Vinnuligur fiskiskapur


3
Uppskot til lųgtingslóg um broyting ķ lųgtingslóg um vinnuligan fiskiskap

A. Uppskot landsstżrisins
B. Frįgreišing frį skipanarnevndini sbr. lógini um vinnuligan fiskiskap § 2 stk. 4 fyri fiskiįriš 1998/99

    Skjųl til įlitiš frį skipanarnevndini:
        a) Bręv frį landsstżrinum viš spurningum
        b) Tilmęli frį Stovnsrųktarnevndini
        c) Tilmęli frį Fiskirannsóknarstovuni
        d) Uppskot til spurningar til stovnar, sum gera tilmęli
        e) Nżggju tankarnir um fyrivarnisregluna og hvussu hon įvirkar tilrįšingar um veišitrżstiš
C. 1. višgerš
D. Įlit frį vinnunevndini
E. 2. višgerš
F. 3. višgerš          

Įr 1998, tżsdagin 4. august 1998 legši John Petersen, landsstżrismašur vegna landsstżriš fram soljóšandi:

Uppskot
til
lųgtingslóg um broyting ķ lųgtingslóg um vinnuligan fiskiskap

§ 1.

Ķ lųgtingslóg nr. 28 frį 10. mars 1994 um vinnuligan fiskiskap viš seinni broytingum verša gjųrdar hesar broytingar:

1) § 2, stk. 4 veršur oršaš soleišis :
"Stk. 4. Skipanarnevndin veršur sett av landsstżrismanninum viš umbošum frį vinnuni og Fiskimįlastżrinum, herundir Fiskirannsóknarstovuni og Fiskiveišieftirlitinum. Landsstżrismašurin leggur stovnsmetingarnar og tilmęlini frį Stovnsrųktarnevndini og Fiskirannsóknarstovuni fyri Skipanarnevndina. Nevndin veršur vald fyri 4 įr ķ senn, og ger landsstżrismašurin reglugerš um val og virki nevndarinnar."

2) § 5, stk. 3 veršur oršaš soleišis :
"Stk. 3. Veišiloyvi sambęrt hesi lóg fyri fiskifųr, onnur enn tey, iš koma undir bólk 5 sambęrt § 28, stk. 1 er góškenning, iš landsstżrismašurin veitir įvķsum fiskifari at veiša į fųroysku landleišunum og į leišum uttanfyri fųroysku landleiširnar. Veišuloyvi sambęrt hesi lóg fyri fiskifųr ķ bólki 5 sambęrt § 28, stk. 1 er góškenning upp til fimm įr, iš landsstżrismašurin veitir įvķsum fiskifari at veiša į fųroysku landleišunum og į leišum uttanfyri fųroysku landleiširnar."

3) § 5, stk. 5 veršur oršaš soleišis :
"Stk. 5. Ein fiskidagur er eitt samdųgur, iš veršur roknaš, sum landsstżrismašurin įsetir. Tališ av fiskidųgum, iš eitt fiskifar hevur nżtt til ein tśr, veršur roknaš frį tķ, at tśrur byrjar til tśrur endar. Taš ber einans til at rokna viš heilum fiskidųgum."

4) § 5, stk. 9 veršur oršaš soleišis :
"Stk. 9. Stovnsrųktarnevndin. Landsstżrismašurin velur eina Stovnsrųktarnevnd, sum letur landsstżrismanninum metingar um stųšuna ķ botnfiskastovnunum og tilmęli višvķkjandi fiskiskapinum eftir botnfiski į fųroysku landleišunum. Eftir uppskoti frį fiskiveišufelųgunum umbošandi įvikavist hśk og trol velur landsstżrismašurin tveir limir fyri hvųnn bólkin umframt tiltakslimir ķ nevndina. Nevndin veršur vald fyri 4 įr ķ senn. Landsstżrismašurin ger reglugerš um val og virki nevndarinnar og tryggjar nevndini neyšugt tilfar at śtinna arbeišssetningin. Fiskimįlastżriš setur skrivara."

5) § 5, stk. 10 veršur oršaš soleišis :
"Stk. 10. Fiskiveišieftirlitiš er fyrisitingarliga skipaš undir landsstżrismanninum og fremur eftirlit sum fyrisett ķ hesi lóg."

6) § 5, stk. 11 veršur oršaš soleišis :
"Stk. 11. Fiskirannsóknarstovan er fyrisitingarliga skipaš undir landsstżrismanninum og letur landsstżrismanninum upplżsingar višvķkjandi stųšuni ķ fiskastovnunum og vķsindarligar tilrįšingar og metingar samsvarandi endamįlinum ķ hesi lóg."

7) Ķ § 5 veršur sett sum nżtt stk. 12:
"Stk. 12. Tons merkir Tonsatal Brutto (BT) ella Skrįsett Brutto Tons (BRT), sum til eina og hvųrja tķš tilskilaš į skipsins mįlibręvi ella mįliprógvi. Fiskifųr kunnu ikki skifta hųvušsbólk sambęrt § 28, stk. 1, aftanį at henda įseting hevur fingiš gildi."

8) Ķ § 7, stk. 1 verša oršini "ella hava fingiš fiskiloyvi til fyribils" broytt til: "ella hvųrs eigarar hava fingiš fiskiloyvi til fyribils".

9) § 8 veršur oršaš soleišis :
"§ 8. Veišuloyvi frį fiskifari, iš er lagt med alla, har ręšisavmarking er skrįsett ķ skipaskrįnni, ella fariš er strikaš ķ skipaskrįnni, kann verša flutt til annaš fiskifar uttan veišuloyvi viš somu ella minni fiskiorku ella til innflutt fiskifar viš somu ella minni fiskiorku. Er talan um veišuloyvi til uppsjóvar fiskaslųg, rękjuveišu ella til fiskiskap uttan fyri fųroysku landleiširnar, kann landsstżrismašurin gera undantųk frį hesum kravi.
Stk. 2. Veršur fiskifar viš veišuloyvi lagt med alla, er ręšisavmarking skrįsett ķ skipaskrįnni, ella fariš veršur strikaš ķ skipaskrįnni, kann landsstżrismašurin eftir umsókn veita eigaranum tilsųgn um, at veišuloyviš kann verša flutt til annaš fiskifar viš veišuloyvi. Landsstżrismanninum veršur heimilaš at lata eigaranum av fiskifarinum, sum veišuloyviš veršur flutt į, at njóta ręttindi svarandi til, at fiskiorkan ikki veršur stųrri enn fiskiorkan tilsamans hjį fiskifarinum framman undan og fiskifarinum, sum veišuloyvi veršur flutt frį.
Stk. 3. Verša veišuloyvi frį tveimum ella fleiri fiskifųrum, iš eru lųgd med alla, har ręšisavmarking er skrįsett ķ skipaskrįnni, ella fųrini eru strikaš ķ skipaskrįnni, kann landsstżrismašurin eftir umsókn veita eigarunum tilsųgn um, at veišuloyvini kunnu verša flutt til annaš fiskifar uttan veišuloyvi ella til innflutt fiskifar. Landsstżrismanninum veršur heimilaš at lata eigaranum av fiskifarinum, sum veišuloyvini verša flutt į, at njóta ręttindi svarandi til, at fiskiorkan ikki veršur stųrri enn fiskiorkan tilsamans hjį fiskifųrunum, sum veišuloyvini verša flutt frį.
Stk. 4. Veršur fiskifar viš veišuloyvi lagt med alla, er ręšisavmarking skrįsett ķ skipaskrįnni, ella fariš veršur strikaš ķ skipaskrįnni, kann landsstżrismašurin eftir umsókn veita eigaranum tilsųgn um veišuloyvi til annaš fiskifar ķstašin, sum skal verša skrįsett ķ skipaskrįnni innan 2 įr frį tķ degi, at tilsųgnin er givin. Fiskifariš, sum kemur ķstašin, skal lśka treytirnar ķ stk. 1 višvķkjandi fiskiorku.
Stk. 5. Landsstżrismanninum veršur givin heimild til ķ serligum fųrum at vķkja frį 2 įra tķšarfreistini sum įsett ķ stk. 4.
Stk. 6. Persóni ella felag, sum hevur tilsųgn sambęrt stk. 4, kann verša latin ręttindi samsvarandi § 5, stk. 4-8 ķ tķšarskeišnum, sum tilsųgnin er galdandi fyri. Ręttindi skulu verša įteknaš ķ fiskiloyviš vķsandi til heimildina, sum tey eru veitt eftir. Landsstżrismašurin kann eftir umsókn veita persóni ella felag viš tilsųgn um veišuloyvi sambęrt stk. 4 tilsųgn um, at veišuloyviš kann verša flutt til annaš fiskifar samsvarandi stk. 2 og 3.
Stk. 7. Landsstżrismanninum veršur givin heimild at įseta nęrri reglur um, hvussu metingar verša gjųrdar višvķkjandi fiskiorku og višvķkjandi mannagongdum fyri umsiting av stk. 1-5."

10) § 9, stk. 1, nr. 2 og 3 verša oršaš soleišis :
"2) Fiskidagaskipan ella kvotuskipan į miš- og fjarleišum.
3) Fiskidagaskipan ella kvotuskipan į fųroysku landleišunum, har hesi ikki eru bżtt śt til įvķsar skipabólkar eftir hesi lóg."

11) § 9a, stk. 1, litra i) veršur oršaš soleišis:
"i) Ķ tķšarskeišinum frį 1. januar til 31. desember bįšir dagar ķroknašir, millum 12 og 19 fjóršingar frį grundlinjunum millum 315° ręttvķsandi śr Baršinum (62°08'48"N 07°26'00"V) og innan fyri linjur drignar millum hesi stųš og ķ hesi rašfylgju:

62°30'00"N 07°45'00"V

62°30'00"N 07°30'00"V

62°26'05"N 07°30'00"V

fyri fiskifųr viš maskinorku uppį 500 HK ella yvir. Partrol ella dupulttrol er ikki loyvt."

12) § 9a, stk. 1, litra j) veršur oršaš soleišis:
"j) Ķ tķšarskeišinum frį 1. januar til 31. desember bįšir dagar ķroknašir, millum 12 og 16 fjóršingar frį grundlinjunum og eystan fyri longdarstigiš 06°30'00"V og noršan fyri breiddarstigiš 62°25'00"N fyri fiskifųr viš maskinorku uppį 500 HK ella yvir. Partrol ella dupulttrol er ikki loyvt."

13) § 10, stk. 1 veršur oršaš soleišis :
"Virking av veišu umborš į fiskifųrum undir fųroyskum flaggi į fųroysku landleišunum er bert loyvd eftir góškenning frį landsstżrismanninum . Virking umborš er, tį fiskurin er meiri višgjųrdur enn slųgdur ella avhųvdašur, sama hvussu hann er goymdur."

14) § 11 veršur oršaš soleišis :
"§ 11. Fiskifųr undir fųroyskum flaggi kunnu ikki fara til vinnuligan fiskiskap uttan at hava veišuloyvi og fiskiloyvi sambęrt § 5, stk. 3 og 4, ella uttan at eigarar tess hava fingiš fiskiloyvi til fyribils ella avmarkaš ręttindi sambęrt § 5, stk. 4. Landsstżrismanninum er heimilaš ķ fiskiloyvinum at seta nęrri treytir višvķkjandi t.d. fiskiskapinum og regluligum frįbošanum til Fiskiveišueftirlitiš.
Stk. 2. Til vinnuligan fiskiskap viš fiskifųrum undir fųroyskum flaggi eftir fiskaslųgum, iš koma undir fiskidagaskipan, kvotu- ella ašra skipan krevst ręši yvir fiskidųgum ella kvotum, sambęrt § 5, stk. 5-8.
Stk. 3. Fiskifųr undir fremmandum flaggi kunnu bert veiša į fųroysku landleišunum viš loyvi frį Fiskimįlastżrinum, sambęrt sķnįmillum fiskiveišuavtalum."

15) § 12 veršur oršaš soleišis :
"§ 12. Bert persónar og felųg, iš eiga fiskifųr, iš hava veišuloyvi sambęrt § 5, stk. 3, kunnu fįa ręttindi sambęrt § 5, stk. 4-8. Eigari av fiskifari, iš hevur fingiš fiskiloyvi til fyribils ella avmarkaš ręttindi sambęrt § 5, stk. 4, kann fįa ręttindi sambęrt § 5, stk. 5-8."

16) § 13 veršur oršaš soleišis :
"§ 13. Fyri eigarar av fiskifųrum viš veišuloyvi sambęrt § 5, stk. 3, 1. punktum hevur rętturin til fiskidagar, egnan kvotupart og egna hjįveišukvotu gildi ķ 10 įr ķsenn, smb. tó §§ 14 og 15.
Stk. 2. Fyri eigarar av fiskifųrum viš veišuloyvi sambęrt § 5, stk. 3, 2. punktum eru ręttindini teir įsettu fiskidagar, sum eigarin sambęrt fiskiloyvi til eina og hvųrja tķš ręšur yvir.
Stk. 3. Landsstżrismašurin kann taka avgerš um, at ręttur til egna hjįveišukvotu kann verša latin fiskifųrum ķ hųvušsbólki 1 og 6 sambęrt § 28, stk. 1 viš gildi ķ 10 įr ķ senn.
Stk. 4. Eigari av fiskifari, iš hevur fingiš fiskiloyvi til fyribils ella avmarkaš ręttindi sambęrt § 5, stk. 4, fęr tó bert tey ķ fiskiloyvinum fyribils ella avmarkašu ręttindini taš įvķsa fiskiįriš.
Stk. 5. Treyt fyri at njóta ręttindini sambęrt stk. 1-3 er, at treytirnar ķ § 8, stk. 6 ella treytirnar ķ § 12, 1. punktum eru loknar."

17) § 14 veršur oršaš soleišis :
"§ 14. Fiskidagar kunnu umsetast upp til 10 įr ķ senn innanfyri hvųnn undirbólk įsettir sambęrt § 29, stk. 1; tó kunnu fiskidagar eisini umsetast millum undirbólkarnar 3 og 4B, undantikiš frį lķnu til trol. Umsetingin av fiskidųgum skal fara fram eftir reglum, sum landsstżrismašurin įsetir ķ kunngerš, og er treytaš av, at partarnir lśka treytirnar įsettar ķ § 13. Fyri umseting millum bólkar, har slķk er loyvdø skulu reglurnar įseta taš lutfalsliga virši į fiskidųgum millum bólkarnar grundaš į veišuevni.
Stk. 2. Leigašir fiskidagar falla aftur til upprunaliga ręttindahavaran aftan į leigumįliš, treytaš av, at hann lżkur treytina įsett ķ § 12. Lżkur hann ikki hesa treyt, verša fiskidagarnir bżttir javnt millum fiskifųrini ķ viškomandi undirbólki sambęrt § 29, stk. 2. Fiskiręttindi svarandi til seldar fiskidagar verša lųgd afturat ręttindunum hjį fiskiloyvinum, hvųrs eigari hevur keypt ręttindini.
Stk. 3. Fiskidagar kunnu verša lęntir ella leigašir ķ sama fiskiįri millum hųvušsbólkarnar įsettir sambęrt § 28, stk. 1, undantikiš frį bólki 5 til hinar bólkarnar, tį 3 mįnašir eru eftir av fiskiįrinum eftir nęrri reglum, sum landsstżrismašurin įsetur. Fiskidagar ķ hųvušsbólki 4, smb. § 28, stk. 1, kunnu ikki latast frį hśki til trol.
Stk. 4. Fiskiveišieftirlitiš skal hava frįbošan um flyting av fiskidųgum, įšrenn fariš veršur at brśka fluttu dagarnar. Frįbošanin skal gerast skrivliga og skal verša vįttaš av bįšum pųrtum. Fiskidagar kunnu ikki setast ķ veš.
Stk. 5. Hjį felųgum og einstaklingum, sum hava śtvegaš sęr fiskidagar innan 1. september 1997, veršur 10 įra skeišiš roknaš frį hesum degi.
Stk. 6. Fiskidagar, sum eru umsettir ķ einum fiskiįri fyri įvķst tķšarskeiš, skulu fylgja vųkstri og nišurskurši ķ sama mun, sum įsetingin ķ § 29 fyri hvųrt fiskiįr broytist."

18) § 15 veršur oršaš soleišis :
"§ 15. Egin kvotupartur, egin įrskvota og egin hjįveišukvota kann umsetast upp til 10 įr ķ senn eftir nęrri reglum, sum landsstżrismašurin įsetir. Umsetingin er treytaš av, at partarnir lśka treytirnar įsettar ķ § 13.
Stk. 2. Leigašur egin kvotupartur, egin įrskvota ella egin hjįveišukvota falla aftur til upprunaliga ręttindahavaran aftan į leigumįliš, treytaš av at hann lżkur treytirnar, įsettar ķ § 12. Lżkur hann ikki hesa treyt, veršur egin kvotupartur, egin įrskvota ella egin hjįveišukvota bżtt javnt millum fiskifųrini ķ viškomandi undirbólki sambęrt § 29, stk. 2. Fiskiręttindi svarandi til seldar egnar kvotupartar, egnu įrskvotu ella egnu hjįveišukvotu verša lųgd afturat ręttindunum hjį fiskiloyvinum, hvųrs eigari hevur keypt.
Stk. 3. Fiskiveišieftirlitiš skal hava frįbošan um umseting av egnum kvotuparti, egnari įrskvotu og egnari hjįveišukvotu, įšrenn fariš veršur at brśka hesar. Frįbošanin skal gerast skrivliga og skal verša vįttaš av bįšum pųrtum. Egin kvotupartur, egin įrskvota og egin hjįveišukvota kunnu ikki setast ķ veš.
Stk. 4. Fyri egnar kvotupartar og egnar įrskvotur umsettar innan 1. september 1997, er reglan ķ § 14, stk. 2 galdandi.
Stk. 5. Egin kvotupartur og partur ķ felagskvotu, sum er umsettur ķ einum fiskiįri fyri įvķst tķšarskeiš, skal fylgja vųkstri ella nišurskurši ķ sama mun, sum felags įrskvotan broytist hvųrt įr."

19) § 21, stk. 1 veršur oršaš soleišis :
"Veiša śr stovnum, iš ikki koma undir kvotu- ella fiskidagaskipan ella skipan viš serligum fiskiloyvi, er loyvd fiskifųrum viš veišuloyvi og fiskiloyvi sambęrt § 5, stk. 3 og 4 ella fiskifųrum, hvųrs eigarar hava fingiš fiskiloyvi til fyribils ella avmarkaš ręttindi sambęrt § 5, stk. 4. Fiskiskapurin skal fara fram eftir teimum reglum, iš eru įsettar av landsstżrismanninum sambęrt § 9."

20) § 22 veršur oršaš soleišis :
"§ 22. Viš lųgtingslóg veršur įsett fiskidagatal fyri botnfiskaveišu į fųroyska landgrunninum hvųrt fiskiįriš.
Stk. 2. Į hvųrjum įri fyri 15. juni skal Fiskirannsóknarstovan lata landsstżrismanninum stovnsmetingar og tilmęli višvķkjandi fiskiskapinum ķ fųroyskum sjógvi komandi fiskiįriš.
Stk. 3. Į hvųrjum įri fyri 15. juni skal Stovnsrųktarnevndin lata landsstżrismanninum eina grundaša meting og eitt tilmęli višvķkjandi fiskiskapinum eftir botnfiski į fųroysku landleišunum komandi fiskiįriš.
Stk. 4. Į hvųrjum įri fyri 15. juli skal Skipanarnevndin, grundaš į eina mest hóskandi veišu fyri fiskiįriš, lata landsstżrismanninum tilmęli um, hvussu fiskiskapurin skal skipast taš komandi fiskiįriš, her undir mųguligar broytingar ķ fiskidagatalinum fyri hvųnn hųvušsbólk. Broytingar ķ fiskidagatalinum skulu m.a. verša grundašar į metingar um, hvat fiskidagatal fyri hvųnn hųvušsbólk av fiskifųrum best tryggjar, at fiskastovnarnir verša gagnnżttir buršardygt. Skipanarnevndin skal meta, um galdandi fyriskipanir fyri fiskiveišu ķ fųroyskum sjógvi yvirhųvur tryggja, at endamįlini viš hesi lóg verša rokkin.
Stk. 5. Eru Fiskirannsóknarstovan og Stovnsrųktarnevndin samd um, at lķvfrųšiligu fortreytirnar og veišutrżstiš, sum vóru galdandi, seinast fiskidagar vóršu įsettir, eru munandi broyttar, skal Skipanarnevndin śt frį hesum gera nżtt tilmęli um fiskidagar.
Stk. 6. Landsstżrismašurin leggur uppskot fram til lųgtingslóg smb. stk. 1, og gevur ķ višmerkingunum til uppskotiš frįgreišing viš ųllum upplżsingum av tżdningi višvķkjandi įsetingini av fiskidųgum.
Stk. 7. Fiskiįriš byrjar 1. september og endar 31. august įriš eftir. Fiskidagar fyri komandi įriš verša įsettir ķ seinasta lagi 18. august sama įriš, fiskiįriš byrjar."

21) § 26 veršur oršaš soleišis :
"§ 26. Veišunųgdirnar, sum fiskifųr undir fųroyskum flaggi kunnu veiša uttanfyri fųroysku landleiširnar, verša įsettar fyri eitt įr ķ senn, sambęrt sķnįmillum fiskivinnuavtalum viš onnur lond og semjum ķ millumlanda og altjóša fiskivinnunevndum. Landsstżrismašurin kann luta hesar nųgdir śt sum egnar kvotupartar, egnar įrskvotur ella felags įrskvotur. Har fiskiręttindini eru įsett sum fiskidagar, kann landsstżrismašurin lata fiskifųr fiska av įsetta dagatalinum undir einum ella lutaš dagarnar millum skipini. Egnir kvotupartar, egnar įrskvotur og felags įrskvotur koma undir reglurnar ķ kapittul 3.
Stk. 2. Reglur og treytir fyri fiskiskapi eru tęr, sum eru galdandi ķ fiskivinnuųkinum hjį teimum londum, sķnįmillum fiskivinnuavtala er gjųrd viš. Ķ altjóšasjógvi galda tęr reglur, sum avtalašar eru ķ millumlanda og altjóša fiskivinnunevndum, og sum Fųroyar hava góštikiš.
Stk. 3. Landsstżrismanninum veršur heimilaš, tį fżra mįnašir eru eftir av fiskiįrinum, at flyta ikki nżttar partar av felags įrskvotu hjį einum skipabólki til annan bólk, sum tųrvar hesar, grundaš į tilętlingina ķ hesi lóg.
Stk. 4. Fiskiįr ķ hesum kapittli er taš tķšarskeiš, sum felags įrskvotan er galdandi fyri."

22) § 27 veršur oršaš soleišis :
"§ 27. Fiskidagar verša įsettir į landleišunum fyri fiskifųr undir fųroyskum flaggi undantikiš lemmatrolarar stųrri enn 1000 HK frį 1. september 1998 til 31. august 1999."

23) § 28, stk. 1 og 2 veršur styttingin "BRT" broytt til "tons".

24) § 29, stk. 1 veršur oršaš soleišis :
"Innan fyri hvųnn av hųvušsbólkunum av fiskifųrum ķ § 28, stk. 1, sum eru ķ veišiflotanum 1. januar 1995, veršur fiskidagaskipan įsett fyri hesar undirbólkar viš hesum fiskidagatali, smb. tó stk. 3, sum veršur bżtt javnt millum fiskifųrini tó so, at hędd veršur tikin fyri mųguligari umseting av fiskidųgum frį einum fiskifari til eitt annaš ķ sama undirbólki, bólkur 5 tó undantikin :

Bólkur 2: Partrolarar 6479 fiskidagar

Bólkur 3: Lķnuskip yvir 110 tons 2394 fiskidagar

Bólkur 4 A: Śtróšrarbįtar millum 15 - 40 tons 4226 fiskidagar

Bólkur 4 B: Śtróšrarbįtar stųrri enn 40 tons 4169 fiskidagar

Bólkur 5: Śtróšrarbįtar undir 15 tons į hśkaveišu 21262 fiskidagar

Tųkir: 519 fiskidagar"

25) § 29, stk. 3 veršur oršaš soleišis:
"Stk. 3. Įsetta fiskidagatališ fyri hvųnn skipabólk sęr, er galdandi fyri fiskiskap į innaru fiskidagaleišini. Landsstżrismašurin įsetir nęrri reglur um umbżtiš av fiskidųgum frį innaru fiskidagaleišini til ytru fiskidagaleišina. Veršur fiskaš į ytru fiskidagaleišini uttan frįbošan til Fiskiveišueftirlitiš um umbżti av dųgum framman undan, verša dagarnir roknašir av fiskidagtalinum tillutaš til fiskiskap į innaru fiskidagaleiš."

26) § 29, stk. 4 veršur oršaš soleišis :
"Stk. 4. Landsstżrismanninum veršur heimilaš ķ kunngerš at gera reglur fyri, at fiskidagatališ tillutaš hvųrjum fiskifari ķ hųvušsbólki 4 kann roknast um ķ lutfallinum 1:2, um fiskaš veršur viš snellu. Fiskidagatališ fyri hųvušsbólk 5 veršur nżtt sambęrt įseting frį landsstżrismanninum fyri eitt hįlvįr ķ senn."

27) § 33, stk. 1 veršur oršaš soleišis :
"Fiskiveišueftirlitiš fyrisitur fiskiveišueftirlit į sjógvi og landi sambęrt hesi lóg. Landsstżrismašurin įsetir nęrri reglur um fiskiveišueftirlit og um skipan av fiskiveišueftirlitinum, herundir um eygleišaraskipan."

28) § 33, stk. 2 veršur oršaš soleišis:
"Stk. 2. Eftirlitiš į sjónum viš hesi lóg śtinnir fiskiveišieftirlitiš į sjónum. Fiskiveišieftirlitiš į sjónum er samansett av skipum frį Fiskiveišueftirlitinum og flogfųrum og eftirlitsskipum frį donsku sjóverjuni. Samstarviš millum Fiskiveišieftirlitiš og donsku sjóverjuna veršur śtint eftir samstarvsavtalu."

29) § 40, stk. 1, nr. 3 veršur oršaš soleišis :
"3) brżtur reglurnar ķ §§ 7, 8, 14 og 15 og 11, § 18, stk. 2, § 19, § 21, stk. 1, 1. punktum, § 24, stk. 2 , § 35a, § 35b og reglur įsettar viš heimild ķ § 21 annars,"

30) § 42, stk. 2 veršur oršaš soleišis :
"Stk. 2. Fyri brot į reglurnar um śtblaking og brot į reglurnar um at veiša į stongdari leiš ella į frišašum ųki, veiša viš ólógligum reišskapi, veiša uttan veiši- ella fiskiloyvi ella veiša śtum įsettari felags įrskvotu, egnari įrskvotu, loyvdum fiskidųgum sambęrt fiskiloyvi, egnari hjįveišukvotu ella loyvdari hjįveišu sambęrt kunngerš, kann ųll veiša og reišskapur verša inndrigiš, herundir net, lemmar, sleišitrossar, lķnur, uppstandarar v.m. lķkamikiš hvųrs ogn hetta er."

31) § 45 verša oršaš soleišis :
"§ 45. Fiskiveišueftirlitiš kann beinanvegin taka inn fiskiloyvi, um skiparin į fiskifarinum er skuldsettur fyri brot į reglurnar ķ § 9, § 9a, § 10, § 18, um fiskifar hevur fiskaš meir enn tķ er loyvt sambęrt fiskiloyvi ella reglum, įsettar viš kunngerš um fiskiskap į og uttanfyri fųroysku landleiširnar ella um fiskifariš ikki hevur hildiš seg til treytir, įsettar ķ fiskiloyvinum. Fiskiloyviš kann verša tikiš aftur upp til 2 vikur hvųrja ferš. Hevur fiskifar fiskaš meir enn tķ er loyvt sambęrt fiskiloyvi, veršur giviš eigaranum trķggjar dagar freist at boša Fiskiveišueftirlitinum frį, at hann viš umsiting av fiskidųgum, egnari įrskvotu ella egnari hjįveišukvotu hevur lokiš treytirnar. Landsstżrismašurin kann haraftrat mótrokna nųgdina av mettu veišuni, sum blakaš er śt aftur, ķ egnari įrskvotu ella felags įrskvotu.
Stk. 2. Landsstżrismašurin kann taka aftur veiši- og fiskiloyvi fyri įvķst tķšarskeiš, um skiparin į fiskifarinum er dųmdur ella hevur góštikiš bót fyri brot į hesa lóg ella reglur, įsettar viš heimild ķ lógini. Fiskiveišueftirlitiš kann beinanvegin taka aftur fiskiloyviš, um brot verša stašfest į reglurnar um vernd av ungfiski, įsettar sambęrt § 9. Fiskiloyviš kann verša tikiš aftur upp til 3 vikur hvųrja ferš.
Stk. 3. Veišiloyvishavarin kann krevja, at avgeršin eftir stk. 1 og 2 veršur lųgd fyri dómsvaldiš. Avgeršin skal innihalda upplżsing um ręttin til at leggja avgeršina fyri dómsvaldiš og kęrufreist. Įheitan skal frįbošast landfśtanum ķ seinasta lagi 1 viku eftir, at avgeršin er bošaš viškomandi. Mįliš veršur lagt fyri dómsvaldiš eftir reglunum ķ revsilógini § 78, stk. 3. Įheitanin frestar ikki tiknu avgeršina."

32) Ķ § 5, stk. 4 og ķ § 48 verša oršini "Fųroya Landsstżri" broytt til: "landsstżrismašurin".

33)
Ķ § 9, stk. 4, § 16, § 19, § 20, stk. 2 og 3, § 25, § 32, stk. 1, 2 og 3, § 36, § 45, stk. 2 veršur oršiš "Landsstżriš" broytt til: "Landsstżrismašurin".

34) Ķ § 9, stk. 1, 2 og 3, § 10, stk. 6, § 29, stk. 5 og 9, § 38 veršur oršiš "Landsstżrinum" broytt til: "Landsstżrismanninum".

35) Ķ § 17, § 20, stk. 2 og § 47 veršur oršiš "landsstżrinum" broytt til: "landsstżrismanninum".

36) Ķ § 24, stk. 2 veršur oršiš "landsstżrinum" broytt til: "Fiskimįlastżrinum".

37) Ķ § 5, stk. 6, 7 og 8, § 9, stk. 1, § 9a, stk. 2, § 17, § 18, stk. 3, § 21, stk. 2, § 23, stk. 1 og 2, § 29, stk. 2 og 6, § 34, stk. 2, § 46, stk. 1, § 48, veršur oršiš "landsstżriš" broytt til: "landsstżrismašurin".

38) Ķ § 10, stk. 2 og 3 verša oršini "viš landsstżrsins loyvi" broytt til: "viš loyvi frį landsstżrismanninum".

39) Ķ § 34, stk. 2, § 35a, § 35b, stk. 2 og § 36 veršur oršiš "fiskiveišueftirlitinum" broytt til: "Fiskiveišueftirlitinum".

40) Ķ § 34, stk. 2, § 35b, stk. 3 og § 36 veršur oršiš "fiskiveišueftirlitiš" broytt til: "Fiskiveišueftirlitiš".

§ 2.

Henda lóg kemur ķ gildi dagin eftir, at hon er kunngjųrd.

Višmerkingar
Ein tżšandi partur av treytunum, iš partarnir innan fiskiveišuna virka undir, eru tey ręttindi, sum fiskifųr og tess eigarar hava. Eru hesi višurskifti ikki greiš, elvir taš til óvissu og kann gera, at avgeršir verša tiknar į skeivum grundarlagi. Hesum eigur at verša foršaš fyri viš greišum lógarreglum. Meginreglan fyri hesar lógarreglur eigur at vera at leggja višurskiftini til ręttis hjį fiskivinnuni at tryggja sęr eitt trygt vinnugrundarlag.

Fiskiveišutųknin veršur ment stųšugt - ein fiskidagur ķ įr er ikki eins effektivur sum ein fiskidagur veršur um 5 įr. Um veišutrżstiš ikki skal ųkjast samsvarandi tķ tųkniligu menningini, veršur innan fyri verandi fiskidagaskipan neyšugt at minka um feskfiskaflotan, so hvųrt sum hann veršur tųkniligari betur fyri at fiska. Hetta merkir ķ stuttum, at fiskidagatališ skal minka. Er tališ av fiskifųrum óbroytt, og ųll skulu hava eins nógvar dagar, verša fęrri dagar ķ part. Hetta tekur vinnugrundarlagiš undir ųllum flotanum og er ikki bśskaparliga buršardygt Tķ er neyšugt at skapa fortreytirnar, so at fųroyska fiskivinnan ikki veršur fyri eini slķkari gongd. Hetta skal ikki verša gjųrt viš at forša tųkniligu menningini - taš tekur kappingarfųriš undan vinnuni - men heldur viš at laga taš soleišis, at fiskiręttindi undir greišum reglum kunnu verša flutt ella umsett millum fiskifųrini, og at fiskivinnan gerst bśskaparliga buršardygg.

Lógaruppskotiš, sum her veršur lagt fram fyri Fųroya lųgting, mišar ķmóti at skapa greišar karmar fyri, hvųrji ręttindi, sum teir einstųku partarnir ķ fiskiveišuni hava, og hvussu hesi kunnu verša gagnnżtt av ręttindahavarunum. Hetta snżr seg bęši um, hvussu veišuloyvi saman viš fiskiloyvum kunnu leggjast saman, og hvussu fiskiręttindi įsett ķ fiskiloyvum (egnar kvotur og fiskidagar) kunnu verša umsett innan vinnuna.

Ķ hesum sambandi kann verša vķst til samgonguskjališ millum landsstżrisflokkarnar, har taš veršur sagt, at vinnan skal mennast į marknašarbśskaparligum buršardyggum grundarlagi og at stųdd og rųtt samanseting av fiskiflotanum best veršur tryggjaš, viš at fiskidagar og kvotur verša so umsetilig sum gjųrligt - śtróšrarflotin undir 15 tons tó undantikin.

Fiskirannsóknarstovan og Stovnsrųktarnevndin hava latiš landsstżrinum tilmęli um stųšuna ķ fiskastovnunum. Hesi eru samsvarandi lógini um vinnuligan fiskiskap višgjųrd ķ Skipanarnevndini, iš hevur latiš landsstżrismanninum ķ fiskivinnumįlum frįgreišing og tilmęli um fiskidagar fyri fiskiįriš 1998/99. Nevndin hevur umframt višgjųrt onnur višurskifti ķ tilknżti viš fiskidagaskipanina. Landsstżriš skjżtur ķ hesum lógaruppskoti upp broytingar ķ fiskidagatalinum fyri 1998/99 sammett viš fiskidagarnar ķ verandi fiskiįri.

Fiskidagar fyri fiskiįriš 1998/99

Samsvarandi lógini um vinnuligan fiskiskap hava Fiskirannsóknarstovan og Stovnsrųktarnevndin latiš landsstżrinum hvųr sķtt tilmęliš um fiskiskapin eftir botnfiski į fųroyskum landleišunum ķ fiskiįrinum 1998/99, og eru tey lųgd fyri Skipanarnevndina.

Ķ tilmęlinum frį Fiskirannsóknarstovuni veršur męlt til munandi nišurskurš ķ fiskidagatalinum. Fyri upsa veršur męlt til at skerja veišutrżstiš viš 35% og fyri tosk og hżsu viš eini 20-30% Įsannandi at hetta er stórur nišurskuršur, veršur męlt til, at hann veršur framdur yvir eini tvey til trż įr. Umframt veršur męlt til, at skipanin viš eini innari og eini uttari fiskidagaleiš veršur avtikin upsafiskiskapi višvķkjandi, og at onnur tiltųk verša sett ķ verk til tess at minka um veišutrżstiš į upsastovnin. Sum grundarlag fyri nišurskuršinum ķ veišutrżstinum vķsir Fiskirannsóknarstovan į regluna um fyrivarni ķ samband viš gagnnżtslu av fiskitilfeinginum, men fyri upsa er grundgevingin umframt, at upsastovnurin er uttan fyri lķvfrųšiliga tryggar karmar.

Har aftur ķmóti metir Stovnsrųktarnevndin, at upsastovnurin er ķ menning, og at toska- og hżsustovnarnir eru vęl fyri. Grundaš į hetta męlir hon til, at fiskidagatališ veršur sett aftur til taš, sum var galdandi fyri fiskiįriš 1996/97. Eisini męlir Stovnsrųktarnevndin til, at skipanin viš innaru og ytru fiskidagaleiš veršur broytt soleišis at skip kunnu skifta millum bįšar leiširnar į sama tśri.

Skipanarnevndin hevur latiš landsstżrismanninum ķ fiskivinnumįlum frįgreišing og tilmęli višvķkjandi botnfiskaveišuni į fųroysku landleišunum. Ķ frįgreišingini veršur fųrt fram, at taš vķsir seg, at fiskidagaskipanin hevur hildiš taš, sum vęntaš var. Hon hevur veriš fųr fyri at tryggja lķvfrųšiliga buršardygga veišu undir teimum fyritreytum, sum vóršu settar, og at hon viš įbótum sum frįlķšur kann gerast grundarlag undir eini bśskaparligari buršardyggari fiskiveišu eftir botnfiski undir Fųroyum. Ķ frįgreišingini veršur vķst į, at fyritreyt fyri at flotin skal laga seg til tilfeingiš og standa mįt viš krųvini um bśskaparliga og lķvfrųšiliga buršardygga vinnu er so frķ umseting av fiskiręttindum sum mųguligt. Hetta veršur eisini tikiš fram ķ tķ bśskaparligu framlųguni, sum er ķ frįgreišingini frį nevndini. Nevndin vķsir samstundis į, at upprunaliga varš męlt til frķari ręsur fyri umseting av fiskiręttindum, men at lųgtingiš ikki tók undir viš hesum.

Nevndin er tó ikki samd um tilmęli um įseting av fiskidųgum fyri fiskiįriš 1998/99. Ein stórur partur av nevndini metir ikki, at sannfųrandi lķvfrųšiligar grundgevingar eru fyri at broyta verandi fiskidagatal. Ein annar partur (umbošiš fyri Fiskirannsóknarstovuna) tekur ikki undir viš hesum sjónarmiši, men vķsr ķ stašin til tilmęli frį Fiskirannsóknarstovuni.

Ķ frįgreišingini frį Skipanarnevndini veršur nżtslan av fiskidųgum ķ inniverandi fiskiįri sammett viš tillutaš fiskidagatal. Grundaš į at skipini ķ hvųrjum bólki sęr seinastu mįnaširnar av fiskiįrinum fara at hava eins nógvar fiskidagar, sum hin partin av fiskiįrinum, er nevndin komin til, at ein av bólkunum - stįllķnuskipum - fer at tųrva fiskidagar sammett viš tillutaš dagatal. Ašrir bólkar koma undir hesum fortreytum ikki at fullnżta alt dagatališ - partrolarar og stųrru śtróšrarbįtarnir (bólkur 2 og 4B) um 90%, śtróšrarbįtarnir millum 15 og 40 tons (bólkur 4A) 55% og śtróšrarbįtar undir 15 tons (bólkur 5) 70%. Undir einum er sostatt eitt stórt tal av fiskidųgum, sum ikki verša brśktir til vinnuligan fiskiskap.

Skipanarnevndin hevur kannaš, hvussu fiskiskapurin fyrstu 3 įrsfjóršingarnar av verandi fiskiįri hevur veriš sammett viš įsetingarnar ķ § 28, stk. 2 ķ lógini um vinnuligan fiskiskap, har rętturin hjį hvųrjum bólki sęr til tilfeingiš į fųroysku landleišunum vegleišandi er įsettur. Av toski hava allir skipabólkar uttan stįllķnuskip fiska minni enn taš vegleišandi įsetta, og av hżsu hava umframt stįllķnuskipini eisini partrolarar fiska meir. Av upsa hava partrolararnir fiska meir enn taš, sum teimum vegleišandi er giviš rętt til. Taš, sum lķnuskipini og partrolararnir fyrstu 9 mįnaširnar hava fiskaš meir enn teimum vegleišandi giviš rętt til ķ fiskiįrinum, er millum 11% og 13% ķ hvųrjum einstųkum fųri.

Skipanarnevndin vķsir ķ sķni frįgreišing į, at ein gjųllari kanning av bśskapinum ķ fiskiveišuni eftir botnfiski undir Fųroyum vķsir, at fiskidagaskipanin enn ikki hevur havt viš sęr eina bśskaparliga buršardygga vinnu, sum er fųr fyri at śtvega inntųkur, so taš ber til at svara hvųrjum sķtt og samstundis savna saman fę til endurnżggjan av fiskiflotanum. Ein samd nevnd heitir tķ į myndugleikarnar at višgera spurningin, hvussu flotin veršur bśskaparliga sjįlvberandi.

Ķ frįgreišingini er ein samandrįttur frį eini framlųgu um bśskapin ķ fiskivinnuni, sum byggir į botnfiskastovnarnar undir Fųroyum. Ein av hųvušsnišurstųšunum frį hesi framlųgu er, at dagatališ ķ skipanini eigur at avmarkast, so umseting av dųgum fer fram, og at taš į tann hįtt fer fram ein kapasitetstillaging, iš er neyšug, um fiskiflotin skal gerast bśskaparliga buršardyggur og sjįlvberandi.

Skipanarnevndin stašfestir, at fiskivinnan undir Fųroyum ikki er bśskaparliga buršardygg, tį hugsaš veršur um endurnżggjan av fiskiflotanum. Veršur hugsaš bśskaparliga, eigur fiskidagaskipanin at fųra til, at skip viš vįnaligum śrsliti fara burtur śr flotanum, samstundis sum tey viš góšum śrslitum fįa meiri ķ sķn part. Nevndin letur tó ikki landsstżrismanninum ķ fiskivinnumįlum tilmęli višvķkjandi tiltųkum at bųta um bśskaparliga grundarlagiš hjį fiskiflotanum - hon bert tekur spurningin fram og męlir til at kanna hesi višurskifti nęrri. Fųrt veršur fram, at innan fyri verandi karmar kann ein tillaging fara fram, sum ger fiskiveišuna meira bśskaparliga buršardygga. Vinnuumbošini ķ nevndini leggja dent į, at skipanin eigur at kunna fįa tķš at virka, įšrenn fariš veršur undur haršligar broytinginar, t. d. knappliga at lękka fiskidagatališ.

Samanumtikiš hevur landsstżrismašurin ķ fiskivinnumįlum fingiš tvey beinleišis tilmęli um fiskidagar fyri komandi fiskiįr - 1) at lata verandi tal verša óbroytt og 2) at minka dagatališ yvir tvey-trż įr, so veišutrżstiš į tosk, hżsu og upsa minkar millum 20 og 35% sammett viš veišutrżstiš ķ 1997. Skipanarnevndin vķsir eisini į, at verandi dagatal er so mikiš stórt, at taš bert ķ einstųkum fųri vęntandi er avmarkandi fyri aktivitetin hjį įvķsum skipabólki, samstundis sum taš eisini kemur fram ķ frįgreišingini, at m. a. hesin skipabólkurin hevur fiskaš munandi meir av toski og hżsu, enn hann vegleišandi hevur rętt til sambęrt § 28, stk. 1.

Harumframt hevur Skipanarnevndin - hóast hon ikki letur beinleišis tilmęli hesum višvķkjandi - greitt vķst į, at fiskiflotin, sum fiskar botnfisk undir Fųroyum, ikki er bśskaparliga buršardyggur, um hugsaš veršur um endurnżgging av flotanum uttan eksterna peningajįttan. Ein bśskaparlig framlųga endurgivin ķ frįgreišingini hjį Skipanarnevndini stašfestir m. a., at fiskidagatališ eigur at verša lękkaš, fyri at skunda undir kapasitetstillaging ķ flotanum, so hann kann gerast bśskaparliga sjįlvberandi.

Sitandi landsstżrissamgonga hevur sett sęr sum mįl, at taš bśskaparliga grundarlagiš undir fiskiflotanum veršur styrkt. Hetta er ein av hųvušsmįlsetningunum ķ fiskivinnupolitikkinum hjį samgonguni. Ķ frįgreišingini frį Skipanarnevndini veršur greitt boriš fram, at flotin ķ dag ikki er bśskaparliga sjįlvberandi. Bśskaparlig framlųga grundgevur fyri, at kapasitetstillaging er neyšug, og at henda kann fįast ķ lag viš umseting av fiskidųgum. Ķ sama hųpi veršur vķst į, at dagatališ eigur at vera minni. Samstundis stašfestir frįgreišingin frį Skipanarnevndini, at tillutašu fiskidagarnir hetta fiskiįriš ikki verša fullnżttir.

Landsstżrismašurin ķ fiskivinnumįlum hevur tķ skotiš upp fyri landsstżrinum, at lógin um vinnuligan fiskiskap fyri fiskiįriš 1998/99 įsetir, at fiskidagatališ hjį ųllum skipabólkum veršur skert viš 10% sammett viš įsettu fiskidagarnar dagarnar ķ inniverandi fiskiįri (1997/98). Landsstżrismašurin ķ fiskivinnumįlum metir, at ein slķkur nišurskuršur ķ longdini fer at virka fyri betri bśskaparligum stųši undir fiskiflotanum, samstundis sum tilmęlini frį Fiskirannsóknarstovuni um fyrivarni, iš eru grundaš į rįšgeving gjųgnum Altjóša Havrannsóknarrįšiš, verša tikin til eftirtektar.

Fiskiręttindi
Ķ § 3, stk. 2 ķ lógini um vinnuligan fiskiskap veršur įsett, at fiskiręttindi veita ikki einstųkum bólkum ella einstaklingum ognarrętt. Tķ veršur altķš talan um ręttindi fyri eitt avmarkaš įramįl. Veišuloyvi til fiskifųr 15 tons og stųrri verša latin uttan tķšaravmarking, men teimum undir 15 tons veršur latiš veišuloyvi fyri ķ upp til 5 įr. Ķ lųgtingsmįli nr. 78/1996 veršur greitt frį, hvķ skilnašur er gjųrdur ķ treytunum.

Landsstżriš hevur įšur skotiš upp, at lata fiskiręttindini verša umsetilig uttan avmarkingar, men lųgtingiš hevur įsett eitt 10 įra mark. Samsvarandi hesum veršur skotiš upp, at fiskiręttindini ķ fiskiloyvunum verša latin viš gildi fyri 10 įr, tó ongantķš fyri longri enn taš įramįl, sum veišuloyvi hevur gildi.

Umseting
Ķ samband viš at Fiskimįlastżriš hevur fyrireikaš uppskot um stųrri umseting av fiskiręttindum, varš heitt į Skipanarnaevndina um at siga sķnar hugsan um henda spurning. Ķ svari sķnum sigur nevndin m. a., "at skal flotin laga seg til tilfeingiš og standa mįt viš krųvini um bśskaparliga og lķvfrųšiliga buršardygd eigur taš at bera til at keypa og selja so frķtt sum mųguligt innan fyri tey mark, sum lųgtingiš įsetur, tó so at tey minnu śtróšrarfųrini verša hildin uttan fyri.".

Verandi reglur fyri umseting av fiskiręttindum (fiskidųgum og kvotum) eru ikki nóg greišar. Fyri at gera reglurnar greišari veršur skotiš upp at broyta oršingarnar ķ §§ 14 og 15, so at fiskidagar og kvotur kunnu verša umsett ķ upp til 10 įr ķ senn.

Bęši leigaš og sųla verša umfataš av hugtakinum "umseting". Greišur skilnašur veršur gjųrdur millum leigu og sųlu. Viš sųlu verša ręttindini endaliga avhenda keypara, men viš leigu fella tey aftur til upprunaeigaran, um hann hevur fiskfar viš veišuloyvi, tį leigumįliš er śti. Hevur hann ikki taš, verša fiskiręttindini bżtt javnt millum hini fiskifųrini ķ samsvarandi skipabólki.

Fiskimįlastżriš heitti eisini į Skipanarnevndina um at gera višmerkingar til ynski um at kunna umseta fiskidagar millum bólk 3 og bólk 4B. Svaraš veršur, "at śt frį almennum tankum um tillaging av fiskiflotanum dugir nevndin ikki at sķggja nakra foršing fyri, at teir stųrru śtróšrarbįtarnir kunnu fįa henda mųguleika." Samsvarandi hesum veršur skotiš upp, at fiskidagar kunnu umsetast millum stįllķnuskip (bólkur 3) og śtróšrarbįtar 40 tons og stųrri (bólkur 4B), samstundis sum heimilaš veršur landsstżrismanninum ķ fiskivinnumįlum at gera reglur um, hvussu umrokning av fiskidųgum millum hesar bólkarnar veršur gjųrd ķ samband viš umseting. Reglurnar skulu įseta taš lutfalsliga virši į fiskidųgum millum bólkarnar grundaš į veišuevni.

Samanlegging
Umframt mųguleikar fyri umseting av fiskiręttindum veršur skotiš upp, at taš skal bera til at kasta ręttindini saman ķ eitt fiskifar til tess at hava betri vinnugrundarlag. Talan kann vera um :

at flyta veišuloyvi frį einum fiskifari į eitt annaš, sum er ķ flotanum frammanundan (§ 8, stk. 2),

at flyta veišuloyvi frį tveimum ella fleiri fiskifųrum į eitt fiskifar uttan veišuloyvi ella eitt innflutt fiskifar (§ 8, stk. 3).

Skotiš veršur upp, at hesar flytingar og samanleggingar av veišuloyvum verša loyvdar, samstundis sum eigararnir av fiskifųrunum, iš loyvini verša flutt į ella lųgd saman viš, kunnu njóta fiskiręttindi svarandi til, at fiskiorkan hjį skipunum ikki veršur stųrri ella ųkist viš meir enn tķ fiskiorkuni, iš var knżtt at flutta ella samanlagda veišuloyvinum.

Śtskifting
Lųgtingsmįl um endurnżgging av fiskiskipaflotanum og um javnskipan av veišuorku er lagt fyri lųgtingiš og fer ętlandi at hava viš sęr, at eldri skip verša skift śt viš nżggjari. Seinastu įrini eru umframt nųkur skip lųgd/seld av landinum, uttan at onnur skip eru komin inn. Ķ slķkum fųrum veršur givin tilsųgn um innflutningsloyvi og veišuloyvi til annaš fiskifar. Er talan um skip viš veišuloyvi til fiskiskap undir Fųroyum, skal fiskiorkan hjį tķ innflutta skipinum ikki vera stųrri enn į tķ, sum taš kemur inn fyri.

Onki er įsett, hvussu leingi ein eigari kann hava eina tķlķka tilsųgn, og heldur ikki hvussu taš er viš ręttindum ķ hesum tķšarskeišnum. Vanliga hevur tilsųgn um veišuloyvi til annaš skip veriš latin fyri ½ įr og hevur sķšani veriš longd, um tųrvur hevur veriš į tķ. Til tess at hava greišar reglur at ganga eftir veršur skotiš upp, at tilsųgn um innflutningsloyvi og veišuloyvi til annaš fiskifar kann verša givin ķ upp til 2 įr, og at eigarin hetta tķšarskeišiš varšveitir somu ręttindi, sum hann hevši frammanundan. Hetta merkir ķ stuttum, at ein skipaeigari veit, undir hvųrjum treytum hann aftur kann fįa sęr skip, og at hann hetta tķšarskeišiš kann umsita fiskiręttindini. Samsvarandi mųguleikunum fyri at leggja veišuloyvi saman veršur skotiš upp, at persónur ella felag viš tilsųgn um veišuloyvi til annaš skip į sama hįtt sum eigarar, iš hava skip viš veišuloyvi, kunnu leggja saman viš ųšrum.

Skipabólkar ikki undir fiskidagaskipan
Ikki allir skipabólkar eru undir skipanum, har ręttindi kunnu umsetast. Djśpvatnstrolararnir eru ein av hesum. Teir eru ikki undir fiskidagaskipan og hava ikki part ķ kvotum, men hjįveiša teirra av toski og hżsu er avmarkaš viš hjįveišuprosentum. Hesir hava tķ ongi ręttindi at umseta ella at leggja saman viš. Garnaskipini, iš fiska havtasku og svartkalva, eru ķ somu stųšu.

Fiskimįlastżriš hevur seinasta įriš fyrireikaš lógarbroyting, har taš veršur heimilaš landsstżrismanninum ķ fiskivinnumįlum at lata ręttin til hjįveišukvotu fyri 10 įr ķ senn, og at hesi ręttindi kunnu umsetast į sama hįtt sum fiskidagar og kvotur annars.

Uppskotiš tekur stųši ķ, at taš vegleišandi ber til at rokna, hvussu nógv tons av įvikavist toski og hżsu tann egna hjįveišukvotan er fyri fiskiįriš. Hetta kann verša gjųrt grundaš į eina heildarveišunųgd, sum Skipanarnevndin męlir landsstżrismanninum ķ fiskivinnumįlum fyri fiskivinnumįlum til at brśka sum śtrokningargrundarlag. Tey įsettu prosentini ķ § 28, stk. 2 svara til hjįveišupartin hjį bólki 1 og bólki 6. Ķ fiskiloyvinum hjį hvųrjum skipi veršur sķšani įsett, hvųnn part - lutfalsliga og ķ tonsum hvųrt fiskiįriš (egin hjįveišikvota) - eigari av skipinum eigur rętt til. Loyvt skal vera at umseta egnu hjįveišukvotuna į sama hįtt sum fiskidagar og egnar įrskvotur.

Fiskimįlastżriš heitti į Skipanarnevndina um at višgera hetta uppskot ķ sambandi viš broytingar, iš ętlast at verša gjųrdar višvķkjandi umseting av fiskiręttindum. Skipanarnevndin vķsir ķ sķnum svari į, at veršur meir umseting av fiskiręttindum, verša skipabólkar uttan fyri fiskidagaskipan ikki vęl fyri. Tķ eigur taš eftir hennara tykki eigur at verša umhugsaš at fįa alla botnfiskaveišu undir eina skipan viš fiskidųgum.

Landsstżrismašurin ķ fiskivinnumįlum hevur gjųrt av at arbeišast skal vķšari viš einum mųguligum uppskoti um at vķška fiskidagaskipanina til eisini at fevna um skipabólkar, sum fiska annaš enn tosk, hżsu og upsa. Skipanarnevndin nevnir ķ hesum sambandi fiskaslųg sum kongafisk, svartkalva og gullaks, sum tųrva reguleringar, og at ongar grundir eru fyri, at veišan eftir hesum fiskaslųgum ikki kann regulerast į sama hįtt sum veišan eftir toski, hżsu og upsa. Vęntandi kann uppskot leggjast fyri tingiš um hetta seinni ķ hesi tingsetuni.

Hóast arbeitt veršur vķšari viš mįlinum ķ tingsetuni, hevur landsstżrismašurin ķ fiskivinnumįlum avgjųrt, at uppskotiš um tilluting av hjįveišukvotum, sum kunnu umsetast, veršur partur av hesum lógaruppskotinum til broytingar ķ lógini um vinnuligan fiskiskap.

Ašrar broytingar
Trolarar viš maskinorku undir 500 HK kunna fiska ķ tveimum av ųkjunum, sum sambęrt § 9a eru stongd fyri trolveišu. Verandi oršing "tó so at hestamegin fyri hvųrt nżtt trol ikki fer upp um 500 HK" er ętlaš at forša fyri partroling ķ hesum ųkjunum. Ķ stašin fyri hesa oršing, veršur skotiš upp at seta beinleišis inn, at partroling ikki er loyvd į nevndu ųkjum. Umframt veršur skotiš upp, at ikki er loyvt at brśka dupulttrol.

Ķ lųgtingsmįli 78/96 varš skotiš upp, at avmarka mųguleikarnar hjį skipunum at skifta millum innaru og ytru fiskidagaleiš. Samstundis vóršu eftir uppskoti frį Vinnunevndini gjųrdar broytingar ķ markinum millum innaru og ytru fiskidagaleiš, sum avmarkašu royndina eftir toski į ytru leišini nógv. Treytirnar fyri skifting eru tķ kanska blivnar ov avmarkandi og veršur tķ skotiš upp, at skerpingin, sum varš gjųrd ķ § 29, stk. 3 ķ lųgtingsmįli nr. 78/96, veršur strikaš.

Grundgevingarnar fyri hesum eru, at skipini ofta plaga at fara śt į djśpt vatn fyrst į tśrinum. Ber onki til har, veršur flutt inn eftir, men verandi įseting foršar fyri at fara į innaru fiskidagaleiš uttan av avreitt veršur ķmillum. Hetta hevur viš sęr, at skipini ikki so nógv fara į ytru leišina, men verša liggjandi į toska- og hżsuleiš.

Ķ beinleišis veišu viš troli og snellu veršur ein fiskidagur roknašur frį midnįtt til midnįtt, men ķ beinleišis veišu viš lķnu, kann samdųgriš verša roknaš sum landsstżriš įsetir. Skotiš veršur upp, at eisini ķ veišu viš troli og snellu, kann samdųgriš verša roknaš sum landsstżriš įsetir. Viš framkomnari telefonfrįbošanarskipan ber nś vęl til hjį Fiskiveišueftirlitinum at skrįseta tśralongd gjųrda upp ķ samdųgur, grundaš į, nęr fiskifar er fariš śr havn, og til taš er aftur ķ havn. Eins og hevur veriš gjųrt fyri śtróšrarbįtar, fer Fiskimįlastżriš ķ fiskiloyvunum hjį fiskifųrum ķ ųšrum skipabólkum undir fiskidagaskipan at įseta, at ein fiskidagur veršur roknašur frį tķ at fariš veršur śr havn og fyri hvųrjar 24 tķmar.

Ein vęlvirkandi skipan er grundaš į, at tann, sum hevur eftirlit viš, at įsetingar ķ lógini verša hildnar, hevur neyšugar og greišar heimildir. Tķ veršur skotiš upp, at um brot verša framd į treytir višv. tķ, sum skipiš hevur loyvi at fiska ella um skipiš ikki lżkur treytir įsettar ķ fiskiloyvinum, kann Fiskiveišueftirlitiš beinanvegin taka veišu- og fiskiloyvi aftur ķ upp til 2 vikur. Her kann t. d. verša talan um fiskifar, sum ikki hevur hildiš seg innan fyri galdandi reglur um hjįveišu, frįbošanarskyldur, kravd skjųl umborš o. l.

Skotiš veršur upp at gera greišari skilnaš millum allżsing og arbeišsuppgįvur fyri Fiskirannsóknarstovuna, Fiskiveišueftirlitiš, Stovnsrųktarnevndina og Skipanarnevndina. Munurin fyri Fiskirannsóknarstovuna og Fiskiveišueftirlitiš eru, at hesi nś fyrisitingarliga eru skipaš undir landsstżrismanninum ķ fiskivinnumįlum viš somu uppgįvum sum frammanundan.

Samsvarandi stżrisskipanarlógini veršur skotiš upp, at tęr heimildir, sum lógin gevur landsstżrinum, verša givnar landsstżrismanninum ķ fiskivinnumįlum.

Įsetanin um, at fiskidagatal fyri Fųroya Banka veršur įsett viš lųgtingslóg, veršur strikaš, tķ landsstżrinum sambęrt § 29, stk. 2 er heimilaš at įseta fiskidagaskipan ķ verk fyri Fųroya Banka.

Lógaruppskotiš hevur veriš til ummęlis ķ Fiskivinnustarvsnevndini. Nevndin hevur ongar višmerkingar til sjįlvt lógaruppskotiš, men tekur undir viš uppskoti landsstżrismansins um 10% nišurskurš av dagatalinum. Tó eigur dagatališ til bólk 3 ikki at verša skoriš nišur ķ įr. Vķšari sigur nevndin, at soleišis sum nišurskuršurin er oršašur, rakar hann aftur ķ įr tey best riknu skipini, iš brśka allar sķnar tillutašu fiskidagar. Fyri at fįa nišurskuršin ķ fiskidagatalinum at raka allan flotan javnt, męlir nevndin til, at Fiskimįlastżriš inndregur óbrśktar fiskidagar frį teimum fiskifųrum, iš seinastu tvey skeišini/įrini ikki hava brśkt sķnar fiskidagar, so ein nišurskuršur hjį teimum eisini fer av brśktum fiskidųgum, og ikki sum nś aftur av óbrśktum fiskidųgum.

Landsstżrismašurin ķ fiskivinnumįlum hevur stašfest, at Fiskivinnustarvsnevndin tekur undir viš lógaruppskotinum herundir ętlašu skerjingini ķ fiskidagatalinum, tó undantikiš fyri lķnuskip. Umframt męlir nevndin til, at óbrśktir fiskidagar seinastu tvey įrini eisini verša inndrignir. Hetta merkir, at dagatališ veršur skoriš munandi meir enn tey 10%, men ójavnt fyri hvųrt fiskifar sęr. Landsstżrismašurin ķ fiskivinnumįlum metir, at Fiskivinnustarvsnevndin męlir til so grundleggjandi og umfatandi broytingar ķ fiskidagaskipanini, sum taš į hesum sinni ikki er grundarlag fyri at fremja. Tilmęlini frį Fiskivinnustarvsnevndini um ikki at skerja fiskidagatališ fyri lķnuskip og at inndraga higartil óbrśktar fiskidagar veršur tķ ikki tikiš viš ķ uppskot landsstżrsins til broytingar ķ lógini um vinnuligan fiskiskap.

Frįgreišing og tilmęli frį Skipanarnevndini dagfest 15. juli 1998 veršur lagt viš sum skjal.

Mett veršur ikki, at broytingarnar, sum her verša skotnar upp, fara at broyta nakaš um kostnašin av at umsita lógina um vinnuligan fiskiskap.

Męlt veršur lųgtinginum til at samtykkja uppskotiš.

Višmerkingar til tęr einstųku broytingarnar
ad. 1)
Fyrsta kapittul ķ lógini um vinnuligan fiskiskap fevnir um lógarverk, endamįl, allżsingar v. m. Tķ veršur ikki hildiš hóskandi, at nįgreiniliga uppgįvan hjį Skipanarnevndini veršur įsett her. Į hesum staš skal bert stašfestast, at nevndin veršur sett, hennara arbeišsųki, og hvussu hon veršur sett. Arbeišsuppgįvurnar hjį Skipanarnevndini verša įsettar ķ § 22, stk. 4-5. (Broyting 20).

ad. 2) Broytingin ķ hesi įseting er, at tķšaravmarkingin į veišuloyvunum nś veršur tengd tengd at, um fiskifar hoyrir til bólk 5 sambęrt § 28, stk. 1 (śtróšrarbįtar undir 15 tons) heldur enn sum nś at įvķsari stųdd (15 tons). Henda broytingin veršur skotin upp, tķ įvķsar oršingar ķ uppbólkingini av feskfiskaflotanum ķ §§ 28 og 29 verša broyttar ķ sambandi viš lógarįsettar broytingar ķ uppmįtingini av skipum og bįtum. Uppmįtingin veršur nś gjųrd ķ bruttotonsum (BT), og eru tey gomlu mįtini dottin burtur fyri skip yvir 24 m sambęrt lųgtingslóg nr. 90 frį 10 juni 1982 um uppmįting av skipum.

ad. 3) Skotiš veršur upp at broyta allżsingina av einum fiskidegi soleišis, at hann veršur eitt samdųgur, roknaš sum landsstżriš įsetir. Hetta er ein broyting fyri fiskiskap viš troli og snellu, men fyri fiskiskap viš lķnu hevur landsstżriš hesa heimild frammanundan. Eins og hevur veriš gjųrt fyri śtróšrarbįtar, veršur heimild hjį Fiskimįlastżrinum at įseta ķ fiskiloyvunum hjį fiskifųrum undir fiskidagaskipan, at ein fiskidagur veršur roknašur frį tķ at fariš veršur śr havn og fyri hvųrjar 24 tķmar.

ad. 4) Eins og višvķkjandi broytingini višvķkjandi Skipanarnevndini (broyting 1) veršur ķ stk. 9 skotiš upp, at nįgreiniligi arbeišssetningurin hjį Stovnsrųktarnevndini ikki veršur įsettur ķ § 5. Her veršur bert stašfest, at nevndin veršur sett, hennara arbeišsųki og hvussu hon veršur mannaš. Arbeišsuppgįvan hjį Stovnsrųktarnevndini veršur įsett ķ § 22, stk. 3 (broyting 21).

ad. 5) Fiskiveišueftirlitiš veršur eftir hesi broyting skipaš undir landsstżrismanninum og sostatt ein fyrisitingarlig eind ķ Fiskimįlastżrinum. Hetta įvirkar ikki uppgįvurnar hjį Fiskiveišueftirlitinum.

ad. 6) Fiskirannsóknarstovan veršur eftir hesi broyting skipaš undir landsstżrismanninum og sostatt ein fyrisitingarlig eind ķ Fiskimįlastżrinum. Hetta įvirkar ikki uppgįvurnar hjį Fiskirannsóknarstovuni.

ad. 7) Sambęrt lųgtingslóg nr. 90 frį 10. juni 1982 sum uppfylging av 1969 mįtireglunum og eftir 12 įra skiftistķš hava ųll skip stųrri enn 24 m nś bert įsett bruttotons. Tess vegna er neyšugt at broyta hetta ķ lógini nś, tķ tey gomlu BRT tonsini ikki eru til meira. (Samanber broyting 2.)

ad. 8) Sambęrt § 5, stk. 4 er taš eigarin av fiskifari viš veišuloyvi, sum fęr fiskiloyvi. Broytingin veršur gjųrd, so samsvar er millum § 5, stk. 4 og § 7, stk. 1.

ad. 9) § 8 veršur oršaš av nżggjum. Verandi § 8, stk. 1 įsetir treytir fyri, hvųr iš kann fįa ręttindi at fiska. Henda įseting veršur flutt til § 12 ķ kapittuli 3, sum fevnir um fiskidaga- og kvoturęttindi. Skotiš veršur upp, at gera nżggja § 8, sum įsetir hvussu veišuloyvi kunnu verša flutt frį einum skipi til eitt annaš, og hvussu samanlegging av veišuloyvum kann fara fram.

Treytir fyri at kunna flyta veišuloyvi frį einum skipi til eitt annaš var įsett ķ strikašu § 8, stk. 2. Skotiš veršur upp at seta somu treytir inn ķ nżggju § 8, stk. 1 viš smęrri broytingum, sum ikki įvirka innihaldiš ķ įsetingini.

Skotiš veršur upp, at taš skal bera til at kunna flyta veišuloyvi og fiskiręttindi frį einum fiskifari į eitt annaš, sum er ķ flotanum frammanundan (§ 8, stk. 2) og at kunna flyta veišuloyvi og fiskiręttindi frį tveimum ella fleiri fiskifųrum į eitt fiskifar uttan veišuloyvi ella eitt innflutt fiskifar (§ 8, stk. 3).

Hesar flytingar og samanleggingar av veišuloyvum verša loyvdar, samstundis sum fiskifųrini, iš loyvini verša flutt į ella lųgd saman viš, kunnu njóta fiskiręttindi svarandi til, at fiskiorka tess ikki veršur stųrri ella ųkist viš meir enn tķ fiskiorkuni, iš var knżtt at flutta ella samanlagda veišuloyvinum.

Ķ § 8, stk. 4, 5 og 6 veršur skotiš upp at įseta, hvussu tilsųgn kann veitast, um veišuloyvi til annaš skip ķstašin, um fiskifar viš veišuloyvi veršur lagt, ręšisavmarkaš ella strikaš śr skipaskrįnni. Samsvarandi mųguleikunum fyri at leggja veišuloyvi saman veršur skotiš upp, at persónur ella felag viš tilsųgn um veišuloyvi til annaš skip į sama hįtt sum eigarar, iš hava skip viš veišuloyvi, kunnu leggja saman viš ųšrum.Skotiš veršur upp, at landsstżrismašurin ķ fiskivinnumįlum ķ serligum fųrum kann vķkja frį 2 įra tķšarfreistini. Slķk serlig fųri kunnu vera, um eigarin kann prógva, at hann innan rķmuliga tķš hevur eitt annaš fiskifar, sum lżkur treytirnar.

Ķ § 8, stk. 7 veršur heimilaš landsstżrinum at įseta nęrri reglur knżttar at umsitingini av stk. 1-5.

ad. 10) Landsstżrinum er viš verandi lógarteksti heimilaš at gera reglur um kvotaskipan į fjarleišum og fiskidagaskipan, har sum hesir (t.v.s. dagarnir) ikki eru bżttir śt til įvķsar skipabólkar eftir lógini um vinnuligan fiskiskap. Skotiš veršur upp, at landsstżrinum veršur giviš heimild at gera reglur um kvotaskipan og fiskidagaskipan į bęši mišleišum (undir Ķslandi og ķ Noršsjónum) og į fjarleišum (ašrar leišir uttan fyri fųroyskt sjóųki enn mišileišir) umframt fiskidagaskipan og kvotaskipan į fųroysku landleišunum, har sum dagar ella kvotur ikki eru bżtt śt til įvķsar skipabólkar eftir lógini um vinnuligan fiskiskap.

ad. 11) Her veršur skotiš upp, at avmarka alla trolveišu innan fyri įsettu stašfestingarnar fyri skip viš maskinorku uppį 500 HK ella stųrri. Įšrenn varš ikki sagt beinleišis partrol, og dupulttrol var ikki nevnt.

ad. 12) Her veršur skotiš upp, at avmarka alla trolveišu innan fyri įsettu stašfestingarnar fyri skip viš maskinorku uppį 500 HK ella stųrri. Įšrenn varš ikki sagt beinleišis partrol, og dupulttrol var ikki nevnt.

ad. 13) Tį lógin um vinnuligan fiskiskap var til višgeršar ķ lųgtinginum į vįri 1997 (lųgtingsmįl nr. 78/96) varš allżsingin av virking av veišu strikaš ķ tįverandi § 19. Skotiš veršur upp at seta allżsingina fyri virking av veišu inn aftur ķ lógina - hesaferš inn ķ § 10.

ad. 14) Ķ verandi § 11, stk. 3 er įsett, at fiskiskapur viš fiskifųrum undir fųroyskum flaggi uttanfyri fųroysku landleiširnar bert kann fara fram viš loyvi frį Fųroya landsstżri, og kann landsstżriš ķ loyvinum įseta nęrri treytir fiskiskapinum višvķkjandi. Ķ verandi § 11, stk. 1 er samstundis įsett, at fyri at kunna fara til vinnuligan fiskiskap į fųroysku landleišunum krevst veišu- og fiskiloyvi. Skotiš veršur upp, at leggja hesar lķku oršingarnar - bara galdandi fyri ymisk fiskiųki - inn ķ somu oršing; stk. 3 veršur strikaš, stk. 1 broytt samsvarandi og stk. 4 veršur hereftir stk. 3. Samstundis veršur heimilaš landsstżrinum ķ fiskiloyvinum at įseta nęrri treytir fyri fiskiskapinum ķ fųroyskum sjógvi eins og taš ķ stk. 3 var heimild fyri tķ uttan fyri fųroyskt sjóųki. Skotiš veršur eisini upp, at heimild veršur fyri at įseta nęrri treytir višvķkjandi regluligum frįbošanum til Fiskiveišueftirlitiš.

ad. 15) Skotiš veršur upp at strikaš § 12 og seta hesa oršing inn. Hetta er verandi § 8, stk. 1. Endamįliš viš hesi broyting er at savna įsetingarnar um fiskiręttindi undir viškomandi kapittul ķ lógini. Broytt innihald ķ verandi § 12 veršur flutt til § 16.

ad. 16) Hetta er nżggj įseting, sum partvķst hevur samband viš treytirnar um umseting av fiskiręttindum, sum įsett/skotiš upp ķ §§ 14 og 15. Ķ verandi lóg įsetir § 12, hvųnn rętt fiskifųr hava. Henda įseting er ógreiš, tķ hędd ikki nóg vęl er tikin fyri, hvussu veišuloyvi og fiskiloyvi verša latin (samb. § 5, stk. 3-4).

Stk. 3. Veišuloyvi sambęrt hesi lóg fyri fiskifųr onnur enn tey, iš koma undir bólk 5 sambęrt § 28, stk. 1 er góškenning, iš landsstżrismašurin ķ fiskivinnumįlum veitir įvķsum fiskifari at veiša į fųroysku landleišunum og į leišum uttanfyri fųroysku landleiširnar. Veišuloyvi sambęrt hesi lóg fyri fiskifųr ķ bólki 5 sambęrt § 28, stk. 1 er góškenning upp til fimm įr, iš landsstżrismašurin ķ fiskivinnumįlum veitir įvķsum fiskifari at veiša į fųroysku landleišunum og į leišum uttanfyri fųroysku landleiširnar."

Skotiš veršur upp, at ręttindini, sum eigarar av fiskifųrum fįa, hava gildi ķ 10 įr ķ senn fyri fiskifųr onnur enn tey, iš koma undir bólk 5 sambęrt § 28, stk. 1 fyri 10 įr og upp til 5 įr fyri fiskifųr ķ bólki 5 (śtróšrarbįtar undir 15 tons). Skilnašurin veršur gjųrdur, tķ sambęrt § 5, stk. 3 verša veišuloyvi latin teimum fyrr nevndu fiskifųrunum uttan tķšaravmarking, men śtróšrarbįtum undir 15 tons verša veišuloyvi latin fyri upp til 5 įr. Henda broyting varš framd viš lųgtingslóg nr. 84 frį 6. juni 1997 (lųgtingsmįl 78/96). Meginorsųkin til henda skilnaš er, at fyri fiskifųr undir 15 tons eru treytir, sum eru tengdar at fiskiskapinum įriš frammanundan, settar ķ kunngerš fyri, nęr eigari av slķkum fiskifari hevur rętt til fiskiloyvi.

Fyri fiskifųr 15 tons og stųrri skal įsetingin skiljast soleišis, at jįttan um fiskiręttindi veršur latin fyri 10 įr ķ senn galdandi frį fiskiįrsins byrjan. Ķ fiskiloyviš verša ręttindini fyri inniverandi fiskiįr talfest. Įriš eftir verša ręttindi aftur givin fyri nęstu 10 įrini, og fiskiręttindini taš įriš talfest o. s. fr.

Fyri fiskifųr undir 15 tons fevnir rętturin til fiskidagar ķ upp til 5 įr, men er tó treytašur av, at eigarin av fiskifarinum lżkur treytirnar fyri at fįa fiskiloyvi viš įsettum fiskidųgum.

Eigari av fiskifari, iš hevur fingiš fiskiloyvi til fyribils ella avmarkaš ręttindi sambęrt § 5, stk. 4, fęr tó bert tey ķ fiskiloyvinum fyribils ella avmarkašu ręttindini taš įvķsa fiskiįriš.

ad. 17) Ķ § 14 veršur įsett, hvussu fiskidagar kunnu umsetast. Grundaš į, at oršingin "frį tķ degi teir seinast eru umsettir" kann tykjast ógreiš, veršur skotiš upp at broyta hana. Meginreglan višvķkjandi umsetingini av fiskiręttindum, sum varš vištikin viš lųgtingslóg nr. 84 frį 6. juni 1997 (lųgtingsmįl 78/96) er, at ręttindini kunnu umsetast ķ 10 įr. Henda veršur varšveitt, men skilnašur veršur gjųrdur millum leigašar og seldar fiskidagar. Leigašir dagar falla aftur til upprunaeigaran, um hann, tį leigumįliš er lišugt, hevur fiskifar viš veišuloyvi, men sųla av fiskidųgum er endalig avhending.

Hildiš veršur fast viš sum hųvušsreglu, at umseting bert kann fara fram innan fyi hvųnn undirbólk sęr, men tó veršur skotiš upp, at fiskidagar kunnu umsetast millum stįllķnuskip (bólkur 3) og śtróšrarbįtar 40 tons og stųrri (bólkur 4B), og at reglur verša gjųrdar, iš įseta taš lutfalsliga virši į fiskidųgum millum bólkarnar grundaš į veišuevni.

Eisini veršur skotiš upp, at umseting av fiskiręttindum veršur frįbošaš Fiskiveišueftirlitinum skrivliga og skal verša vįttaš av bįšum pųrtum.

ad. 18) Ķ § 15 veršur įsett, hvussu egin kvotupartur, egnar įrskvotur og egnar hjįveišukvotur kunnu umsetast. Višmerkingarnar til hesa broytingina eru annars tęr somu sum til broyting 18.

ad. 19) Sambęrt § 5, stk. 4 er taš eigarin av fiskifari viš veišuloyvi, sum fęr fiskiloyvi. Broytingin veršur gjųrd, so samsvar er millum § 5, stk. 4 og § 21, stk. 1.

ad. 20) Ķ § 22 veršur įsett, hvussu fram skal verša fariš, tį fiskidagatal veršur įsett fyri botnfiskaveišu į fųroyska landgrunninum. Hetta fevnir um, hvųr iš skal lata landsstżrinum stovnsmetingar og tilmęli, og hvussu Skipanarnevndin skal višgera hesi. Ķ višmerkingunum til broytingar ķ § 5 (broyting 3 og 4) varš greitt frį, at broytingar eisini vóršu gjųrdar ķ § 22. Endamįliš viš broytingunum er at greina allżsingar (ķ § 5) og arbeišsuppgįvur ķ samband viš įseting av fiskidųgum fyri botnfiskaveišu į fųroyska landgrunninum sundur ķ rųttu lógargreinirnar. Nżggju oršingarnar ķ § 5 og ķ § 22 broyta onki višvķkjandi uppgįvunum hjį Fiskirannsóknarstovuni, Stovnsrųktarnevndini ella Skipanarnevndini.

Į hvųrjum įri innan hvųnn 15. juli skal Skipanarnevndin lata landsstżrismanninum tilmęli um fiskidagatal fyri komandi fiskiįr. Tó kann nevndin viš heimild ķ stk. 5, um įvķsar fortreytir eru til stašar, lata landsstżrismanninum tilmęli um broytingar ķ fiskidagatalinum fyri eitt inniverandi fiskiįr. Eftir verandi lógarįseting er ongin įseting um, nęr Skipanarnevndin skal hava latiš landsstyrinum sķtt tilmęli.

Įsetanin um, at fiskidagatal fyri Fųroya Banka veršur įsett viš lųgtingslóg, veršur strikaš, tķ landsstżrinum sambęrt § 29, stk. 2 er heimilaš at įseta fiskidagaskipan ķ verk fyri Fųroya Banka.

ad. 21) Umframt at einstakar mįlsligar broytingar eru gjųrdar ķ stk. 1, 3 og 4, so samsvar er millum heitini ķ allżsingunum ķ § 5 av felags įrskvotu og egnar įrskvotur, er sett inn ķ stk. 1, at har fiskiręttindini eru įsett sum fiskidagar, kann landsstżriš lata fiskifųr fiska av įsetta dagatalinum undir einum ella lutaš dagarnar millum skipini. Hetta veršur gjųrt, so samsvar er millum mųguleikarnar hjį myndugleikunum at luta fiskiręttindi uttan mun til um tey eru avmarkaš viš kvotum og viš fiskidųgum.

ad. 22) Her veršur įsett, at fiskidagar verša settir fyri fiskiįriš 1. september 1998 til 31 august 1999.

ad. 23) Sambęrt lųgtingslóg nr. 90 frį 10. juni 1982 sum uppfylging av 1969 mįtireglunum og eftir 12 įra skiftistķš hava ųll skip stųrri enn 24 m nś bert įsett bruttotons. Tess vegna er neyšugt at broyta hetta ķ lógini nś, tķ tey gomlu BRT tonsini ikki eru til meira.

Ķ § 5, stk. 12 veršur oršiš "tons" allżst, (sķ broyting 7).

ad. 24) Henda broyting įsetir, at fiskidagatališ hjį ųllum skipabólkum ķ fiskiįrinum 1998/99 veršur minkaš viš 10% sammett viš fiskidagatališ ķ inniverandi fiskiįri.

ad. 25) Broytingin ķ § 29 gevur fiskifųrum mųguleika at fara av ytru fiskidagaleišini į ta innaru uttan at bróta tśr av. Samsvarandi verandi lógarteksti er hetta ikki loyvt.

ad. 26) Ķ lųgtingsmįli 78/96 skeyt landsstżriš upp, at hųvušsbólkur 5 var skildur sundur ķ undirbólkar, og at m. a. įsetta fiskidagatališ fyri bólk 5D varš nżtt eftir įseting frį landsstżrinum fyri eitt hįlvt įr ķsenn. Lųgtingiš tók ikki undir viš at skilja hųvušsbólk 5 ķ undirbólkar ķ lógini um vinnuligan fiskiskap, men gloymdi tó at strika punktum 2 ķ § 29, stk. 4 (lųgtingslóg nr. 84 frį 6. juni 1997). Tķ veršur skotiš upp, at hetta veršur strikaš, og at tann upprunaliga oršingin um, at dagarnir ķ bólki 5 verša at nżta sambęrt įseting ķ kunngerš frį landsstżrinum fyri eitt hįlvįr ķsenn, veršur sett inn aftur. Henda oršingin er ein av heimildunum fyri kunngerš nr. 109 frį 25. juli 1996 viš seinni broytinum um treytir fyri fiskiloyvi og reglur um fiskidagatal til śtróšrarbįtar undir 15 BRT.

ad. 27 og 28) Allżsingin av Fiskiveišueftirlitinum veršur gjųrd ķ § 5, stk. 10, har sagt veršur, at Fiskiveišueftirlitiš er fyrisitingarligaš skipaš undir landsstżrismanninum . Tķ veršur gamla oršingin ķ § 33, stk. 1 um at "Fiskiveišueftirlitiš er stovnur undir landinum, hvųrs endamįl er at fyrisita ..... " broytt, so her nś bert veršur įsett, hvat Fiskiveišueftirlitiš skal gera.

ad. 29) Seinast lógin um vinnuligan fiskiskap var til višgeršar ķ lųgtinginum (lųgtingsmįl nr. 3/1997 varš broyting gjųrd ķ § 40, stk. 1, nr. 2 og 3, men av misgįvum varš vķst til skeivan tekst, so ivi hevur tikiš seg upp, um lżsti lógarteksturin hevur gildi. Fyri at beina henda iva av vegnum, veršur henda oršing ķ § 40, stk. 1 nr. 2 og 3 skotin upp.

ad. 30) Her veršur skotiš upp, at lógarteksturin samsvarar viš allżsingarnar ķ § 5. Harumframt veršur skotiš upp, at fyri brot į kunngerš um loyvda hjįveišu, verša somu sektarmųguleikar sum fyri onnur brot.

ad. 31) Fiskiveišueftirlitiš kann eftir verandi lógarteksti taka veišu- og fiskiloyvi aftur, um skipari er skuldsettur fyri brot į įvķsar lógarreglur, og um hann hevur framt ovurveišu į og uttanfyri fųroysku landleišrinar. Frį einum eftirlitissjónarmiši er oršingin "og um ovurveiša …" ikki nųktandi, tķ ivasamt er, um skiparin bęši skal vera skuldsettur fyri brot og hava framt ovurveišu, ella um heimildin eisini er galdandi, um hann bert hevur framt ovurveišu. Harumframt er ongin allżsing av "ovurveiša" ķ lógini.

Tųrvur er į at kunna taka stig mótvegis skipum, sum ikki halda seg til įsettar treytir įsettar ķ kunngeršum (t.d. višv. mest loyvdari hjįveišu) ella ķ fiskiloyvum (t. d. ymiskar frįbošanarskyldur ķroknaš at lata veišuupplżsingar og dagbųkur inn sum įsett, kravd skjųl umborš o. l). Broytti lógarteksturin heimilar Fiskiveišueftirlitinum at taka fiskiloyvi aftur ķ upp til 2 vikur fyri slķk brot. Tó veršur giviš eigara trķggjar daga freist viš umseting av egnum kvotum, egnum hjįveišukvotum ella fiskidųgum at lśka treytirnar.

Heimildin hjį Fiskiveišueftirlitinum at taka veišuloyvi aftur veršur strikaš ķ stk. 1 og ķ stk. 2. Hesa heimild hevur landstżrismašurin sambęrt § 45, stk. 2 fyri įvķst tķšarskeiš og endaliga fyri grov brot sambęrt § 47.

ad. 32-38) Hesar broytingar verša gjųrdar samsvarandi nżggju stżrisskipanarlógini. Heimildir landsstżrisins sambęrt verandi lóg verša nś givnar landsstżrismanninum.

ad. 39-40)
Hetta eru mįlsligar rętingar.

Skjal

Skipanarnevndin

sambęrt § 2. Stk. 4 ķ lųgtingslóg um Vinnuligan Fiskiskap frį 10. mars 1994 viš seinni broytingum

Frįgreišing og tilmęli
til
landsstżrismannin ķ fiskivinnumįlum
fyri
fiskiįriš 1998/1999

Latin landsstżrismanninum ķ fiskivinnumįlum 15 juli 1998

Inngangur
Skipanarnevndin var upprunaliga sett av Fųroya Landsstżri 9. november 1995 fyri at finna fram eina reguleringsskipan fyri fiskiskapin eftir botnfiski į fųroysku landleišunum, sum kundi koma ķ stašin fyri ta kvotuskipan, sum kom ķ gildi summariš 1994. Taš uppskot sum nevndin kom fram til var einmęlt og fekk undirtųku frį einmęltari fiskivinnu og eisini undirtųku ķ landsstżri og į lųgtingi.

Botnfiskiskapurin undir Fųroyum hevur sostatt nu brįtt ķ tvey įr veriš umsitin undir tķ skipan viš fiskidųgum, sum skipanarnevndin sett fram uppskot um. Eyškenni fyri hesa skipan er, at roynt veršur at įseta eitt veišitrżst į landleišunum, sum tryggjar at ķ mišal veršur ikki tikiš meira burtur śr toska-, hżsu og upsastovnunum enn taš, sum er lķvfrųšiliga buršardygt. Heldur enn į hvųrjum įri at įseta eina kvotu ķ tonsum av fiski fyri hvųrt fiskaslag veršur įsett eitt fiskidagatal fyri hvųnn bólk av fiskifųrum, sum er ętlaš at tryggja, at veišitrżstiš tilsamans į teimum trimum tżdningamestu botnfiskastovnunum ikki fer upp um įsett mark.

Taš liggur ķ skipanini, at hon sum meginregla ikki skal stillast į hvųrjum įri. Er veišitrżstiš rętt roknaš śt frį byrjan, so er taš rętt um stovnurin er stórur ella lķtil. Er stovnurin stórur veršur veišan góš, er stovnurin lķtil minkar veišan samsvarandi, men parturin sum veršur tikin av stovninum veršur hin sami. Veršur veišitrżstiš reguleraš viš veišinųgdum, heldur enn fiskidųgum, so er neyšugt į hvųrjum įri at įseta kvotur fyri hvųnn fiskastovn sęr. Royndirnar vķsa, at taš er torfųrt at rokna seg fra til kvotur sum neyvt stilla veišitrżstiš. Orsųkirnar eru m.a. at vit ofta ikki vita hvųr tilgongdin er og at taš viš teimum arbeišshęttum, sum eru tųkir eru, er ringt at gera stovnsmetingar neyvar fyri tey seinastu įrini. Eisini slepst undan vansanunum av, at skula raka rętta veišitrżstiš fyri allar fiskastovnar, sum vera fiskašir saman ķ ein blandašum fiskiskapi, ķ senn. Góšar grundir eru tķ fyri at halda, at ein skipan viš fiskidųgum hevur betri mųguleikar at raka eitt rķmiligt veišitrżst fyri fiskiskapin ķ einum ųki, enn ein skipan viš nųgdarkvotum fyri einstakar stovnar. Einasta treytin er, at vęl veršur fylgt viš, um effektiviteturin ųkist og mųguligir effektivtetsbatar vera tiknir inn so hvųrt, so veišitrżstiš įhaldandi er buršardygt.

Nevndin gjųrdi ķ upprunatilmęlinum vart viš vansar og fyrimunir viš eini skipan sum dśvaši upp į fiskidagar og ųkisfrišingar.

Fyrimunirnir vóru:

Taš veršur mųguligt at įseta avmarkingar ķ fiskiskapinum sum ikki krevja neyvar stovnsmetingar į hvųrjum įri.

Um talan er um egnar fiskdagar sum kunnu keypast og seljast, so er grundarlag fyri tillaging av fiskiflotanum til tilfeingiš og at tęr fyritųkur, sum verša best riknar koma at umsita fiskiveišina.

Skipanin elvir ikki til at veiša veršur koyrd fyri borš ella gongur uttan um veišihagtalsskipanina

Vansarnar vóru:

Tį talan er um fiskiskap eftir fleiri fiskastovnum er torfųrt sat raka į rętta śrtųku hvųnn stovn sęr.

Veišuevnini hjį skipunum ųkjast alla tķšina. Neyšugt kann tķ verša at tillaga fiskidagatališ, serliga um stórar tųkniligar broytingar fara fram.

Fyritreytin fyri, at ein skipan viš egnum fiskidųgum, sum kunnu keypast og seljast, skal geva bśskaparligt śrslit, er, at ųll fiskivinnan veršur rikin undir marknašarbśskapi.

Nevndin gjųrdi vart viš : "…at skipanin ikki er roynd ašarstašni. Nevndin męlir tķ til, at royndirnar av skipanini gjųlla verša kannašar og mettar móti endamįlinum…."

Royndirnar av fyrstu tveimum įrunum undir skipanini hava ikki broytt hesar nišurstųšur.

Nevndin hevši sķn fyrsta fund ķ hesum umfari 18. Juni. Frįgreišingin er latin landsstżrismanninum ķ fiskivinnumįlum 15. Juli 1998.07.15

Limir ķ Skipanarnevndini eru hesir : Kjartan Hoydal, formašur, Įrni Dam, Jónsvein Knudsen, Chris Jan Michelsen, Óli Jacobsen, Elmar Hųjgaard , Jįkup Reinert og Dįnjal Klakk. Skrivari er Herman Oskarsson. Hjalti ķ Jįkupsstovu hevur veriš į einum fundi sum varalimur fyri Jįkup Reinert og Djóni Ziska hevur veriš į trumum fundi sum varamašur fyri Elmar Hųjgaard.

Samanfating og tilmęli
Nevndin hevur sett sęr fyri - umframt at višgera spurningin um uppskot til fiskidagar ella ašrar įbųtur į skipanina – at gera eitt eftirlit viš hesi skipan, sum nś brįtt ķ 2 fiskiįr hevur skipaš fyri fiskiskapinum į landleišunum.

Tį skipanin viš fiskidųgum og stongdum leišum varš gjųrd, varš roynt at meta um avleišingarnar. Hildiš var, at ein tķlķk skipan - um śtgangsstųšiš var rętt įsett - var fųr fyri at tryggja at botnfiskaveišan undir Fųroyum kundi rekast lķvfrųšiliga og bśskaparliga buršardygt. Fyritreytin fyri at skipanin var bśskaparliga buršardygg var tó at egnu fiskidagakvoturnar kundu handlast rķmiliga frķtt so ein tillaging av fiskiskipaflotanum til lķvfrųšiligar og bśskaparligar fyritreytir kundi fara fram. Tann skipanin, sum var endaliga samtykt av lųgtinginum, loyvdi ikki stórar mųguleikar at ogna sęr fiskidagar į ein hįtt, so ętlanir kunnu leggjast fyri fleiri įr. Somuleišis hevur įsetta fiskidagatališ inn til nś ikki veriš so avmarkandi fyri einstųku fųrini , at taš hevur veriš neyšugt hjį meira effektivum fiskifųrum at keypa sęr fiskidagar ella at taš hevur veriš lokkandi hjį fiskifųrum viš verri rakstrarmųguleikum at selja dagar.

Eftirlitiš viš skipanini vķsir, at skipanin hevur hildiš taš, sum vęntaš var. Hon er hevur veriš fųr fyri at tryggja lķvfrųšiliga buršardygga veišu undir teimum fyritreytum, sum vóru settar, og viš įbótum kann hon sum frįlķšur gerast grundarlag undir eini bśskaparligari buršardyggari fiskiveišu eftir botnfiski undir Fųroyum.

Fiskiveišieftirlitiš er ikki 100 % dygt enn, men vęntandi veršur taš fulldygt komandi įr, so vit hava eina skipan sum bęši hevur neyvar skrįsetingar og hevur dygt eftirlit viš, at samsvar er millum frįbošanir og fiskiskap.

Skipanarnevndin hevur gjųlla kannaš tilmęlini frį Fiskirannsóknarstovuni (skjal c)) og Stovnsrųktarnevndini (skjal b)). Lķtil munur er ķ bįšum tilmęlunum į metingini um stųšuna ķ teimum ymsum stovnunum, upsin kanska undantikin. Hinvegin eru tilmęlini ymisk.

Stovnsrųktarnevndin męlir til, at taš dagatal, sum upprunaliga var įsett ķ 1996, aftur veršur sett ķ lógini, so tann lękking upp į upp ķ 12,5 % fyri ymisku bókarnar av fiskifųrum, sum var samtykt ķ fjųr, veršur burturtikin.

Fiskirannsóknarstovan męlir hinvegin til lękking ķ fiskidagatalinum viš 35 % fyri upsa, 30 % fyri tosk og 20 % fyri hżsu so lķšandi nęstu 2-3 fiskiįrini, viš millum 7 og 12 % um įriš. Fiskirannsóknarstovnan leggur serliga dent į at verja upsan, tķ gżtingarstovnurin eftir seinastu metingum er minni enn nakran tķš sęš fyrr. Grundarlagiš hjį Fiskirannsóknarstovuni til at męla til jśst hendan nišurskurš er, at teir hava lagt til grund nżggjari hugsanir um ķ umsiting av nįttśrutilfeingi og nżta sonevndu fyrivarnisregluna. (sķ skjal e))

Nevndin hevur gjųlla kanna spurningin um skipanarnevndin frį fyrstani tķš roknaši veišuevnini hjį ymisku skipabólkunum rętt. Kanningarnar sżna, at rętt varš roknaš og at nevndin nżtti hagtalstilfariš so vęl, sum gjųrligt var, til at finna fram til mišalveiševnini hjį ymisku skipabólkunum eftir toski, hżsu og upsa. Taš er mųguligt at nevndin ikki ķ nóg stórt mįt tók fyrivarni fyri, at effektiviteturin alla tķšina veksur ķ flotanum. Mett veršur tó, at at hetta ķ hųvušsheitum varš ręttaš viš at lękka fiskidagatališ 12,5 % ķ 1997. Nevndin skjżtur annars upp ķ skjališ d), at allur hesin spurningur veršur eftirkannašur av nżggjum ķ samband viš eina almenna kanning av hagtųlunum fyri fiskidagar frį 1985 – 1997.

Einki ķ tķ tilfarinum, sum nevndin hevur havt til taks, bendir į, at veišan undir Fųroyum ikki er lķvfrųšiliga buršardygg, tį vanlig mįt fyri hvussu nógv kann vera tikiš burtur śr hvųrjum fiskastovni verša lųgd til grund (t.e. at uml. trišingurin av stovninum į hvųrjum įri). Hinvegin sżnir ein gjųllari kanning av bśskapinum ķ fiskiveišuni eftir botnfiski undir Fųroyum, at skipanin ikki enn hevur havt viš sęr eina bśskaparliga buršardygga vinnu, sum er fųr fyri at śtvega inntųkur, so taš ber til at svara hvųrjum sķtt og samstundis savna saman fę til endurnżggjan av fiskiskipaflotanum. Ķ hesum sambandi er nevndin samd um, at įvķsir partar av śtróšrinum, sum tęna samfelagsbśskaparligum endamįlum, sum eru įsett ķ lóg um vinnuligan fiskiskap, ikki koma undir somu krųv um bśskaparliga buršardygd, sum hinir partarnir av fiskiflotanum.

Nišurstųšan hjį nevndini er at ongar sannfųrandi lķvfrųšiligar grundir eru fyri at broyta fiskidagatališ fyri fiskiįriš 1998/99. Višvķkjandi bśskaparligum orsųkum til at skjóta upp lękkingar heldur nevndin seg ikki til at gera nakaš tilmęli. Spurningurin veršur umrųddur ķ fragreišingini og heitt veršur į myndugleikarnar um at višgera spurningin vķšari um hvussu flotin veršur bśskaparliga sjįlvberandi.

Jįkup Reinert, Fiskirannsóknarstovan, kanna ikki taka undir viš, at ongar sannfųrandi lķvfrųšiligar grundir eru fyri at broyta fiskidagatališ fyri fiskiįriš 1998/99. Grundaš į fyrivarnisregluna hevur Fiskirannsóknarstovan funniš fram til, at eitt veišitrżst, sum tekur upp ķ ein trišing av stovninum į hvųrjum įriš er ov hųgt. Sambęrt śtrokningar eigur veišitrżstiš fyri fyri teir trķggjar botnfiskastovnarnar, mįtaš, sum tann prosentpartur, sum veršur veiddur av stovninum į hvųrjum įri, ikki at vera meira enn taš sum er sett nišanfyri fyri at veišan skal vera buršardygg.

Stovnur

Toskur Vb1

Hżsa

Upsi

% veitt av stovni

Veišitrżst tilmęlt undir fyrivarnisregluni

24

22

30

Veišitrżst tilmęlt av skipanarnevndini

33

33

33

Łt frį hesum męlir Jįkup Reinert til at taka undir viš tilmęlinum frį Fiskirannsóknarstovuni.

Skipananarnevndin heitir į Fiskirannsóknarstovuna, um at eina ferš enn at meta um, hvat veišitrżst er buršardygt undir Fųroyum og veršur henda meting helst tųk nęsta įr.

Nevndin hevur višgjųrt įvķsar spurningar frį landsstżrinum. Ķ hesum sambandi heldur nevndin taš vera rętt at reisa spurningin um taš er rętt, at įvķsir veišihęttir eru regulerašir viš fiskidųgum, mešan ašrir ikki eru undir skipanini. Hetta avmarkar mųguleikarnar at tillaga teir veišihęttir, sum eru uttan fyri. Nevndin er fśs – um landsstżriš ynskir taš – at kanna hendan og ašrar spurningar meira gjųlla.

Heimildir hjį nevndini
Landsstżrismašurin ķ fiskivinnumįlum setir Skipanarnevndina sambęrt § 2. Stk. 4 ķ lųgtingslóg um Vinnuligan Fiskiskap frį 10. Mars 1994 viš seinni broytingum. Uppgįva nevndarinnar er įsett ķ § 22 ķ somu lóg. Hon skal ķ arbeiši sķnum višgera tilmęli óg stovnsmetingar frį Stovnsrųktarnevndini og Fiskirannsóknarstovuni og skal geva tilmęli um hvussu fiskikapurin skal skipast komandi įr, herundir mųguligar broytingar ķ fiskidagatalinum fyri hvųnn hųvušsbólk.

Landsstżrismašurin hevur harumframt bišiš nevndina višgjųrt nakrar serstakar spurningar. Bręviš frį landsstżrinum hesum višvķkjandi er lagt viš sum skjal a). Spurningarnir vera svarašir į bls. 15-16.

Nevndin hevur veriš samd um ķ višgeršini at leggja dent į at kanna, gera eitt eftirlit viš skipanina viš fiskidųgum. Er nakaš komiš fram, sum vit ikki vistu ķ 1995 og livur hon upp til tey endamįl, sum eru ķ lóg um vinnuligan fiskiskap?

Ķ hesum sambandi fer nevndin at gera vart viš, at rįšgevingin frį fiskifrųšingum og stovnsrųktarnevndini ikki ķ ųllum fųrum eru lagaš til arbeišiš at meta um skipanina. Ķ bįšum tilmęlum veršur framvegis mest tosa um stųšuna ķ stovnum jśst nś. Nśverandi skipanin nżtir tvey hųvušsamboš: Kvotur av veišidųgum (stilling av veišitrżsti) og stongdar leišir. Taš er tķ av tżdningi at fįa tilfar um hesi bęši amboš t.d.: Vera fiskidagarnir nżttir į annan hįtt ( meira effektivt )? Hvussu įvirkar skipanin viš stongdum leišum veišievnini hjį ymisku skipabólkunum eftir įvķsum fiskaslųgum? o.a. Teir stovnar sum geva tilmęli (Stovnsrųktarnevndin, Fiskirannsóknarstovan (ICES)) eiga tķ at fįa spurningar um hesi fyribrigdi serstakt, fyri at geva skipanarnevndinini betri mųguleikar at meta um hvussu skipanin virkar. Ķ skjali d) hevur skipanarnevndin oršaš nakra spurningar til rįšgevandi stovnarnar hesum višvķkjandi.

Umframt tey tilmęli, sum eru įsett ķ lóg um vinnuligan fiskiskap, hevur nevndin lagt dent į at śtvega sęr frį tųl Bśskaparrįšnum, sum kunnu nżtast til at meta um fiskivinnan er bśskaparliga buršardygg. Taš er ein spurningur um Bśskaparrįšiš ella annnar stovnur viš bśskaparligum serkunnleika ikki įtti at veriš tiknir uppķ teir stovnar, sum gera tilmęli til Skipanarnevndina.

Uppskot um at gera lógarverkiš einfalt, lęttfatiligt og eintżšugt
Į fundi viš nevndina 18. Juni 1998 legši landsstżrismašurin ķ fiskivinnumįlum dent į, at fįa eitt lógarverk til vega, so karmarnir fyri fiskivinnuni vera einfaldir og ikki alla tķšina eru fyri broytingum og iva um tulkingar.

Vinnumbošini ķ nevndini hava lisiš lógina gjųlla ķ gjųgnum fyri at vita, um taš ber til at orša hana einfaldari fyri brśkarunum og fyri at finna fram til um ivi er um tulkingar.

Nevndin skżtur upp, at Fiskimįlastżriš tį mųguligar broytingar eru gjųrdar ķ lųgtinginum, kunngerš alla lógina viš ųllum broytingum og vķsir į allar kunngeršir sum eru ķ gildi, sum višvķkja lógini, og sķšani ger eina einfalda leišbeining til hvussu lógin skal skiljast, og hvussu fariš veršur fram ķ ymsum praktiskum spurningum. Eisini ķ hesum sambandi bjóšar nevndin sęr til at arbeiša vķšari viš hesum, um landsstżriš ynskir taš.

Eftirlit viš skipanini viš fiskidųgum, reišskapsreguleringum og stongdum leišum
Nevndin hevur sett sęr fyri at gjųgnumganga tey ymisku "ambošini" ķ skipanini, sum skulu tryggja at fiskastovnarnir į landleišunum vera umsitnir buršardygt.

Var śtgangsstųšiš rętt
Ivi er sįddur um fyrsta śtrokning hjį Skipanarnevndini ķ 1995 var rųtt. Fiskirannsóknarstovan skrivar ķ tilmęli sķnum fyri 1998/99 (skjal c)…" at kanningar av sambandinum millum tillutaš tal į dųgum og veišitrżst hava tó vķst, at veišitrżstiš į tosk į Landgrunninum , hżsu og upsa er vęl oman fyri taš, iš er lķvfrųšiliga forsvarligt, og tķ ikki buršardygt.

Millum orsųkirnar til hetta nevnir Fiskirannsóknarstovan m.a.

Viš at rokna mišal veišiorku ķ 10 įr varš hędd ikki tikin fyri stųšugu menningini ķ veišitųkni og vitan, og ķ veruleikanum varš ikki roknaš viš nakrari menning seinastu fimm įrini av skipanini.

6. Įvķs višurskifti ķ veišumodellinum hjį Skipanarnevndini vóršu ikki višgjųrd į rętta hįtt.

Til hitt fyrsta er at siga, at at Skipanarnevndin hugdi at mųguligum ųktum effektiviteti ķ tķšini 1985 til 1994, sum hagtųl vóru tųk fyri. Nevndin hugdi mest eftir "lopum" t.d. svųvlalķna, nżggj trol, nżggj tųkni og var hetta tikiš viš ķ metingarnar., Taš er rętt, at nevndin ikki tók viš, at ein įvķs ųking ķ effektivitetinum fer fram alla tķšina. Kanningar ašrastašni sżna, at sjįlvt viš frķum fiskiskapi ųkist effektiviteturin upp ķ 5 % um įriš, tķ vinnan alla tķšina roynir at fįa veišuna til hųldar so bķliga sum mųguligt.

Hinar orsųkirnar, sum Fiskirannsóknarstovan nevnir fyri at fiskidagatališ var sett ov hųgt ķ 1996 eru nevndar fyrr og vóru ikki hildnar hava eina vekt, sum gjųrdi at tęr mįttu takast viš ķ einmęlda tilmęlinum frį upprunaligu Skipanarnevndini. Ķ pkt.6, endurgiviš omanfyri, veršur beinleišis sagt, at skipanarnevndin ķ 1996 ikki gjųrdi grundśtrokningarnar rętt. Hetta er ein skuldseting sum ikki kann standa ósvaraš.

Nevndin hevur tķ bišiš fiskifrųšingarnar ķ Fiskirannsóknarstovuni gera hetta roknistykku um aftur og finna fram til um talan var um feil(ir), og um so er, hvųnn tżdning hesir hava. Hendan kanning sżnir, at talan er ikki um at veišumodelliš ikki varš nżtt į ręttan hįtt. Veišievnini hjį fiskiflotanum vóru rętt roknaš śt frį teimum fyritreytum, sum skipanarnevndin setti.

Hinvegin er helst hald ķ teirri atfinning, at nevndin ķ 1995/96 ikki legši nóg stóran dent į, "at taka inn aftur" tann stųšuga vųksturin ķ effektiviteti, sum altķš fer fram ķ vinnuni. Viš ikki at taka hetta inn kunnu veišievnini vera undirmett, og av tķ kann fiskidagatališ vera sett ov hųgt til at rųkka tķ veišitrżsti, sum ętlanin var. Vit hava ikki metingar av hvussu stórur ein tķlikur vųkstur kann vera undir Fųroyum ella um hann yvirhųvur er til. Hugsa viš okkum at veruligi stųšugi vųksturin ķ effektiviteti er 5 % um įriš, so eru fiskievnini, rokna śt sum eitt mišaltal fyri 10 įr, undirmett viš 20 % og um veruligi effektivteturin veksur viš 3 % eru veiševnini undirmett viš 13 %. Nevndin hevur tó ongar mųguleikar, at meta hvat iš rętta tališ er og ger tķ einki tilmęli, men hevur bišiš um, at hesin spurningur veršur kannašur nęrri til komand įr. Vert er tó gera vart viš, at lųgtingiš ķ lękkaši dagatališ viš 12,5 % og er hetta taš sama sum at taka aftur ein įrligan vųkstur upp į knappliga 3 % um įriš.

Fiskirannsóknarstovan vķsir į, at samsvar er ikki millum tey veišitrżst teir finna fram til og og tey sum skipanarnevndin upprunaliga royndi at raka į viš sķnum fyrsta uppskoti um fiskidagar. Fleiri orsųkir kunnu vera til hetta, og taš tilfar sum er lagt fyri nevndina er ikki sannfųrandi um, at hetta veruliga er so. Men hetta merkir ikki at skipanin viš fiskidųgum, og at tey fiskidagatųl, sum upprunaliga vóru įsett ( minkaši viš 12,5 % ķ 1997) saman viš įsetingunum um stongdar leišir ķ mišal ikki tryggja, at veišitrżstiš liggur innan fyri taš buršardygga. Ķ hesum sambandi eigur at verša lagt til merkis, at ķ tilmęlinum frį Fiskirannsóknarstovuni ķ įr, eru krųvini til hvat veišitrżst er buršardygt ikki tey somu fyrr. ICES og Fiskirannsóknarstovan hava tikiš inn ķ sini tilmęli sonevnda fyrivarnisregluna (precautionary principle) og ger hetta, at mišaš veršur móti lęgri veišitrżstum enn fyrr hevur veriš hildiš vera forsvarligt (sķ sķšu 5). Henda gongd veršur umrųdd ķ skjali e).

Skipanarnevndin mišaši upprunaliga ķmóti, at teir fiskidagar, sum vóršu tillutašir, lųgdu eitt veišitrżst į tosk, hżsu og upsa, so at ķ mišal ķ mesta laga ein trišingur av stovninum var fiskašur į hvųrjum įri. Nevndin heldur seg ikki kunna leggja til grund nżggjar hugsanir, sum eru komnar fram millum fiskifrųšingar og sum ikki greidliga er lżstar, fyri hvussu nógv skal veišast śr hvųrjum stovni. Hesin spurningur mį višgerast meira gjųlla alment og hjį myndugleikunum, įšrenn nevndin kann taka hendan spurning upp.

Seinastu stovnsmetingarnar hjį Fiskirannsóknarstovuni siga hetta um veišitrżstiš, mįtaš sum hvussu stórur partur av stovninum veršur veiddur į hvųrjum įri.

Įr

Stovnur

Toskur Vb1

Hżsa

Upsi

% av stovni

1985

50

24

34

1986

47

20

40

1987

34

23

34

1988

44

18

37

1989

52

24

31

1990

46

23

43

1991

38

22

50

1992

34

17

41

1993

22

15

36

1994

17

16

37

1995

24

17

34

1996

41

24

29

1997

35

27

36

Mišal

37

21

37

* Skuggaša ųkiš veršur mett at vera heft viš stórari óvissu

Av royndum vita vit, at tųlini fyri tey seinastu įrini eru meira óviss enn tey fyri fyrru įrini. Fyri 1995, sum var grundįriš fyri fyrsta tilmęliš frį Skipanarnevndini sęst, at veišitrżstiš er lįgt fyri tosk og hżsu, mešan taš er hęgri fyri upsan. Fyri 1996 og 1997, tį fiskidagaskipanin er farin at virka, sķggja vit, at tųlini fyri tķ, sum veršur tikiš burtur śr stovninum, ikki vķkir tżšandi frį ętlanini um, at ķ mišal skal ikki meira enn trišingurin av hvųrjum stovni fiskast į hvųrjum įri. Skipanin tykist eisini tey tvey seinasta įrini at gera at veišitrżstiš flytir seg eftir hvussu stovnarnir eru fyri.

Fiskirannsóknarstovan hevur eisini roynt at mett um hvat veišitrżstiš veršur ķ 1998 og 1999 viš tillutašu dųgunum.

Hon kemur fram til at 80 % sannlķkindi eru fyri at minni veršur tikiš śr stovninum enn tey % sum eru nevnd nišanfyri

Įr

Stovnur

Toskur Vb1

Hżsa

Upsi

% av stovni

 

1998

45-53

25

36

1999

45-53

25

36

Hesar metingar eru heftar viš somu óvissum sum seinastu įrini og ivi er um fiskidagatališ fyri 1996 og 1997 (sķ sķšu 11).

Er fiskivieišieftirlitiš nóg neyvt
Ein avgerandi fyritreyt fyri at skipanin virkar er, at eftirlitiš er dygt. Eftirlitiš viš fiskidųgunum liggur hjį Fiskiveišeftirlitinum.

Trupulleikar hava veriš viš at fįa eftirlitiš at virka. Frįbošanir frį skipum hava ikki veriš nóg dyggar. Kotu- og og ašarir feilir hava veriš vanligir. Higartil hava skipini hjį Fiskiveišieftirlitinum ikki havt mųguleikar at kanna frįbošanirnar, tį tey eru į feltinum. Somuleišis fęr Fiskiveišieftirlitiš, sum er, ikki nyttu av dagbókaskipanini.

Fyri 1997/98 metir Fiskiveišieftirlitiš sjįlvt, at taš hevur fingiš tamarhald į frįbošanirnar frį ųllum skipabólkum uttan fyri śtróšrarbįtar undir 15 tons, har neyšugt er at lķta į avreišingarsešlarnar. Arbeitt veršur viš at fįa nyttu av dagbókunum og at geva skipunum mųguleikar beinleišis at kanna frįbošanir.

Fiskiveišieftirlitiš metir at hęgra tališ av fiskidųgum ķ 1997/98 sammett viš 1996/1997 m.a. kemur av betri eftirliti.

Sammetingar viš viš ašrar keldur t.d. avreišingarsešlar (Lųnjavningargrunnurin og Hagstovan) og avrokningaruppgeršir (Fųroya Fiskimannafelag) eru ikki gjųrdar av fiskveišieftirlitinum.

Sammetingar upp į skipabólk 1996/97 og 1997/98 Landgrunnurin

 

1996/97 1 sept. – 31. aug

 

1997/98 alt fiskiįriš

 

Skipabólkur
1996/97

Fiski-
loyvi

Fiskidagar
tillutašir

Fiskidagar
nżttir

Skipabólkur
1997/98

Fiskiloyvi

Fiskidagar
tillutašir

Fiskidagar nżttir, framroknašir til fult įr

%
nżttir

1

Lemmatrolarar

14

13

2

Partrolarar

33

8.225

5.098

31

7.199

6.415

89,1

3

Lķnuskip yv. 110 BRT

19

3.040

2.137

19

2.660

2.988

112,3

4A

Śtróšrarbįtar 20-40 BRT

58

2.300

1.526

15- 40 BRT

56

4.696

2.587

55,1

4B

Śtróšrarbįtar 40-60 BRT

17

1.650

2.528

Yv. 40 BRT

47

4.632

4.113

88,8

4D

Śtróšrarbįtar yv 60 BRT

30

1.430

5

Trolbįtar undir 85 BRT

1.170

6A

Śtróšrarb. u.20 BRT ikki fult riknir

211

2.000

16.240

u. 15 BRT

191

23.625

16.464

69,7

6B

Śtróšrarb. u.20 BRT ikki fult riknir

1098

13.000

686

Hvussu vera fiskdagarnir nżttir
Hagtųlini omanfyri sżna, at dagar eru eftir ķ ųllum bólkum av fiskifųrum, kanska lķnuskipini undantikin. Hyggja vit ikki at bólkunum, men at einstųkum fiskifųrum, so er myndin kanska eitt sindur ųršvķsi. Tališ av dųgum seldir į landgrunninum, upp į skipabólk, eru hesi.

Partrolarar 2 skip, sum liggja hava selt 290 dagar til 8 skip
Lķnuskip 1 skip hevur selt 70 dagar til eitt lķnuskip og ein śtróšrarbįt
2 skip hava keypt 25 dagar frį 2 śtróšrarbįtum
Śtróšrarbįtar 199 dagar eru seldir hjį śtróšarbįtum yvir 15 tons

Taš er eyšsęš at ikki hevur veriš stórur įhugi hjį einstųku skipunum at śtvega sęr fleiri dagar.

Fleiri grundir eru fyri, at fiskidagatališ ikki er avmarkandi ķ lųtuni. Sambęrt vinnuumbošunum ķ nevndini er įhugin lķtil fyri at keypa dagar, tķ skipini viš góša fiskiskapinum og góšu prķsunum ķ lųtuni vinna nóg mikiš viš teimum fiskidųgum teir hava. Ķ partrolaraflotanum er eitt yvirskot av dųgum, tķ at summi pųr part av įrinum fiska onnur fiskaslųg ella royna ašrar leišir. Taš er sannfųringin hjį vinnuni, at beinanveg meiri vanligur fiskiskapur veršur, prķslegan veršur meira vanlig – ella at hugsaš veršur um at byggja nżggj skip – veršur nśverandi dagatal fyri hvųrt fiskifar avmarkandi og įhugin fyri at keypa fiskidagar fer at vaksa samsvarandi.

Nśverandi fiskiskapur hevur ķ fleiri fųrum veriš nevndur "frķur" fiskiskapur, at sammeta viš stųšuna įšrenn lóg um vinnuligan fiskiskap kom ķ gildi ķ mars 1994. Hagtųlini vķsa at hetta ikki er so. Tališ av aktivum veišiloyvum er minkaš og mišaldagtališ fyri hvųrt fiskifar er viš nśverandi įsetingum lęgri enn fyrr. Hetta sęst av hesi talvu.

Sammeting millum fiskidagar fyrr og dagar tillutašar 1997/98

Grundtųl

Heildardagatųl viš ymsum fyritreytum
Skipabólkur

Veišiloyvi

1995

Veišiloyvi

nżtt 1998/99

Dagatal /skip

frķur fiskisk.

Tilmęli

1995

1994

Frķur

fiskiskapur

Mišal

1985-93

Tillutaš *

1997/98

Śtr.bįtar u. 20 BRT ikki fu.ri.

3.000

3.000

3.000

2.000

*)
Śtr.bįtar u. 20 BRT fu.r.

19.500

12.000

9.375

10.212

23.625

*) **)
Śtr.bįtar 20-40 BRT

23

23

120

2.300

1.361

2.760

1.129

4.696

Łtr.bįtar 40-60

46

46

127

4.160

4.838

5.853

4.526

4.632

Lemmatr. y. 1000 HP

15

15

280

3.675

3.825

4.200

4.559

0

Partrolarar

37

37

274

8.225

8.347

10.140

11.207

7.199

Stįllķnuskip

19

19

210

3.040

2.925

3.990

2.963

2.660

*) Markiš flutt śr 20 BRT nišur ķ 15 BRT 1997 **) Tilsamans fyri allar bįtar u. 15 BRT

Taš sęst, at bert ķ fųrinum śtróšarabįtar undir 40 BRT er talan um, at įsetta fiskidagatališ kann sammetast viš frķan fiskiskap

Ivi um hagtųl fyri fiskidagar
Nevndin ger vart viš, at aftur ķ įr hevur ivi tikiš seg upp um hvar veruliga dagatališ fyri teir ymisku skipabólkarnar er fyri 1996 og 1997. Tųlini hjį Hagstovuni, sum er endurgivin ķ bókini um stovnar og umhvųrvi hjį Fiskirannsóknarstovuni į bls. 23 vķsa stóran vųkstur fyri partrolarar og lķnuskip ķ 1996 og 1997.

Nevndin helt taš vera rętt fyri at finna fram til hvķ tųlini eru so.

Av tķ at hesi ivamįl hava stungiš seg upp, hevur nevndin bišiš um eina meiri gjųlla kanning ( skjal d)).

Eru fiskidagarnir voršnir effektivari
Vęntandi var, at ein fiskidagaskipan ųkir um effektivitetin śt um tann stųšuga vųksturin, sum vanliga sęst. Hetta serliga um tališ av fiskidųgum er avmarkaš. Hugsast kann at meiri reišskapur verur settur, tógtķšin um samdųgriš ųkist, tśrarnir vera lagdir so til ręttis, at tķšin verur nżttt fult śt o.sfr.

Eingi hagtųl eru tųk, sum kunnu lżsa hetta. Tķlķk tųl skuldu kunnaš fingist śr dagbókum , men hesar hava ikki veriš atkomiligar hjį nevndini.

Nevndin skjżtur upp, at hetta veršur kannaš og at Stovnsrųktarnevndin og Fiskirannsóknastovan, sum geva tilmęli um fiskiskap, kanna hendan spurning meira gjųlla. Taš er avgerandi fyri skipanina, at ųktur effektivitetur veršur stašfestur og skipanin veršur stillaš eftir hesum.

Hvussu hevur skipanin sett mark fyri hvussu nógv veršur tikiš burtur śr ymisku stovnunum
Skipanin mišar ķmóti at ķ mišal veršur ikki tikiš meira burtur śr hvųrjum stovni įr um įr enn taš sum er lķvfrųšiliga buršardygt, jśst į sama hįtt sum ein kvotuskipan. Hugsaš varš um, tį fyrsta uppskotiš varš gjųrt ķ 1995/96, at ķ mišal skuldi ikki meira enn trišingur takast śr hvųrjum stovni viš hesi skipan. Eitt altjóšarįk – sonevnda fyrivarnisreglan (sķ skjal e)- veršur nógv umrųtt ķ lųtuni. Hetta kann merkja at taš ikki longur veršur mett at vera buršardygt , at ein trišingur verur veiddur burtur śr hvųrjum stovni. Um fyrivarnisreglur skulu setast ķ verk ķ Fųroyum er enn eingin stųša tikin til, men millumlandastovnar sum ICES og Fiskirannsóknarstovan hava longu lagt hesa reglu inn ķ rįšgeving sķna.

Fyri at meta skipanina, er neyšugt at kanna veišitrżstiš t.d. hvussu stórur prosentpartur veišan er av stovninum į hvųrjum įri og ķ mišal yvir fleiri įr. Her hava vit tann trupulleika, at tęr metingar vit fįa frį fiskifrųšingunum um stovnsstųdd og og hvussu stórur partur veišan er į hvųrjum įri eru ręttuliga óvissar fyri tey seinastu įrini og fyri framskrivingarnar.

Fiskirannsóknarstovan er ikki fųr fyri ķ lųtuni at rokna stovnsstųddina fyri tosk į landgrunninum. Sostatt ber ikki til at siga viš vissu, um toskaveišan er į ręttari leiš. Hetta fįa vit ikki at vita fyrr enn um kanska 2-3 įr. Višvķkjandi hżsu byggir metingin hjį Fiskirannsóknarstovuni av stovnininum į veišitųl og tųl fyri veišiorku frį śtróšrarbįtum og partrolarum og 5 śtvaldum lķnuskipum. Metingin sżnir at taš fiskidagatal, sum er śtlutaš, fųrir viš sęr, at 27 % av stovninum veršur tikiš į hvųrjum įriš. Višvķkjandi upsa metir Fiskirannsóknarstovan viš stųši ķ veišiorkutųlum frį Cubatrolarunum, at gżtingarstovnurin er undir taš vit hava sęš fyrr og at veišitrżstiš merkir at 36 % av stovninum verša tikin į hvųrjum įri og hetta er ikki buršardygt. Óvissan ķ upsastovnsmetingin stavar mest frį trupulleikanum at finna fram til tilgongdina.

Stovnsrųktarnevndin metir śt frį royndum į feltinum, at toskur og hżsa eru vęl fyri. Toskurin er nś ķ einari meira vanligari legu og hżsaveišan er enn góš. Fyri upsa sigur stovnsrųktarnevndin at veišan aftur er kvinkaš upp eftir, hóast upsastovnurin ikki er vęl fyri. Fiskimenn hava sęš nógv reyšęti ķ upsanum og hetta veršur mett at vera tekin um, at livikorini eru munandi betri. Harnęst leggur stovnsrųktarnevndin dent į, at upsin er ein feršandi stovnur

Samanumtikiš eru metingar hjį Fiskirannsóknarstovuni og Stovnsrųktarnevndini hesar.

Metingar um tosk, hżsu, upsa og kongafisk undir Fųroyum

Fiskirannsóknarstovan

Stovnsrųktarnevndin

% av stovni

veiddur

Stųšan

Stųšan

Toskur į landgrunni

?

Veišitrżst ov hųgt

Vanliga góš

Toskur į Fųroya Banka

?

-

Hżsa

25

Veišitrżst ov hųgt

góš

Upsi

36

Gżtingarstovnurin illa fyri

ikki vęl fyri

Kongafiskur

?

Ov-veiddur

verri fyri enn undanfarna įr

Livir skipanin upp til endamįliš viš lógini frį 1994

Bżtiš millum skipabólkarnar
Ķ lóg um vinnuligan fiskiskap er veišibżti millum hųvušsbólkar av fiskifųrum įsett. Talvan nišanfyri vķsir veišbżti og śrslit fyri 3 fyrstu įrsfjóršingarnar fiskiįriš 1997/98

Sammeting millum veišibżtiš įsett ķ lóg um vinnuligan fiskiskap og śrslit
Fiskaslag % bżti 1/9 1997 - 1/4 1998
Skipabólkur Toskur Hżsa Upsi
ķ lóg 1997/98 Munur ķ lóg 1997/98 ķ lóg 1997/98
Trol, lemmar

4,00

1,65

-2,35

1,75

1,39

-0,36

13,00

10,28

-2,72

Trol, pųr

21,00

16,58

-4,42

10,25

21,49

11,24

69,00

81,01

12,01

Lķnuskip

23,00

34,42

11,42

28,00

41,22

13,22

0,37

0,37

Śtróšrarbįtar y. 15 brt

31,00

29,63

-1,37

34,50

22,65

-11,85

11,50

7,75

-3,75

Śtróšrarbįtar u. 15 brt

20,00

17,73

-2,27

23,50

13,24

-10,26

6,00

0,58

-5,42

Onnur

1,00

0

-1,00

2,00

0

-2,00

0,50

0

-0,50

Eftir at lųgtingiš hevur samtykt, at bżtiš millum skipabólkar ķ lógini bert er vegleišandi, skilir nevndin vilja lųgtingsins śt frį almennu oršingum §2. Stk. 2 um mųguleikar fyri vinnuligum virksemi um alt landiš. Śtróšrinum er ikki longur tryggjašur įvķsur partur av tilfeinginum, men undir almennu reglunum skal vera plįss hjį śtróšrinum, hjį bįtum undir 15 tons, tį veišilķkindi og vinnustųšan annars gera śtróšurin įhugaverdan.

Er veišan lķvfrųšiliga buršardygg
Hvųrki metingarnar hjį fiskifrųšingunum ella hjį stovnsrųktarnevndini benda į, at nśverandi skipanin ikki kann tryggja lķvfrųšiliga buršardygga veišu undir Fųroyum, ella at hon ikki hevur livaš upp til sķni endamįl. Minkandi tališ av veišiloyvum, tališ av fiskidųgum og tęr stongdu leiširnar eiga at kunna halda veišitrżstiš į ųllum trimum botnfiskastovnum innan rķmilig mark.

Verša teir tankar um fyrivarni, tį nattśrutilfeingiš veršur umsitiš, sum eru nógv frammi ķ tķšini, lagdir til grund, kunnu vera lķvfrųšiligar orsųkir til at lękka dagatališ.

Er veišan bśskaparliga buršardygg
Nevndin hevur bišiš skrivaran,  Hermann Oskarsson, um at gera eina framlųgu um bśskapin ķ fiskivinnuni, sum byggir į botnfiskastovnarnar undir Fųroyum. Framlųgan var hendan:

Ķ summum fiskarķum er mįliš at fįa tilfeingisrentuna til hųldar, viš einari ųkonomiskari reguleringsskipan, sum byggir į biologisk modell. Hjį okkum er ķ lųtuni heldur talan um at fįa rentabilitet ķ flotan og virkini, sum hvųrki bera seg, įšrenn talan er um at laga flotan til at vera buršardyggur eftir bioųkonomiskum mįti.

Taš finnast bśskaparligar grundir til regulering av fiskiskapinum, sum ikki eru tengdar at biologisku modellunum.

Orsųkin er manglandi rentabiliteturin ķ fiskivinnuni sum heild.

Fųroyski feskfiskaflotin, flakavirkin og rentabiliteturin
Fųroyska feskfiskavinnan sum heild – virkini į landi og fiskifųrini – hava ikki nóg stórt avlop samanlagt til at forrenta marknašarkostnašin av kapitalskuldini. Til at forrenta einar 2 miljardir, krevjast einar 300 miljónir ķ kapitalavkasti um įri. Av 100 tśsund tonsum av feskfiski er kraviš tķ eitt avkast upp į 3 kr. fyri kilo. Sum er, er avlopiš millum 1 og 2 krónur samanlagt į virkjum og skipum.

Virkini hava serligar trupulleikar, sum vit her lata liggja.

Taš eru 3 mįtar at fįa rentabilitet ķ fiskiskapin:

* At fiska meira samanlagt, so at hvųrt skipiš hevur stųrri inntųku. Fiskast skal meira enn dupult so nógv sum nś, fyri at avkastaša nųgdin (profittmassin) til skipini skal nųkta tųrvin.

- Taš er ikki sannlķkt, at fiskast kann dupulta nųgdin undir Fųroyum į buršadyggum grundarlag. Veišan upp į góš 100 tśsund tons er helst ovara mark fyri botnfiskaveišuni, so profittmassin (ella economies of scale) hevur her sķtt mark.

* At minka um hżrupartin, so at faktorinntųkubżtiš meira veršur til fyrimunar fyri kapitalin.

- Hetta er ein tillaging, sum helst fer at taka dik į seg einaferš. Men ķ lųtuni ber ikki til at lķta į at reišararnir fara at vinna so mikiš inn frį fiskimonnunum, at taš fer at muna.

* At minka um samlaša kapasitetin, so at kapitalkostnašurin ķ heild veršur minni og veišan fyri skipiš veršur stųrri. (Mųguliga ein tillaging av skipaslųgum. Eru trolarar ov kapitaltungir til fųroyskt fiskarķ? Ķslendsku fiskifųrini, sum frysta į sjónum – nś eini 60 ķ tali.) Tį er kravdi profittmassin av teimum 100 tśsund tonsini geva minni.

- Hetta er einasti mųguleikin upp į stutt sikt. Og upp į longri sikt eisini taš rętta. Men hetta byggir į ta fyritreyt, at stųrri veiša veršur upp į bįtin, tį flotin gerst minni, fiskitrżstiš lęgri og stovnarnir betri fyri, eins og betri riknu eindirnar verša eftir ķ flotanum. Tį veršur inntųkan fyri einstaka reišarķiš stųrri pr. kostnašarkrónu, og kostnašurin fyri samanlagda fiskarķiš minni.

Er ongin av hesum leišunum gongd, so mį man višganga, at taš ber ikki til at reka framkomnan fiskiskap viš Fųroyar.

Tillagingin til marknašarkor
Tillagingin til marknašarkor er ikki meira enn byrjaš, og hon er drśgv. At ašrir mųguleikar og fyrimunir eru at heinta ķ tillaging til marknašarkor, er mųguligt. Eitt nś integrasjón av virking og fiskiskapi. Minking av kapasiteti į landi o.s.fr. Men taš fer ikki at ųkja um samanlagda profittmassan.

Ongin ivi er um at tillagingin mį fremjast, um taš almenna (danskir pengar) ikki skal betala.

Loysnin frį 50’unum viš studningslįnum, frį 70’unum viš rakstrarstudningum og frį 90’unum viš saneringum, er ikki haldbar. Skuldin er lįg ķ lųtuni (meira enn 2 miljardir samanlagt eru sanerašar burtur), og saneringsloysnin fer at geva eitt skotbrį nųkur įr aftrat. Men so mį eisini rentabiliteturion vera sjįlvberandi.

Roknskapartųlini, vit hava, eru ikki nóg fullfķggjaš, men tey vķsa so ķ minsta lagi, at raksturin ikki er berandi, sum frį lķšur. Hvat forlanga vit av rakstrarśrslitinum?

* At avskrivingin er umleiš 5 prosent um įriš. Skuldin er ķ dag einar 900 miljónir, men ķ nżveganarvirši tosaš vit kanska um 2 miljardir. Avskrivingin er tį įvikavist 45 og 100 miljónir.

* At skuldin ųll, fremmandakapitalurin og eginkapitalurin, veršur forrentaš viš marknašarrentu. Seta vit rentuna til 10% er talan um įvikavist 90 og 200 miljónir, alt eftir um vit meta ķ mun til aktuella skuld ella nżveganarvirši.

* Samanlagt skal rakstraravlopiš įšrenn rentur og avskrivingar vera um 15 prosent av (skuldini, ognini ella nżveganarviršinum).

Setir man slķkar treytir, skal rakstraravlopiš ķ vinnuni vera 300 miljónir, um eins stórur kapasitetur skal forsvarast. Undir verandi sįttmalatreytum og rakstrarvišurskiftum annars, skulu fiskast einar 2 - 3 feršir so nógv tons, sum higartil.

Ella mį kapasiteturin minkast, so at avskriving og forrenting av samanlųgdu skuldini mųtast. Minkar kapasiteturin til 1,5 miljard, skal rentabiliteturin geva 75 + 150 miljónir, ella 225 miljónir.

Var skuldin 900 miljónir ķ 1995, og avlopiš 135 miljónir, so er taš į rķmuligari leiš ķ mun til aktuella skuld. Men taš klįrar ikki nżveganina. Rakstrarliga er flotin rķmuliga vęl fyri – hóast góšu prķsirnir og fiskiskapurin gera sķn mun – men trupulleikin er framtķšin.

Tiltųk
Įttu at sett sum uppgįvu, at fįa yvirlit yvir fķggjarstandin ķ fiskivinnuni.

Taš almenna mį višlķkahalda eina skipan fyri fiskiskap, sum tryggjar at taš veršur ikki yvirkapasitetur – ųkonomiskur yvirkapasitetur – ķ flotanum. Taš gerst fyrst og fremst viš at lata vera viš at fķggja endurnżggingina av flotanum viš almennum pengum, tķ ķ fiskiskapinum skulu bara vera eindir, sum klįra at fornżggja kapitalin og hava eitt avkast til kapitalin, sum er kappingarfųrt. Minstalųn og dagstudningar eiga at virka sum sosialar skipanir, og ikki sum lųnarķskoyti til fyritųkurnar.

Ķ ųšrum lagi eiga dagarnir ķ fiskidagaskipanini at verša so trongir, at teir skunda undir kapasitetstillagingina. Umsetiligheitin eigur at fųra til at kapasitetur viš sunnum grundarlag troškar burtur kapasitetin viš minni sunnum grundarlag. (eitt sindur ivasamt viš ójavnari sanering etc.)

Ķ trišja lagi eiga fiskidagarnir at fųra til buršadygt fiskarķ – eftir biologisku modellunum.

Taš eigur at vera gjųrligt at semjast stigvķst. Fyrst fulla eginfķgging, uttan ķskoyti. Sķšani fiskidagaskipan, sum troškar illa staddan kapasitet śt. Og ķ trišja lagi regulering grundaš į biologisk modell.

Nišurstųšan hjį nevndini um bśskaparliga buršardygd
Taš ber til viš vissu at siga, at fiskivinnan undir Fųroyum ikki er bśskaparliga buršardygg tį hugsaš veršur um endurnżggjan av fiskiflotanum. Alt bendir į, at um bśskapurin veršur lagdur til grund, so mį fiskidagaskipanin fųra til, at skip viš vįnaligum śrsliti, detta burtur śr flotanum og tey, viš góšum śrsliti fįa meira ķ part. Vinnuumbošini ķ nevndini leggja dent į, at skipanin eigur at fįa tķš at virka įšrenn fariš veršur undir haršligar broytingar t.d. knappliga at gera skipanina trongari. Umbošini hava įlit į, at undir meira vanligum višurskiftum, bęši til fiskiskap og prķsir, fer skipanin at fįa tęr avleišingar, sum bśskaparfrųšingarnir sóknast eftir. Serliga fer hetta at henda, um hugsast skal um at byggja nżggj skip og bśskaparliga grundarlag fyri nżggjum fiskifųrum skal fįast til vega.

Skipanarnevndin reisir bert bśskaparligu spurningarnar nś, men ger einki tilmęli. Innan nśverandi karm kann ein tillaging fara fram, sum ger fiskiveišuna meira bśskaparliga buršardygga. Mešan hetta fer fram, ber til at fįa eina mynd av um bśskaparligir orsųkir eru til at gera broytingar ķ skipanini viš fiskidųgum.

Nevndin vķsir į, at somu bśskaparligu krųv ikki kunnu umfata śtróšurin hjį smęrri bįtum. Hesin skal tryggja onnur samfelagslig endamįl ķ fyrstu syftu, enn bśskaparligan effektivitet.

Taš er vert at leggja til merkis, at alt bendir į at um skipanin er bśskaparlig buršardygg er lķvfrųšilig buršardygd samstundis tryggjaš.

Svar upp į spurningar frį landsstżrinum ķ bręvi dagsett 25-06-98. (skjal b)
Spurningur 1. Umseting av fiskidųgum millum bólkar. Hvussu veršur lutfalliš millum fiskidagarnar roknaš śt?

Svar: Nevndin hevur ta įskošan, at at dagarnarir vera bżttir um ķ tķ lutfalliš, sum er millum veišievnini hja teimum ymisku bólkunum, sambęrt ta meting av veišievnunum, sum skipanarnevndin hevur góštikiš.

Spurningur 2. Stųša nevndarinnar til ųkta umsetiligheit.

Svar: Nevndin hevur taš hugsan, at skal flotin laga seg til tilfeingiš og standa mįt viš krųvini um bśskaparliga og lķvfrųšiliga buršardygd eigur taš at bera til at keypa og selja so frķtt sum mųguligt innan fyri tey mark, sum lųgtingiš įsetur, tó so at tey minnu śtróšrarfųrini vera hildin uttanfyri. Reglurnar um ręttindi ķ samband viš keypi og sųlu eiga at vera greišar og geva skipunum mųguleika at leggja ętlanir sum grundarlag fyri rakstri yvir eitt įramįl og innan fyri hesar reglur kunna laga seg til givnar fortreytir.

Tey skip, sum ikki hava fiskidagar eru ķ einari tķlķkari gongd ikki vęl fyri. Nevndin hevur ikki ķ hesum umfari nakaš endaligt svar upp į hvussu trupulleikarnir hjį hesum bólkum skal loysast, men vķsir į, at so hvųrt sum ein skipan setir avmarkandi karmar, so veršur neyšugt at ųll botnfiskaveišan undir Fųroyum, so ella so, kemur undir hesa skipan. Hetta, bęši tį talan er um fiskaslųg (ķ lųtuni eru summi fiskaslųg viš, onnur ikki) og tį talan er um bólkar av skipum. Landsstżriš eigur tķ at umhugsa um taš ikki ber til at fįa alla botnfiskveišu undir eina skipan viš fiskidųgum. Fyri at nevna nųkur dųmi, so tųrva bęši kongafiski, svartkalva og gulllaksi reguleringar og ongar grundir eru fyri, at veišan eftir hesum fiskaslųgum ikki kann regulerast į sama hįtt, sum veišan eftir toski, hżsu og upsa. Skipanarnevndin hevur ikki tķš og umstųšur at taka hendan spurning upp ķ hesi frįgreišing, men ynskir landsstżriš taš kann nevndin taka upp hendan spurning seinni.

Spurningur 3. Skulu dagar kunnu keypast og seljast millum t.d. lķnuskip og stųrri śtróšrabįtar, sum hava drift sum lķkist nógv.?

Svar: Nevndin skilur hetta sum eitt ynski, sum er komiš frį summum stųrri śtróšrarfųrum, men at lóg um vinnuligan fiskiskap ikki loyvir hesum ķ lųtuni. Śt frį almennum tankum um tillaging av fiskiflotanum dugir nevndin ikki at sķggja nakra foršing fyri at serliga teir stųrru śtróšrarbįtarnir kunnu fįa hendan mųguleikan. Viš tķ sum er sagt um serligu stųšuna hjį śtróšrinum er taš tó greitt, at ynskiligt kann vera at seta greiš mark fyri hvussu vķšur hesin mųguleikin skal vera. Taš er sannlķkt, at so hvųrt sum fiskiflotin undir Fųroyum veršur vanur at arbeiša undir skipanini viš fiskidųgum fara vinnuliga riknir bįtar at fįa įhuga fyri, at viršiš av veišiloyvi og fiskidųgum kann fįast til hųldar, um so er at raksturin ikki hongur saman.

Spurningur 4. Hvussu skulu lop ķ effektiviteti t.d. tį partrolarar fara at fiska viš tveimum trolum takast viš ķ skipanini.

Svar: Taš er greitt fiskidagaskipanin er so hįttaš, at hon alla tķšina mį stillast, um fiskidagarnir verša meira effektivir. Vaksandi effektivitetur mį pśra einfalt takast inn. Hinvegin eigur skipanin ikki at forša fyri tųkniligum framstigum. Trķggir hęttir kunnu hugsast fyri hvussu ųktur effektivitetur veršur tikin inn aftur.

Heildartališ av fiskidųgum fyri allar bólkar veršur lękkaš samsvarandi.

Heildartališ av fiskidųgum fyri skipabólkin, har effektiviturin veksur, veršur lękkaš samsvarandi.

Tališ av fiskidųgum til tey skipini, sum vera effektivari, veršur lękkaš samsvarandi.

Skipanarnevndin hevur višgjųrt hendan spurning, men metir seg ikki hava tķš og umstųšur at geva nakaš endaligt svar ķ hesi frįgreišing. Ynskir landsstżriš taš kann nevndin taka upp hendan spurning seinni.

Spurningur 5. Skulu dagar nżttir til fiska undir serloyvum telja sum brśktir fiskidagar.

Svar: Vķst veršur til svariš upp į spurning 2.

Skjųl:
a) Bręv frį landsstżrinum viš spurningum
b) Tilmęli frį Stovnsrųktarnevndini
c) Tilmęli frį Fiskirannsóknarstovuni
d) Uppskot til spurningar til stovnar, sum gera tilmęli
e) Nżggju tankarnir um fyrivarnisregluna og hvussu hon įvirkar tilrįšingar um veišitrżstiš.

Skjal a) Bręv frį landsstżrinum viš spurningum, dagfest 25.06.1998

Skipanarnevndin
v/Kjartan Hoydal, formašur

Fax: 310459

Ķ sambandi viš at Skipanarnevndin er farin undir arbeišiš viš at lata landsstżrismanninum ķ fiskivinnumįlum tilmęli um mųguligar broytingar ķ fiskidųgum og stongdum leišum, heitir Fiskimįlastżriš į nevndina, um at višgera įvķs onnur mįl, sum antin hava veriš frammi įšur ella sum mųguliga koma fram. Mįlini eru hesi:

1.    Ķ § 14, stk. 1 ķ lógini um vinnuligan fiskiskap er įsett, at tį 3 mšr. eru eftir av fiskiįrinum, kunnu fiskidagar umsetast millum hųvušsbólkarnar eftir nęrri reglum, sum landsstżriš įsetur. Hesar reglur hevur Fiskimįlastżriš ikki gjųrt. Mįliš hevur veriš fyri ķ Skipanarnevndini, men ongin avgerš er tikin.

Skipanarnevndin veršur bišin um at halda fram viš hesum arbeišnum. Fiskimįlastżriš er vitandi um, at hugsanin var at brśka veišu pr. dag sum umrokningarfaktor. Hagstovan er bišin um at śtvega tilfar fyri mįnašarnar juni-aug. aftur til 1985, men hetta er tó ikki komiš Fiskimįlastżrinum ķ hendi enn.

2.   Ein av hųvušsbroytingunum ķ lógaruppskotinum um broytingar ķ lógini um vinnuligan fiskiskap ķ vįr var, at umsetingin av fiskiręttindum skuldi gerast lagaligari. Hetta umfatar eisini mųguleikar fyri samanlegging av fiskiręttindum ķ samband viš sųlu av fiskifųrum. Skipananrnevndin veršur bišin um at gera sķnar višmerkingar til ętlašu broytingarnar.

Ķ sama hųpi veršur Skipanarnevndin bišin um at višgera uppskotiš til broyting višvķkjandi hjįveišuprosenti/hjįveišukvotum hjį fiskifųrunum ķ bólki 1 (djśpvatnstrolarar). Nevndin veršur eisini bišin at umhugsa, um lķknandi skipan skal setast ķ verk fyri skipini, sum fiska svartkalva og havtasku viš gųrnum og hava įvķsa hjįveišu av botnfiski, serliga toski.

3.   Ķ bólki 4B eru einstųk stųrri fiskifųr, sum lutvķst hava sama rakstur sum fiskifųr ķ bólki 3 (lķnuskip). Summi av hesum hava vent sęr til Fiskimįlastżriš viš umbųn um at kunna leggja saman viš/umseta dagar frį antin bólki 3 til bólk 4 ella umvent. Svariš hevur veriš, at sum lógin er oršaš, er hetta ikki mųguligt. Hetta veršur svaraš, hóast greitt er, at fiskifųrini ķ mangar mįtar hava jśst sama rakstur. Fiskimįlastżriš heitir į Skipanarnevndina um at višgera hetta mįliš eisini.

4.   Skipanin viš fiskidųgum er grundaš į, at skipaš veršur fyri, at royndin hjį fiskiflotanum er hóskandi. Um teknisk framgongd samstundis fer fram, og hędd ikki veršur tikin fyri hesum ķ įsetanini av fiskidųgum, merkir taš ķ seinasta enda, at royndin veršur stųrri enn ętlaš. Seinastu tķšina eru partrolarar farnir at fiska viš tveimum trolum samstundis. Hetta er ein tżšandi ųking ķ samlašu royndini. Skipanarnevndin veršur bišin um at taka hędd fyri hesum ķ sķni višgerš av tilmęlinum til landsstżrismannin ķ fiskivinnumįlum. Nevndin veršur bišin um at višgera, um taš er rįšiligt at seta skipanir ķ verk, sum forša fyri stųrri effektiviteti, og um so er hvųrjar.

5.   Spuningurin um dagarnir, sum fiskifųr viš serloyvum brśka ķ samband viš serloyviš, skulu telja viš sum brśktir fiskidagar, var frammi ķ Skipanarnevndini seinasta summar. Tį męlti ein partur av nevndini til, at allir fiskidagar til vinnuligan fiskiskap skulu telja viš. Hetta vil ķ praksis siga, at tį partrolararnir eru į gulllaksaveišu, og lķnuskipini eru į svartkalvaveišu viš gųrnum, skulu dagarnir til henda fiskiskap fara burtur av teimum tillutašu dųgunum hjį skipinum uttan mun til reišskap ella beinleišis fiskiskap eftir įvķsum fiskaslagi.

Landsstżriš tók ikki undir viš at seta hetta ķ verk. Fiskimįlastżriš metir tó ikki, at hetta mįliš enn er endaliga avgreitt og heitir į Skipanarnevndina um at taka spurningin fram aftur og lata Fiskimįlastżrinum tilmęli hesum višvķkjandi.

Skjal b) Skriv frį Stovnsrųktarnevndini, v/Sķmun Hammer,skrivara, Saltangarį, til Fųroya landsstżri, dagfest 15.06.1998

Tilmęli frį Stovnsrųktarnevndini 1998 - 1999
Herviš veršur tilmęli frį Stovnsrųktarnevndini fyri fiskiįriš 1998-1999 latiš śr hondum.

Um Stovnsrųktarnevndina 1998 kann eg annars upplżsa, at nakrar broytingar eru farnar fram ķ manningini, hesar eru:

Magnus Olsen er farin śr nevndini, fyri hann er innkomin Mortan Mortensen, Eiši. Felagiš fyri trolbįtar hevur manglaš ein varalim. Her er Jįkup Petur Jakobsen, sum var fastur limur ķ nevndini, blivin varalimur, mešan Theodor Poulsen, Toftir, er komin inn sum fastur limur og formašur. Nevndin manglar nś bert varalim fyri Trolskip, men er taš enn ikki klįrt, hvųr hesin veršur.

Eftir hetta sęr Stovnsrųktarnevndin soleišis śt:

Umboš fyri hśkaveišu:
Jįkup Hansen, Toftir - umboš fyri lķnuskip:                                                             tlf. 447522
Leivur Ejdesgaard, Oyndarfjųršur - umboš fyri Snelluskip:                                     tlf. 444504

Umboš fyri trolveišu:
Theodor Poulsen, umboš fyri trolbįtar:                                                                   tlf. 447910
Henry Christophersen, Vestmanna - umboš fyri Trolskip:                                        tlf. 424128

Varalimir eru:    John Thomsen, Strendur - umboš fyri Snelluskip:                            tlf. 447061
                        Mortan Mortensen, Eiši - umboš fyri Lķnuskip:                               tlf. 447522
                        Jįkup Petur Jacobsen, Fuglafjųršur - umboš fyri Trolbįtar:             tlf. 444120
                        (eingin nżvaldur) - umboš fyri Trolskip

Skrivari er:        Sķmun Hammer, fiskivinnufrųšingur, p.b. 26, 600 Saltangarį:          tlf. 449591

Nevndin hevur skipaš seg viš Theodor Poulsen, Toftir, sum formanni.

Tilmęli um:
kvotuįseting og fiskidagatal ķ fųroyskum sjóųki
fyri fiskiįriš 1998-1999

Ķ nevndini eru:
Leivur Eidesgaard
Theodor Poulsen
Henry Christophersen
Mortan Mortensen
Sķmun Hammer (skrivari)

Sum įsett ķ lógini fyri Stovnsrųktarnevndina koma vit aftur ķ įr viš eini stovnsmeting og tilmęli višvķkjandi fiskiskapinum eftir botnfiski į fųroysku landleišunum.

1. Formęli:

1.1: Fiskidagaskipanin
Fiskidagaskipanin sum byrjaši at virka frį 1. juni 1996, hevur nś góš 2 įr į baki. Skipanin virkar soleišis at flotin, viš śtgangsstųši ķ stovnsmetingunum og eftirfylgjandi tilmęlum og vištųkum, fęr tilluta eitt įvķst fiskidagatal, iš so aftur veršur bżtt millum teir ymisku skipabólkarnar.

Nevndin er av teirri įskošan at fisdidagaskipanin er ein góš skipan, og hevur flotin viš hesi skipan greišar rammur at arbeiša undir.

1.2 . Veišuorkan
Heldur ikki seinasta įriš eru stórvegis broytingar farnar fram, hvat veišuorkuni višvķkur. Orkan hjį trolarunum er minkaš nakaš, mešan ein lķtli vųrkstur hevur veriš fyri nótabįtar, lķnu-og trolbįtar. Samanumtikiš er talan tó bert um ein samlašan vųkstur uppį 0,2 brt. frį 1996 - 1997.

Talva 1.1: Veišuorkan ķ 1000-brt. viš įrslok 1995 & 1996

Skipabólkar

brt. 1995

brt. 1996

brt. 1997

Feskfiskatrolarir

19,0

18,8

17,8

Ašrir trolarar

12,0

11,0

10,6

Stįllķnuskip

5,2

4,8

4,3

Nótaskip

5,4

6,1

7,1

Frystilķnuskip

0,7

0,8

0,8

Onnur

1,3

1,3

1,7

Lķnu- og trolbįtar

3,5

3,3

4,0

Fiskiskip tilsamans

     

Kelda: Hagstovan

Mišalaldurin fyri omanfyri nevnda skipaflota er uml. 28 įr, sum er taš sama sum ķ 1996. Talan er soleišis um ein ręttuliga gamlan flota.

2. Fiskiskapurin ķ 1997

2.1: Fiskastovnarnir generelt
Hvat hżsu og toski višvķkur, sęr taš śt til at hesi fiskaslųg hava taš gott. Fiskurin er framvegis góšur og feitur, serliga śt frį landi, mešan hann er nakaš rakari longur inni viš land. Hetta sęst eisini į tann hįtt, at nógvur fuglur er śt frį landi. Eisini hevur stór og góš sild veriš at funni ķ fiskinum, serliga eystanfyri.

Vķšari meta fiskimenn, at meira er til av smįum fiski nś enn sķšstu įrini.

2.2: Toskur
Fiskiįriš 1996 gjųrdist eitt meira vanligt, men tó gott fiskiįr, tį hugsa veršur um, at toskastovnurin er vęl fyri. Eftir tųlum hjį Hagstovuni vóru fiska góš 33.300 tons av toski į fųroyskum ųki ķ 1997. Hetta er ein afturgongd frį 1996 uppį góš 11%. Nevndin metir at henda afturgongd serliga stavar frį minkingini ķ fiskidųgum uppį 15%, iš bleiv gjųgnumfųrd ķ 1997. Partrolarnir fįa sera lķtla hjįveišu av toski, nakaš iš kemur av at hesin flotin ikki sleppur at royna į toskaleišum.

Vķšari er taš eisini sannlķkt, at nżggja śtvķškanin ķ frišing av gżtingarleišunum vestanfyri og noršanfyri, hevur fųrt viš sęr eina minking ķ toskafiskiskapinum. Hetta ųki hevur ķ įr veriš friša frį febr.-aprķl. Ķ sama tķšarskeiši ķ 1997 bleiv nógv fiska eftir toski į tķ ųkinum, sum ķ įr hevur veriš friša.

2.3: Hżsa
Hżsufiskiskapurin varš góšur alt įriš 1997, og hevur eisini veriš góšur so langt ķ 1998. Hesin stovnur hevur eisini veriš ķ vųkstri seinastu įrini. Ķ 1997 vóru tilsaman fiskaši góš 15.900 tons av hżsu (kelda: Hagstovan), og er hetta ein vųkstur uppį 86% samanboriš viš 1996. Havast skal tó ķ huga at sera lķtiš hevur veriš fiska av hżsu frį 1992-96. Sęr ein sųguliga uppį fiskiskapin ķ 1996, kann ein siga at hżsufiskiskapurin nś hevur normaliseraš seg aftur. Sųguliga sęš eigur fųroyski landgrunnurin at tola ein hżsufiskiskap uppį umleiš 15.000 tons/įr.

2.4: Upsi
Sjįlvt um fiskidagatali minkaši 15% frį 1996 - 1997, hevur upsafiskiskapurin tikiš seg nakaš upp aftur. Taš blivu ķ 1997 fiska góš 2.000 tons meira av upsa enn ķ 1996. Hesin fiskiskapur er tó lķtil ķ mun til um upsastovnurin hevši veriš vęl fyri. Nevndin metir tó at taš eru nųkur višurskiftir iš tala fyri at hesin stovnur er ķ menning, hesi eru m.a.:

Viš 15% ķ skerdum dagatali, hevur taš tó eydnast flotanum at fiska uml. 2000 tons meira ķ 1997 enn ķ 1996.

Meskavķddirnar iš nżttar verša hjį trolskipum eru sera stórar 145 mm, og fųrir hetta m.a. viš sęr at lķtiš veršur tikiš av lķtlum upsa.

Fyri trolarum eru fleiri leišir stongdar, og er hetta viš til at varšveita og menna stovnin.

Liviumstųšurnar hjį upsa tykjast at verša munandi betur enn undanfaršnu įr. Hetta sęst m.a. į tann hįtt, at nógv reyšęti hevur veriš ķ upsanum ķ įr.

Vķšari eru fiskimenn sannfųrdir um at taš ikki er nóg haldgott grundarlag fyri at siga at fųroyski upsastovnurin ikki flytur seg. Nevndin er sannfųrd um at upsin eisini flytur seg śt um fųroysku landleišuna. Hetta sęr ein t.d. į tann hįtt, at upsastovnurin ikki bert minkaši undir Fųroyum frį 1992-1996, men at taš sama eisini hendi undir Ķslandi. Ķ Noregi hevur seinastu tķšina eisini veriš nógv ķblanding av upsa hjį toskatrolarum, t.e. at taš er óvanliga nógvur upsi til į nųkrum norskum leišum, sum ikki vanliga roknast fyri upsaleišir, (kelda: Fiskaren).

Samanhangurin millum upsastovnarnir ķ Noregi, Ķslandi og Fųroyum seinastu įrini hevur veriš soleišis, at tį iš upsastovnarnir ķ Fųroyum og Ķslandi eru mentir, hevur sami stovnur minkaš ķ Noregi, og mótsatt er stovnurin voksin ķ Noregi, mešan hann minkar ķ Fųroyum. Hetta vķsa tųlini nišanfyri eitt dųmi uppį.

Tabell 2.1: Yvirlit yvir samlašu upsaveišuna ķ Fųroyum, Ķslandi og Noregi.

1985

1986

1987

1988

1989

1990

1991

1992

1993

1994

1995

1996

1997

Fųroyar

42874

42000

40000

41000

43893

60466

55491

34990

32717

32405

26917

18344

20053

Ķsland

55135

63867

78175

74383

79810

95032

99390

77832

69982

63333

47466

39296

-

Noreg

188728

103057

121741

101501

136371

109732

139911

168161

188365

189022

218886

222044

-

kelda: Hagstovan/fiskirannsóknarstovan

 

 

 

 

 

 

 

Įriš 1997 vķsir at upsafiskiskapurin į fųroyskum ųki, er į veg uppeftir aftur eftir 6 įrum viš afturgongd. Hvussu gongdin var ķ Ķslandi og Noregi fyri įriš 1997, hevur nevndin tó ikki vitan um.

Ķ samband viš veišu eftir upsa, heldur nevndin taš eisini verša vert at nevna, at nųkur av teimum effektivastu skipunum innan hesa veišu, nś royna eftir gullaksi ein part av įrinum. Hesi skip eru soleišis ikki viš ķ upsaveišuni ta tķšina. Hóast hetta, eydnašist taš ķ 1997 at fiska góš 2.000 tons meira av upsa enn ķ 1996.

2.5: Kongafiskur
Nevndin metir taš sum lķtiš sannlķkt at hesin stovnur er verri fyri, enn undanfaršna įr. Viš taš at ongar neyvar stovnsmetingar fyriliggja fyri henda stovnin, įsannar nevndin tó, at torfųrt er at meta um henda stovnin.

Trolarnir iš royna eftir kongafiski, royna m.a. eisini eftir svartkalva og ųšrum botnfiskaslųgum. Hetta er tķ eisini viš til at reguleraš veišuna, soleišis at skilja, at tį iš lķtiš er til av kongafiski, veršur alternativ veiša roynd. Nevndin heldur seg vita, at lķtiš var roynt eftir kongafiski ķ 1997. Tó eydnašist taš, at fiska lķka nógv sum ķ 1996.

3. Fiskivinna og Oljuvinna
Nś Fųroyar mųguliga eru į veg inn ķ eina oljuvinnu, ynskir nevndin ķ įr at nevna nųkur višurskiftir hesum višvķkjandi, sjįlvt um hetta ikki hevur beinleišis samband viš arbeišssetningin hjį nevndini.

Ķ farna įriš, hava fleiri seismikk kanningar veriš gjųrdar į fųroyskum ųki. Mešan slķkar kanningar fara fram, broytast umstųšurnar hjį fiskimonnum munandi.

Nevndin įsannar, at fiskivinnan skal kunna liva saman viš einari mųguligari oljuvinna. Men nevndin heldur, taš verša skeivt, at fiskivinnan ikki veršur tikin viš uppį rįš hesum višvķkjandi. Taš er ein sannroynd, at tį iš seismikk skjóting fer fram, er taš ógjųrligt at reka fiskiskap ķ sama umrįši samstundis. Um fiskivinna og oljuvinna skulu fįa eina skilagóša framtķš saman, uttan ov stórar įhuga trupulleikar, er taš av stórum tżdningi, at tęttari samband gerst millum umboš fyri hesar bįšar vinnur.

Nevndin męlir til at umboš fyri fųroysku fiskivinnuna verša tikin viš uppį rįš undir planlegging av seismikkskjóting, soleišis at greiš višurskiftir verša millum hesar bįšar vinnur ķ framtķšini.

4. Tilmęli

4.1: Tilmęli višvķkjandi fiskidųgum
Stovnsrųktarnevndin hevur undir arbeišinum viš hesum tilmęliš, kannaš tilfar hjį fiskifrųšingum, veriš ķ samband viš fiskimenn og skiparar. Śt frį tķ vitan nevndin hevur fingiš gjųgnum sķtt arbeiši, hevur nevndin hesa įskošan:

Viš teimum reguleringum sum longu eru į fųroyska landgrunninum, gjųgnum umfatandi frišing av leišum, męlir nevndin til, at fiskidagatališ veršur ųkt viš 15% t.e. til sama stųši sum ķ 1996.

Toskafiskiskapurin hevur veriš sera góšur higartil ķ 1998. Her kann m.a. nevnast, at nógvur toskur hevur veriš at fingiš į leišum, har ikki er vanligt at fįa tosk.

Hżsustovnurin er vęl fyri, og śtlitini eru, eftir įskošanini hjį stovnsrųktarnevndini, sera góš fyrihenda stovnin.

Upsastovnurin er ķ menning. Um ein sęr uppį įriš 1997, vóru fiska góš 2.000 tons meira enn ķ 1996, og sum upsafiskiskapurin higartil ķ įr hevur veriš, er taš nógv iš talar fyri, at hesin stovnur aftur er viš at koma fyri seg.

Kongafiskastovnurin er lķtiš kannašur. Nevndin metir tó at taš er lķtiš iš talar fyri, at hesin stovnur hevur taš verri nś enn įšur. Hetta sęst m.a. į tann hįtt at taš frį 1996 - 1997 ikki var nųkur afturgongd ķ fiskiskapinum eftir Kongafiski.

 

4.2: Innara- og uttara leiš
Fiskidagatališ virkar ķ dag soleišis, at um ein roynir į teimum ytru leišunum (uml. 20 fjóršingar ella meira) so veršur tališ į fiskidųgum hękka. Til dųmis fįa trolskip 2 dg. fyri ein og lķnuskip 3 dg. fyri 1, tį iš roynt veršur į ytru leiš. Tó virkar skipanin soleišis, at um roynt veršur bęši į ytru leiš og innaru leiš undir sama tśri, so telja allir fiskidagar lķka, t.e. 1:1.

Sum veršandi skipan virkar, er taš viš til at binda flotan til įvķsar fiskileišir. Taš veršur ikki roynt so nógv į ytru leišum, sum ynskiligt kundi veriš. Hetta kemur, sum nevnt av, at um ein byrjar ein tśr į ytru leišunum, og sķšani fer į innaru leišir at royna, so missir ein teir dagarnir, iš ein hevur spart į teimum ytru leišunum.

Stovnsrųktarnevndin er ikki nųgd viš tann hįtt henda skipan virkar. Nevndin męlir tķ til, at taš veršur gjųrligt at royna į ytru og innaru leišum undir sama tśriš, uttan at lutfalli millum fiskidagarnir į innaru og uttaru leišum veršur broytt.

 

5. Grundgevingar.

5.1: Veišuorkan
Sum įšur nevnt, eru sera lķtlar broytingar farnar fram ķ veišuorkuni sķšsta įriš (talva 1.1.). Vķšari er taš ein sannroynd, at tann fųroyski skipaflotin hevur ein sera hųgan mišalaldur.

Seinastu įrini hevur taš veriš ógjųrligt hjį fiskimonnum, at gera ķlųgur ķ nżggj skip, vegna tann vįnaliga fiskiskapin iš var frį 1991-1995. Sķšstu 3 įrini hevur fiskivinnan tó ment seg nógv vegna tann góša fiskiskapin, sum hevur veriš og framvegis er.

Skal fiskiflotin menna seg, og gera nżggjar ķlųgur, er taš neyšugt, at ein fęr fullan įgóša av góšum fiskiįrum. Havast skal ķ huga, at ķ seinasta fiskiįriš, er eisini taš hent, at ķlųgustušulin er tikin burtur. Nevndin hevur taš įskošan, at fiskidagatališ sum varš ķ 1996 ikki į nakran hįtt hevur vķst seg hóttandi móti stovnunum. Nevndin metir tķ, at um fiskidagarnir verša settir til sama stųši, sum ķ 1996, eru mųguleikarnir góšir fyri at menn aftur tora at fara undir endurnżgging av veišuorkuni. Hetta skal eisini sķggjast ķ mun til tann sera góša marknašarprķsin sum er galdandi nś, og sum vęntandi veršur galdandi śt įriš.

5.2: Fiskastovnarnir
Stovnsrųktarnevndin įsannar, at fiskastovnarnir į fųroyska landgrunninum eiga at rųktast vęl. Umstųšurnar hjį fiskastovnunum avgerša fyri ein stóran part hvussu umstųšurnar hjį fiskimonnum, og Fųroyum sum heild, verša framyvir.

Tį nevndin męlir til at seta fiskidagarnir uppaftur į 1996-stųši, er hetta śt frį teirri sannroynd, at įšrenn innfųring av fiskidųgum, varš taš vanligt hjį teimum smęrru skipunum at fiska ķ uml. 180 dg./įr. Hetta fęr ein lętt stašfest um ein t.d. gjųgnumgongur gamlir mynstringarsešlar. Eftir innfųring av fiskidųgum, bleiv dagatali sett nišur til 137 dg./įr, og er hetta ein minking uppį uml. 25%.

Fiskivinnan tók soleišis longu viš innfųring av fiskidųgum, ein nišurskurš ķ veišutrżstiš uppį 25%.

Stovnsrųktarnevndin hevur taš įskošan at fiskistovnarnir eru vęl fyri. Nevndin metir vķšari, at taš er nógv iš talar fyri at eisini upsastovnurin er ķ menning.

5.3: Fiskidagarnir
Sagt varš ķ 1997 at ein nišurskuršur uppį 15% ķ fiskidųgum varš eingin nišurskuršur. Hesum sjónarmiši er stovnsrųktarnevndin grunnleggjandi ósamd ķ. Viš nśveršandi tali į fiskidųgum, er ikki mųguligt at fiska alt įriš. Fyri flestu skipabólkar, er neyšugt, at halda frķša 1-2 mnš. um įriš, vegna taš lįga tališ į fiskidųgum.

Stovnsrųktarnevndin hevur vķst į, at tį iš fiskidagaskipanin bleiv sett ķ gildi, mįtti vinnan beinanvegin tola ein nišurskurš ķ dųgum uppį uml. 25%. Nevndin heldur hesin nišurskuršur ķ dųgum er so stórur, at tilrįšiligt er at seta dagarnir uppaftur į 1996-stųši.

6. Nišurstųša
Stovnsrųktarnevndin įsannar at fiskastovnarnir undir Fųroyum eru vęl fyri. Upsastovnurin, sum seinastu įrini hevur veriš į lįgum stųši, vķsir aftur góš tekin um menning. Taš er tķ viš įbyrgd, at nevndin ķ įr męlir til at hękkaš tali į fiskidųgum uppaftur til 1996-stųši. Nevndin metir, hetta verša fullt tilrįšiligt, tį havt veršur ķ huga tęr umfatandi reguleringar ķ longu eru viš teimum frišašu leišunum.

Runavķk, tann 12. juni 1998

Skjal c) Tilmęli frį Fiskirannsóknarstovuni til Fųroya landsstżri, Fiskimįlastżriš, dagfest 12.06.1998

Tilmęli
Viš stųši ķ § 22 stk. 1 ķ lógini um vinnuligan fiskiskap hevur Fiskirannsóknarstovan hesa tilrįšing. Av tķ at dagfestingin fyri tilmęliš er broytt frį 1. juli til 15. juni, er ikki mųguligt sum vanligt at leggja viš įrsfrįgreišingina frį Fiskirannsóknarstovuni "Fiskastovnar og umhvųrvi 1998", tķ hon veršur ikki lišug fyrr enn umleiš 1. juli. Ķ stašin er tilmęliš frį Fiskirannsóknarstovuni grundaš viš stųši ķ hesum skjųlum, iš eru hjįlųgd:

a) Report of the North-Western Working Group 1998. Draft.
b)ACFM summary sheet: North-Western Working Group. Final draft.
c) Reinert, J. 1998. Fundur ķ rįšgevandi nevndini (ACFM) hjį Altjóša Havrannsóknarrįšnum (ICES) ķ mai 1998. 3. draft.

Vert er at leggja til merkis, at ųll hesi skjųl eru sonevnd "draft", t.e. tey eru ikki endaliga lišug enn, og onkur smįvegis villa o.t. kann tķ koma fyri.

1. juni 1996 varš verandi skipan viš fiskidųgum sett ķ gildi grundaš į tilmęli frį Skipanarnevndini.Skipanin mišaši ķmóti at minka veišutrżstiš į tosk og hżsu viš 20% ķ mun til veišutrżstiš ķ 1995. Tal į fiskidųgum fyri hvųnn skipabólk varš roknaš viš stųši ķ:

Stovnsmetingarnar ķ 1997 og 1998 og kanningar av sambandinum millum tillutaš tal į dųgum og veišutrżst hava tó vķst, at veišutrżstiš į tosk į Landgrunninum, hżsu og upsa er vęl oman fyri taš, iš er lķvfrųšiliga forsvarligt og tķ ikki buršardygt. Skerjingin ķ dagatalinum fyri hetta fiskiįriš upp į 12,5% var eitt stig rętta vegin, men tó ikki nóg stór til at hava nakran munandi tżdning.

Fleiri orsųkir eru til hetta.

  1. Viš at rokna mišal veišuorku ķ 10 įr varš hędd ikki tikin fyri stųšugu menningini ķ veišitųkni og vitan, og ķ veruleikanum varš ikki roknaš viš nakrari menning seinastu fimm įrini ķ tķšarskeišnum.
  2. Tį fiskiskapurin veršur avmarkašur til at eitt įvķst tal į fiskidųgum, veršur dentur lagdur į at fįa sum mest burtur śr hvųrjum degi. Hetta veršur gjųrt m.a. viš ikki at royna ķ ivavešri, at halda skip og śtgerš ķ so góšum standi, sum gjųrligt og at royna viš stųrri ella meiri reišskapi. Śrslitiš er, at veišiorkan hjį hvųrjum skipi veksur, beint sum skipanin veršur sett ķ gildi, og eisini at stųšuga menningin veršur stųrri enn annars.
  3. Ķ tķšarskeišnum 1985-1995 hendu stórar broytingar ķ stovnunum av botnfiski undir Fųroyum og ķ prķsįsetanini av fiski. Nųgdirnar av toski og hżsu minkašu įr undan įri fram til 1993, og prķsķskoytiš, iš varš latiš til m.a. upsa, brosmu og kongafisk, varš tikiš burtur seinnu įrini ķ tķšarskeišnum. Tį prķsķskoytiš varš tikiš av, samstundis sum stovnurin av toski vaks, og stovnarnir av upsa og helst eisini av brosmu og longu minkašu, broyttist eisini įhugin fyri at fiska somu fiskaslųg ķ sama mun. Roynt varš at taka hędd fyri hesum ķ ųkisavmarkingunum fyri trolveišu, men ikki fyri lķnuveišu. Mešan lķnuskipini undir Fųroyum t.d. ķ 1991 og 1992 at kalla bert royndu į djśpum vatni eftir longu og brosmu, so royndu tey ķ 1995-1997 yvirhųvur munandi grynri eftir toski og hżsu. Veišutrżstiš frį lķnuskipunum į tosk og hżsu sķšani 1996 hevur sostatt veriš munandi hęgri, enn Skipanarnevndin roknaši viš. Somuleišis hava partrolararnir roynt meira į toskaleiš enn įrini frammanundan. Hetta hevur eisini elvt til, at veišutrżstiš į tosk sķšan 1996 hevur veriš stųrri, enn mett av Skipanarnevndini.
  4. Endaliga įsetanin av tali į fiskidųgum og loyvdari hjįveišu var hęgri, enn Skipanarnevndin męlti til.
  5. Meiri av toski hevur veriš at fingiš uttanfyri ringin, har trķggir fiskidagar telja sum ein innanfyri, enn mett av Skipanarnevndini. Hetta hevur eisini elvt til, at veišutrżstiš į tosk hevur veriš hęgri, enn mett. Umframt hevur ringurin loyvt, at veišutrżstiš į upsa ikki er minkaš.
  6. Įvķs višurskifti ķ veišumodellinum hjį Skipanarnevndini vóršu ikki višgjųrd į rętta hįtt.

Fortreytirnar fyri įsetanini av talinum į fiskidųgum eru sostatt broyttar, og Fiskirannsóknarstovan męlir tķ til, at įsett veršur nżtt fiskidagatal komandi fiskiįr fyri fiskiskap eftir toski, hżsu og upsa į Landgrunninum, og at avmarkingar verša gjųrdar ķ fiskiskapinum eftir upsa og kongafiski.

Višvķkjandi toski hava broytingar ķ bęši stovni og fiskiskapi seinnu įrini gjųrt, at taš ikki ber til viš vissu at rokna stųddina į gżtingarstovninum. Men stovnurin er uttan iva nóg stórur til undir vanligum umstųšum at tryggja tilgongdini. Hinvegin er veišutrżstiš ķ lųtuni ķ minsta lagi 30% hęgri, enn lķvfrųšiliga rįšiligt og tķskil ikki buršardygt. Męlt veršur til, at fiskidagatališ hjį ųllum skipa- og bįtabólkum, iš royna eftir toski, veršur įsett so, at veišutrżstiš veršur buršardygt.

Stovnurin av hżsu er ķ lųtuni mettur at verša troyttur so, at hann er nęrum innan fyri lķvfrųšiliga tryggar karmar, men veišutrżstiš er tó eini 20% hęgri enn lķvfrųšiliga tilrįšiligt. Tķ veršur męlt til, at fiskidagatališ hjį ųllum skipa- og bįtabólkum, iš royna eftir hżsu, veršur įsett so, at veišutrżstiš veršur buršardygt.

Stovnurin av upsa er mettur at vera uttan fyri lķvfrųšiliga tryggar karmar bęši višvķkjandi stovnsstųdd og veišutrżsti. Gżtingarstovnurin er taš minsta, vit vita um, eingir nżggir įrgangir av tżdningi eru komnir inn ķ fiskiskapin ķ seinastuni, og veišutrżstiš er eini 35% hęgri enn lķvfrųšiliga rįšiligt. Fleiri av fręgu upsaleišunum eru uttan fyri ringin. Męlt veršur til, at fiskidagatališ hjį ųllum skipa- og bįtabólkum, iš royna eftir upsa, veršur įsett so, at veišutrżstiš veršur minkaš viš ķ minsta lagi 35% av veišutrżstinum ķ 1997, og at frišingarnar av gżtingarleišunum hjį upsa ķ gżtingartķšini verša varšveittar. Męlt veršur eisini til, at skipanin viš tinginum veršur tikin av fyri allan fiskiskap eftir upsa, og onnur tiltųk at minka um veišutrżstiš į upsa eiga at verša sett ķ verk.

Best hevši veriš, um hesar skerjingar ķ veišutrżstinum kundu veršiš settar ķ verk longu ķ komandi fiskiįri. Įsannandi, at skerjingarnar eru sera umfatandi og tķ truplar at gjųgnumfųra beinanvegin, at toskur, hżsa og upsi ķ ein vissan mun verša fiskaš saman ķ einum blandašum fiskiskapi, og at stovnarnir av toski og hżsu eru ķ hampuliga góšum standi ķ lųtuni, męlir Fiskirannsóknarstovan til, at nevndu skerjingar ķ tali į fiskidųgum verša framdar so lķšandi nęstu 2-3 įrini, men at hinar skerjingarnar av upsafiskiskapinum verša settar ķ verk fyri fiskiįriš 1998-1999.

Stovnurin av toski į Fųroya Banka, sum fyrst ķ nķtiįrunum var į einum sera lįgum stųši, hevur eftir ųllum at dųma ment seg aftur, og er nś į einum hųgum stųši. Royndirnar hava vķst, at stovnurin er višbrekin ķmóti einum hųgum veišutrżsti, og tķ veršur męlt til, at veišutrżstiš ķ fiskiįrinum 1998-1999 ikki veršur stųrri enn taš ķ 1997-1998.

Veišan av kongafiski undan Fųroyum er minkaš į hvųrjum įri sķšan 1985 (21500 t) og var ķ 1997 einans 7300 t. Taš ber ikki til viš vissu at rokna stųddina av stovnunum av kongafiski, iš verša fiskašir viš Fųroyar, t.e. stóri kongafiskur (Sebastes marinus) og trantkongafiskur (Sebastes mentella). Eingin ivi er tó um, at stovnarnir hava veriš ovveiddir ķ fleiri įr og mett veršur, at gżtingarstovnarnir av bįšum slųgunum eru nęr viš at verša ella eru minni, enn lķvfrųšiliga rįšiligt.

Tį hugsaš veršur bert um kongafisk, veršur męlt til, at veišutrżstiš av stóra kongafiski ķ komandi fiskiįri veršur hildiš į sama stųši sum ķ verandi įri, og at veišutrżstiš į trantkongafisk veršur munandi minkaš, eini 25% ķ mun til seinasta įr. Hetta vil svara til eina mest loyvda veišu av kongafiski undir Fųroyum ķ 1998-1999 upp į ķ mesta lagi 6500 t. Av tķ at stóri kongafiskur ķ ein vissan mun veršur fiskašur saman viš upsa, og at upsastovnurin er so illa fyri ķ lųtuni, hevši óivaš veriš ręttast at hildiš fast viš tilmęliš seinasta įr upp į ķ mesta lagi 2000 t av stóra kongafiski ķ 1998-1999 svarandi til eina mest loyvda veišu av kongafiski undir Fųroyum upp į ķ mesta lagi 5500 t ķ 1998-1999. 

Vegna Fiskirannsóknarstovuna
Hjalti ķ Jįkupsstovu, stjóri

 Skjal d) Uppskot til spurningar til stovnar, sum gera tilmęli

Ķ frįgreišingini hjį Skipanarnevndini veršur sagt:

Ķ hesum sambandi fer nevndin at gera vart viš, at rįšgevingin frį fiskifrųšingum og stovnsrųkatarnevndini ikki ķ ųllum fųrum er lagaš til arbeišiš at meta um skipanina. Ķ bįšum tilmęlum veršur framvegis mest tosaš um stųšuna ķ stovnum jśst nś.

Skipanin nżtir tvey hųvušsamboš: Kvotur av veišidųgum (stilling av veišitrżsti) og stongdar leišir. Taš er tķ av tżdningi at fįa tilfar um hesi bęši amboš, t.d.: Vera fiskidagarnir nżttir į annan hįtt (meira effektivt)? Hvussu įvirkar skipanin viš stongdum leišum veišievnini hjį ymisku skipabólkunum eftir įvķsum fiskaslųgum? umframt annaš. Teir stovnar, sum geva tilmęli (Stovnsrųktarnevndin, Fiskirannsóknarstovan (ICES)) eiga tķ at fįa spurningar um hesi fyribrigdi serstakt fyri at geva skipanarnevndini betri mųguleikar at meta um, hvussu skipanin virkar.

Skipanarnevndin hevur tķ hesar spurningar:

1. Er vissa fyri, at hagtųlini fyri fiskidagar eru sambęrilig fyri alt tķšarskeišiš sķšan 1985 til 1997, herundir

a) Eru tey rętt og sambęriliga śttikin frį F1-sešlunum gjųgnum įrini. Eru śrslitini sammett viš ašrar keldur
b) Hava veriš merkisverdar broytingar ķ effektiviteti ķ tķšarskeišinum
c) Eru mųguleikar at meta um ein stųšugan vųkstur ķ effektiviteti gjųgnum įrini
d) Er nakaš broytt eftir, at skipanin viš fiskidųgum kom ķ gildi ķ 1996
e) Bišiš veršur um eina endurśtrokning av veišuevnunum hį ymisku bólkunum av fiskifųrum ķ veiši eftir ymisku      fiskaslųgunum og lżsing av mųguligum broytingum, sķšani Skipanarnevndin metti um hetta ķ 1995/96

2. Skipanarnevndin setti sęr upprunaliga fyri, at veišitrżstiš skuldi stillast so, at ķ mišal ikki meira enn en trišingur av stovninum      av toski, hżsu og upsa varš veiddur į hvųrjum įri.

a) Bišiš veršur um metingar av, um hetta er buršardygt
b) Bišiš veršur um, at meting um bżtiš av veišitrżstinum millum teir trķggjar hųvušsstovnarnar undir Fųroyum er ķ      samsvar viš upprunaligu ętlanirnar

3. Bišiš veršur um meting av, hvussu stongdu leiširnar įvirka veišievnini hjį teimum ymisku bólkunum av fiskifųrum ķ veišu eftir       toski, hżsu, upsa og ųšrum fiskaslųgum.

4. Bišiš veršur um meting, um seismikkur og śtlegging av leitingarųkjum kann įvirka veišievnini.

e) Nżggju tankarnir um fyrivarnisregluna, og hvussu hon įvirkar tilrįšingar um veišitrżstiš.

Ķ altjóšaoršaskifti hevur oršiš buršardygt fingiš stųrri og stųrri tżdning, eftir at sonevnda Brundtland nevndin ķ ST hųpi legši hetta hugtakiš fram. Rųtt hevur veriš um, hvat hetta oršiš merkir ķtųkiliga. Tį um fiskiskap ręšur, hevur oršaskiftiš meira og meira snś seg um sonevndu fyrivarnisregluna.

Millumlanda Rįšiš fyri Havrannsóknir, ICES, hevur ķ sķni rįšgeving fyri 19998 og 1999 lagt hesa fyrivarnisreglu til grund, og merkir hetta ķ flestu fųrum, at fiskifrųšingar nś męla til lęgri veišitrżst enn teir gjųrdu undan, herundir eisini fiskifrųšingarnir į Fiskirannsóknarstovuni.

Ķ bóklinginum Fiskastovnar og umhvųrvi 1998, sum Fiskirannsóknarstovan gevur śt saman viš Skślabókagrunninum, veršur greitt soleišis frį į bls. 19:

Ķ trįš viš taš, iš nevnt er omanfyri (um at verja gżtingarstovnin) veršur nś męlt til, at ųll troytan av havsins tilfeingi mį vera sambęrt sovnevnda "Precautionary Approach" (fyrivarnisregluna). Hetta merkir ķ stuttum, at stovnar, iš vera troyttir, alla tķšani eiga at vera innan fyri lķvfrųšiliga tryggar karmar, t.e. at gżtingarstovnurin altķš skal vera oman fyri   eitt įvķst stųši, iš veršur nevnt Bpa, og veišutrżstiš altķš lęgri enn eitt įvķst stųši Fpa. Viš at bera saman sųgulig virši fyri gżtingarstovni og tilgond, ber til at gera av, nęr sannlķkindini fyri at fįa góšar įrgangir undan eru til. Fer gżtingarstovnurin nišur um Bpa, eru sannlķkindini smį fyri at fįa góšar įrgangir. Veišutrżstiš  Fpa veršur sett, so at sannlķkindini fyri, at gżtingarstovnurin minkar nišur um  Bpa, eru smį.

1. višgerš 7. august 1998. Mįliš beint ķ vinnunevndina, sum 12. august 1998 legši fram soljóšandi:

Įlit

Mįliš er lagt fram av landsstżrinum tann 4. august 1998 og er eftir 1. višgerš tann 7. august 1998 beint ķ vinnunevndina.

Vinnunevndin hevur višgjųrt mįliš, og hevur nevndin undir višgeršini havt fund viš landsstżris-mannin ķ fiskivinnumįlum og Skipanarnevndina. Nevndin hevur eisini undir višgeršini fingiš skriv frį Fųroya Skipara- og Navigatųrfelag og Meginfelag Śtróšrarmanna.

Lógaruppskotiš hevur 40 broytingar. Nevndin hevur gjųgnumgingiš og višgjųrt hesar broytingar. Ein partur at broytingunum ķ uppskotinum hava samband viš broytingina ķ stżrisskipanini og bygnašarbroytingarnar ķ landsumsitingini, mešan ašrar broytingar skulu gera oršingina ķ lógini greišari. Nevndin heitir į landsstżriš um at endurskoša alla lógina, so hon veršur greišari og mųguligar misskiljingar kunnu fįast burtur.

Landsstżrismašurin hevur į fundi svaraš spurningunum frį nevndini og greitt frį ivamįlum ķ uppskotinum. Ķ broyting nr. 9 ķ uppskotinum veršur nżggj oršing til grein 8 skotin upp. Nevndin hevur veriš nakaš ivasom um oršingina ķ stk. 7 ķ hesi grein, sum heimilar landsstżrismanninum at įseta nęrri reglur um, hvussu metingar verša gjųrdar višvķkjandi fiskiorku og mannagongdir fyri umsiting av veišuloyvum. Landsstżrismašurin hevur upplżst yvir fyri nevndini, at ętlanin er viš kunngerš at gera fastar reglar hesum višvķkjandi, og at skipanarnevndin skal gera uppskot til kunngeršina.

Skipanarnevndin hevur upplżst, at nevndin męlir til at fiskidagatališ veršur óbroytt komandi fiskiįr, og Skipanarnevndin er av teirri įskošan, at fiskidagatališ eigur at vera óbroytt tey fyrstu fimm įrini ķ skipanini, soleišis at neyv og rųtt hagtųl kunnu gerast yvir fiskiveišuna undir Fųroyum.

Vinnunevndin tekur ikki undir viš, at fiskidagar kunnu umsetast millum undirbólkarnar og męlir tķ til at strika oršingina til grein 14, stk. 1 undir nr. 17 ķ uppskotinum um umseting av fiskidųgum millum undirbólkanar 3 og 4B. Skal umsetiligheit verša ķmillum undirbólkarnar, eigur vinnan at verša hoyrd, įšrenn broytingar verša gjųrdar. Eisini er ein villa komin ķ broytingina undir nr. 17, har vķst veršur į § 29, stk. 2, taš skal verša § 29, stk. 1, og męlir nevndin til at rętta hesa villu. Eisini undir nr. 18, iš er broyting til grein 15, er sama villa komin višvķkjandi grein 29, stk. 2. Her veršur męlt til at broyta oršingina. Vinnunevndin er samd um at męla lųgtinginum til at samtykkja nevndu broytingar og setir tķ fram soljóšandi

b r o y t i n g a r u p p s k o t

1. Ķ § 1, nr. 17 veršur ķ § 14, stk. 1, oršingin "; tó kunnu fiskidagar eisini umsetast millum undirbólkarnar 3 og 4B, undantikiš frį lķnu til trol" strikaš.

2. Ķ § 1, nr. 17 veršur ķ § 14, stk. 2 "§ 29, stk. 2" broytt til "§ 29, stk. 1".

3. Ķ § 1, nr. 18 verša ķ § 15, stk. 2 oršini "bżtt javnt millum fiskifųrini ķ viškomandi undirbólki sambęrt § 29, stk. 2." broytt til "bżtt millum fiskifųrini, sum eru ķ sama kvotabżti."

Višvķkjandi įsetingini av fiskidagatali fyri fiskiįriš 1998/99 hevur nevndin bżtt seg ķ ein meiriluta og ein minniluta.

Meirilutin (Heini O. Heinesen, Jógvan į Lakjuni, Jįkup Suni Joensen og Jįkup Sverri Kass) heldur ikki, at taš er rętt at lękka fiskidagatališ fyri fiskiįriš 1998/99 so nógv sum landsstżriš męlir til, tķ śt frį tilmęlunum, sum eru komin, sęst ikki, at taš er nųkur lķvfrųšilig grund fyri at lękka fiskidagatališ, men męlir meirilutin til, at fiskidagatališ fyri komandi fiskiįr veršur lękkaš viš 5%. Samsvarandi hesum, setir meirilutin fram soljóšandi 

b r o y t i n g a r u p p s k o t

 § 1, nr. 24 veršur oršaš soleišis:

"§ 29, stk. 1 veršur oršaš soleišis :

"Innan fyri hvųnn av hųvušsbólkunum av fiskifųrum ķ § 28, stk. 1, sum eru ķ veišiflotanum 1. januar 1995, veršur fiskidagaskipan įsett fyri hesar undirbólkar viš hesum fiskidagatali, smb. tó stk. 3, sum veršur bżtt javnt millum fiskifųrini tó so, at hędd veršur tikin fyri mųguligari umseting av fiskidųgum frį einum fiskifari til eitt annaš ķ sama undirbólki, bólkur 5 tó undantikin :

Bólkur 2:     Partrolarar                                                    6839 fiskidagar
Bólkur 3:     Lķnuskip yvir 110 tons                                    2527 fiskidagar
Bólkur 4 A: Śtróšrarbįtar millum 15 - 40 tons                      4461 fiskidagar
Bólkur 4 B:  Śtróšrarbįtar stųrri enn 40 tons                         4400 fiskidagar
Bólkur 5:    Śtróšrarbįtar undir 15 tons į hśkaveišu          22444 fiskidagar
Tųkir:                                                                                     548   fiskidagar""

Minnilutin (Alfred Olsen og Katrin Dahl Jakobsen) tekur ikki undir viš at lękka galdandi fiskidagatal og vķsir į, at Skipanarnevndin ķ sķnum tilmęli hevur męlt til óbroytt fiskidagatal fyri komandi fiskiįr. Harafturat vķsir minnilutin į, at orsųkin til at landsstżrismašurin męlir til at lękka fiskidagatališ er at tvinga meira umsetiligheit ķgjųgnum og hesum tekur minnilutin ikki undir viš. Minnilutin męlir tķ til, at fiskidagatališ, iš er galdandi ķ fiskiįrinum 1997/98, eisini veršur galdandi fyri fiskiįriš 1998/99. Samsvarandi hesum setir minnilutin fram soljóšandi

b r o y t i n g a r u p p s k o t

§ 1, nr. 24 veršur oršaš soleišis:

"§ 29, stk. 1 veršur oršaš soleišis :

"Innan fyri hvųnn av hųvušsbólkunum av fiskifųrum ķ § 28, stk. 1, sum eru ķ veišiflotanum 1. januar 1995, veršur fiskidagaskipan įsett fyri hesar undirbólkar viš hesum fiskidagatali, smb. tó stk. 3, sum veršur bżtt javnt millum fiskifųrini tó so, at hędd veršur tikin fyri mųguligari umseting av fiskidųgum frį einum fiskifari til eitt annaš ķ sama undirbólki, bólkur 5 tó undantikin :

Bólkur 2:              Partrolarar                                                      7199 fiskidagar
Bólkur 3:              Lķnuskip yvir 110 tons                                     2660 fiskidagar
Bólkur 4 A:          Śtróšrarbįtar millum 15 - 40 tons                     4696 fiskidagar
Bólkur 4 B:          Śtróšrarbįtar stųrri enn 40 tons                       4632 fiskidagar
Bólkur 5:              Śtróšrarbįtar undir 15 tons į hśkaveišu         23625 fiskidagar
Tųkir:                                                                                            577 fiskidagar""

2. višgerš 14. august 1998. Broytingaruppskot frį samdari vinnunevnd til § 1 nr. 17 (§ 14, stk. 1 og 2) og nr. 18 (§ 15) samtykt 26-0-0. § 1, nr. 17 og nr. 18 soleišis broytt samtykt uttan atkvųšugreišslu. Broytingaruppskot frį meirilutanum ķ vinnunevndini til § 1 nr. 24 (§ 29, stk. 1) samtykt 16-0-10. Broytingaruppskot frį minnilutanum ķ vinnunevndini til § 1 nr. 24 (§ 29, stk. 1) burturdottiš. Uppskot landsstżrisins soleišis broytt samtykt 16-10-0. At mįliš soleišis samtykt kann fara til 3. višgerš samtykt uttan atkvųšugreišslu.

3. višgerš 18. august 1998. Uppskotiš sum samtykt viš 2. višgerš endaliga samtykt viš 17-11-0 atkvųšum.

J.nr. 1501-/91
Lųgtingslóg nr. 69/1998
frį 18.08.1998