað útveganarvirðið hjá tí deyða, ið verður avgerandi fyri skattskylduna sambært reglunum í hesi lóg.

Viðmerkingar til § 12, stk. 3
Við teimum avmarkingum, sum eru gjørdar í stk. 1 og stk. 2, verða reglurnar í skattalógini um skattseting í samband við deyða at nýta í sambandi við sølu av aktivum, fevnd av hesi lóg.

Viðmerkingar til § 13
Henda áseting gevur heimild til successión í livandi lívi, - eisini kalla generasjónsskifti. Við hesi áseting verður møguligt hjá foreldrum og øðrum, undir ávísum treytum, at avhenda virðisbrøv til millum annað børnini, uttan at skattur fellur við avhendanina. Henda áseting er nýggj í Føroyum, men er galdandi rættur í londum kring okkum.
Ásetingin um skattafrítt generasjónsskifti er ikki galdandi, um útvegarin ikki er fult skattskyldugur í Føroyum, ella um útvegarin, sambært tvískattasáttmálum, ikki er heimahoyrandi í Føroyum.

Treytirnar fyri, at avhendan í livandi lívi av virðisbrøvum, ið eru fevnd av § 1, nr. 1, kann verða skattafrí, eru, fyri tað fyrsta, at avhendanin er til børn, barnabørn, systkin, børn hjá systkjum, barnabørn hjá systkjum, ættleidd børn, stjúkbørn og fosturbørn. Stjúkbørn og fosturbørn eru sambært hesi lógaráseting javnsett við natúrlig ættarbond, sjálvt um tey formelt ikki eru í familju við avhendarin. Í Føroyum hevur tað altíð verið siðvenja fyri, at familjur hava fostrað børn, sjálvt um ongi natúrlig ættarbond hava verið. Hesi børn hava bæði av familjuni og av sær sjálvum verið ein natúrligur partur av familjuni, sjálvt um tey formellu viðurskiftini ikki hava verið í lagi. Skotið verður tí upp at javnseta stjúkbørn og fosturbørn við børn av natúrligum ættarbondum. Treytin fyri at javnseta stjúkbørn og fosturbørn við børn av natúrligum ættarbondum er, at hesi børn hava verið ein natúrligur partur av familjuni. Avhendarin skal í hesum førum reelt hava fostrað barnið sum sítt egna, og barnið skal hava mett avhendarin sum foreldur.

Tann næsta treytin er, at avhendarin skal vera høvuðsparteigari. Avhendarin er høvuðsparteigari, um hann eigur 25% ella meira av partapeninginum, ella ræður yvir meira enn 50% av atkvøðuvirðinum. Í sambandi við hesa avgerð viðvíkjand teimum 25% og 50%, verður sæð burtur frá felagsins egnu partabrøvum.

Hóast avhendarin ikki sjálvur lýkur omanfyri nevndu treytir (viðvíkjandi 25% / 50%), kann hann kortini verða mettur sum høvuðsparteigari. Hetta tí, at partabrøv hjá avhendarans nærstandandi eisini verða roknað uppí, sambært § 13, stk. 4. Herumframt verða partabrøv tald við, sum eru ogn hjá feløgum, grunnum v.m. har framanfyri nevndi, millum annað orsakað av ognhaldi, viðtøkum, avtalu ella felags leiðslu, hevur avgerandi ávirkan. Tó vera umbýtilig lánsbrøv, sambært § 13, stk. 5, ikki roknað við.

Tann triðja treytin fyri successión í livandi lívi er, at hvør avhendan av partabrøvum er í minsta lagi 15% av atkvøðuvirðinum. Er talan t.d. um eini hjún, sum hvør í sínum lagi avhenda partabrøv til børnini, skal hvør avhendan av partabrøvumun vera í minsta lagi 15% av atkvøðuvirðinum. Ikki er møguligt at samanleggja virðini.

Skattligu fylgjurnar av successión í livandi lívi eru, at vinningur og tap ikki verða skattað hjá avhendaranum. Útvegarin kemur skattliga í avhendarans stað við avhendanini av virðisbrøvunum. Tá vinningur ella tap hjá útvegaranum við avhendan skulu gerast upp, roknast virðisbrøvini sum útvegað fyri ta útveganarupphædd, tey vóru fingin til vega fyri av avhendaranum.

Hevur útvegarin eitt hall, sum stavar frá tíðini innan successiónina, kann útvegarin sambært ásetingini í § 13, stk. 8 ikki draga hetta hallið frá í vinningi, útvegarin fær við sølu av virðisbrøvum, útvegarin hevur succederað í. Henda áseting er gjørd fyri at fyribyrgja spekulasjón. Sum eitt dømi kann nevnast, at ein høvuðsparteigari ætlar at selja virðisbrøv og tað er vinningur at skatta. Í staðin fyri at selja virðisbrøvini sjálvur, kunnu virðisbrøvini succederast til ein móttakara, ið hevur ónýtt hall. Hesin selur síðani virðisbrøvini og mótroknar hallið í staðfestum vinningi. Sølupeningurin kann síðani gevast aftur til lataran skattafrítt, sbr. § 29, nr. 3 í skattalógini. Hervið verður skatting eftir hesari lóg umgingin.

Avgerðin um , at útvegarin kemur í avhendarans skattliga stað, skal fráboðast til Toll- og Skattstovu Føroya í seinasta lagi í sambandi við, at avhendarin letur inn sjálvuppgávu til Toll- og Skattstovu Føroya.

Viðmerkingar til § 14
Ein uppgerð verður gjørd, har vinningur og tap eftir §§ 4, 6, 7,8 og 28 verða løgd saman. Hetta merkir, at nettoupphæddin sambært § 4 (vinningur og tap av § 1, nr. 1 virðisbrøvum) skal flytast yvir til uppgerðina eftir § 14. Eisini nettoupphæddin sambært § 6 (vinningur og tap av § 1, nr. 2 og nr. 3 krøvum og skuld) skal flytast yvir í uppgerðina eftir § 14. Sama er galdandi fyri møguliga skattskylduga upphædd eftir § 7 (eftirgeving v.m.) og eftir § 8 (vinningur og tap av § 1, nr. 6 rættindum) og vinning og tap eftir § 28 (skiftisreglar).

Allar hesar upphæddir skulu eftir § 14 roknast saman. Tað vil siga, at tap av eini av hesum inntøkum kann mótroknast í vinningi av einum av hinum inntøkusløgunum.

Viðmerkingar til § 14, stk. 2
Vísir uppgerðin vinning, verður latin ein skattur upp á 35 %. Feløg og grunnar v.m. lata tó ein skatt uppá 20 %. "Feløg og grunnar v.m." merkir í hesum samanhangi tey feløg, sum eftir føroyskum reglum verða mett sum sjálvstøðug skattasubjekt. Henda meting verður gjørd út frá ásetingunum í § 1 í skattalógini. Tey feløg, sum eftir § 1 í skattalógini eru at meta sum sjálvstøðug skattasubjekt, verða skattað við 20 % eftir hesi lóg. Hetta er eisini galdandi fyri útlendsk feløg, sum eftir føroyskum reglum eru at meta sum sjálvstøðug skattasubjekt.

Viðmerkingar til § 14, stk. 3
Vísir uppgerðin hall, kann hetta dragast frá í inntøku fimm tey næstu árini eftir hesi grein. Tó soleiðis at hallið einans kann dragast frá fyri eitt seinni inntøkuár, treytað av, at tað ikki rúmast innan fyri ein møguligan nettovinning í einum inntøkuári frammanundan. Hallið skal sostatt dragast frá skjótast til ber. Ikki ber til at leypa um eitt ár og so aftur draga frá í inntøku eitt seinni ár.

Um uppgerðin eftir § 14 vísir hall, kann hetta hallið soleiðis ikki dragast frá í aðrari innøku eftir hesi lóg. Tað vil siga, at hallið ikki kann dragast frá í vinningsbýti og rentuinntøkum.

Viðmerkingar til § 15
Tað áliggur feløgunum, sum útluta vinningsbýti, at halda aftur skattin og rinda Toll- og Skattstovu Føroya peningin. Hetta skal verða gjørt í seinasta lagi 14 dagar eftir aðalfundarsamtyktina um útlutan. Eisini skulu feløgini lata eina uppgerð yvir útgoldna vinningsbýti, afturhildna skattin og greiða frá, hvørji feløg ikki skulu rinda skatt.

Hóast tað er felagið, sum skal halda aftur skattin, so er tað tann, sum fær útlutað vinningsbýti, sum ber skattin. Skatturin áliggur móttakaranum.

Felagið, sum útlutar vinningsbýti, skal ikki halda aftur skatt av vinningsbýtinum hjá teimum feløgum, sum sambært hesi lóg ikki skulu rinda skatt av vinningsbýtinum orsakað av, at tey eru fult skattskyldug í Føroyum og eiga meira enn 25% av partapeninginum í útlutandi felagnum, sbr. § 9. Yvirlit skal tó vera gjørt, har tað eisini verður greitt frá, hvussu nógv vinningsbýti er goldið til slík feløg.

Í millumtjóða sáttmálum um avtøku av tvískatting t.d. í tí norðurlendska sáttmálanum av hesum slagi, hava vit bundið okkum til, at vit ikki skulu halda aftur meira enn 15 % í skatti av vinningsbýti, um móttakarin er heimahoyrandi í einum av hinum norðurlondunum og 0%, um talan er um felag, sum eigur meira enn 10% av partapeninginum í tí útlutandi føroyska felagnum. Hetta merkir tó ikki, at feløgini ikki skulu afturhalda og avrokna skattin til Toll- og Skattstovuna, tá feløgini eftir sáttmálanum ikki skulu gjalda vinningsbýtisskatt til Føroya. Um feløgini ikki eru undantikin at gjalda vinningsbýtisskatt eftir hesi lóg, skulu útlutandi feløgini halda aftur og avrokna skattin sum vanligt. Útlendska felagið, sum sambært sáttmálanum ikki skal gjalda skatt, ella skal gjalda minni, enn goldið er, skal venda sær til Toll- og Skattstovu Føroya og fær so munin endurrindaðan. Hetta ljóðar kanska stirvið, men soleiðis er avtalaða mannagongdin norðanlondini ímillum. Fyrimunurin við hesari mannagongd er, at tað stendur ikki til útlutandi felagið at finna út av, halda skil á og taka avgerð um, hvat sáttmálarnir siga um, hvør eigur skattin. Men tað er Toll- og Skattstova Føroya, sum tekur støðu til, um treytirnar fyri endurrindan eru loknar.

Verður skatturin ikki goldin, sum ásett, er heimild til at rokna rentu. Tað álíggur tí útlutandi felagnum at rinda skattin, og verður komið fram á, at felag ikki hevur avroknað skatt, verður krav sett fram móti hesum felagnum við renturokning frá 1. degi í tí mánaði, sum kemur eftir, at skatturin skuldi verið goldin, og til goldið er. Tekur aðalfundurin til dømis avgerð um útlutan av vinningsbýti tann 5. juni, skal skatturin vera avroknaður í seinasta lagi tann 19. juni. Verður hetta ikki gjørt, verður renta roknað frá 1. juli, og til goldið er. Slík renta kann ikki dragast frá, tá skattskylduga inntøkan hjá felagnum verður gjørd upp.

Vinningsbýti frá feløgum, sum ikki eru fult skattskyldug í Føroyum, verður givið upp og rindað eftir ásetingunum í § 18 í hesi lóg.

Viðmerkingar til § 16
Tað er eigarin av kontuni í peningastovninum ella postgiro, sum skal bera skattin, men tað er peningastovnurin ella postgiro, sum kontohavarans vegna skal rinda skattin.

Skatturin verður roknaður sum goldin rættstundis, tá hann í seinasta lagi verður goldin tann 15. í mánaðinum aftaná rentutilskrivingina. Tað sama er galdandi fyri ábyrgdarpeningin.

Peningastovnurin ella postgiro skal afturhalda 35 % av rentuinntøkuni, tá talan er um likamligar persónar og deyðsbúgv. Er talan um rentuinntøku hjá feløgum og grunnum v.m., skal skattur ikki haldast aftur.

Skatturin skal í seinasta lagi tann 15. í mánaðinum aftaná rentutilskriving rindast til Toll- og Skattstovu Føroya. Um hetta ikki verður gjørt, verður krav sett fram móti peningastovninum ella postgiro við renturokning frá 1. degi í tí mánaði, sum kemur eftir, at skatturin skuldi verið goldin, og til goldið er. Henda renta kann ikki dragast frá, tá skattskylduga inntøkan verður gjørd upp.

Viðmerkingar til § 17
Aðrar rentur enn tær, sum eru nevndar í § 16, verða av likamligum persónum og deyðsbúgvum givnar upp eftir reglunum í § 18.

Viðmerkingar til § 18
Henda grein áleggur tí skattskylduga eftir hesi lóg at gera upp ta skattskyldugu upphæddina av ávíkavist sølu av partabrøvum, vinningi ella tapi av fíggarkrøvum og skuld, keyps- og sølurættindum sambært § 14, vinningsbýti sambært § 15 og rentuinntøku sambært § 17 á oyðublað, ið Toll- og Skattstova Føroya letur gera.

Viðmerkingar til § 18, stk. 2
Tað áliggur tí skattskylduga at avrokna skattin grundað á uppgerðina, sum tann skattskyldugi hevur gjørt. Rindan av skattinum verður roknað sum rættstundis, tá ið goldið verður í seinasta lagi, samstundis, sum sjálvuppgávan eftir reglunum í skattalógini eigur at vera latin inn til Toll- og Skattstovu Føroya. Fyri likamligar persónar er freistin at lata sjálvuppgávuna inn tann 15. mars, og fyri virkir er freistin tann 1. juni, tó í seinasta lagi tann 15. august, um virkið hevur fingið loyvi til tess frá Toll- og Skattstovu Føroya.

Viðmerkingar til § 18, stk. 3
Um skatturin ikki verður goldin rættstundis, verður renta roknað av skattinum við 1% um mánaðin frá 1. degi í mánaðinum eftir, at skatturin skuldi verið goldin, og til goldið er. Henda renta kann ikki dragast frá, tá skattskylduga inntøkan verður gjørd upp eftir skattalógini.

Viðmerkingar til § 18, stk. 4
Skatturin eftir hesi lóg fer í landskassan. Eftir galdandi reglum, sum fara úr gildi við hesi lóg, fer skattur av vinningsbýti og skattur av rentuinntøku í landskassan, meðan skatturin av virðisbrøvum verður býttur við 60% til landskassan og 40% til kommunurnar. Við hesum verður skotið upp, at allur skattur eftir hesi lóg fer við 100% í landskassan. Skattur, sum skal roknast við í uppgerðina av skattskyldugu inntøkuni eftir skattalógini, verður býttur millum land og kommunu sum annar skattur eftir skattalógini.

Viðmerkingar til § 18, stk. 5
Tá talan er um inntøku, sum skal roknast við í uppgerðina av skattskyldugu inntøkumi eftir skattalógini, skal henda inntøka gevast upp og rindast eftir reglunum í skattalógini. Her kann til dømis vera talan um vinnuliga inntøku sambært § 3 ella rentuinntøku hjá virkjum.

Skattur goldin øðrum landi

Viðmerkingar til § 19
Skattur, sum er goldin øðrum landi av inntøku, sum stavar haðani, har sáttmáli ikki er gjørdur, kann verða drigin frá í tí skatti, sum latast skal í Føroyum av hesari inntøku.

Tá talan er um inntøku, sum stavar frá einum landi, sum Føroyar hava tvískattasáttmálar við, so verður skatturin lagaður eftir teimum reglum, sum eru ásettar í sáttmálunum.

Tá talan er um persón, sum eftir hesi lóg er skattskyldugur av inntøku, sum stavar frá einum landi, sum Føroyar ikki hava tvískattasáttmála við, er ikki uttan hesa áseting møguligt at slaka í tí føroyska skattinum fyri tann skatt, sum er goldin uttanlanda.

Tað er kreditthátturin, sum verður nýttur í hesi avtøkureglu.

Hetta merkir, at tað ongantíð er meir enn tann skattur, sum er goldin í hinum landinum, sum verður drigin frá í føroyska skattinum.

Heldur ikki kann verða drigið frá meira enn tann skattur, sum eftir føroyskum reglum fellur á ta inntøku, sum eisini er skattað í hinum landinum. T.d. um skatturin í Føroyum av tí ávísu inntøkuni er 20, og hitt landið skattar hesa inntøku við 25, kann viðkomandi bert fáa frádrátt í føroyska skattinum við 20. Hetta merkir, at frádrátturin í føroyska skattinum ongantíð kemur at ávírka skattin av aðrari inntøku.

Viðmerkingar til § 20
Tað eru økisskrivstovurnar hjá Toll- og Skattstovu Føroya, sum taka avgerðir eftir hesi lóg. Allar avgerðir, ið eru tiknar sambært kapittul 1-4 í hesi lóg, kunnu kærast til Landsskattakærunevndina. Kærast skal innan 4 vikur frá tí degi, kærarin hevur fingið avgerðina. Kæran skal vera skrivlig og grundgivin.

Viðmerkingar til § 21
Toll- og Skattstova Føroya hevur skyldu og rætt til at gera eftirlit í sambandi við álíkningar eftir hesi lóg. Fyri at Toll- og Skattstova Føroya kann fremja eftirlit eftir hesi lóg, hava øll, ið koma undir hesa lóg, skyldu til at leggja fyri Toll- og Skattstovu Føroya, tá hetta verður kravt, øll skjøl, ið kunnu vera til sannan av álíkningini.

Skjøl, ið hava týdning fyri álíkningina, eru víttfevnandi, tað kunnu millum annað vera roknskaparskjøl, fakturar, rokningar við meira. Skjøl í hesi lóg eru ikki bert skjøl á pappírsformi, men eisini upplýsingar av týdningi fyri álíkningina, sum t.d. eru elektroniskar og digitalar.

Rætturin til eftirlit fevnir um alt roknskapartilfar, so sum ársroknskap, roknskaparbøkur, journalir, leysblaðabøkur við tilhoyrandi fylgiskjølum, kontokort og annað tílíkt. Herumframt fevnir hetta um kladdubøkur og aðrar hjálpibøkur, t.d. ordrabøkur, avtalubøkur, bíleggingarbøkur, goymslubøkur, arbeiðsseðlar, vikuseðlar og líknandi. Eisini fevnir rætturin um sáttmálar og aðrar skrivligar avtalur.

Um virkir nýta grannskoðanarprotokol ella líknandi, er hendan eisini fevnd av rættinum til eftirlit.

Í virkjum, ið nýta edv at føra roknskap, fevnir rætturin til eftirlit eisini um skriv, ið lýsa skipanirnar v.m., magnetbond og aðrar dátuberar.

Viðmerkingar til § 22
Øll krøv, herundir skattur, sektir, rentur, innkrevjingarkostnaður, ið verða reist, ella standast av inntøku, ið er skattskyldug eftir hesi lóg, kunnu innheintast við panting. Toll- og Skattstova Føroya fremur pantingina eftir reglunum í skattalógini fyri innkrevjing av skattum.

Viðmerkingar til § 23
Í hesi grein er fyriskipað, at tann, sum við tí í hyggju at sleppa undan at gjalda skatt av inntøku, ið er skattskyldug eftir hesi lóg, greiðir rangt frá ella á annan hátt gevur villleiðandi upplýsingar, verður revsaður við sekt ella fongsli upp til 2 ár. Bæði likamligir og løgfrøðiligir persónar eru fevndir av hesi áseting og av § 24.

Viðmerkingar til § 24, stk. 1
Í hesi grein er fyriskipað, at tey virki, ið sambært § 15 og § 16 hava skyldu til at halda aftur og avrokna skatt av ávíkavist vinningsbýti, rentuinntøku og ábyrgdarpeningi og lata vera við at gera eftir ásetingunum í hesi lóg, verða revsað, um virkini við vilja ella av stórum gáloysni ikki yvirhalda skyldurnar, ið eru álagdar teimum.
Tá ið Toll- og Skattstova Føroya tekur støðu til spurningin um skuld, verða vanligu reglurnar um tilætlan og ósketni nýttar.

Viðmerkingar til § 24, stk. 2
Eftir hesi áseting kann eisini tann revsast, sum móttekur vinningsbýti ella rentuinntøku, og sum er vitandi um, at felagið ikki hevur hildið aftur skattin, sum tað er álagt felagnum at gera.

Viðmerkingar til § 25
Sambært hesi áseting kann Toll- og Skattstova Føroya, tá ið eitt lógarbrot ikki verður mett at føra við sær strengari revsing enn sekt, kunna viðkomandi um, at málið kann verða avgjørt uttan rættarsókn, um so er, at viðkomandi játtar seg sekan í lógarbrotinum og játtar at gjalda eina í fráboðanini ásetta sekt innan eina nærri ásetta tíðarfreist.

Fráboðanin verður nevnd sektaruppskot og verður givin viðkomandi skrivliga. Verður sektin sambært sektaruppskotinum goldin innan ásettu freistina, ella játtar viðkomandi skrivliga innan somu freist yvir fyri Toll- og Skattstovu Føroya at vilja gjalda sektina, fellur víðari rættarsókn burtur.

Verður sektin ikki goldin ella ásannað, verður málið sent fútanum, við umbøn um at reisa ákæru móti viðkomandi. Sama hendir, tá ið Toll- og Skattstova Føroya metir, at viðkomandi, hvat støddini á sektini og umstøðunum í málinum viðvíkur, eigur at verða fongsulsrevsaður, ella at málið annars eigur at verða avgjørt í rættinum.

Fyritreytin, fyri at eitt mál kann avgerast fyrisitingarliga, eigur at vera, at tað ikki verður mett, at lógarbrotið, um tað verður skotið fyri dómstólin, kemur at føra við sær fongsulsrevsing.

Áseting av sektarstøddini er fyri ein part latin upp í hendurnar á Toll- og Skattstovu Føroya sum tann myndugleiki, ið umsitur lógina, og fyri ein part upp til rættin. Tá ið avgerð skal takast í sektarmálum, er sum meginregla neyðugt, at áseta sektirnar í samsvari við reglurnar í kap. 10 í revsilógini um revsiáseting.

Sambært § 80 í revsilógini skal revsiáseting gerast við atliti at, hvussu grovt lógarbrotið er, og við atliti til upplýsingar um brotsgerðapersónin, herímillum um hansara vanligu persónligu og samfelagsligu viðurskifti, hansara viðurskifti áðrenn og aftaná brotsgerðina og orsøk hansara til at gera brotsgerðina.

Áseting av, hvussu stór sektin skal vera, skal harumframt, innan tey mørk, sum atlitið til lógarbrotið og tær í § 80 nevndu umstøður annars áseta, gerast við serligum atliti til gjaldsføri hjá viðkomandi, sbr. § 51, stk. 3 í revsilógini.

Viðmerkingar til § 26
Lógin kemur í gildi dagin eftir, at hon er kunngjørd, men ásetingarnar í lógini hava virknað frá 16. november 2001. Hetta merkir, at vinningur og tap, sum eru staðfest framløgudagin ella seinni, skulu viðgerast eftir hesi lóg. Sama er galdandi fyri rentuinntøkur, sum eru tilskrivaðar 16. november 2001 ella seinni, og vinningsbýti, sum er útlutað 15. november 2001 ella seinni.

Tvær lógir fara úr gildi samstundis, sum henda lóg kemur í gildi, hesar eru rentuskattalógin, løgtingslóg nr. 87 frá 5. juni 1992, og virðisbrævaskattalógin, løgtingslóg nr. 40 frá 17. apríl 1986.

Viðmerkingar til § 27
Skiftisreglurnar í §§ 28, 29 og 30 fevna um sølu og aðra avhending av teimum í § 1, nr. 1 nevndu virðisbrøvum, ið eru útvegað, áðrenn henda lóg kemur í gildi. Tað eru sostatt tvær treytir, sum skulu vera loknar, um søla og onnur avhendan av virðisbrøvum skulu fara fram eftir hesum kapitli. Fyri tað fyrsta skal man staðfesta, um talan er um virðisbrøv, fevnd av § 1, nr. 1. Víst verður í hesum sambandi til viðmerkingarnar til § 1, nr. 1. Fyri tað næsta skulu virðisbrøvini vera útvegað, áðrenn tann nýggja lógin kom í gildi.

Skiftisreglurnar eru gjørdar fyri ikki at skatta við afturvirkandi kraft og eisini tí, at tey, sum hava útvegað sær virðisbrøv, áðrenn henda lóg kom í gildi, hava disponerað eftir galdandi reglum, og hava sostatt havt eina grundaða væntan um, at vinningur við sølu av virðisbrøvum, sum tey hava átt í trý ár ella meira og fyri høvuðsparteigara eftir 10. ári, ikki verður skattaður.

Viðmerkingar til § 28
Meginreglan er, at tá ið hin skattskyldugi hevur útvegað virðisbrøvini minni enn trý ár frammanundan, søla er farin fram, skulu vinningur og tap í sambandi við søluna gerast upp eftir § 14 í hesi lóg. Víst verður í hesum sambandi til viðmerkingarnar til § 14.

Viðmerkingar til § 28, stk. 2
Henda grein ásetur, at vinningur ella tap, ið er ásannað meiri enn trý ár eftir, at útveganin er farin fram, verður ikki roknað upp í uppgerðina av skattskyldugu inntøkuni. Undantikin eru tey føri, tá ið talan er um vinnuligt virksemi, sambært § 3. Við hesum verða íleggjarar, sum hava disponerað eftir virðisbrævaskattalógini, stillaðir sum áðrenn tann nýggja lógin kom í gildi.

Viðmerkingar til § 28, skt. 3
Henda áseting er eitt undantak til § 28, stk. 2 og ásetur, at vinningur í sambandi við sølu av virðisbrøvum hjá høvuðsparteigara, har sølan fer fram trý ár ella seinni eftir útveganina av virðisbrøvunum, verður skattaður eftir § 14. Eftir virðisbrævaskattalógini skal eitt avgjald á 25% gjaldast av vinningi. Sambært hesum upppskotinum skulu feløg gjalda 20% í skatti og persónar 35%. Vinningur ella tap við sølu áðrenn trý ár eftir útveganina verða tó viðgjørd sum vinningur ella tap upp á virðisbrøv, uppgjørd eftir § 14. Við avhending aftaná 10. árið aftaná útveganina av virðisbrøvunum verður eingin skattur latin av vinninginum.

Viðmerkingar til § 29
Henda áseting er galdandi rættur eftir virðisbrævaskattalógini. Reglurnar verða nýttar við sølu av virðisbrøvum í einum partafelag, um hin skattskyldugi onkuntíð innan fyri tey seinastu 5 árini undan søluni hevur átt 25% ella meira av partapeninginum ella rátt yvir meira enn 50% av atkvøðunum í felagnum.

Í sambandi við hesa avgerð viðvíkjandi teimum 25% og 50% verður sæð burtur frá felagsins egnu partabrøvum. Eftir galdandi reglum í virðisbrævaskattalógini er ein parteigari í hesum samanhangi høvuðsparteigari, um viðkomandi innan fyri seinastu 5 árini áðrenn søluna hevur átt 25% ella meira av partapeninginum í felagnum ella hevur havt ræði á meira enn 50% av atkvøðunum í felagnum, sama er galdandi eftir hesi lóg.

5-ára reglan førir við sær, at parteigarin framhaldandi verður verandi høvuðsparteigari í upp til 5 ár aftaná, at viðkomandi ikki longur lýkur treytirnar í § 29, stk. 1. Fyri at vera uttan fyri høvuðsparteigaraskatting er tað soleiðis ein treyt, at tað við søluni eru gingin minst 5 ár, síðani parteigarin møguliga saman við nærstandandi (sambært § 29, stk. 2) hevur havt ræði á minst 25% av partapeninginum, ella meira enn 50% av atkvøðuvirðinum.

Hevur parteigarin innan fyri tey síðstu 5 árini áðrenn søluna havt 25% av partapeninginum ella meira enn 50% av atkvøðuvirðinum, er tað uttan týdning, um talan bert var um eina styttri partabrævavarðveitslu.

Hóast skattgjaldarin ikki sjálvur lýkur omanfyri nevndu treytir (viðvíkjandi 5 ár / 25% / 50%), kann hann kortini blíva skattaður sum høvuðsparteigari. Hetta tí, at partabrøv hjá skattgjaldarans nærstandandi eisini verða roknað uppí, sambært § 29, stk. 2. Herumframt verða partabrøv tald við, sum hoyra til feløg, har framanfyrinevndi, millum annað orsakað av partabrævaogn, viðtøkum, avtalu ella felags leiðslu, hevur havt eina avgerandi ávirkan. Tó verða partabrøv, sum ein fyrrverandi hjúnafelagi til teir í § 29, stk. 2 nevndu persónar hevur átt, og partabrøv, ið ein núverandi hjúnafelagi til teir í § 29, stk. 2 nevndu persónar hevur selt áðrenn giftuna, ikki roknað við.

Viðmerkingar til § 30
Her verður ásett, hvussu vinningur við sølu verður uppgjørdur. Víst verður til viðmerkingarnar til § 4, stk. 2 og 4.

Viðmerkingar til § 31
Av tí at virðisbrævaskattalógin fer úr gildi, tá ið henda lógin kemur í gildi, er neyðugt at gera áseting, sum staðfestir, at hall í samband við sølu av virðisbrøvum hjá smá- og høvuðspartaeigarum (§ 2 og § 4a. í virðisbrævaskattalógini) og lánsbrøv (§ 2 a. í virðisbrævaskattalógini), kann framvegis flytast fram 5 ár. Treytirnar fyri at koma undir hesa áseting eru, at sølan er farin fram, og tap av hesi sølu er staðfest, áðrenn henda lóg er komin í gildi.

Sambært reglunum í virðisbrævaskattalógini kann tap av sølu av virðisbrøvum, ávíkavist lánsbrøvum, bert dragast frá í staðfestum vinningi av virðisbrøvum, ávíkavist lánsbrøvum. Tapið kann dragast frá 5 tey næstu árini.

Sambært § 31 kann óbrúkt hall, ið skattgjaldarin sambært virðisbrævaskattalógini hevði rætt til at føra fram í 5 ár, eftir at henda lóg er komin í gildi, dragast frá í inntøkuni eftir § 14. Víst verður í hesum sambandi til viðmerkingarnar í § 14. Hallið kann ongantíð flytast fram í meira enn 5 ár eftir tað árið, hallið varð staðfest.

Við at áseta í § 31, at hall eftir virðisbrævaskattalógini eisini kann flytast fram sambært ásetingunum í § 14, eftir at henda lóg er komin í gildi, er rætturin til frádrátt ikki bert avmarkaður til tann staðfesta vinningin av ávíkavist virðisbrøvum og lánsbrøvum.