Privatisering av Fųroya Banka



100-66  Fyrispurningur til Karsten Hansen, landsstżrismann, višvķkjandi privatisering av Fųroya Banka


Įr 1999,19. mars, bošaši formašurin frį soljóšandi fyrispurningi frį Jóannes Eidesgaard, lųgtingsmanni:

  1. Eru politisk boš givin frį Fųroya Lansstżri til Fķggingargrunnin frį 1992 um eina partvķsa privatisering av Fųroya Banka, nś nevndin į komandi įrsašalfundi skal ogna sęr 10 pst. av partapeninginum?
  2. Hvųrjar vķšari ętlanir hevur nevnd bankans viš teimum 10 pst. av partapeninginum?
  3. Hvųrja stųšu hevur landsstżrismašurin og samgongan til eina framhaldandi privatisering av bankanum, nś hetta fyrsta stigiš veršur tikiš?

 Višmerkingar:

Ķ lżsing dagfest 26. februar 1999 bošar nevndin ķ P/F Fųroya Banka inn til įrsašalfund. Sagt veršur frį, at įrsašalfundurin veršur 26. mars 1999 og frįbošaš veršur, sum vanligt er, ein dagsskrį.

Mįl nr. 6 į hesi dagsskrį sigur: " Uppskot um, at nevndin fęr heimild til innan endan av mars 2000 at lata bankan ognast upp til 10 pst. av partapeningi bankans fyri ein kurs, sum ikki kann vķkja frį seinasta almannakunngjųrda innara viršinum viš meira enn 25 pst."

Rętt til at seta fram uppskot į ašalfundi bankans hevur nevndin umframt partaeigaran, sum er Fķggingargrunnurin frį 1992. Men giviš er, at nevndin neyvan fer at seta slķkt uppskot fram uttan so, at nevndin frį partaeigaranum t.v.s. frį Fķggingargrunninum frį 1992 hevur fingiš eitt "signal" um, at uppskotiš er ķ trįš viš teirra ętlan.

Men eins giviš er taš, at Fķggingargrunnurin frį 1992 neyvan letur nevndini ķ P/F Fųroya Banka slķkt "signal" uttan so, at eigarin av grunninum t.v.s. Fųroya Landsstżri hevur giviš sķna tilsųgn til uppskotiš.

Ķ frįgreišingini fyri 1997 frį Fķggingargrunninum veršur sagt: " Veršur politisk avgerš tikin um at fara undir at privatisera ognarvišurskiftini ķ Fųroya Banka, er sostatt, sum landiš liggur, neyšugt at gera sęr greitt, at Fķggingargrunnurin ella ein annar almennur grunnur leingi aftrat fer at verša ein tżšandi partaeigari ķ bankanum – helst meirilutaeigari."

Eisini sigur grunnurin ķ somu frįgreišing: " Hvussu nógv eigur at verša selt ķ fyrstu śtbjóšing veršur įsett eftir nęrri kanning av sųlumųguleikunum, men vęntandi verša taš um 10 – 25 % av partapeninginum."

Og nś tykist sum um, at nevnd og eigarar bankans halda, at tķšin er komin til at privatisera tey fyrstu 10%.

Tį iš bankin hevur ognaš sęr hesi 10 pst. av partapeninginum, stendur taš bankanum frķtt at gera viš hesi partabrųv, sum honum lystir. Bankin kann gera av at eiga tey, men hann kann eisini selja tey į frķa marknašinum og sķšan ognar sęr onnur 10 pst. av partapeninginum.

Tį iš bankin ognar sęr hesi 10 pst. av partapeninginum, merkir taš, at Fķggingargrunnurin frį 1992 eigur 10 pst. fęrri og fęr samsvarandi minni ķ śtbżtiš. Hetta merkir ķ seinasta enda, at Fųroya Landsstżri selur śt av ognum sķnum viš tķ fylgi, at śtbżtiš komandi įr veršur samsvarandi minni.

Sostatt kann hesin įrašalfundurin 26. mars 1999 verša fyrsta stigiš til eina privatisering av Fųroya Banka.

Hóast Fķggingargrunnurin frį 1992 hevur sagt seg sinnašan at fara undir eina privatisering av bankanum, so veršur hetta neyvan gjųrt, uttan so, at veruligi eigarin t.v.s. Fųroya Landsstżri er samdur ķ hesum.

Tķskil loyvi eg męr at seta landsstżrismanninum viš įbyrgd fyri Fķggingargrunninum frį 1992 henda fyrispurning.

Į tingfundi 25. mars 1999 varš samtykt uttan atkvųšugreišslu, at fyrispurningurin skal svarast.

Į tingfundi 23. aprķl 1999 varš upplżst, at Karsten Hansen, landsstżrismašur, var sjśkur, og varš fyrispurningurin tķ ikki svarašur nś.

Į tingfundi 17. mai 1999 svaraši Karsten Hansen, landsstżrismašur, fyrispurninginum soleišis

S v a r

    Ad 1:
    Landsstżriš hevur ikki giviš Fķggingargrunninum frį 1992 nųkur boš um partvķsa privatisering.

    Ad 2:
    Stjórn bankans hevur ikki 10 % av partapeninginum og hevur ikki śtvega sęr heimild at keypa 10 % av partapeninginum. Taš er rętt, at punkt 6 į upprunaligu skrįnni til ašalfundin var um at śtvega stjórn bankans heimild at keypa upp til 10 % av partapeningi felagsins. Hetta er ein vanlig formulering av slķkum heimildum. Henda heimild hevur veriš į ašalfundarskrįnni tey seinastu 3 įrini og mį endurtakast įrliga fyri at vera galdandi. Endamįliš viš hesi heimild er, at bankin kann luttaka ķ keypi og sųlu av smęrri upphęddum av egnu partabrųvum bankans. Av tķ at Fķggingargrunnurin frį 1992 eigur 99,4 % av partabrųvum bankans, kunnu ķ mesta lagi 0,6 % av partabrųvunum vera ķ frķari sųlu. Taš er tķ ikki neyšugt, at henda keypsheimild umfatar meir enn 1 % av partapeninginum.

    Į ašalfundi bankans varš tķ samtykt at geva stjórn bankans heimild at keypa 1 % av egnu partabrųvum bankans.

    Ad 3:
    Sum greitt frį omanfyri, er einki fyrsta stig tikiš til nakra privatisering.

    Ķ ųšrum lagi skal višmerkjast, at landsstżrismašurin ķ fķggjarmįlum ikki hevur nakrar ętlanir um privatisering av Fųroya Banka.

    Ķ lųtuni eru avsetingar bankans móti tapi 925 mió. kr. Eginogn bankans er sambęrt roknskapinum 961 mió. kr. Ivin um viršiš av hesum avsetingunum ger sostatt, at ilt er at meta um viršiš av partabrųvum bankans. Sitandi landsstżri hevur ikki havt eina mųguliga sųlu av partabrųvum bankans til višgeršar, og fer neyvan at višgera eina mųguliga sųlu av partabrųvum bankans, fyrr enn stųrri vissa er um viršiš av bankanum.